غم مخور ايام هجران رو به پايان مي رود اين خماري از سر ما ميگساران مي رود
پرده را از روي ماه خويش بالا مي زند غمزه را سر مي دهد، غم از دل و جان مي رود[1]
ظهور حضرت مهدي (عج) يك فرمان حتمي و قطعي خداوند است و يكي از نواميس آفرينش بشر است كه اگر نباشد، آفرينش بشر، در واقع، به هدف نهايي نمي رسد. خداوند انسان را براي تكامل آفريده است، جامعه ي انسانيت را براي كمال آفريده است اگر با ظلم و جور، اين جامعه نابود شود، هدف آفرينش انسان «و ما خلقت الجن والانس الا ليعبدون»[2] تأمين نشده است.[3] اما اين كه آيا اين قيام جهاني و ظهور حضرت به چه مؤلفه هايي بستگي دارد به يقين قيامي به آن گستردگي فقط به تعداد ياران بستگي ندارد بلكه عوامل و زمينه هاي ديگري بايد وجود داشته باشد تا حضرت ظهور و قيام نمايد و عدالت الهي را گسترش داده و جهاني نمايد. گفتني است حضرت مهدي (عج) ظهور مي كند تا تشكيل حكومت اسلامي جهاني بدهد از اين رو ظهور حضرت زماني به وقوع مي پيوندد كه چنين زمينه اي هم وجود داشته باشد و اينك آمادگي هاي لازم را براي ظهور ذكر مي كنيم:
1. آمادگي فكري و فرهنگي: يعني سطح افكار مردم جهان چنان بالا رود كه بدانند مثلاً مسئله «نژاد» يا «مناطق مختلف جغرافيايي» مسئله قابل توجهي در زندگي بشر نيست و تفاوت رنگ ها و زبان ها و سرزمين ها نمي تواند بشر را از هم جدا سازد. قرآن كريم هم شايستگي و صلاحيت را شرط آن انقلاب دانسته است و مي فرمايد: ما در زبور نوشتيم كه بندگان شايسته و صلاحيتدار ما قدرت زمين را به دست مي گيرند.»[4] پس به يقين حضرت زماني ظاهر مي شود كه سطح افكار مردم بالا باشد.
2. آمادگي اجتماعي: مردم جهان بايد از ظلم و ستم و نظامات موجود خسته شوند، تلخي اين زندگي مادي ويك بعدي را احساس كنند و حتي از اين كه ادامة اين راه يك بعدي ممكن است در آينده مشكلات كنوني را حل كند، مأيوس گردند امام صادق ـ عليه السّلام ـ فرمود: تا همة اصناف مردم به حكومت نرسند حضرت مهدي قيام نمي كند براي اينكه وقتي حكومتش را تشكيل داد كسي نگويد: اگر ما هم به حكومت مي رسيديم با عدالت رفتار مي كرديم.[5]
3. آمادگي هاي تكنولوژي و ارتباطي: برخلاف آنچه بعضي مي پندارند كه رسيدن به مرحلة تكامل اجتماعي و رسيدن به جهاني آكنده از صلح و عدالت، تنها با نابودي تكنولوژي جديد امكان پذير است، وجود اين صنايع پيشرفته نه تنها مزاحم يك حكومت عادلانه جهاني نخواهد بود، بلكه شايد بدون آن وصول به چنين هدفي محال باشد... سپس مي افزايد معجزه استثنايي است منطقي در نظام جاري طبيعت، براي اثبات حقانيت يك آيين آسماني، نه براي ادارة هميشگي نظام جامعه.[6]
4. آمادگي هاي فردي : حضرت مهدي (عج) زماني ظهور مي كند كه ياران آماده اي داشته باشد زيرا او مي خواهد جهاني عمل و اصلاح كند و حكومت جهاني قبل از هر چيز نيازمند عناصر آماده و با ارزش انساني است تا بتواند بار سنگين چنان اصلاحات وسيعي را به دوش بكشد. و اين در درجة اول به بالا بردن سطح انديشه و آگاهي و آمادگي روحي و فكري براي پياده كردن آن برنامة عظيم نياز دارد.
