وظائف مردم در برابر حکومت اسلامی
آن حضرت به عنوان يك حاكم اسلامي( هنگام پيكار با مردم شام) ميفرمايد : و أمّا حقي عليكم فالوفاءُ بالبيعة و النصيحة في المشهد و المغيب و الإجابة حين أدعوكم والطاعة حين آمركم؛[1] و اما حق من بر شما اين است كه با من وفادار باشيد، و در آشكار و نهان خيرخواهى كنيد، هرگاه شما را فرا خواندم اجابت نماييد و فرمان دادم اطاعت كنيد.
در اين جمله به برخي از وظائف ومسئوليت هاي مردم در قبال حاكم اسلامي اشاره مي كندكه به آن ميپردازيم
اول : وفادارى نسبت به حكومت(فالوفاءُ بالبيعة)
يكى از وظايفى كه عموم شهروندان بر عهده دارند و قِوام اجتماع و حكومت بدان بستگى دارد، «وفادارى نسبت به حكومت» است.
اگر مردم، در حقّ حكومتى، بىوفايى كنند و آنرا در برابر اَقسام مشكلات داخلى و خارجى تنها گذارند، بدون شك، چنين حكومتى دوام نخواهد يافت، حتى اگر در رأس چنين حكومتى، بهترين انسانها مانند پيامبر الهى يا امام معصوم باشد؛ زيرا، اساس و بناى خلقت بر اين نيست كه اگر مردم حكومتى را نپسندند و براى بقاى آن تلاش نكنند، با امدادهاى غيبى الهى حمايت شده و تداوم يابد.
بهترين شاهد بر اين واقعيت، تجربه تاريخ ملتها است. در تاريخ اسلام، امام على(ع) وامام مجتبى(ع) به خاطر بی وفايى مردم، در برابر دشمن، مجبور به ترك حكومت و انزوا شدند و حكومت واقعى اسلامى از بين رفت و سلطنت اموى جايگزين آن شد.
از اين رواميرالمؤمنين على(ع) «وفادارى به بيعت» را يكى از حقوق حاكم و به عبارتى ديگر يكى از وظايف مردم نسبت به حاكم جامعه دانسته و مىفرمايد:
وأمّا حقّي عليكم فالوفاء بالبيعة...
امّا حق من بر شما، يكى، وفادارى نسبت به بيعتى است كه با من كرديد....
________________________________
پی نوشت ها :
1. نهج البلاغه، خطبه 34.