نگاهی به زندگانی حضرت ایوب (ع)

[!Erf@n!]

معنای اسم:ایوب کلمه عبری به معنای رجوع کننده به خداست.
پدر:آموص
مادر:یاحیر
تاریخ ولادت:۳۶۴۲ سال بعد از هبوط آدم.
مدت عمر:۱۴۰سال
بعثت:حضرت ایوب در سرزمین شام مبعوث شد.
محل دفن:بروایتی آن حضرت در بلاد حوران مدفون است.
نسب:ایوب بن آموص بن رزاح بن عیص بن اسحاق بن ابراهیم(ع)
تعداد فرزندان:آن حضرت ۷ پسر و۳ دختر داشت.
فهرست سوره هایی که نام حضرت ایوب در آن ذکر شده:نساء،انعام،انبیاء،ص

 

[!Erf@n!]

پاسخ : نگاهی به زندگانی حضرت ایوب (ع)

ایوب(ع) یکى از پیامبرانى است که قرآن نبوت و پیامبرى آنها را بیان کرده است. حضرت ایوب(ع) از نسل ابراهیم(ع) است. مادرش دختر لوط(ع) و همسرش <لیا» دختر یعقوب بود. نیز گفته‏اند <رحمه» دختر افرائیم بود و گفته شده، دختر منشا بن یوسف بن یعقوب بوده است. طبرى مى‏گوید: حضرت ایوب هنگام وفات ۹۳ سال داشت و برخى آن را بیشتر ذکر کرده‏اند و ابن عباس گفته است: بدین جهت او را ایوب گفتند که وى در همه حالات با خداى خویش در راز و نیاز بود.

خداى متعال خطاب به پیامبر خود حضرت محمد(ص) مى‏فرماید:
إِنّا أَوْحَیْنا إِلَیْکَ کَما أَوْحَیْنا إِلى‏ نُوحٍ والنَّبِیِّینَ مِنْ بَعْدِهِ وَأَوْحَیْنا إِلى‏ إِبْراهِیمَ وَإِسْمعِیلَ وَإِسْحقَ وَیَعْقُوبَ وَالأَسْباطِ وَعِیسى‏ وَأَیُّوبَ؛(۲)
همان گونه که به نوح و پبامبران بعد از او وحى کردیم، به تو نیز وحى نمودیم و به ابراهیم و اسماعیل و اسحق و یعقوب و أسباط و عیسى و ایوب نیز وحى کردیم.
ایوب(ع) بسیار با تقوا و به مستمندان مهربان بود و از بیوه زنان و یتیمان دستگیرى مى‏کرد و فردى میهمان‏نواز بود. آن حضرت قوم خود را به پرستش خداى یکتا دعوت مى‏نمود. مورخان مى‏نویسند، حضرت ایوب(ع) صاحب اموال و دارایى فراوانى بود، وى انواع چهار پایان و بردگان و گوسفندان و زمین‏هاى وسیعى را در سرزمین <بثینه» از منطقه حوران… در اختیار داشت و از نعمت فرزندان و اولاد فراوان برخوردار بود.

 

[!Erf@n!]

پاسخ : نگاهی به زندگانی حضرت ایوب (ع)

همه اینها از او گرفته شد و به انواع بیمارى‏ها مبتلا گشت و جز قلب و زبانش که به وسیله آنها ذکر خداى عزوجل مى‏گفت، عضو سالم دیگرى برایش باقى نمانده بود. وى در همه این مشکلات شکیبا و سپاسگزار بود و در شب و روز و صبح و عصر، ذکر و تسبیح خدا را بر زبان داشت. بیمارى آن حضرت آن قدر به طول انجامید که کسى با او نشست و برخاست نمى‏کرد و همنشین، از نزدیک شدن به او بیمناک بود. وى را از شهر خارج کردند و در خرابه‏اى بیرون شهر افکندند. مردم با او قطع رابطه کردند و هیچ کس، جز همسرش که رعایت حقّ او نمود و محبت‏ها و نیکى و احسان وى را نسبت به خود مى‏دانست، کسى با او اظهار مهربانى و محبت نمى‏کرد.

