از اميرالمؤمنين(ع) روايت شده است كه فرمود: «در بهشت بازاري است كه در آن خريد و فروشي نيست، تنها در آن جا تصوير مردان و زنان وجود دارد. هر كس كه تمايلي به آنان پيدا كند، از همان جا بر او وارد ميشود»، (بحار الانوار، ج 1، ص 148)
یا این :
در برخي روايات آمده كه پيامبر اكرم ـ صلّي الله عليه و آله ـ فرمود:در بهشت بازاري است كه در آن جا هيچ خريد و فروشي نيست مگر صورت هايي از مردان و زنان هر كس ميل و اشتهاي صورتي را داشته باشد در آن بازار داخل مي شود و آن جا مجتمع حورالعين است
(جامع الاخبار، فصل 137، ص202، چاپ سنگي قديم)
- پاکی و پاکیزگی : وَ لَهُمْ فِيها أَزْواجٌ مُطَهَّرَةٌ وَ هُمْ فِيها خالِدُونَ (بقره/ 25 )؛ وَ أَزْواجٌ مُطَهَّرَةٌ وَ رِضْوانٌ مِنَ اللَّهِ (آل عمران/ 15 ) ؛ لَهُمْ فِيها أَزْواجٌ مُطَهَّرَةٌ ... (نساء/ 57)
همسران آن جهان ، بر خلاف بسيارى از زيبا رويان اين جهان هيچ نقطه تاريك و منفى در جسم و جان آنها نيست و از هر عيب و نقصى پاك و پاكيزه اند.(تفسير نمونه ،ج2 ،ص 461.)
2- دارای چشمان سیاه و درشت : كَذلِكَ وَ زَوَّجْناهُمْ بِحُورٍ عِينٍ(دخان/ 54 )؛ وَ زَوَّجْناهُمْ بِحُورٍ عِينٍ(طور/ 20 )
((حور)) جمع ((حوراء)) و ((احور)) به كسى مى گويند كه سياهى چشم او كاملا مشكى و سفيدى آن كاملا شفاف است !.
((عين )) (بر وزن چين ) جمع ((اعين )) و ((عيناء)) به معنى درشت چشم است .
از آنجا كه زيبائى انسان بيش از همه در چشمان او است ، در اينجا چشمان زيباى حور العين را توصيف مى كند.(تفسير نمونه ،ج21 ،ص 212)
3- پوشیده و مستور بودن:وَ حُورٌ عِينٌ كَأَمْثالِ اللُّؤْلُؤِ الْمَكْنُونِ(واقعه/ 22-23)و همسرانى از حورالعين دارند.( از شدت صفا) همچون مرواريد در صدف پنهان هستند !
((حور)) چنانكه قبلا نيز گفته ايم جمع ((حوراء)) و ((احور))، به كسى مى گويند كه سياهى چشمش كاملا مشكى و سفيديش كاملا شفاف است .
و ((عين )) جمع ((عيناء)) و ((اعين )) به معنى درشت چشم است ، و از آنجا كه بيشترين زيبائى انسان در چشمان او است روى اين مساءله مخصوصا تكيه شده است .
بعضى نيز گفته اند كه ((حور)) از ماده ((حيرت )) گرفته شده ، يعنى آنچنان زيبا هستند كه چشمها از ديدن آنها حيران مى شود.
((مكنون )) به معنى پوشيده است ، و در اينجا منظور پوشيده بودن در صدف است ، زيرا مرواريد به هنگامى كه در صدف قرار دارد و هيچ دستى به آن نرسيده از هميشه شفافتر و زيباتر است ، بعلاوه ممكن است اشاره به اين معنى باشد كه آنها از چشم ديگران كاملا مستورند، نه دستى به آنها رسيده ، و نه چشمى بر آنها افتاده است !(تفسير نمونه ،ج23 ، ص 215.)
4- فقط به همسران خود عشق می ورزند . یا پر ناز و کرشمه هستند. فِيهِنَّ قاصِراتُ الطَّرْفِ ...(رحمن/56) زنانی که جز به همسران عشق نمى ورزند. ؛ وَ عِنْدَهُمْ قاصِراتُ الطَّرْفِ عِينٌ. (صافات/48) و نزد آنها همسرانى است كه جز به شوهران خود عشق نمى ورزند و چشمانى درشت (و زيبا) دارند.
