شاید یکی از مهمترین سوالاتی که در ذهن والدین و آموزگاران در برخورد با کودک مبتلا به لکنت نقش می بندد این باشد که حال که این مشکل برای کودک پیش آمده ما باید چگونه برخورد کنیم و چه وظیفه ای داریم ؟
نکات زیر می تواند شما را در برخورد با این کودکان راهنمایی نماید . سعی کنید این توصیه ها را جدی بگیرید و در صورت نیاز به توضیح بیشتر با یک آسیب شناس گفتار و زبان یا کارشناس گفتار درمانی مشورت کنید :
1- کودک را همان گونه که هست بپذیرید و این پذیرش را از طریق رفتار های خود به کودک تفهیم کنید . سعی نکنید کودکان را با هم مقایسه کنید و تفاوت های فردی آنها را به رخ یکدیگر بکشید چرا که هر کودکی با ویژگی های منحصر به فرد خودش متولد شده و نباید به خاطر این تفاوت ها مورد مذمت یا ستایش بی جا قرار بگیرد .
2- در برخورد با کودکان تنها نقاط ضعف و اشکال آنها را شناسایی نکنید ، بلکه یک کودک را در مجموع نگاه کنید و با معرفی و طرح نکات و تواناییهای مثبت وی ، زمینه رفع نکات منفی را نیز فراهم نماید .
3- تنها راه ارتباط یک معلم با دانش آموز فقط گفتار نیست بلکه برای برقراری ارتباط و و نفوذ در دنیای کودک و کسب اعتماد و جلب اطمینان ، راههای ارتباطی مختلفی وجود دارد ( از جمله خط زیبا ، نقاشی خوب ، رعایت نظم و انظباط و ...) . لذا معلمین محترم باید سعی کنند در برخورد با دانش آموزان دارای لکنت برای جلب اعتماد و اطمینان اولیه بجای دست گذاشتن و اصرار داشتن بر بیان گفتاری از این راهها استفاده کنند تا کودک مطمئن شود که او را حتی با مشکلش پذیرفته اند .
4- با ارایه توصیه های دلخواه و غیر کارشناسانه خود نظیر : قبل از حرف زدن فکر کن ، آهسته تر صحبت کن ، سعی بر اصلاح و کاهش لکنت کودک نداشته باشید بلکه این کار را تنها به کارشناسان متخصص واگذار کنید .
5- تجارب منفی گفتاری کودک را مرتبا متذکر نشوید تا این تجارب چون کوهی بزرگ ذهن کودک را مشغول ننماید.
6- اضطراب و نگرانی های خود را کنترل نمایید و اجازه ندهید بچه ها بدانند شما نگران و مضطرب گفتار آنها هستید بلکه در برخورد با گفتار ناروان کودک ، کاملا طبیعی و مانند مواقعی که کودک گفتار روان دارد برخورد کنید ، چرا که تغییر چهره شما ، پدیدار شدن اضطراب و نگرانی در رفتار و ظاهر شما ، کودک را حساس و مشکلش را دو چندان می کند .
7- برای کودک زمینه تجارب خوشایند از صحبت کردن را فراهم نمایید ، تا این خاطرات تمایل به گفتار ، حتی با وجود مشکل را در کودک تقویت نماید اینکار را می توانید با حسن گفتار در مواقعی که مفهوم گفتارش کامل است انجام دهید . این تحسین نه برای اینکه روان صحبت کرده بلکه بخاطر این که محتوای گفتارش خوب بوده است ، صورت می گیرد .
8- درمان لکنت امری طولانی و نسبی است . بنابراین از ادامه درمان خسته نشوید و با مطرح کردن مطالبی مانند (( فابده ای ندارد ، گفتارت عوض نشده و ...)؛انگیزه و علاقه کودک را نسبت به درمان کاهش ندهید ، بلکه کوچکترین موفقیت کودک را تشویق کنید تا او به درمان علاقه مند شود و این مسیر را تا انتها طی کند و نتیجه بگیرد .
9- چنانچه الگوی گفتاری شما و اطرافیان سریع و نامفهوم است ، حتما الگوی گفتاری و طرز صحبت کردن خود را به شیوه شمرده و آرام صحبت کردن (منظور از آرام کمی اهسته ترازگفتار معمول اما با همان اهنگ طبیعی است ) تغییر دهید تا این الگو بطور غیر مستقیم مشوقی برای به کارگیری شیوه های گفتاردرمانی برای کودک باشد .
10-هیچ گاه گفتار کودک را قطع نکنید و سعی نکنید با عنوان کمک کردن به کودک، به جای او صحبت کنید ، بلکه اجازه بدهید کودک به هر نحوی که میتواند صحبت کند . تنها در صورتی که مشکل در یک کلمه خیلی طولانی شد با او همراهی کنید تا راحت تر کلمه را بیان کند . رفتارهای نادرست ، اجتناب و فرار از صحبت کردن را در کودک ایجاد و تقویت میکند.
