محبت به خود بدین معناست که انسان خودش را دست کم نگیرد و برای خودش ارزش قائل باشد . نیروهای درونی اش را باور داشته باشد و تلاش کند استعدادهای نهفته در وجودش را به فعلیت برساند . انسان موجودی است که اگر قدر و منزلت خویش را بداند و به درستی از فکر و اندیشه خود استفاده نماید می تواند بی نهایت اوج گرفته و پیشرفت کند . لذا می بینیم انسان های بزرگی که تاریخ را ساخته اند ، افرادی بودند زحمت کش و پرتلاش که از لحظه لحظه ی عمرشان به خوبی استفاده کردند.
امام علی ( ع ) در این باره می فرمایند : « مَن قَلَّ ذَلَّ » هر کس که خود را کم گرفت خوار شد. 1
و نیز از آن حضرت وارد شده است : « من استحیی من النّاس وَ لَم یَستَحیَ من نَفسِه فلیس لنَفسِه عند نفسه قدرٌ » کسی که از مردم حیا کند ولی از خودش حیا نکند برای خودش ارزش قائل نشده است. 2
حضرت نسبت داده اند : « أتَزعَمُ أنَّکَ جرمٌ صَغیرٌ و فیک َ انطوی العالَمَ الاکبرُ » آیا می پنداری که جرم کوچکی هستی در حالی که دنیای بزرگتری در تو پیچیده است. 3
باز در روایتی از امام علی ( ع ) آمده است : « المنیّة و لاالدّنیّة و التَّقلُل و لاالتّوسُّل » مرگ از تن دادن به ذلت و به اندک ساختن بهتر است از دست نیاز به سوی مردم داشتن. 4
و نیز روایاتی که خودشناسی را مقدمه ی خداشناسی ، برترین دانش ها ، بزرگترین پیروزی ، نهایت هر دانش و شناخت می داند به خوبی دلالت دارد که انسان موجود شریف و با ارزشی است از این رو ، لازم است خودش را بشناسد تا قدر و منزلت خویش را دریابد و به کمال لایق خود دست یابد و از عزت نفس واقعی بهره مند گردد.
........
1_عبدالواحد آمدی ، غررالحکم و دررالکلم ، ج 1 ، ص 611 ، ح 19
2_ محمد تقی جعفری ، ترجمه و شرح نهج البلاغه ، ج 12 ، ص 11
3_ همان ، ص 193
4_ نهج البلاغه ، ترجمه ی محمد علی انصاری قمی ، ص 1187 ، حکمت 388