گناهانى که نعمتها را تغییر مى دهد

[نورا]

حضرت امام سجاد ، سیدّ ساجدین ، زین العابدین، على بن الحسین(ع) درباره این آیه میفرمایند ::گناهانى که نعمتها را تغییر مى دهد پنج تا است که عبارتنداز:

- 1 ظلم و ستم کردن به مردم
البغى على النّاس؛ظلم و ستم کردن بر مردم(نعمت ها را تغییر مى دهد) لذا حکومت و سلطنت با کفر پیشگى دوام مى آورد ولى با ظلم و ستم پیشگى دوام نخواهد آورد. خصوصاً ظلم در حق افرادى که پناهى جز خداوند ندارد به سرعت برق، آه مظلوم مى گیرد و نعمت را تغییر مى دهد.

2 - ترک عادت نیک
الزّوال عن العادة فى الخیر؛ از دست دادن عادت به کار خیر و نیک گاه انسان عادت هاى خوبى دارد، مانند خرج دادن براى امام حسین(ع)، کمک به فقرا، عادت به خواندن قرآن و دعا و نماز شب، ترک این عادات نیک که به راحتى به دست نیامده نعمت ها را از انسان مى گیرد و یا تغییر مى دهد.

3 - ترک اختیار معروف
واصطناع المعروف؛ یعنی از دست دادن عزم و اراده و اختیار نسبت به انجام اعمال خوب

- 4 کفران نعمت
وکفران النّعم؛ یعنی کفران نعمت نمودن. خداوند نعمتهاى بیشمارى به ما عطا فرموده که خودخواهی و اسراف و عدم انفاق آنها باعث کفران این نعمت ها شده و تغییر نعمت و یا زوال آن را به دنبال خواهد داشت.

-5 شکر نعمت نکردن
وترک الشّکر؛ یعنی ترک شکر نعمت
بهترین شکر آن است که انسان نعمت را در مسیر خودش به کار ببرد و ترک آن عبارت است از اینکه آنرا در غیر مسیر صحیح استفاده کند، مثلاً جوانى را در مسیر گناه و فساد، مال را در مسیر حرام و لهو و لعب و عمر و وقت گرانمایه را در جمع آوری توشه دنیا ونه برای توشه آخرت استفاده کند .
در ادامه حضرت سجاد به آیه 53 سوره انفال از قرآن استناد نمودند وفرمودند : قال اللّه تعالى انّ اللّه لایغیّر ما بقومٍ حتّى یغیّروا ما بانفسهم.

 

[نورا]

گناهانى که پشیمانى مى آورد عبارتنداز:
پنج گناه است که پشیمانى و حسرت شدیدى را به دنبال دارد که به راحتى قابل جبران هم نیست:

- 1 قتل ناحق
حضرت سجاد(ع) در ادامه روایت فرمود: والذّنوب الّتى تورث النّدم قتل النّفس الّتى حرّم اللّه قال اللّه تعالى فى قصّة قابیل حین قتل اخاه هابیل فعجز عن دفنه فاصبح من النّادمین یعنی : گناهانى که پشیمانى مى آورند کشتن نفس انسانى است که خداوند (کشتن) او را حرام کرده است.

- 2 ترک صله رحم
و ترک صلة القرابة حتى یستغنوا؛یعنی ترک صله ارحام و بستگان تا آنجایى که بى نیاز شوند ترک رابطه با دوستان و خویشاوندان از گناهانى است که حسرت و پشیمانى و ندامت را به دنبال دارد که نمونه هاى آن را بخوبى در جامعه مى توانیم مشاهده کنیم

- 3 ترک نماز اول وقت (انّ صلاة کانت علی المُؤمِنینَ کتاباً مَوقوتاً سوره نساء آیه 103)
و ترک الصّلوة حتى یخرج وقتها؛ترک نماز تا وقتش بگذرد که هم در این دنیا و هم در آخرت حسرت طولانى را در پى خواهد داشت.

