***طب اسلامی***
- نویسنده موضوع مسافر
- تاریخ شروع
پاسخ : ***طب اسلامی***
خواصّ درمانی سنجد
امام باقرعلیه السلام فرمود: میوه ی سنجد، گوشت را می رویاند، به پوست بدن، توانایی می بخشد و قلوه ها را گرم می کند. نیز سنجد در علاج بیماری های بواسیر و سلس البول بسیار سودمند است.
درمان درد زخم
حضرت باقرعلیه السلام فرمود: قیر تازه (مادّه ای که بر کشتی می مالند) و مثل آن را با پیه بُز و پارچه ای تازه و کوزه سفالین تازه بردار. ظاهر آن را قیرمالی کن، سپس بر آن شیر بریز و زیرش آتشی ملایم روشن کن. سپس کاغذی نوشته شده را بردار و روی دستت بگذار و بر آن قیر بمال و بر روی زخم ببند. اگر زخم عمیق بود از کتان، ریسمان بتاب و بر روی زخم قیر بریز و سپس آن ریسمان را در آن زخم بگذار. ان شاءالله بهبودی می یابد.
درمان اسهال خونی
ابوحمزه ثمالی می گوید: مردی به امام باقرعلیه السلام از اسهال خونی شکایت کرد. امام علیه السلام به او فرمود: از خاک ارمنی بردار و با آتشی ملایم آن را بپز و سرخ کن. سپس استفاده کن که اسهال قطع می شود.
امام باقرعلیه السلام فرمود: قدری از گِل ارمنی بر روی آتش گرم کنید و به بیمار اسهال بخورانید که وضعیت درونی اش آرام خواهد گرفت.
نمک
امام باقرعلیه السلام فرمود: نمک برای هفتاد بیماری، دارویی اثر بخش است.
خواصّ درمانی سنجد
درمان درد زخم
حضرت باقرعلیه السلام فرمود: قیر تازه (مادّه ای که بر کشتی می مالند) و مثل آن را با پیه بُز و پارچه ای تازه و کوزه سفالین تازه بردار. ظاهر آن را قیرمالی کن، سپس بر آن شیر بریز و زیرش آتشی ملایم روشن کن. سپس کاغذی نوشته شده را بردار و روی دستت بگذار و بر آن قیر بمال و بر روی زخم ببند. اگر زخم عمیق بود از کتان، ریسمان بتاب و بر روی زخم قیر بریز و سپس آن ریسمان را در آن زخم بگذار. ان شاءالله بهبودی می یابد.
درمان اسهال خونی
ابوحمزه ثمالی می گوید: مردی به امام باقرعلیه السلام از اسهال خونی شکایت کرد. امام علیه السلام به او فرمود: از خاک ارمنی بردار و با آتشی ملایم آن را بپز و سرخ کن. سپس استفاده کن که اسهال قطع می شود.
امام باقرعلیه السلام فرمود: قدری از گِل ارمنی بر روی آتش گرم کنید و به بیمار اسهال بخورانید که وضعیت درونی اش آرام خواهد گرفت.
نمک
امام باقرعلیه السلام فرمود: نمک برای هفتاد بیماری، دارویی اثر بخش است.
پاسخ : ***طب اسلامی***
ج) خواصّ درمانی میوه ها
خرما
امام باقرعلیه السلام فرمود: «لم تستشف النّساء بمثل الرُّطَب، انّ الله اطعمه مریم فی نفاسها»؛ زنها در هیچ چیز مثل خرما شفا نمی یابند، چون خدا به مریم در موقع زایمان خرما داد.
سیب
ابی بصیر می گوید: امام باقرعلیه السلام فرمود: موقعی که خواستی سیب بخوری، قبلاً آن را استشمام کن، سپس بخور؛ زیرا این کار هر ناراحتی را که بر روحت عارض شده، آرام می کند.
