پاسخ : بهشت و دوزخ و تجسّم اعمال
بسیارى از خود مى پرسند آیا عالم پس از مرگ درست مانند این جهان است، یا با آن تفاوت هایى دارد؟ نعمت هایش، کیفرهایش و خلاصه نظام و قوانینى که بر آن حاکم است همانند این جهان مى باشد؟در پاسخ باید با صراحت گفت: شواهد بسیارى در دست داریم که نشان مى دهد آن جهان با این جهان فرق بسیار زیادى دارد، تا آنجا که آنچه از قیامت در این جهان مى دانیم همانند شبحى است که از دور مى بینیم.
بهتر این است از همان مثال «جنین» استفاده کنیم: همان قدر که میان «عالم جنین» با این «دنیا» فاصله است، میان این «جهان» با «جهان دیگر» فاصله وجود دارد، یا بیشتر.
اگر بچّه اى که در عالم جنین قرار دارد عقل و هوش مى داشت و مى خواست تصویر صحیحى از دنیاى بیرون، از آسمان و زمین، ماه و خورشید و ستارگان، کوه ها و جنگل ها و دریاها، داشته باشد، مسلماً به هیچ وجه نمى توانست.
براى کودکى که در عالم جنین است و جز محیط بسیار محدود شکم مادر را ندیده، ماه و خورشید و دریا و امواج و طوفان و نسیم و گل ها و زیبایى هاى این جهان اصلا مفهومى ندارد، تمام کتاب لغت او در چند کلمه خلاصه مى شود، و هرگاه کسى از بیرون شکم مادر فرضاً بتواند با او سخن بگوید هرگز نمى تواند مفهوم سخنان او را درک کند.
تفاوت محدودیّت این جهان با وسعت جهان دیگر به همین نسبت یا بیشتر است، بنابراین ما هرگز قادر نخواهیم بود از نعمت ها و مواهب جهان دیگر و بهشت برین، آنچنان که هست، باخبر شویم.
لذا در حدیثى از پیامبر اکرم(صلى الله علیه وآله وسلم) مى خوانیم: «فیها ما لا عین رأت ولا اذن سمعت و لا خطر على قلب بشر» در بهشت نعمت هایى است که هیچ چشمى ندیده، هیچ گوشى نشنیده، و به مغز کسى خطور نکرده است[SUP](1)[/SUP]»!
و قرآن مجید همین معنى را با بیان دیگرى بازگو مى کند: (فلا تعلم ما اخفى لهم من قرة اعین جزاءً بما کانوا یعلمون)[SUP](2)[/SUP] «هیچ کس نمى داند چه نعمت هایى که موجب روشنى چشم هاست در آنجا براى او پنهان داشته شده، نعمت هایى که پاداش اعمالى است که انجام مى دادند».