در نیمه ی ماه ذی الحجة الحرام سال 212 هجری، در مکانی به نام «صریّا» در نزدیکی مدینه منوره، کودکی نورانی از مادری پاک دامن و با فضیلت به نام
«سمانه مغربیه» پا به عرصه ی دنیا گذاشت، پدر بزرگوار آن حضرت، امام نهم؛ حضرت محمّد بن علیّ الجواد(علیه السلام) بود.
امام هادی(علیه السلام) پس از 33 سال امامت و رهبری شیعیان، در سن 41 سالگی، در ماه رجب سال 254 هجری در شهر سامرّاء به دست «معتزّ عباسی» (خلیفه ی وقت عباسی) مسموم و به شهادت رسیدند. مشهورترین القاب آن حضرت: «نقیّ» و «هادی» و به «ابوالحسن الثالث» مکنّی است.
1 ـ علم و کمالات اخلاقی امام هادی علیه السلام
امام هادی(علیه السلام) در خاندان نبوت و امامت رشد و تربیت یافت. پس از شهادت امام جواد(علیه السلام)، امام هادی(علیه السلام) در سنّ هشت سالگی منصب امامت را عهده دار شد که نمونه ای کامل از رشد علمی و معنوی آن بزرگوار و واضح ترین دلیل بر حقّانیت خط و جریان اهل بیت رسالت(علیه السلام) در ادعای وصایت و خلافت و جانشین پیامبر اسلام(صلی الله علیه واله) و رهبری و هدایت امت اسلامی است.
ابن شهرآشوب در توصیف امام هادی(علیه السلام) می نویسد: چهره اش از همه ی مردم جاذب تر و گفتارش از همه صادق تر بود. در ملاحت و کمال از همه برتر بود. وقتی سخن می گفت، نورانیتش افزون و وقتی سکوت می کرد، هیبت و وقارش بالا می رفت.
ابن حجر می گوید: ابوالحسن الثالث [علی بن محمد الهادی] در علم و سخاوت وارث پدرش [محمد بن علی الجواد] بود.
ابن صباغ مالکی می نویسد: ... هر فضیلتی که گفته شود او زینت بخش آن هست، هر ستایشی که به عمل آید تفصیل و اجمالش نزد اوست. نفس او پاک و مهذّب و اخلاقش نیکو و رفتارش پسندیده است.
سلیمان بن ابراهیم قندوزی حنفی می گوید: به متوکل گفته شد، در منزل [علی بن محمد الهادی]، سلاح ذخیره شده و قصد خلافت دارد... . او مأمور فرستاد و شبانه به منزل آن حضرت، حمله شد ولی او را دیدند که لباسی از پشم بر سر کشیده و رو به قبله روی شن و سنگ ریزه نشسته و مشغول قرائت قرآن و زمزمه ی آیات وعد و وعید الهی بود... . متوکل پشیمان شد و دستور داد مبلغ 4000 دینار بدهکاری و قرض حضرت را بپردازند.
2 ـ اوضاع سياسی، اجتماعی عصر امام هادی(علیه السلام)
مهم ترین ویژگی های خلافت عباسیان در عصر امام هادی(علیه السلام) عبارت بود از:
الف ـ زوال هبیت و عظمت خلافت
تسلط بردگان و ترکان بر دستگاه خلافت یکی از نشانه های آن بود. خلیفه بیشتر مقام تشریفاتی داشت ولی با این وضع هرگاه خطری متوجه دستگاه خلافت می باشد همه وابستگان ، دستگاه در دفاع از آن و مقابله با مخالفان متحد می شدند.
ب ـ خوش گذرانی و هوس رانی درباریان
شب نشینی ها، خوش گذاری ها، عیش و نوش ها و ریخت و پاش های درباریان و وابستگان به حکومت به اوج خود رسید بود و در یک کلمه، می توان گفت: خلافت اسلامی! غرق در فساد و گناه بود. صفحات تاریخ اسلام ، اخبار آن را ضبط کرده است.
ج ـ گسترش نهضت های علویان
تلاش و کوشش عباسیان در ایجاد نفرت مردم به علویان و سادات و سرکوب شدید مخالفان بی نتیجه بود، علویان با جدیت دعوت به «برگزیدگان آل محمد(صلی الله علیه واله)» را در نهان و آشکار تبلیغ می کردند و علی رغم کنترل مرکزیت سامرّاء و کنترل آمد و رفت و ارتباط با امام هادی(علیه السلام)، نهضت ها و شورش های اعتراض گونه به فساد و انحراف دستگاه خلافت در مناطق مختلف روی داد. به طوری که در فاصله سال 219 ، 270 هجری، آمار هجده قیام و شورش علوی و غیر علوی ضبط شده است. اگر چه با کمی جمعیت انقلابیون و کمتر امکانات و ساز و برگ جنگی و قساوت دستگاه خلافت عباسی تمامی این قیام ها با شکست مواجه می شد.
