۩ ۞ ۩ تاپیک خبرهای حجاج و حج و زیارت92 ۩ ۞ ۩

ناجی دلها

معاون مدیریت
پرسنل مدیریت
"معاونت مدیران"
آنچه زائران باید درباره چادرهای منا و عرفات بدانند


حجاج ایرانی ناگزیرند داخل سرزمین منا توقف کنند و خروج از منا در زمانهای مقرر تابع احکام شرعی است، لذا در برخی خیمههای واقع در اطراف منا که کشورهای دیگر استفاده میکنند، نمیتوانند اسکان یابند.



441620.jpg
به گزارش خبرگزاری اهلبیت(ع) ـ ابنا ـ زائران در ایام تشریق که از هشتم تا دوازدهم ذیحجه بطول میانجامد، در مشاعر مقدس عرفات، مزدلفه و منا حضور یافته و پس از انجام اعمال مربوطه به مکه باز میگردند.

در این روزها علاوه بر انتقال و جابجایی حجاج و استقرار آنان در این اماکن متبرک از برخی خدمات و رسیدگیها از قبیل: تغذیه، بهداشت، تأسیسات و… باید برخوردار شوند.
مؤسسه مطوفین حجاج ایران و مکاتب وابسته به آن زیر نظر وزارت حج عربستان و همچنین سندیکای اتوبوسداران عربستان مسئول تأمین این گونه تسهیلات و امکانات هستند و ستاد حج مکه مکرمه و دفتر نمایندگی سازمان حج و زیارت در عربستان مسئولیت هماهنگی و جذب و نظارت بر روند کمی و کیفی خدمات رسانی حجاج را برعهده دارند.
به منظور اسکان حجاج در مشاعر مقدس، ابتدا زمین بر اساس مساحت متعلق به حجاج ایرانی در حدود منطقه مربوط به ایران تعیین و نقشه آن به ستاد حج مکه مکرمه داده میشود که پس از تطبیق نقشهها و تقسیم محوطه نقشه چینش کاروانها از طریق مدیران مجموعه (مدیران ایرانی هتلهای مکه) بین کاروانهای مستقر در هتلها تقسیم میکنند و وسایل و امکانات را قبلاً به مشاعر منتقل کرده و پس از نصب تابلوهای راهنما و تعبیه وسایل در عرفات و منا، مقدمات پذیرایی را فراهم مینمایند. البته در مزدلفه خیمه وجود ندارد و فقط امکاناتی مثل: زیرانداز، آبجوش، بسته غذایی، روشنایی، سرویس بهداشتی و… برقرار است.
برای آگاهی حجاج ذکر چند نکته را در مورد بهرهبرداری شایسته از امکانات با توجه به محدودیتها و ویژگیهای آن ایام ضروری است:
**چادرهای عرفات بصورت پارچهای و موقت نصب میشود اما خیمههای منا سالها است که ثابت و از جنس برزنت نسوز و با مساحت استاندارد است.
**کشور عربستان بابت اسکان و پذیرایی و بهداشت در خیمهها مبلغ ثابتی به عنوان ورودیه از هر حاجی دریافت مینماید که در هزینههای سفر حج پیشبینی و از ایران اخذ گردیده است.
**حجاج ایرانی ناگزیرند داخل سرزمین منا وقوف کنند و خروج از منا در زمانهای مقرر تابع احکام شرعی است. لذا در برخی خیمههای واقع در اطراف منا که کشورهای دیگر استفاده میکنند نمیتوانند اسکان پیدا کنند.
**محوطه مربوط به ایران در مزدلفه از قبل مشخص شده و امکانات آن توسط ستاد حج کشورمان براساس تعهدات عربستان کنترل شده است.
**در منا و عرفات به هر حاجی کمی بیشتر از یک متر مربع فضای استراحت تعلق میگیرد بنحوی که در هر خیمه 16 متر مربعی منا 13 تا 14 نفر مستقر میشوند و زائران عزیز بایستی خود را با این شرایط وفق دهند.
**علاوه بر قرارداد عادی که تعهدات مؤسسه مطوفین را در تأمین مایحتاج زائران نشان میدهد، ارائه برخی خدمات افزونتر از سوی مؤسسه در قالب یک قرارداد بعدی با هزینه بیشتر امکانپذیر شده است (مثل: در اختیار گذاشتن قالب یخ اضافهتر از اندازه مقرر یا آبجوش در مزدلفه و همچنین تعدادی فریزر و کولر آبی و فرش و تأمین روشنایی در عرفات).