آلو
حضرت می فرماید: آلو نافع صفرا، حرارت، بادهای بدن، زهره، خشکی مفاصل و فشار خون است.
جابر می گوید: مردی به امام باقرعلیه السلام از هیجان مرّه (زهره) شکایت کرد و عرض نمود: کم مانده دیوانه شوم! آن حضرت فرمود: آن را با اجاصّ (آلو) معالجه کن.
ج) خواصّ درمانی میوه ها
خرما
امام باقرعلیه السلام فرمود: «لم تستشف النّساء بمثل الرُّطَب، انّ الله اطعمه مریم فی نفاسها»؛ زنها در هیچ چیز مثل خرما شفا نمی یابند، چون خدا به مریم در موقع زایمان خرما داد.
سیب
ابی بصیر می گوید: امام باقرعلیه السلام فرمود: موقعی که خواستی سیب بخوری، قبلاً آن را استشمام کن، سپس بخور؛ زیرا این کار هر ناراحتی را که بر روحت عارض شده، آرام می کند.
امام باقرعلیه السلام فرمود: سَیِّدُ الطَّعامِ اللّحْمُ؛ بهترین غذا، گوشت است. آن را برای درمان «یرقان» مفید دانسته است و بهترین نوع آن را برای رفع این بیماری، «گوشت قطا»31 معرّفی نموده است
حضرت می فرماید: آلو نافع صفرا، حرارت، بادهای بدن، زهره، خشکی مفاصل و فشار خون است.
جابر می گوید: مردی به امام باقرعلیه السلام از هیجان مرّه (زهره) شکایت کرد و عرض نمود: کم مانده دیوانه شوم! آن حضرت فرمود: آن را با اجاصّ (آلو) معالجه کن.
پاسخ : ***طب اسلامی***
انجیر
امام باقرعلیه السلام فرمود: انجیر بخورید که برای قولنج نافع است.
ابوحمزه ثمالی از امام باقرعلیه السلام نقل می کند که وقتی پادشاه قبطی خروج کرد و خواست بیت المقدّس را خراب کند، مردم به اطراف حِزْقِیل پیغمبر جمع شده و به وی شکایت نمودند. حزقیل شب با خدا مناجات کرد و خداوند به مَلَک مسئول هوا وحی فرمود که نفوس و ارواح آنان را بگیرد و همگی مردند. حزقیل این خبر را به قومش رساند. آنان بیرون رفتند و دیدند همه آنان مرده اند، اما عُجب و خودپسندی بر حزقیل عارض شد و با خود فکر کرد که سلیمان پیغمبرعلیه السلام بیش از من فضیلتی ندارد، چون به من اختیار هوا نیز داده شده است. در این حال زخمی بر کبد حزقیل عارض شد و او را اذیّت نمود، حزقیل با خدا مناجات و خشوع کرد و روی خاکستر نشست، خداوند به وی وحی نمود که: شیره انجیر را بگیر و از بیرون بر سینه خود بمال. حزقیل چنین کرد و خوب شد.
انگور
در روایتی امام باقرعلیه السلام به فرزندش امام صادق علیه السلام فرمود: انگور را دانه دانه بخور. و فرمود: شفا در میوه ای است که رسیده باشد، چنان که خداوند فرموده: «کُلُوا من ثمره اذا اثمر» یعنی از میوه درخت بخورید وقتی که برسد. [ایشان انگور را به دلیل خوب رسیده بودنش شفای بسیاری دردها می دانند.
