[h=2]
[/h]
بدون شناخت معصومین(.gif "علیهم السلام :S (31):")
) هرگز نمی توانیم به سعادت دنیوی و اخروی دست یابیم. زیرا آن ها رابطه ها و واسطه های میان ما و خداوند هستند. حال باید بپرسید نسبت آنها با ما و وظیفه ی ما نسبت به آن ها چیست؟
معصومین() مظاهر الهی!
جز خود خداوند متعال هیچ نمی تواند درباره ی مقام معصومین (علیهمالسلام) و نسبت آن ها با خلق خدا آن طور که شایسته و کامل باشد سخن بگوید. لذا ما در شناخت معصومین(علیهمالسلام) پس از خداوند به خود آن ها نیازمندیم. بدون وحی و کلام خود ایشان نمی توان اطلاعات دقیق و کاملی از شخصیت، آن ها بدست آورد. جز کلیاتی محدود که کمک چندانی به ما نمی کند. شاید کامل ترین متن امام شناسی زیارت بسیار معتبری است که از وجود مقدس امام هادی(علیه السلام) به ما رسیده به نام زیارت جامعه ی کبیره. این زیارت مورد سفارش های اکید علما و بزرگان دینی پس از آن قرار گرفت که خود امام زمان(عجل الله تعالی و فرجه) شیعیان را به خواندن آن تأکید ویژه نمودند. در این زیارت درباره ی معصومین () داریم که «اهل بیت پیامبر ()» ریشه و اصل کرم و صاحب نعمت های خداوند هستند. زیرا آنها خلیفه و جانشین خدا و مظهر او هستند و تمامی مجاری و راه های نعمت ها بدست آنهاست. آنها عنصر وجود و اصل ریشه ی نیکوکاران و پایه های خوبان و سیاست گزاران بندگان خدا و ارکان و پایه ی شهرها و درهای ایمان و امین های خداوند هستند.
در ادامه این زیارت در وصف اوصاف اهل بیت () می خوانیم: اهل بیت () چراغ های شب تار و پرچمداران تقوا و دارندگان عقل کامل و پناهگاه مردم و وارثان انبیاء و صاحب نیکوترین دعوت ها و محبت های بالغه ی خدا بر اهل دنیا و آخرت هستند. آن ها محل های شناخت حقیقی خداوند، منازل برکت او، معدن های حکمت او، حافظان سرّ او و حاملان کتاب او هستند. بر اساس این زیارت شریف خداوند متعال آن ها را به صورت انواری در گرداگرد عرش خود قرار داد و سپس بر انسان ها منت نهاد و آن ها را در دسترس مردم قرار داد. پذیرش ولایت آن ها نشانه های نیکویی فطرت و ساختار وجودی و شاکله ی انسان ها و مایه ی پاکی نفوس و پاکیزگی روح و کفاره ی گناهان است.
اصل و حقیقت انسان!
بر اساس توصیفات زیارت جامعه کبیره از معصومین()، آن ها اصل و حقیقت ما هستند و رابطه ی ما با آن ها یک رابطه ی وجودی است آن ها همان روح خداوند هستند که در همه ی انسان ها پرتو و تجلّی دارند و همه ی ما ذاتاً سهمی از وجودمان از سنخ وجود آن ها و تابش و تجلّی آن هاست. در فراز دیگری از جامعه کبیره می خوانیم: ارواحکم فی الارواح و أنفسکم فی النفوس؛ روح های شما در روح ها و جان های شما در جان هاست.
در واقع روح الهی همه ی انسان ها همان تجلی حقیقت معصومین() است و در صورتی که انسان فطرت پاکش را آلوده نسازد به پذیرش هدایت ایشان سر می سپارد و هدایت می شود. امام باقر (علیه السلام) می فرمایند: إن الله خلقنا من أعلی علّیین و خلق قلوب شیعتنا مما خلقنا و خلق أبدانهم من دون ذلک فقلوبهم تهوی إلینا لا نّها خلقت ممّا خلقنا؛ همانا خدا ما را از اعلی علیین آفرید و دل های شیعیان ما را از آنچه ما را آفریده، آفرید و پیکرهایشان را از درجه ی پایینش آفرید. از این رو دل های شیعیان به ما متوجه است زیرا از آنچه ما آفریده شده ایم، آفریده شده اند.