همسرش نزد او رفت و آمد مى‏کرد و بامدادان او را نظافت کرده و کارهاى او را انجام مى‏داد، به نحوى که خود روبه ضعف رفت و مال و دارایى‏اش اندک شد، به‏گونه‏اى که براى مردم کار مى‏کرد و از مزد آن براى شوهرش طعام تهیه مى‏کرد و سنگینى این بار را تحمل مى‏کرد…. او پس از آن همه خوشبختى و وجود مال و دارایى، در مورد از دست دادن مال و دارایى و فرزند و گرفتارى‏هایى که براى شوهرش به وجود آمد و تنگدستى و فقر و خدمتکارى براى مردم…همراه با شوهرش ایوب صبر و شکیبایى پیشه کرد.
همه این دشوارى‏ها صبر و سپاس و حمد و ثناى ایوب(ع) را فزونى بخشید، تا آنجا که آن حضرت در صبر و شکیبایى و ناگوارى‏ها و مصیبت‏ها ضرب‏المثل شد.
دانشمندان در مدت گرفتارى حضرت ایوب اختلاف کرده‏اند: گفته شده که سه‏سال بوده، و قولى نیز هفت سال و چند ماه مى‏داند و برخى آن را هیجده سال نقل کرده‏اند. منقول است که همسرش به وى گفت: اى ایوب، اگر از خداى خود بخواهى، گرفتارى تو را رفع خواهدکرد. در پاسخ گفت: هفتاد سال سالم زندگى کردم، اگر هفتاد سال هم براى خدا صبرکنم کم است.

 

[!Erf@n!]

پاسخ : نگاهی به زندگانی حضرت ایوب (ع)

گفته‏ اند: هر گاه مصیبتى بر حضرت ایوب(ع) وارد مى‏شد مى‏گفت: <اللّهم أَنْتَ أَخَذْتَ وَ أَنْتَ أَعطَیْتَ».

تاریخ نگاران در باره حضرت ایوب داستان‏هاى فراوانى نقل کرده‏اند که اصل آنها را از سِفر ایّوب و از تفسیرى، به نام <هجاده» که یهودیان بر تورات داشته‏اند گرفته‏اند، و چون در آن دخل و تصرف شده از دیدگاه دانشمندان بزرگ و مورد اعتماد اسلام قابل قبول نیست.
برخى از مفسران، مانند استاد احمد مصطفى مراغى، در مورد نوع بیمارى حضرت ایوب(ع) که بدان مبتلا گردید، انتقاد کرده و درتفسیر خود مى‏گوید: <این‏که گفته‏اند بیمارى ایوب(ع) به اندازه‏اى بود که مردم از او نفرت داشتند و او را از خانه‏اش بیرون برده و خارج شهر در خرابه‏اى جاى دادند و جز همسرش، که نزد او رفت و آمد مى‏کرد و برایش آب و غذا مى‏برد، کسى با آن حضرت ارتباط نداشت، همه این مطالب از اسرائیلیات است و باید همه آنها را کذب و دروغ دانست؛ زیرا سند صحیحى که این گفته‏ها را تأیید کند، در دسترس نیست، وانگهى از جمله شرطهاى پیامبرى و نبوت این است که نباید در وجود پیامبر، بیمارى‏هایى باشد که مردم را از او متنفّر سازد؛ زیرا اگر پیامبر این گونه باشد، نمى‏تواند با مردم تماس حاصل کرده و احکام و دستورات الهى را بدانان ابلاغ کند».

قرآن، آشکارا بیان مى‏کند که ایوب(ع) به بیمارى مبتلا شد و پروردگار خویش را خواند و خداوند دعاى او را مستجاب گرداند و بیمارى او را برطرف ساخت و اهل او را بدو باز گرداند:
وَأَیُّوبَ إِذ نادى‏ رَبَّهُ أَنِّى مَسَّنِىَ الضُّرُّ وَأَنْتَ أَرْحَمُ الرّاحِمِینَ * فَاسْتَجَبْنا لَهُ فَکَشَفْنا مابِهِ مِنْ ضُرٍّ وَآتَیْناهُ أَهْلَهُ وَمِثْلَهُمْ مَعَهُمْ رَحْمَةً مِنْ عِنْدِنا وَذِکْرى‏ لِلْعابِدِینَ؛
و آن‏گاه که ایوب خداى خویش را خواند و عرضه داشت: خدایا، من بیمار گشتم و تو مهربان‏ترین مهربانانى. دعایش را مستجاب کردیم و بیمارى او را بر طرف نمودیم و با لطف خود اهل و فرزندانش را دو چندان دادیم تا یادآورى باشد براى عبادت پیشگان.

 

[!Erf@n!]