«سمانه مغربیه» پا به عرصه ی دنیا گذاشت، پدر بزرگوار آن حضرت، امام نهم؛ حضرت محمّد بن علیّ الجواد(علیه السلام) بود.
امام هادی(علیه السلام) پس از 33 سال امامت و رهبری شیعیان، در سن 41 سالگی، در ماه رجب سال 254 هجری در شهر سامرّاء به دست «معتزّ عباسی» (خلیفه ی وقت عباسی) مسموم و به شهادت رسیدند. مشهورترین القاب آن حضرت: «نقیّ» و «هادی» و به «ابوالحسن الثالث» مکنّی است.
1 ـ علم و کمالات اخلاقی امام هادی علیه السلام
امام هادی(علیه السلام) در خاندان نبوت و امامت رشد و تربیت یافت. پس از شهادت امام جواد(علیه السلام)، امام هادی(علیه السلام) در سنّ هشت سالگی منصب امامت را عهده دار شد که نمونه ای کامل از رشد علمی و معنوی آن بزرگوار و واضح ترین دلیل بر حقّانیت خط و جریان اهل بیت رسالت(علیه السلام) در ادعای وصایت و خلافت و جانشین پیامبر اسلام(صلی الله علیه واله) و رهبری و هدایت امت اسلامی است.
ابن شهرآشوب در توصیف امام هادی(علیه السلام) می نویسد: چهره اش از همه ی مردم جاذب تر و گفتارش از همه صادق تر بود. در ملاحت و کمال از همه برتر بود. وقتی سخن می گفت، نورانیتش افزون و وقتی سکوت می کرد، هیبت و وقارش بالا می رفت.
ابن حجر می گوید: ابوالحسن الثالث [علی بن محمد الهادی] در علم و سخاوت وارث پدرش [محمد بن علی الجواد] بود.
ابن صباغ مالکی می نویسد: ... هر فضیلتی که گفته شود او زینت بخش آن هست، هر ستایشی که به عمل آید تفصیل و اجمالش نزد اوست. نفس او پاک و مهذّب و اخلاقش نیکو و رفتارش پسندیده است.
سلیمان بن ابراهیم قندوزی حنفی می گوید: به متوکل گفته شد، در منزل [علی بن محمد الهادی]، سلاح ذخیره شده و قصد خلافت دارد... . او مأمور فرستاد و شبانه به منزل آن حضرت، حمله شد ولی او را دیدند که لباسی از پشم بر سر کشیده و رو به قبله روی شن و سنگ ریزه نشسته و مشغول قرائت قرآن و زمزمه ی آیات وعد و وعید الهی بود... . متوکل پشیمان شد و دستور داد مبلغ 4000 دینار بدهکاری و قرض حضرت را بپردازند.
2 ـ اوضاع سياسی، اجتماعی عصر امام هادی(علیه السلام)
مهم ترین ویژگی های خلافت عباسیان در عصر امام هادی(علیه السلام) عبارت بود از:
الف ـ زوال هبیت و عظمت خلافت
تسلط بردگان و ترکان بر دستگاه خلافت یکی از نشانه های آن بود. خلیفه بیشتر مقام تشریفاتی داشت ولی با این وضع هرگاه خطری متوجه دستگاه خلافت می باشد همه وابستگان ، دستگاه در دفاع از آن و مقابله با مخالفان متحد می شدند.
ب ـ خوش گذرانی و هوس رانی درباریان
شب نشینی ها، خوش گذاری ها، عیش و نوش ها و ریخت و پاش های درباریان و وابستگان به حکومت به اوج خود رسید بود و در یک کلمه، می توان گفت: خلافت اسلامی! غرق در فساد و گناه بود. صفحات تاریخ اسلام ، اخبار آن را ضبط کرده است.
ج ـ گسترش نهضت های علویان
تلاش و کوشش عباسیان در ایجاد نفرت مردم به علویان و سادات و سرکوب شدید مخالفان بی نتیجه بود، علویان با جدیت دعوت به «برگزیدگان آل محمد(صلی الله علیه واله)» را در نهان و آشکار تبلیغ می کردند و علی رغم کنترل مرکزیت سامرّاء و کنترل آمد و رفت و ارتباط با امام هادی(علیه السلام)، نهضت ها و شورش های اعتراض گونه به فساد و انحراف دستگاه خلافت در مناطق مختلف روی داد. به طوری که در فاصله سال 219 ، 270 هجری، آمار هجده قیام و شورش علوی و غیر علوی ضبط شده است. اگر چه با کمی جمعیت انقلابیون و کمتر امکانات و ساز و برگ جنگی و قساوت دستگاه خلافت عباسی تمامی این قیام ها با شکست مواجه می شد.