**از سال آینده قرار است در بعضی بخشهای عرفات نیز طی چند مرحله چادر ثابت نصب گردد.
**خط قطار که بین مشاعر مقدس در حرکت است، فعلاً منطقه اسکان حجاج ایرانی در عرفات را پوشش نمیدهد.
**در عرفات و منا خیمههای هموطنان ما در مجاورت حجاج آفریقایی غیرعربی است اما در مزدلفه منطقه محصور شده مربوط به ایران جدا از سایر کشورها و نسبتاً مسطح، باز و تمیز است اما از مرز مزدلفه با منا کمی دور است.
**منطقه استقرار حجاج ایرانی در منا در مکان بلندی از آن سرزمین و در منطقه نسبتاً بهتری از سایر کشورها قرار گرفته است، اما در عین حال از منطقه جمرات دور است و نیاز به پیادهروی دارد.
**در صورت آسیب دیدن چادرهای منا از ناحیه کاروانها یا زائران، خسارت آن توسط مؤسسه مطوفین اخذ میگردد.
**در حج سالجاری ساکنان یک هتل مکه، در عرفات و منا نیز در یک منطقه اسکان خواهند یافت و از خدمات مدیر مجموعه و مدیر کاروان خود بهرهمند میباشند. البته اهالی یک استان بر حسب اینکه در کدام ساختمان مکه اسکان داشتهاند، در عرفات و منا ممکن است جدای از یکدیگر باشند. لذا تقسیم خیمهها بصورت مطلق براساس استان محل سکونت در ایران انجام نشده بلکه بر مبنای ساکنین هر هتل در مکه مستقر میشوند.
**نیروهای امدادی بعلاوه خدمه امدادگر سازمان یافته و عوامل نقل مشاعر در داخل محوطهها و مسیرهای مشاعر آماده راهنمایی زائران محترم جامانده هستند و در صورت جا ماندن حجاج از کاروان باید آرامش خود را حفظ کنند.
**در منا یک پلیکلینیک صحرایی توسط مرکز پزشکی دائر و فعال میباشد و در چادر تدارکات مجموعهها نیز پزشکان مجموعه آماده ویزیت اولیه و ارجاع احتمالی بیماران هستند.
**عوامل سعودی وظیفه نظافت معابر و محوطه چادرهای منا را برعهده دارند، با این وصف بایستی زائران و کاروانها نسبت به حفظ بهداشت محیط بیشتر بکوشند و همکاری کنند بخصوص هنگام حلق (تراشیدن سر) حتماً باید نظافت رعایت شود.
**برنامه غذای عرفات و منا و بین راهی و نحوه توزیع آن با توجه به شرایط خاص آن ایام و وضعیت آن اماکن مقدس پیشبینی شده است.
**محوطه چادرهای ایران در عرفات و منا برای خدمات رسانی سعودیها به هشت منطقه تحت عنوان مکاتب خدمات میدانی تقسیم شده که مسئولین آن در محل ورودی خیمههای مربوط به هر مکتب مستقرند و امسال در هر یک از مکاتب یک تیم چهار نفره نیز از سوی ستاد حج جهت تسهیل و پیگیری امور زائران ایرانی برقرار گردیده است.
**با اجرای نظام نقل ترددی مشاعر و محصور کردن مسیرهای خاص تردد حجاج در مشاعر، امکان جمع کردن سنگریزه برای رمی جمرات در منطقه مزدلفه وجود ندارد یا خطرآفرین است. بنابراین باید سنگ را قبل از ایام تشریق از مکه جمع کنند.
**مدتی قبل از حج و بخصوص در آستانه ایام تشریق مناسب است زائران با توجه به سنگینی و فشردگی و اهمیت اعمال حج آمادگی بدنی و انرژی لازم را کسب کنند و مراقب سلامتی خود باشند تا با مشکل خاصی روبرو نشوند.

 

ناجی دلها

معاون مدیریت
پرسنل مدیریت
"معاونت مدیران"
هشدار به حجاج درباره خرید «صفار الزعفران»


معاون غذا و داروی دانشگاه علوم پزشکی کرمانشاه، گفت: مصرف پودرهای زعفران عربی که با عنوان «صفارالزعفران» در کشور عربستان تولید و عرضه میشود، آسیب جدی به کلیه و کبد انسان وارد میکند.



