یخچال های کوهستانی ایران
به طور کلی یخچال عبارت است ازیک توده یخ که تحت تأثیر نیروی ثقل زمین ازبالا ی مرز مرتفع برف به آهستگی به پایین یک دره درحرکت است.دریخچال طبیعی فشار ناشی ازعمق فوق العاده برف نقطه انجماد راپایین می آورد.بنابرین برف درلایه های پایین ذوب شده سپس دوباره به شکل یخ دانه دانه یا یخ برف سخت می گرددکه بعداً به وسیله فشارمدام به یخ شفاف مبدل می شود.یخچال ممکن است ازبرفنا یعنی ازجایی که منشأ می گیرد تا سطوحی به مراتب پایین تراز مرزبرف امتداد یابد.درمحل سرچشمه آن،ذخیره فروانی ازیخ وجوددارد وعمل ذوب آن آهسته انجام می شود.بعضی یخچال معمولاً دربرفنا پهن وعمیق هستند ولی در سطوح پایین تر به علت بالاتر بودن دما ذوب یخ بیشتر است بنابرین اندازه یخچال کاهش می یابد واین گونه است که غالباً یخچال ها شکل زبانه ای به خودمی گیرد اگر چه شکل عمومی آنها همواره با شکل دره ای که درآن قراردارندمطابقت می کند.
مرکز یخچال معمولاً عمیق ترین جوانب آن است. بنابراین بخش میانی سطح آن کمی محدب است.سطح یخچال ناهمواراست و گاهی به وسیله شکاف ها یخی بریده می شود.دلیل عمده ناهمواری سطح یخچال می توان ذوب لایه های تحتانی یخ ممکن است به وسیله سنگ ها یاموادسخت دیگرازذوب شدن درامان باشند وبدین صورت تپه های کوچک یخ پوشیده باآوردرسطح آن تشکیل می شود.این یخچال ها درایران عموماًبه صورت های گوناگونی ازقبیل یخچال سنگی، میزیخچالی، رسوبات یخچالی قابل مشاهده اند. معمولاًپس از پایان فصل زمستان آغاز بهاردرایران برف ها به سرعت آب می شوند و تا اواخر اردیبهشت ماه هرسال چهره کوهستان های کشور کم کم ازبرف پاک می گرددودرخردادماه زبانه های برفچالی متعددی به وجود می آید که معمولاًدرارتفاع بالای3500متردرکنار یخچال های دائمی دیده می شوند. سپس درتیرماه عمربرفچال به پایان می رسد ویخچال های دائمی جلوه بیشتری می یانبد. یخچال های ایران پس ازطی تابستان گرم در پاییزهرسال به صورت توده های برفی پوشیده شده ازخرده سنگ حالتی سیاه رنگ به خودمی گیرندوکاملاًسفت وبراق می شوند.
به طور کلی یخچال عبارت است ازیک توده یخ که تحت تأثیر نیروی ثقل زمین ازبالا ی مرز مرتفع برف به آهستگی به پایین یک دره درحرکت است.دریخچال طبیعی فشار ناشی ازعمق فوق العاده برف نقطه انجماد راپایین می آورد.بنابرین برف درلایه های پایین ذوب شده سپس دوباره به شکل یخ دانه دانه یا یخ برف سخت می گرددکه بعداً به وسیله فشارمدام به یخ شفاف مبدل می شود.یخچال ممکن است ازبرفنا یعنی ازجایی که منشأ می گیرد تا سطوحی به مراتب پایین تراز مرزبرف امتداد یابد.درمحل سرچشمه آن،ذخیره فروانی ازیخ وجوددارد وعمل ذوب آن آهسته انجام می شود.بعضی یخچال معمولاً دربرفنا پهن وعمیق هستند ولی در سطوح پایین تر به علت بالاتر بودن دما ذوب یخ بیشتر است بنابرین اندازه یخچال کاهش می یابد واین گونه است که غالباً یخچال ها شکل زبانه ای به خودمی گیرد اگر چه شکل عمومی آنها همواره با شکل دره ای که درآن قراردارندمطابقت می کند.
مرکز یخچال معمولاً عمیق ترین جوانب آن است. بنابراین بخش میانی سطح آن کمی محدب است.سطح یخچال ناهمواراست و گاهی به وسیله شکاف ها یخی بریده می شود.دلیل عمده ناهمواری سطح یخچال می توان ذوب لایه های تحتانی یخ ممکن است به وسیله سنگ ها یاموادسخت دیگرازذوب شدن درامان باشند وبدین صورت تپه های کوچک یخ پوشیده باآوردرسطح آن تشکیل می شود.این یخچال ها درایران عموماًبه صورت های گوناگونی ازقبیل یخچال سنگی، میزیخچالی، رسوبات یخچالی قابل مشاهده اند. معمولاًپس از پایان فصل زمستان آغاز بهاردرایران برف ها به سرعت آب می شوند و تا اواخر اردیبهشت ماه هرسال چهره کوهستان های کشور کم کم ازبرف پاک می گرددودرخردادماه زبانه های برفچالی متعددی به وجود می آید که معمولاًدرارتفاع بالای3500متردرکنار یخچال های دائمی دیده می شوند. سپس درتیرماه عمربرفچال به پایان می رسد ویخچال های دائمی جلوه بیشتری می یانبد. یخچال های ایران پس ازطی تابستان گرم در پاییزهرسال به صورت توده های برفی پوشیده شده ازخرده سنگ حالتی سیاه رنگ به خودمی گیرندوکاملاًسفت وبراق می شوند.