امام صادق عليه السّلام ـ مي فرمايد: مهدی (عج) ظهور نمي كند، مگر آن كه تعداد آنان به ده هزار نفر برسد.[7] و شيخ حر عاملي مي گويد: در روايت است كه تعداد كامل سپاه امام زمان (عج) صدهزار نفر است.[8]
5. آمادگي نظامي: مسلمان بايد هميشه آمادگي نظامي و نيروي سلحشوري داشته باشد، تا به هنگام طلوع طلايع حق، به صف پيكارگران ركاب مهدي (عج) بپيوندد، و در آن نبرد بزرگ حق و باطل،حماسه آفريند و كمك رساند و امام صادق ـ عليه السّلام ـ منتظران را فرا مي خواند تا همواره نيرومند و مسلح باشند و دورة انتظار مهدي (عج) را با دست پر، به سر آورند:[9] «بايد هر يك از شما براي خروج قائم (عج) اسلحه تهيه كند، اگر چه يك نيزه.»[10]
خلاصة سخن: هر نهضت و انقلابي در صورتي امكان پيروزي دارد كه زمينة آن از هر جهت فراهم باشد و اوضاع و شرايط كاملاً آماده باشد يكي از شرائط مهم موفقيت اين است كه عموم ملت خواستار آن انقلاب باشند و افكار عمومي براي تأييد و پشتيباني آن مهيا باشد و قيام حضرت مهدي (عج) نيز از اين قاعده و قانون خارج نمي باشد و علاوه بر اين به آمادگي هاي ديگري از جمله آمادگي فكري آمادگي تكنولوژي و ارتباطي و آمادگي نظامي نيز نياز مي باشد. بنابراين ظهور امام زمان (عج) هم به ياران و هم به شرايط و اوضاع جامعه جهاني بستگي دارد و علاوه بر آنچه گفته شد راز و رمزهاي ديگري[11] نيز براي قيام حضرت وجود دارد كه خداي دانا از زمان پيدايش آنها با خبر است، هرگاه همة امورات مربوط به آن قيام جهاني جايگاه خويش را بيابند، ظهور نيز محقق خواهد شد.
براي مطالعة بيشتر به كتاب خورشيد مغرب نوشتة محمدرضا حكيمي و نيز حكومت جهاني مهدي نوشتة حضرت آيت الله مكارم شيرازي مراجعه شود.
محمد بن مسلم مي گويد: امام صادق ـ عليه السّلام ـ به من فرمودند:
هر كس وقت ظهور را برايت تعيين كرد، از تكذيب كردنش باك نداشته باش، زيرا ما براي ظهور وقتي تعيين نمي كنيم.
بحارالانوار، ج52، ص 104 - 117.
[1] . ديوان امام خميني (ره) ، ص 111.
[2] . ذاريات، آية 56.
[3] . فصلنامة تخصصي انتظار، سال دوم، شمارة پنجم، پاييز 1381، ص 22 در محضر حضرت آيت الله العظمي مكارم شيرازي.
[4] . ابراهيم اميني، دادگستر جهان، انتشارات شفق، چاپ قدس، ص 241، حكومت جهاني مهدي (عج) ، شيرازي، انتشارات نسل جوان، چاپ يازدهم، ص 100.
[5] . مجلسي، بحارالانوار، ج 52، ص 244 مؤسسة الوفاء بيروت.
[6] . حكومت جهاني مهدي (عج) ، ص 82، انتشارات نسل جوان، چاپ يازدهم.
[7] . نعماني، غيبة، 360 هجري قمري، كتابفروشي صدوق، تهران ص 307. حر عاملي، اثبات الهداة، چاپخانه علميه قم، ج 3، ص 548.
[8] . اثبات الهداة، ج 3، ص 578، بحارالانوار، ج 52، ص 307، 367، مؤسسة الوفاء بيروت.
[9] . محمد رضاحكيمي، خورشيد مغرب، چاپ بيست و سوم، نشر فرهنگ اسلامي، تهران، ص 274.
[10] . بحارالانوار، ج 52، ص 366.
[11] . گفتني است در روايت از امام صادق ـ عليه السّلام ـ آمده است حضرت مهدي (عج) ظاهر نمي شود تا نطفة افراد با ايماني كه در صلب كافران و منافقان وديعه نهاده شده است خارج شوند. (اثبات الهداة، ج 7،ص 105).