441662.jpg
به گزارش خبرگزاری اهلبیت(ع) ـ ابنا ـ دکتر قباد محمدی معاون غذا و داروی دانشگاه علوم پزشکی کرمانشاه اظهارکرد: «صفارالزعفران» در کشور عربستان عرضه میشود و به علت افزایش قیمت زعفران در چند سال اخیر این ماده رنگی توسط حجاج بیتالله الحرام خریداری و در مراکز تهیه و تولید مواد غذایی از جمله رستورانها، قنادیها، پولک و نبات پزیها و دیگر مراکزی که نیاز به زعفران دارند و حتی توسط خانوادهها به جای زعفران مصرف میشود.

وی ناکید کرد: طبق نظریه آزمایشگاههای غذای وزارت بهداشت، درمان وآموزش پزشکی، این پودر رنگی، رنگ شیمیائی و غیر مجاز است و مصرف آن عوارض کبدی و کلیوی را به همراه دارد.
وی با بیان اینکه در حال حاضر «صفارالزعفران» در کشور عربستان به جای زعفران عرضه و به حجاج ایرانی فروخته میشود، از حجاج ایرانی خواست از خرید این ماده رنگی پرهیز کنند.

محمدی گفت: زائرین و حجاج ایرانی باید نسبت به این موضوع آگاه باشند و از ورود این رنگ شیمیایی به کشور جلوگیری شود.
وی افزود: به دلیل گرانی زعفران خرید این محصول زیاد است و فروشگاههای داخل هتلها نیز این ماده را میفروشند که ما نمیتوانیم به آنها چیزی بگوییم، ولی باید از طریق مدیران کاروانها به حجاج آموزش داده شود که این ماده را نخرند.



 

ناجی دلها

معاون مدیریت
پرسنل مدیریت
"معاونت مدیران"
تامین امنیت زائران حج با 18 هلیکوپتر


18 هلیکوپتر به صورت شبانهروزی تامین امنیت زائران حاضر در مراسم حج امسال را بر عهده خواهند داشت.


322998.jpg
به گزارش خبرگزاری اهلبیت(ع) ـ ابنا ـ در حالی که زائران حج از کشورهای مختلف در حال ورود به سرزمین وحی هستند، وزارت کشور عربستان از به کارگیری 18 هلیکوپتر برای تأمین بیشتر امنیت زائران خبر داد.

این هلیکوپترها که به دوربینهای دید در شب نیز مجهز هستند، به صورت شبانهروزی با پرواز بر فراز مناطق «عرفات»، «مزدلفه» و پل «جمرات»، آنجا را تحت نظر داشته و همزمان با ارسال تصاویر مستقیم به مراکز کنترل زمینی، آنها را از شرایط موجود و به ویژه زخمیشدن زائران بر اثر ازدحام جمعیت آگاه میکنند.
همچنین در تمامی این هلیکوپترها یک تیم درمانی نیز مستقر بوده و میتوانند در کوتاهترین زمان ممکن مصدومانی را که حال آنها وخیم باشد را به مراکز درمانی در شهرهای مقدس مکه یا مدینه و همچنین چند بیمارستان صحرایی در صحرای عرفات منتقل کنند.
تا عصر جمعه حدود 600 هزار زائر از 70 کشور جهان برای شرکت در مراسم سالانه حج وارد خاک عربستان شدهاند که بیشتر آنها از طریق هوایی و از طریق فرودگاههای دو شهر مدینه و جده وارد عربستان شده و مابقی نیز از طریق زمینی از کشورهای عربی حوزه خلیج فارس و ترکیه و از قاره آفریقا از طریق دریایی وارد عربستان شدهاند.
امسال حدود 40 هزار نفر مسئولیت خدمات رسانی به زائران را بر عهده دارند و براساس آمار ارائه شده از سوی مسئولان عربستانی، هر روز حدود 96 پرواز حامل زائران در فرودگاه شهر مقدس مدینه و 112 پرواز حامل زائران در فرودگاه شهر جده به زمین مینشیند.
امسال به دلیل اجرای پروژه توسعه «مسجد الحرام» در مکه، سهمیه تمامی کشورها برای حضور زائرانشان در مراسم حج حدود 20 درصد کاهش یافته است.
اجرای پروژه 11 میلیارد دلاری توسعه مسجدالحرام که در قالب آن 10 هزار کارگر به صورت 24 ساعته مشغول به کار هستند، از حدود دو سال قبل آغاز شده و با پایان آن مقدسترین مکان مسلمانان جهان در یک زمان میتواند میزبان دو میلیون زائر باشد.