پاسخ : نگاهی به زندگانی حضرت ایوب (ع)

وَاذکُرْ عَبْدَنا أَیُّوبَ إِذ نادى‏ رَبَّهُ أَنِّى مَسَّنِىَ الشَّیْطانُ بِنُصْبٍ وَعَذابٍ * اُرْکُضْ بِرِجْلِکَ هذا مُغْتَسَلٌ بارِدٌ وَشَرابٌ * وَوَهَبْنا لَهُ أَهْلَهُ وَمِثْلَهُمْ مَعَهُمْ رَحْمَةً مِنّا وَذِکْرى‏ لِأُولِى‏الأَلْبابِ * وَخُذ بِیَدِکَ ضِغْثاً فَاضْرِبْ بِهِ وَلا تَحْنَثْ إِنّا وَجَدْناهُ صابِراً نِعْمَ العَبْدُ إِنَّهُ أَوّابٌ؛(۴)
و یاد آر بنده ما ایوب را آن‏گاه که پروردگارش را خواند و عرضه داشت: پروردگارا؛ شیطان به من رنج و عذابى سخت رسانیده است. پاى بر زمین بزن و در آن آب سرد خود را شستشو کن و از آن بیاشام و با رحمت و لطف خویش اهل و فرزندانش را دو چندان نمودیم تا براى خردمندان یادآورى باشد و دسته‏اى از چوب‏هاى باریک را به دست گیر و به وسیله آن او (زنت) را بزن، تا عهد و سوگندت را نشکنى. ما ایوب را بنده‏اى شکیبا یافتیم. او بنده‏اى نیکو بوده و پیوسته به درگاه خدا تضرع و زارى مى‏کرد.

مقصود از مسّ شیطان به سختى و گرفتارى، امورى است که شیطان در حال بیمارى آن حضرت در وى ایجاد وسوسه مى‏کرد تا گرفتارى را بزرگ جلوه دهد و او را از رحمت خداى خویش مأیوس سازد و از بیمارى که به او رسیده اظهار ناراحتى کند، ولى ایوب براى رفع گرفتارى خود به خدا پناه برد و از وى خواست تا بدو توفیق دهد شیطان را دور ساخته و با صبرى پسندیده او را ردّ کند.
خداى متعال نحوه شفایافتن ایوب(ع) را این گونه بیان مى‏کند: <ارْکُضْ بِرِجْلِکَ هذا مُغْتَسَلٌ بارِدٌ وَشَرابٌ» اى ایوب، با پاى خود به زمین بکوب و آن حضرت نیز براى امتثال امر او چنین کرد و به دستور خداوند چشمه‏اى از آب سرد جوشید، و سپس به او فرمان داد تا خود را در آن چشمه شستشو دهد و از آن بنوشد، و بدین ترتیب خداوند درد و بیمارى ظاهرى و باطنى آن حضرت را از بین برد.

 

[!Erf@n!]

پاسخ : نگاهی به زندگانی حضرت ایوب (ع)

مراغى در تفسیر خود مى‏گوید: <این اشاره به نوع بیمارى است که ایوب(ع) بدان مبتلا بوده است و آن بیمارى پوستى غیر مُسرى مانند (اکزما) و خارش بدن و امثال آن بوده که جسم آدمى را به شدت رنج مى‏دهد، ولى بیمارى کشنده‏اى نیست… چنان‏که اشاره دارد آن آب از آب‏هاى معدنى بوده که براى این نوع بیمارى‏ها سودمند است، چه این‏که این قبیل آب‏ها، همان گونه که فایده ظاهرى دارد، نوشیدن آن نیز سودمند است، به نحوى که ملاحظه مى‏کنیم در اروپا و مصر و دیگر کشورها، چشمه‏هایى از این قبیل وجود دارد که در آنها حمام‏هایى احداث شده و در هواى سرد، به عنوان مکان‏هاى بهداشتى تلقى و براى بیمارى‏هاى پوستى و داخلى از آنها استفاده مى‏شود.

ایوب(ع) هنگام بیمارى خود، وقتى همسرش در انجام کارى تأخیر کرده بود، سوگند خورد اگر بهبودى یابد، صد تازیانه بر او بزند، ولى از آنجا که آن زن خدمات ارزنده‏اى به آن حضرت انجام داده بود، خداوند به آسان‏ترین وجهى به ایوب دستور اجراى سوگند داد؛ به این ترتیب که دسته‏اى کوچک از گیاه و یا ریحان و یا چیز دیگرى تهیه نموده و آن را یک بار بر او بزند و این خود، به منزله‏ صد ضربه تازیانه تلقى شود و به این نحو، ایوب(ع) کفاره سوگند خود را ادا کرد. این کار یک نوع گشایش و راه خروج از عهد و پیمان است که خداوند آن را براى تقواپیشگان و فرمانبرداران خود ارائه مى‏دهد، به ویژه در حقّ همسرِ شکیبا و راستگو و نیک‏سرشت حضرت ایوب(ع). و با این فرموده خویش به این مطلب اشاره کرده است: <وَخُذ بِیَدِکَ ضِغْثاً فَاضْرِبْ بِهِ وَلا تَحْنَثْ».



منبع: مدفن