انجیر
ابوحمزه ثمالی از امام باقرعلیه السلام نقل می کند که وقتی پادشاه قبطی خروج کرد و خواست بیت المقدّس را خراب کند، مردم به اطراف حِزْقِیل پیغمبر جمع شده و به وی شکایت نمودند. حزقیل شب با خدا مناجات کرد و خداوند به مَلَک مسئول هوا وحی فرمود که نفوس و ارواح آنان را بگیرد و همگی مردند. حزقیل این خبر را به قومش رساند. آنان بیرون رفتند و دیدند همه آنان مرده اند، اما عُجب و خودپسندی بر حزقیل عارض شد و با خود فکر کرد که سلیمان پیغمبرعلیه السلام بیش از من فضیلتی ندارد، چون به من اختیار هوا نیز داده شده است. در این حال زخمی بر کبد حزقیل عارض شد و او را اذیّت نمود، حزقیل با خدا مناجات و خشوع کرد و روی خاکستر نشست، خداوند به وی وحی نمود که: شیره انجیر را بگیر و از بیرون بر سینه خود بمال. حزقیل چنین کرد و خوب شد.
انگور
در روایتی امام باقرعلیه السلام به فرزندش امام صادق علیه السلام فرمود: انگور را دانه دانه بخور. و فرمود: شفا در میوه ای است که رسیده باشد، چنان که خداوند فرموده: «کُلُوا من ثمره اذا اثمر» یعنی از میوه درخت بخورید وقتی که برسد. [ایشان انگور را به دلیل خوب رسیده بودنش شفای بسیاری دردها می دانند.
پاسخ : ***طب اسلامی***
بِهْ
امام باقرعلیه السلام می فرماید: میوه «بِهْ» غبار اندوه را از خاطر محو می کند، همان طور که انگشتان شما قطرات عرق را از پیشانی تان می برد.
گلابی
امام باقرعلیه السلام فرمود: گلابی مانند اجاصّ (آلو) برای درمان صفرا و جلوگیری از برانگیخته شدن آن نیکوست و برای درد آن آرام بخش است.
بِهْ
امام باقرعلیه السلام می فرماید: میوه «بِهْ» غبار اندوه را از خاطر محو می کند، همان طور که انگشتان شما قطرات عرق را از پیشانی تان می برد.
گلابی
امام باقرعلیه السلام فرمود: گلابی مانند اجاصّ (آلو) برای درمان صفرا و جلوگیری از برانگیخته شدن آن نیکوست و برای درد آن آرام بخش است.
پاسخ : ***طب اسلامی***
امام صادق عليه السلام:
پيامبر خدا، از درد پشت، به درگاه پروردگار خويش عز و جل ناليد. خداوند، او را به خوردن گندم همراه با گوشت (يعنى همان هَليم) فرمان داد.
الكافي ، جلد 6 ، صفحه 320 ، حديث 3 ، المحاسن ، جلد 2 ، صفحه 169 ، حديث 1469 ، بحار الأنوار ، جلد 66 ، صفحه 86 ، حديث 1 وص 174 ، حديث 16 دانش نامه احاديث پزشكي : 2 /
امام صادق عليه السلام:
پيامبر خدا، از درد پشت، به درگاه پروردگار خويش عز و جل ناليد. خداوند، او را به خوردن گندم همراه با گوشت (يعنى همان هَليم) فرمان داد.
الكافي ، جلد 6 ، صفحه 320 ، حديث 3 ، المحاسن ، جلد 2 ، صفحه 169 ، حديث 1469 ، بحار الأنوار ، جلد 66 ، صفحه 86 ، حديث 1 وص 174 ، حديث 16 دانش نامه احاديث پزشكي : 2 /
پاسخ : ***طب اسلامی***
بدان كه هر يك از اين طبايع([1])، مايل به چيزى است كه سنخيت و سازگاری با آن داشته باشد؛ پس چيزى را كه سازگار با [طبیعت] بدنت ميباشد براى تغذيه خويش اختيار كن. كسى كه زيادتر از حد لزوم طعام بخورد غذا به بدن خود نرسانده بلكه ضرر وارد آورده است و كسى كه بمقدار لازم بخورد - بدون كم و زياد – به مزاج خود خدمت كرده است.