 

ناجی دلها

معاون مدیریت
پرسنل مدیریت
"معاونت مدیران"
نصب 1700 دوربین مداربسته برای امنیت بیشتر زائران مکه


1700 دوربین مداربسته در شهر مقدس مکه امنیت میلیونها زائر حج امسال را تامین میکنند.


442013.jpg
به گزارش خبرگزاری اهلبیت(ع) ـ ابنا ـ یکی از مقامات وزارت کشور عربستان نصب 1700 دوربین مداربسته در نقاط مختلف شهر مقدس مکه برای تامین بیشتر امنیت زائران حاضر در مراسم حج امسال خبر داد.

به گزارش رویترز، با آغاز مراسم سالانه حج از تاریخ 13 اکتبر میلیونها زائر وارد شهر مقدس مکه میشوند.
از سوی دیگر گشتهای سیار پلیسی مکه نیز افزایش خواهد یافت که حاصل آن تامین امنیت حدود سه میلیون زائر حاضر در مراسم حج امسال خواهد بود.


 

ناجی دلها

معاون مدیریت
پرسنل مدیریت
"معاونت مدیران"
مسنترین میهمانان امسال خانه خدا + عکس


مسنترین زائران خانه خدا در حج امسال بین ۱۰۰ تا ۱۰۷ سال سن دارند.




به گزارش خبرگزاری اهلبیت(ع) ـ ابنا ـ در مراسم عبادی حج 1434 دو پیرمرد و یک پیرزن بالای 100 سال نیز شرکت خواهند کرد.

«اسماعیل» 107 ساله از کشور هند،«حوابی بی »با 102 سال سن از ایالت «گجرات» هند و«الیاس» 100از«اوتار پرادش» هند قرار است در مراسم حج سال جاری به مکه مکرمه مشرف شوند.
این سه سالخورده هندی در نهایت تدابیر پزشکی و مراقبت های درمانی لحظه به لحظه دولت هند راهی عربستان سعودی خواهند شد.
442149.jpg
این در حالی است که گرمای هوای و احتمال شیوع بیماری های ویروسی مراسم عبادی حج را برای این سه سالخورده دشوار می سازد.

 

ناجی دلها

معاون مدیریت
پرسنل مدیریت
"معاونت مدیران"
اطلاعیه وزارت امور خارجه در خصوص روادید حج


وزارت امور خارجه جمهوری اسلامی ایران طی اطلاعیهای از هموطنان گرامی و مشتاقان زیارت بیت الله الحرام خواست از دریافت روادید کشور عربستان برای انجام مناسک حج به غیر از اقدام از طریق مرجع رسمی آن یعنی سازمان حج و زیارت اجتناب کنند.


439074.jpg
به گزارش خبرگزاری اهلبیت(ع) ـ ابنا ـ وزارت امور خارجه جمهوری اسلامی ایران امروز در اطلاعیهای به هممیهنان محترم اطلاع داده است که از دریافت روادید کشور عربستان برای انجام مناسک حج به غیر از مرجع رسمی آن یعنی سازمان حج وزیارت اجتناب نمایند.

متن این اطلاعیه به قرار زیر است؛
وزارت امور خارجه کشورمان به اطلاع هموطنان عزیز میرساند با توجه به اینکه کلیه امور مربوط به اخذ روادید حج از سوی سازمان حج و زیارت صورت میپذیرد، لازم است هموطنان محترم روادید سفر به عربستان سعودی به منظور انجام مناسک حج را صرفا از طریق مرجع رسمی کشور یعنی سازمان حج و زیارت پیگیری و دریافت نمایند.

کسانی که خارج از این ساز و کار مبادرت به دریافت روادید مینمایند، روادیدشان فاقد اعتبار بوده و در مبادی ورود به کشور عربستان سعودی دچار مشکل خواهند شد و درچنین مواردی هیچگونه مسئولیتی متوجه هیچ یک از نهادهای داخلی نیست.
این اطلاعیه اضافه میکند در دو سال گذشته تعداد قابل توجهی از زائران ایرانی که خارج از چارچوب سازمان حج و زیارت برای انجام مناسک حج به عربستان سفر کرده بودند به جهت غیر معتبربودن روادید به کشور بازگردانده شدهاند و طی سال جاری نیز شماری از اتباع ایرانی که خارج از سازوکار رسمی سازمان حج و زیارت روادید دریافت کردهاند بنا به دلایل یادشده به کشور بازگردانده شدهاند.