- 4 ترک وصیّت
و ترک الوصیّة؛ یعنی ننوشتن وصیّت نامه.
هستند کسانى که وصیّتنامه نوشتن و یا وصیّت کردن را بد مى دانند، ولى نمى دانند که ممکن است مرگ ناگهانى دامن آنها را بگیرد، وصیّت ها و دیون مردم و مظالم آنها و یا نماز و روزه قضا داشته و وصیّت به آن را ترک کرده باشد، آنگاه دچار حسرت و پشیمانى مى شود.

5- ردّ المظالم؛یعنى ردّ مظالم را ترک کند
مقصود این است که گاه انسان مالى از مردم ضایع نموده که یادش رفته مربوط به چه کسى بوده است. براى این گونه موارد خوب است مالى در راه خدا داده شود به عنوان ردّ مظالم و نیّت صاحبان مال تا روز قیامت جبران حق آنها شود، ترک این مسئله نیز در قیامت پشیمانى و حسرت را به دنبال دارد.

6 زکات ندادن-
و منع الزّکاة حتّى یحضر الموت و ینغلق اللّسان؛ یعنی ندادن زکات تا زمانى که مرگ فرا برسد و زبان بند آید آنگاه مى شود که همین اموالى که زکاتش را نداده در اختیار دیگران قرار مى گیرد و آنها از آن استفاده مى کنند ولى عذاب زکات ندادن را صاحب مال باید بچشد.

 

[نورا]

گناهانى که عذاب و بدبختى را بدنبال دارد عبارتنداز:
و الذّنوب الّتى تنزل النقم؛ گناهانى که عذاب و بدبختى را نازل مى کند عبارت است از:

- 1 نافرمانى ستمگرانه از آگاهان
عصیان العارف بالبغى؛ با ستم از انسان عارف و آگاه نافرمانى نمودن.
سرپیچى از فرامین پیشوایان دینى، انبیاء و امامان (ع) که یکى از آثارش فرود آمدن عذاب الهى است که نمونه بارز آن درباره قوم نوح و قوم ثمود و عاد و... در تاریخ به ثبت رسیده است.

2 - سرکشى در مقابل مردم
والتّطاول على النّاس؛ یعنی سرکشى در مقابل مردم.

- 3 استهزاء دیگران
والاستهزاء بهم؛ یعنی ریشخند نمودن مردم و استهزاء نمودن آنان عذاب الهى را در پى دارد.

4 - مسخره کردن دیگران
والسّخریّة منهم؛ یعنی مسخره کردن دیگران که قرآن به صراحت از آن نهى نموده و فرموده است شاید شخص مسخره شده از مسخره کننده بهتر باشد.

 

[نورا]

گناهانى که رزق و روزى و قسمت را تغییر مى دهند عبارتنداز::

- 1 اظهار ندارى
اظهار الفقر؛ خود را فقیر نشان دادن
عدّه اى همیشه خود را فقیر و ندار جلوه می دهند، و هیچگاه حاضر نمى شوند نعمت هاى الهى را جلوی دیگران به زبان بیاورند، اثر این گونه فقرنمایى کم شدن رزق و روزى است. درست است که روزى تقسیم شده است و تلاش و کوشش در بدست آوردن آن نقش اصلى را دارد ولى برخى گناهان تلاش و سعى را هم بى اثر مى کند و باعث مى شود که از سهم روزى انسان کاسته شود

2 -نخواندن نماز عشاء و صبح
والنّوم عن العتمة؛یعنی نماز عشاء را نخوانده خوابیدن
کلاً استخفاف به نماز عامل بى برکتى و کم شدن رزق است در میان نمازها، ترک نماز عشاء و صبح وخوابیدن در بین طلوعین نقش بیشترى در کم شدن رزق و بى برکتى دارد. درباره نماز صبح و قضا نمودن آن فرمود: و عن صلاة الغداة؛ خواب ماندن از نماز صبح