پرده را از روي ماه خويش بالا مي زند غمزه را سر مي دهد، غم از دل و جان مي رود[1]
ظهور حضرت مهدي (عج) يك فرمان حتمي و قطعي خداوند است و يكي از نواميس آفرينش بشر است كه اگر نباشد، آفرينش بشر، در واقع، به هدف نهايي نمي رسد. خداوند انسان را براي تكامل آفريده است، جامعه ي انسانيت را براي كمال آفريده است اگر با ظلم و جور، اين جامعه نابود شود، هدف آفرينش انسان «و ما خلقت الجن والانس الا ليعبدون»[2] تأمين نشده است.[3] اما اين كه آيا اين قيام جهاني و ظهور حضرت به چه مؤلفه هايي بستگي دارد به يقين قيامي به آن گستردگي فقط به تعداد ياران بستگي ندارد بلكه عوامل و زمينه هاي ديگري بايد وجود داشته باشد تا حضرت ظهور و قيام نمايد و عدالت الهي را گسترش داده و جهاني نمايد. گفتني است حضرت مهدي (عج) ظهور مي كند تا تشكيل حكومت اسلامي جهاني بدهد از اين رو ظهور حضرت زماني به وقوع مي پيوندد كه چنين زمينه اي هم وجود داشته باشد و اينك آمادگي هاي لازم را براي ظهور ذكر مي كنيم:
1. آمادگي فكري و فرهنگي: يعني سطح افكار مردم جهان چنان بالا رود كه بدانند مثلاً مسئله «نژاد» يا «مناطق مختلف جغرافيايي» مسئله قابل توجهي در زندگي بشر نيست و تفاوت رنگ ها و زبان ها و سرزمين ها نمي تواند بشر را از هم جدا سازد. قرآن كريم هم شايستگي و صلاحيت را شرط آن انقلاب دانسته است و مي فرمايد: ما در زبور نوشتيم كه بندگان شايسته و صلاحيتدار ما قدرت زمين را به دست مي گيرند.»[4] پس به يقين حضرت زماني ظاهر مي شود كه سطح افكار مردم بالا باشد.
2. آمادگي اجتماعي: مردم جهان بايد از ظلم و ستم و نظامات موجود خسته شوند، تلخي اين زندگي مادي ويك بعدي را احساس كنند و حتي از اين كه ادامة اين راه يك بعدي ممكن است در آينده مشكلات كنوني را حل كند، مأيوس گردند امام صادق ـ عليه السّلام ـ فرمود: تا همة اصناف مردم به حكومت نرسند حضرت مهدي قيام نمي كند براي اينكه وقتي حكومتش را تشكيل داد كسي نگويد: اگر ما هم به حكومت مي رسيديم با عدالت رفتار مي كرديم.[5]
3. آمادگي هاي تكنولوژي و ارتباطي: برخلاف آنچه بعضي مي پندارند كه رسيدن به مرحلة تكامل اجتماعي و رسيدن به جهاني آكنده از صلح و عدالت، تنها با نابودي تكنولوژي جديد امكان پذير است، وجود اين صنايع پيشرفته نه تنها مزاحم يك حكومت عادلانه جهاني نخواهد بود، بلكه شايد بدون آن وصول به چنين هدفي محال باشد... سپس مي افزايد معجزه استثنايي است منطقي در نظام جاري طبيعت، براي اثبات حقانيت يك آيين آسماني، نه براي ادارة هميشگي نظام جامعه.[6]
4. آمادگي هاي فردي : حضرت مهدي (عج) زماني ظهور مي كند كه ياران آماده اي داشته باشد زيرا او مي خواهد جهاني عمل و اصلاح كند و حكومت جهاني قبل از هر چيز نيازمند عناصر آماده و با ارزش انساني است تا بتواند بار سنگين چنان اصلاحات وسيعي را به دوش بكشد. و اين در درجة اول به بالا بردن سطح انديشه و آگاهي و آمادگي روحي و فكري براي پياده كردن آن برنامة عظيم نياز دارد.