((طرف )) (بر وزن حرف ) به معنى پلك چشمها است ، و از آنجا كه به هنگام نگاه كردن پلكها به حركت در مى آيد كنايه از نگاه كردن است ، بنابراين تعبير به ((قاصرات الطرف )) اشاره به زنانى است كه نگاهى كوتاه دارند، يعنى فقط به همسرانشان عشق مى ورزند، و اين يكى از بزرگترين امتيازات همسر است كه جز به همسرش نينديشد و به غير او علاقه نداشته باشد.(تفسير نمونه ،ج 23 ،ص 169)
در تفسير ((قاصرات الطرف )) احتمالات متعددى داده شده كه در عين حال قابل جمع است .
نخست اينكه : آنها تنها به همسران خود نگاه مى كنند، چشم خود را از همه چيز برگرفته ، و به آنان مى نگرند.
ديگر اينكه : اين تعبير كنايه از اين است كه آنها فقط به همسرانشان عشق مى ورزند، و جز مهر آنها مهر ديگرى را در دل ندارند كه اين خود يكى از بزرگترين امتيازات يك همسر است كه جز به همسرش نينديشد و جز به او عشق نورزد.
تفسير ديگر اينكه آنها چشمانى خمار دارند، همان حالت مخصوصى كه در بسيارى از اشعار شعرا به عنوان يك توصيف زيبا از چشم مطرح است
البته معنى اول و دوم مناسبتر به نظر مى رسد هر چند جمع ميان معانى نيز بى مانع است .
كلمه عين (بر وزن مين ) جمع عيناء به معنى زن درشت چشم است .(تفسير نمونه ،ج 19 ،ص 56-55)
5- از هر نظر دوشیزه و پاک هستند. ... لَمْ يَطْمِثْهُنَّ إِنْسٌ قَبْلَهُمْ وَ لا جَانٌّ (رحمن/56) و (رحمن/ 74) .... هيچ انس و جن قبلا با آنها تماس نگرفته است .
كلمه ((طمث )) كه فعل ((لم يطمث )) از آن مشتق شده ، به معناى ازاله بكارت و نكاحى است كه با خونريزى همراه باشد.
و معناى آيه اين است كه : حوريان بهشتى دست نخورده اند، و قبل از همسران هيچ جن و انسى ازاله بكارت از ايشان نكرده .(ترجمه تفسير الميزان ،ج 19 ،ص 185)
6- مانند یاقوت و مرجان هستند. كَأَنَّهُنَّ الْياقُوتُ وَ الْمَرْجانُ(رحمن/58) آنها همچون ياقوت و مرجانند!
به سرخى و صفا و درخشندگى ((ياقوت )) و به سفيدى و زيبائى شاخ ((مرجان )) كه هنگامى كه اين دو رنگ (يعنى سفيد و سرخ شفاف ) به هم آميزند زيباترين رنگ را به آنها مى دهند.
((ياقوت )) سنگى است معدنى و معمولا سرخ رنگ ، و مرجان حيوانى است دريائى شبيه شاخه هاى درخت كه گاه به رنگ سفيد و گاه قرمز يا رنگهاى ديگر است ، و در اينجا ظاهرا منظور نوع سفيد آن است .(تفسير نمونه ،ج 23 ،ص 170)
در صفاى رنگ و بهاء و تلالو چون ياقوت و مرجانند، (لبها چون ياقوت و چهره چون مرجان ).(ترجمه تفسير الميزان ،ج 19 ،ص 185)
7- دارای حسن سیرت و حسن صورت هستند. فِيهِنَّ خَيْراتٌ حِسانٌ ...(رحمن/70) و در آن باغهاى بهشتى زنانى هستند نيكو خلق و زيبا.
زنانى كه جمع ميان ((حسن سيرت )) و ((حسن صورت )) كرده اند، چرا كه ((خير)) غالبا در مورد صفات نيك و جمال معنوى به كار مى رود و ((حسن )) غالبا در زيبائى و جمال ظاهر.
در رواياتى كه در تفسير اين آيه وارد شده صفات نيك بسيارى براى همسران بهشتى شمرده شده كه مى تواند اشاره اى به صفات عالى زنان دنيا نيز باشد، و الگوئى براى همه زنان محسوب شود، از جمله خوش زبان بودن ، نظافت و پاكى ، آزار نرسانيدن ، نظرى به بيگانگان نداشتن و مانند آن .
خلاصه اينكه تمام صفات كمال و جمالى كه در يك همسر مطلوب است در آنها جمع است ، و آنچه خوبان همه دارند آنها تنها دارند، و به همين دليل قرآن در يك تعبير كوتاه و پرمعنى از آنها به عنوان ((خيرات حسان )) تعبير كرده است .(تفسير نمونه جلد 23 صفحه 183-182.)