- 3 سبک شمردن نعمت ها
واستحقار النعم؛ یعنی حقیر شمردن نعمت هاى الهى
تک تک نعمتهاى الهى براى انسان نقش حیاتى دارد، همین هوا را توجّه کنید ، وقتى آلوده کردند قدر آن را مى فهمند به سلامتى روح وروان و مزاج وچشم و گوش و حلق وبینی و دست وپا وقلب و پوست و مو و دندان و لب و زبان و معده و روده و خون و اعصاب وناخن و..................یازده میلیارد سلول دیگر و عمر و زندگی خود توجه کنید چقدر جای شکر دارد وچقدر مهم است ولی ما سبک می شماریم لذا کوچک شمردن نعمت ها، نعمت ها را از دست انسان مى گیرد.

- 4 از خدا شکایت کردن
وشکوى المعبود عزّ و جلّ؛ یعنی و شکایت نمودن از معبود عزیز و جلیل خویش ، روزى انسان را کم مى کند برخى بنده ها بجاى بندگى به خداوند (نعوذ باللّه) مى خواهند به خدا خدامی گویند خدایا این کار را بکن ، آن کار را نکن ، و به او مى گویندخدایا اگر فلان گونه مى کردى بهتر بود. و گاه زبان به شکایت و گلایه باز مى کنند ومی گویند چرا این بلا را سر من آوردی ویا در احوال پرسی می گویند: خدا بد ندهد، چرا مریضی!، و حال آن که باید توجّه داشته باشیم خداوند قادر مطلق دانا و حکیم مطلق است دادن هاى او از سر حکمت است و ندادن هاى او نیز از سر حکمت. لذا ضرر شکایت از خداوند متوجّه شخص شاکى مى شود و رزق و روزى او کم مى شود.

 

[نورا]

گناهانى که پرده ها را مى درد عبارتند از:
والذّنوب الّتى تهتک العصم؛ یعنی گناهانى که پرده ها را مى درد عبارت است از:

- 1 شراب خوارى
شرب الخمر؛ خوردن شراب

- 2 قمار بازى
واللعب بالقمار؛بازى نمودن(با آلات) قمار

- 3 مزاحهاى بیهوده
وتعاطى ما یضحک النّاس من اللغو و المزاح؛ یعنی خنداندن مردم با سخنان لغو و بیهوده و مزاح باطل و ناروا

4 - گفتن عیب دیگران
و ذکر عیوب النّاس؛ یعنی به زبان آوردن عیوب مردم که از گناهان کبیره است و ضررها و زیانهاى فراوانى دارد از جمله پرده حرمت انسان را مى درد.

- 5 همنشینى با افراد شَکّاک
و مجالسة اهل الرّیب؛ یعنی همنشینى با اهل شکّ و تردید(و انسانهاى سست عقیده) پرده عصمت را مى درد

 

[نورا]

گناهانى که بلاها را نازل مى کند عبارتند از:
حضرت سجاد(ع) فرمود:والذّنوب الّتى تنزل البلاء؛ گناهانى که بلاء نازل مى کند عبارت است از:

- 1 کمک نکردن به درماندگان
ترک اغاثة الملهوف؛ یعنی ترک یارى رسانى به فریادرسى درمانده هرجا نداى مظلومى بلند شد باید مسلمانان یارى کنند اگر این کار را ترک کنند منتظر بلا باشند مهم ترین مصداق مظلومین در این دوران مى توان گفت: مردم مظلوم فلسطین، شیعیان جنوب لبنان، مردم مسلمان عراق و افغانستان و... مى باشند. لذا حضرت سجاد(ع) در ادامه فرمود:و ترک معاونة المظلوم؛ کمک نکردن به مظلوم بلا نازل مى کند