و آب نیز به همین گونه است. پس راه [تندرستى] اينست كه در هر روزى باندازهای که تو را کفایت کند خوراك خورى و در حالتى كه هنوز اشتهاى به طعام دارى دست از خوردن بكشى که اين چنين غذا خوردن براى معده و بدنت صالحتر و براى عقلت پاكيزه تر و بر جسم و شكمت سبكتر است.
- طبايع([1]): بحث طبايع و مزاج ها از مهترين مباني طب سنتي و اسلامي ميباشد كه براي فهم احاديث طبي و توصيه هاي طبي معصومين عليهم السلام نيز آشنايي با آن ها لازم است.
بدان كه هر يك از اين طبايع([1])، مايل به چيزى است كه سنخيت و سازگاری با آن داشته باشد؛ پس چيزى را كه سازگار با [طبیعت] بدنت ميباشد براى تغذيه خويش اختيار كن. كسى كه زيادتر از حد لزوم طعام بخورد غذا به بدن خود نرسانده بلكه ضرر وارد آورده است و كسى كه بمقدار لازم بخورد - بدون كم و زياد – به مزاج خود خدمت كرده است.
و آب نیز به همین گونه است. پس راه [تندرستى] اينست كه در هر روزى باندازهای که تو را کفایت کند خوراك خورى و در حالتى كه هنوز اشتهاى به طعام دارى دست از خوردن بكشى که اين چنين غذا خوردن براى معده و بدنت صالحتر و براى عقلت پاكيزه تر و بر جسم و شكمت سبكتر است.
- طبايع([1]): بحث طبايع و مزاج ها از مهترين مباني طب سنتي و اسلامي ميباشد كه براي فهم احاديث طبي و توصيه هاي طبي معصومين عليهم السلام نيز آشنايي با آن ها لازم است.
پاسخ : ***طب اسلامی***
چيزهاى خنك و سرد (دارای مزاج سرد) را در تابستان و گرم را در زمستان و معتدل را در بهار و پائيز مصرف كن؛ البته به مقدارى كه بتوانى تحمل كنى و رغبت به آن داشته باشى.
خوردن غذا را با سبکترین خوراکیهایی كه بدنت از آن تغذیه ميكند آغاز كن؛ آنهم به اندازه عادت و به حسب طاقت [معده] و نشاط [روح].
رساله الذهبيه امام رضا (ع)
چيزهاى خنك و سرد (دارای مزاج سرد) را در تابستان و گرم را در زمستان و معتدل را در بهار و پائيز مصرف كن؛ البته به مقدارى كه بتوانى تحمل كنى و رغبت به آن داشته باشى.
خوردن غذا را با سبکترین خوراکیهایی كه بدنت از آن تغذیه ميكند آغاز كن؛ آنهم به اندازه عادت و به حسب طاقت [معده] و نشاط [روح].
رساله الذهبيه امام رضا (ع)
پاسخ : ***طب اسلامی***
مصلح هاي غذايي*
زنیان برای ماست
شوید برای برنج
برنج- زیرهی سیاه
نان گندم- رازیانه و سیاه دانه
خیار- نعناع و گل سرخ
عدسی- كلپر
روغن حیوانی- عسل و سركه و آب لیمو
باقلا- گلپر
ماست- شیره و عسل و سیاه دانه
انار- گلاب
كاهو- سكنجبین
انواع آش- فلفل سیاه
گوشت گوسفند- عسل و سماق
دوغ- كاكوتی
آش جو- زیره و آبغوره
ماهی- گردو و فلفل سیاه
تخم مرغ- دارچین
آب گوشت- دنبه و آویشن
شیر- گلاب و هل
چای سیاه- آب لیمو
كرهی حیوانی- عسل
مصلح* یا اصلاح کننده به داروهایی گفته می شود که رفع ضرر یا کمک در عملکرد آن کند یا کاری کند قوای دارو باطل نشود تا به عضو برسد و یا تند و تیزی و قدرت آن مقداری بشکند و یا دارو را همراهی کند تا بتواند به جاهای که نمی تواند به تنهایی برود برسد.