 

ناجی دلها

معاون مدیریت
پرسنل مدیریت
"معاونت مدیران"
شبکه پویا به استقبال مراسم حج رفت


شبکه پویا از ساعت ۲۴ آنتن خود را به پخش زنده از مکه مکرمه اختصاص داد.


261338.jpg
به گزارش خبرگزاری اهلبیت(ع) ـ ابنا ـ شبکه پویا برای انعکاس مراسم عبادی حج در مکه مکرمه اقدام به پخش زنده از این شهر مقدس میکند.

شبکه پویا از ساعت 24 که برنامههای بخش کودک را به پایان میبرد، آنتن خود را در اختیار گروههای اعزامی صدا و سیما به مکه مکرمه قرار میدهد تا تصاویر برگزاری این مراسم با شکوه را برای مشتاقان و علاقهمندان به این مراسم الهی پخش کنند.

علاقهمندان میتوانند از ساعت 24 تا 2 بامداد از طریق شبکه پویا پخش زنده مراسم حج را مشاهده کنند.

 

ناجی دلها

معاون مدیریت
پرسنل مدیریت
"معاونت مدیران"
آمار نهایی زائران ایرانی بیتالله الحرام/آغاز انجام مناسک حج از روز یکشنبه


با ورود آخرین گروه از زائران ایرانی از تبریز، ۶۴ هزار و ۱۵۲ زائر ایرانی در کنار خانه خدا مأوی گرفته و خود را آماده انجام مناسک بزرگ حج تمتع از روز یکشنبه میکنند.



303785.jpg
به گزارش خبرگزاری اهلبیت(ع) ـ ابنا ـ آخرین پرواز زائران بیتالله الحرام از فرودگاه تبریز شب گذشته وارد جده شد و پرونده انتقال زائران حج تمتع در دور رفت بسته شد.

حسن سرخوش مدیر حمل و نقل هوایی ستادهای اجرایی حج سال 92 گفت: در عملیات حج تمتع که از 23 شهریور آغاز شد، 64 هزار و 152 زائر از 17 فرودگاه به فرودگاههای جده و مدینه منتقل شدند.
وی افزود: این زائران با 182 پرواز در 25 روز عازم سرزمین وحی شدند.
سرخوش تأخیر در پروازهای حج را اندک دانست و گفت: میانگین تأخیر پروازها نزدیک به 14 دقیقه بوده و تأخیر پرواز تنها در سه فرودگاه اهواز، رشت و کرمان قابل توجه بود.
زائران ایرانی حج تمتع امسال از 17 ایستگاه پروازی کشور شامل ایستگاههای تهران، رشت، زاهدان، مشهد، کرمان، بندرعباس، اهواز، یزد، کرمانشاه، بوشهر، اردبیل، شیراز، ارومیه، اصفهان و گرگان عازم مدینه منوره و جده شدند.
ایستگاه پروازی تهران با انتقال 31 درصد از زائران به سرزمین وحی در ردیف نخست قرار گرفت و در ردیف دوم نیز ایستگاه مشهد با 16 و اصفهان با 14 رتبه دوم و سوم را به خود اختصاص دادند.

ایستگاه شیراز، تبریز، اهواز، ساری با هر کدام 5 درصد به ترتیب در ردیف بعد قرار گرفتند. ایستگاههای گرگان، کرمان، یزد و کرمانشاه نیز هر کدام 3 درصد زائران را به حج تمتع منتقل کردند.
ایستگاه ارومیه، زاهدان، بوشهر، رشت، اردبیل و بندرعباس در پایین جدول اعزام زائران قرار گرفتند.
برگشت حاجیان از 28 مهر آغاز میشود و 18 آبان به پایان خواهد رسید.



 

ناجی دلها

معاون مدیریت
پرسنل مدیریت
"معاونت مدیران"
کاهش قیمت گوسفند در عربستان در آستانه عید قربان


معاملهگران عربستانی گوسفند موفق شدند قیمت گوسفندهای قربانی در شهر مدینه منوره را در مقایسه با قیمت سال گذشته و در آستانه عید قربان کاهش دهند.