امام صادق عليه السّلام ـ مي فرمايد: مهدی (عج) ظهور نمي كند، مگر آن كه تعداد آنان به ده هزار نفر برسد.[7] و شيخ حر عاملي مي گويد: در روايت است كه تعداد كامل سپاه امام زمان (عج) صدهزار نفر است.[8]
5. آمادگي نظامي: مسلمان بايد هميشه آمادگي نظامي و نيروي سلحشوري داشته باشد، تا به هنگام طلوع طلايع حق، به صف پيكارگران ركاب مهدي (عج) بپيوندد، و در آن نبرد بزرگ حق و باطل،حماسه آفريند و كمك رساند و امام صادق ـ عليه السّلام ـ منتظران را فرا مي خواند تا همواره نيرومند و مسلح باشند و دورة انتظار مهدي (عج) را با دست پر، به سر آورند:[9] «بايد هر يك از شما براي خروج قائم (عج) اسلحه تهيه كند، اگر چه يك نيزه.»[10]
خلاصة سخن: هر نهضت و انقلابي در صورتي امكان پيروزي دارد كه زمينة آن از هر جهت فراهم باشد و اوضاع و شرايط كاملاً آماده باشد يكي از شرائط مهم موفقيت اين است كه عموم ملت خواستار آن انقلاب باشند و افكار عمومي براي تأييد و پشتيباني آن مهيا باشد و قيام حضرت مهدي (عج) نيز از اين قاعده و قانون خارج نمي باشد و علاوه بر اين به آمادگي هاي ديگري از جمله آمادگي فكري آمادگي تكنولوژي و ارتباطي و آمادگي نظامي نيز نياز مي باشد. بنابراين ظهور امام زمان (عج) هم به ياران و هم به شرايط و اوضاع جامعه جهاني بستگي دارد و علاوه بر آنچه گفته شد راز و رمزهاي ديگري[11] نيز براي قيام حضرت وجود دارد كه خداي دانا از زمان پيدايش آنها با خبر است، هرگاه همة امورات مربوط به آن قيام جهاني جايگاه خويش را بيابند، ظهور نيز محقق خواهد شد.
براي مطالعة بيشتر به كتاب خورشيد مغرب نوشتة محمدرضا حكيمي و نيز حكومت جهاني مهدي نوشتة حضرت آيت الله مكارم شيرازي مراجعه شود.
محمد بن مسلم مي گويد: امام صادق ـ عليه السّلام ـ به من فرمودند:
هر كس وقت ظهور را برايت تعيين كرد، از تكذيب كردنش باك نداشته باش، زيرا ما براي ظهور وقتي تعيين نمي كنيم.
بحارالانوار، ج52، ص 104 - 117.
[1] . ديوان امام خميني (ره) ، ص 111.
[2] . ذاريات، آية 56.
[3] . فصلنامة تخصصي انتظار، سال دوم، شمارة پنجم، پاييز 1381، ص 22 در محضر حضرت آيت الله العظمي مكارم شيرازي.
[4] . ابراهيم اميني، دادگستر جهان، انتشارات شفق، چاپ قدس، ص 241، حكومت جهاني مهدي (عج) ، شيرازي، انتشارات نسل جوان، چاپ يازدهم، ص 100.
[5] . مجلسي، بحارالانوار، ج 52، ص 244 مؤسسة الوفاء بيروت.
[6] . حكومت جهاني مهدي (عج) ، ص 82، انتشارات نسل جوان، چاپ يازدهم.
[7] . نعماني، غيبة، 360 هجري قمري، كتابفروشي صدوق، تهران ص 307. حر عاملي، اثبات الهداة، چاپخانه علميه قم، ج 3، ص 548.
[8] . اثبات الهداة، ج 3، ص 578، بحارالانوار، ج 52، ص 307، 367، مؤسسة الوفاء بيروت.
[9] . محمد رضاحكيمي، خورشيد مغرب، چاپ بيست و سوم، نشر فرهنگ اسلامي، تهران، ص 274.
[10] . بحارالانوار، ج 52، ص 366.
[11] . گفتني است در روايت از امام صادق ـ عليه السّلام ـ آمده است حضرت مهدي (عج) ظاهر نمي شود تا نطفة افراد با ايماني كه در صلب كافران و منافقان وديعه نهاده شده است خارج شوند. (اثبات الهداة، ج 7،ص 105).