- 2 ترک امر به معروف و نهى از منکر
و تضییع الامر بالمعروف و النّهى عن المنکر؛یعنی ضایع نمودن و درست انجام ندادن امر به معروف و نهى از منکر .ترک امر به معروف و نهى از منکر باعث مى شود جامعه را گناه و فساد بگیرد تا بلا نازل شود و دامن همه را بگیرد.
پیامبر اکرم(ص) فرمود: یک گنهکار در میان مردم همانند کسى است که با جمعى سوار کشتى شود و به هنگامى که در وسط دریا قرار مى گیرد، تبرى برداشته و به سوراخ کردن موضعى که در آن نشسته است بپردازد و هرگاه به او اعتراض کنند، در جواب گوید من در سهم خود تصرّف مى کنم. اگر دیگران او را از این عمل خطرناک باز ندارند، طولى نمى کشد که آب دریا به داخل کشتى نفوذ کرده، یکبارگى همگى در دریا غرق مى شوند. به این جهت امام سجاد(ع) فرمود: یکى از گناهانى که بلاها را فرود مى آورد ترک امر بمعروف ونهی از منکر است .

 

[نورا]

گناهانى که دشمنان را قدرت مى بخشد عبارتند از:
والذنوب الّذى تدیل الاعداء؛ یعنی گناهانى که دشمنان را قدرت مى بخشد عبارت است از:

1 - آشکارا ستم کردن
المجاهرة بالظلم؛آشکارا ستم کردن آرى اگر در جامعه ظلم و ستم علنى شد آرام آرام زمینه قدرت یافتن دشمنان نیز فراهم مى شود.

2 - کارهاى بد را علنى کردن
و اعلان الفجور؛یعنی کارهاى بد را علنى کردن و تشییع فاحشه در جامعه نمودن

3 - حلال شمردن حرام
واباحة المحظور؛ یعنی حلال شمردن حرام توجّه شود اگر کسى حرام الهى را حلال شمارد فرق نمى کند در بحث مالى باشد و یا حجاب و حدود دینى باشد ) نباید با انجام فعل حرام در حدود الهی تجاوز نمود)

4 - نافرمانى (از فرمان) نیکان و برگزیدگان
وعصیان الاخیار؛ و نافرمانى (از فرمان) نیکان و برگزیدگان وخوبان و پاکان و هرجامعه اى به پیشوایان دینى و خوبان و پاکان پشت کردند دشمنان بر آنها مسلط شدند.
وقتى على(ع) خانه نشین شد و مردم از او اطاعت نکردند، دشمنان اسلام قدرت گرفتند و اسلام را به حاشیه کشاندند و در طول تاریخ نیز این قضایا تکرار شد، وقتى کوفیان از امام حسین(ع) حمایت نکردند، یزید بر مدینه و مکّه مسلط شد و آنچه از دستش آمد جنایت کرد.
در تاریخ گذشته این کشور هم آن زمان که شیخ فضل اللّه به دار زده شد و مرحوم آیة اللّه کاشانى خانه نشین شد و مورد بى احترامى قرار گرفت دشمن دوباره مسلّط شد، در عراق وقتى خانه آیة اللّه حکیم سنگباران شد بعثى ها قدرت گرفتند و وقتى آیة اللّه سید محمد باقر صدر به شهادت رسید، ترک تازى بعثى ها بیشتر شد و امروز عدّه اى تلاش دارند در جامعه ما با برخى رفتارها زمینه برگشت دشمنان دین را فراهم نمایند.