434345.jpg
به گزارش خبرگزاری اهلبیت(ع) ـ ابنا ـ معاملهگران گوسفند عربستانی موفق شدند قیمت گوسفندهای قربانی در شهر مدینه منوره را در مقایسه با قیمت سال گذشته کاهش دهند.

گزارشهای بازار گوسفند عربستان حاکی از آن است که یک شهروند عرب با داشتن گوسفندان محلی در صندوق ماشینش اعلام کرد که گوسفندها را در بازار به صورت حراج میفروشند.
قیمتها به نسبت سال گذشته تفاوتی نداشته است، به ویژه گوسفندان محلی همچون نجدی و نعیمی شاهد تفاوت قیمتی نبودند.
اما تقاضای خرید گوسفند (السواکنی) سودان در میان مشتریان بیشتر شده است.
شهروندان سعودی علاقهمند به خرید گوسفندان محلی الطائف و نواحی مکه هستند، چرا که این گوسفندان به وسیله علفهای محلی تغدیه میشوند.
اما آرزوی عابد آل الحربی از شهروندان سعودی کنترل و مهار قیمتهای گوسفندان است.
حربی از خریداران گوسفند قربانی در پاسخ به خبرنگار واس در این خصوص میگوید: دیروز صبح زود برای خرید گوسفند قربانی به بازار گوسفند آمدم، اما قیمتها به نسبت سال گذشته سنگین و سرسام آور بود.
در این بین یکی از فروشندگان جوان بازار گوسفندان مدینه از افزایش قیمتها دفاع کرد و گفت: دامداران مبالغ زیادی برای خوراک، آب و هزینههای کارگری دامها برای چند ماه هزینه میکنند و خسارتهایی هم در هنگام فروش به دامداران میرسد که نیاز به جبران دارد.

 

ناجی دلها

معاون مدیریت
پرسنل مدیریت
"معاونت مدیران"
از ظهر امروز مناسک حج آغاز میشود


با محرم شدن زائران در مکه و حرکت به سمت عرفات از امروز یکشنبه (21 مهر) اعمال حج تمتع آغاز میشود.


303561.jpg
به گزارش خبرگزاری اهلبیت(ع) ـ ابنا ـ از ظهرامروز یکشنبه 21 مهر مصادف با هشتم ذیالحجه (یوم الترویه)، اعمال حج تمتع سال جاری با محرم شدن زائران در شهر مکه و حرکت به سمت صحرای عرفات آغاز میشود و زائران طی فاصله زمانی ظهر تا شب وارد صحرای عرفات شده و در چادرهای عرفات مستقر میشوند.

وقوف (یعنى ماندن) در سرزمین عرفات با قصد قربت، پس از محرم شدن دومین عمل واجب برای انجام حج تمتع است و زائران روز دوشنبه 22 مهرماه مصادف با 9‬ ذیالحجه (روز عرفه)، از ظهر تا غروب در صحرای عرفات وقوف خواهند کرد.
اعمال حج تمتع با وقوف در مشعرالحرام تا طلوع آفتاب، حرکت به منا و انجام رمی، قربانی و تراشیدن سر و بیتوته در منا ادامه مییابد و روز سهشنبه 23 مهرماه مصادف با10 ذیالحجه (روز عید قربان)، زائران در مشعرالحرام تا طلوع آفتاب وقوف میکنند.
در ادامه روز چهارشنبه 24 مهرماه مصادف با 11‬ ذیالحجه، زائران در منا بیتوته کرده و سپس رمی جمرات (پرتاب سنگ به شیطان سه گانه) خواهند پرداخت.

روز پنجشنبه 25 مهر مصادف با 12‬ ذیالحجه نیز زائران اعمال بیتوته در منا، رمی جمرات (پرتاب سنگ به شیطان سه گانه) و حرکت به طرف مکه پس از اذان ظهر را انجام میدهند.
اعمال زائران پس از ورود دوباره به مکه مکرمه شامل طواف، نماز زیارت، سعی بین صفا و مروه و طواف نساء است و نماز پس از روز عید قربان نیز تا حداکثر پایان ماه ذیالحجه انجام میپذیرد و به این ترتیب اعمال حج تمتع به پایان رسیده و زائران حاجی میشوند.
64 ‬هزار زائر از جمهوری اسلامی ایران در مناسک معنوی حج تمتع امسال حضور دارند.

 
بالا