نکات زیر می تواند شما را در برخورد با این کودکان راهنمایی نماید . سعی کنید این توصیه ها را جدی بگیرید و در صورت نیاز به توضیح بیشتر با یک آسیب شناس گفتار و زبان یا کارشناس گفتار درمانی مشورت کنید :
1- کودک را همان گونه که هست بپذیرید و این پذیرش را از طریق رفتار های خود به کودک تفهیم کنید . سعی نکنید کودکان را با هم مقایسه کنید و تفاوت های فردی آنها را به رخ یکدیگر بکشید چرا که هر کودکی با ویژگی های منحصر به فرد خودش متولد شده و نباید به خاطر این تفاوت ها مورد مذمت یا ستایش بی جا قرار بگیرد .
2- در برخورد با کودکان تنها نقاط ضعف و اشکال آنها را شناسایی نکنید ، بلکه یک کودک را در مجموع نگاه کنید و با معرفی و طرح نکات و تواناییهای مثبت وی ، زمینه رفع نکات منفی را نیز فراهم نماید .
3- تنها راه ارتباط یک معلم با دانش آموز فقط گفتار نیست بلکه برای برقراری ارتباط و و نفوذ در دنیای کودک و کسب اعتماد و جلب اطمینان ، راههای ارتباطی مختلفی وجود دارد ( از جمله خط زیبا ، نقاشی خوب ، رعایت نظم و انظباط و ...) . لذا معلمین محترم باید سعی کنند در برخورد با دانش آموزان دارای لکنت برای جلب اعتماد و اطمینان اولیه بجای دست گذاشتن و اصرار داشتن بر بیان گفتاری از این راهها استفاده کنند تا کودک مطمئن شود که او را حتی با مشکلش پذیرفته اند .
4- با ارایه توصیه های دلخواه و غیر کارشناسانه خود نظیر : قبل از حرف زدن فکر کن ، آهسته تر صحبت کن ، سعی بر اصلاح و کاهش لکنت کودک نداشته باشید بلکه این کار را تنها به کارشناسان متخصص واگذار کنید .
5- تجارب منفی گفتاری کودک را مرتبا متذکر نشوید تا این تجارب چون کوهی بزرگ ذهن کودک را مشغول ننماید.
6- اضطراب و نگرانی های خود را کنترل نمایید و اجازه ندهید بچه ها بدانند شما نگران و مضطرب گفتار آنها هستید بلکه در برخورد با گفتار ناروان کودک ، کاملا طبیعی و مانند مواقعی که کودک گفتار روان دارد برخورد کنید ، چرا که تغییر چهره شما ، پدیدار شدن اضطراب و نگرانی در رفتار و ظاهر شما ، کودک را حساس و مشکلش را دو چندان می کند .
7- برای کودک زمینه تجارب خوشایند از صحبت کردن را فراهم نمایید ، تا این خاطرات تمایل به گفتار ، حتی با وجود مشکل را در کودک تقویت نماید اینکار را می توانید با حسن گفتار در مواقعی که مفهوم گفتارش کامل است انجام دهید . این تحسین نه برای اینکه روان صحبت کرده بلکه بخاطر این که محتوای گفتارش خوب بوده است ، صورت می گیرد .
8- درمان لکنت امری طولانی و نسبی است . بنابراین از ادامه درمان خسته نشوید و با مطرح کردن مطالبی مانند (( فابده ای ندارد ، گفتارت عوض نشده و ...)؛انگیزه و علاقه کودک را نسبت به درمان کاهش ندهید ، بلکه کوچکترین موفقیت کودک را تشویق کنید تا او به درمان علاقه مند شود و این مسیر را تا انتها طی کند و نتیجه بگیرد .
9- چنانچه الگوی گفتاری شما و اطرافیان سریع و نامفهوم است ، حتما الگوی گفتاری و طرز صحبت کردن خود را به شیوه شمرده و آرام صحبت کردن (منظور از آرام کمی اهسته ترازگفتار معمول اما با همان اهنگ طبیعی است ) تغییر دهید تا این الگو بطور غیر مستقیم مشوقی برای به کارگیری شیوه های گفتاردرمانی برای کودک باشد .
10-هیچ گاه گفتار کودک را قطع نکنید و سعی نکنید با عنوان کمک کردن به کودک، به جای او صحبت کنید ، بلکه اجازه بدهید کودک به هر نحوی که میتواند صحبت کند . تنها در صورتی که مشکل در یک کلمه خیلی طولانی شد با او همراهی کنید تا راحت تر کلمه را بیان کند . رفتارهای نادرست ، اجتناب و فرار از صحبت کردن را در کودک ایجاد و تقویت میکند.