5 - ؛ اطاعت از اشرار
والانطیاع للاشرار؛ اطاعت از اشرارعامل دیگرى است براى قدرت یابى دشمن حقا که باید گفت سرچشمه سخنان معصومان مخزن اسرار الهى است. اگر کسى اتصال به علم الهى نداشته باشد هرگز نمى تواند این گونه دقیق حرف بزند، و بعد از 1300 سال همچنان سخنانش زنده بماند، گویى که این سخنان حضرت سجاد (ع) همین دیروز به مناسبت حوادث کشور گفته شده است وآیه 53 سوره انفال صحبت از حال و روزگار این زمانه دارد

 

[نورا]

گناهانى که عمر را کوتاه مى کند عبارتند از :
حضرت امام سجاد ، سیدّ ساجدین ، زین العابدین، على بن الحسین(ع) درباره گناهانى که عمر را کوتاه مى کند میفرمایند:

والذّنوب الّتى تعجّل الفناء؛ یعنی برخى گناهان عامل کوتاهى عمر انسانها است که و گناهانى که مرگ را نزدیک مى کند شش گناه است.

- 1 حقطیعة الرّم؛ قطع رابطه کردن با (خویشاوندان نسبى) عمر را کوتاه مى کند
- 2 والیمین الفاجرة؛ قسم ناحق و دروغ خوردن عمر را کوتاه مى کند
- 3 والاقوال الکاذبة؛ سخنان کذب و دروغگویى عمر را کوتاه مى کند
- 4 والزّنا؛ زنا و کار خلاف عِفّت انجام دادن عمر را کوتاه مى کند
- 5 و سدّ طریق المسلمین؛بستن راه مسلمانان وراه زنی عمر را کوتاه مى کند
- 6 وادعاء الامامة بغیر حقّ؛ ادعاى امامت نمودن بناحق عمر را کوتاه مى کند.

 

[نورا]

گناهانى که امید را قطع مى کند عبارتند از:
والذّنوب الّتى تقطع الرّجاء؛ گناهانى که امید را قطع مى کند.

- 1 مأیوس شدن از رحمت خداوند
الیأس من روح اللّه؛یعنی مأیوس شدن از رحمت خداوند

2 - ناامید شدن از رحمت الهى
والقنوط من رحمة اللّه؛ ناامید شدن از رحمت الهى

3 - اطمینان کردن به غیر خداوند
والثّقة بغیر اللّه؛یعنی اطمینان و تکیه کردن به غیر خداوند

4- دروغ پنداشتن وعده خداوند
و التّکذیب بوعداللّه؛ یعنی دروغ پنداشتن وعده خداوند.

 

[نورا]

گناهانى که باعث ماندن در تاریکی می شوند عبارتند از :

والذّنوب الّتى یظلم ؛ یعنی گناهانى که باعث تاریکی می شوند

1 - جادوگرى
والسّحر؛ یعنی جادوگرى

2 - پیشگویى کاهنانه
والکهانه یعنی و پیشگویى کاهنانه که در این زمینه نیز عدّه اى با باز کردن سرکتاب به پیشگویى هاى دروغپردازانه، و عجیب و غریب مردم را سرگرم نموده، زندگى ها را از هم مى پاشند و با کلّاشى پولهاى کلانى را به جیب مى زنند.

3 - ؛ ایمان داشتن علم نجوم خبر دادن از آینده
تنجیم والایمان بالنّجومیعنی ایمان داشتن علم نجوم خبر دادن از آینده مراد از تنجیم پیش بینى هوا، جهت شناسى و اطلاع از آسمان پیدا کردن نیست، بلکه مراد این است که بر اساس اوضاع فلکى آینده جهان و بشریت را پیش بینى کردن از کارهایى است که حرام مى باشد، چون انسان تسلّط کامل بر اوضاع فلکى ندارد و آگاهى ناقص جز اخبار ناقص را در پى ندارد.

4 - دروغ پنداشتن تقدیرات و قضا و قدر
و التکذیب بالقدر؛ یعنی دروغ پنداشتن تقدیرات الهى و قضا و قدرخداوند نیز باعث تاریکى مى شود

5 - عاق پدر و مادر شدن و رنجاندن آندو
و عقوق الوالدین؛ عاق پدر و مادر بودن(و رنجاندن آندو) نیز باعث تاریکى مى شود.