مصلح هاي غذايي*
زنیان برای ماست
شوید برای برنج
برنج- زیرهی سیاه
نان گندم- رازیانه و سیاه دانه
خیار- نعناع و گل سرخ
عدسی- كلپر
روغن حیوانی- عسل و سركه و آب لیمو
باقلا- گلپر
ماست- شیره و عسل و سیاه دانه
انار- گلاب
كاهو- سكنجبین
انواع آش- فلفل سیاه
گوشت گوسفند- عسل و سماق
دوغ- كاكوتی
آش جو- زیره و آبغوره
ماهی- گردو و فلفل سیاه
تخم مرغ- دارچین
آب گوشت- دنبه و آویشن
شیر- گلاب و هل
چای سیاه- آب لیمو
كرهی حیوانی- عسل
مصلح* یا اصلاح کننده به داروهایی گفته می شود که رفع ضرر یا کمک در عملکرد آن کند یا کاری کند قوای دارو باطل نشود تا به عضو برسد و یا تند و تیزی و قدرت آن مقداری بشکند و یا دارو را همراهی کند تا بتواند به جاهای که نمی تواند به تنهایی برود برسد.
پاسخ : ***طب اسلامی***
نکاتی از پیامبر (ص) در مورد بهداشت
دربهداشت تن وحکمت زندگانی رسول الله (ص) چنین فرمودند:
1- پروردگار متعال هیچ دردی رابی درمان نیافریده است .مگر بیماری سام(مرگ) که درمان ندارد.
2- آنانکه اثری ازآبله بربدن دارند عمری طولانی خواهند گذرانید.این دسته رابه طول عمر بشارت دهید .
3- اساس هربیماری درد سرها ست .
4- تا درخود اشتها نیافته اید دست به طعام درازمکنید و همچنان که درخود اشتها را احساس می کنید دست از طعام بکشید.
5- معده ی آدمیزاد کانون همه دردهاست. 6- اساس هرمداوا گرم داشتن موضع درد وبیماریست .
7- نفس خود را به هرچه عادت داده اید وا بگذارید. 8- پروردگار متعال آن سفره را درست می دارد که درکنار آن دست زیاد باشد (( یعنی خورندگان در اطراف آن بیشتر باشند . )
9- در خوراک گرم برکت اندک است . برکت زیاد در خوراکهای سرد یافت می شود.
10- به هنگام غذاخوردن پای خودرا از کفش به درآورید زیرا پای شما آسوده خواهد ماند واین سنت، سنت زیبا ئیست .
نکاتی از پیامبر (ص) در مورد بهداشت
دربهداشت تن وحکمت زندگانی رسول الله (ص) چنین فرمودند:
1- پروردگار متعال هیچ دردی رابی درمان نیافریده است .مگر بیماری سام(مرگ) که درمان ندارد.
2- آنانکه اثری ازآبله بربدن دارند عمری طولانی خواهند گذرانید.این دسته رابه طول عمر بشارت دهید .
3- اساس هربیماری درد سرها ست .
4- تا درخود اشتها نیافته اید دست به طعام درازمکنید و همچنان که درخود اشتها را احساس می کنید دست از طعام بکشید.
5- معده ی آدمیزاد کانون همه دردهاست. 6- اساس هرمداوا گرم داشتن موضع درد وبیماریست .
7- نفس خود را به هرچه عادت داده اید وا بگذارید. 8- پروردگار متعال آن سفره را درست می دارد که درکنار آن دست زیاد باشد (( یعنی خورندگان در اطراف آن بیشتر باشند . )
9- در خوراک گرم برکت اندک است . برکت زیاد در خوراکهای سرد یافت می شود.
10- به هنگام غذاخوردن پای خودرا از کفش به درآورید زیرا پای شما آسوده خواهد ماند واین سنت، سنت زیبا ئیست .