رابطه ی وجودی ما و اهل بیت ()!
از امام صادق (علیه السلام) روایت شده است که حضرت فرمودند: نزد ما سرّی از سرّ خدا و علمی از علم خداست که ما را به تبلیغ آن مأمور فرمود و ما آن را از جانب خدای عزّ و جلّ تبلیغ کردیم و برایش محلّی و اهلی و پذیرنده ای نیافتیم تا آن که خدا برای پذیرش آن مردمی را از همان طینت و نوری که محمّد و آل و ذریّه ی او را آفریده بود خلق کرد و آن ها را از فضل و رحمت خود ساخت چنان که محمّد و ذریّه ی او را ساخت، پس چون ما آنچه را از جانب خدا به تبلیغ آن مأمور بودیم تبلیغ کردیم، آن ها پذیرفتند و تحمل کردند و یاد ما به آن ها رسید سپس دل های ایشان به شناسایی و به حدیث ما متوجه گشت. اگر آن ها از آن طینت و نور خلق نمی شدند این چنین نبودند. نه به خدا قسم آن را تحمّل نمی کردند.
براساس این روایت شریفه میان معمومین(علیهمالسلام) و شیعیان ایشان که سخن حق را پذیرفتهاند و فطرتهایشان را منوّر ساختهاند، رابطهای وجودی است و سنخ هر دو یکی است. رمز این مطلب در آن است که روح انسان نفخهای الهی است و کسی که فطرت پاک خویش را نیالوده باشد سخن حق را که از جانب معصومین(علیهمالسلام) به عنوان واسطههای بی بدیل الهی عرضه میشود، به راحتی میپذیرد و به این تربیت کمالات وجودی را کسب مینماید و هر چه بیشتر به معصومین که خود انسانهای کامل هستند، تشابه مییابد و بدین ترتیب وجودش را به آنها نزدیک مینماید و از سنخ نورانیت آنها کسب میکند.
امام زمان(عجل الله تعالی و فرجه) و رابطه ی وجودی ما!
در این عصر که امام زمان ما مهدی موعود (عجل الله تعالی و فرجه) است رابطه ی وجودی بندگان الهی با اهل بیت (علیهمالسلام) شدید می شود. زیرا که امام عصر عصاره ی همه هستی است. حضرت(عجل الله تعالی و فرجه) درباره ی رابطه ی وجودی بندگان خدا با خودشان می فرمایند: نحن صنایع و ربّنا و الخلق بعد صنائعنا؛ ما ساخته شدگان خدا هستیم و خلق ساخته شده ی ما هستند. با توجه به این بیان نورانی امام حاضر، همه انسا ن ها به واسطه ی وجود شریف معصومین() است که روزی می خورند و دنیا و آخرتشان را می سازند. و معصومین () چه در بُعد تکوین و چه در بُعد تشریع به عنوان اصل و اساس و هادی و واسطه به سوی خداوند متعال هستند و از این رو در صورت تشبّه هر چه بیشتر انسان به ایشان در کمالات مسیر انسان به سوی پروردگار متعال هموار می گردد و این همان بیان نورانی زیارت جامعه است که اهل بیت () را اصل و اساس و قوام همه چیز و همه جا معرفی می نماید.
سخن پایانی و نتیجه گیری
با توجه به آ نچه ذکر شد می توان نتیجه گرفت که نسبت معصومین(علیهمالسلام) به ما نسبتی وجودی است و وظیفه ی اصلی ما در این راستا، قوام بخشی هر چه بیشتر به وجودمان با افزایش کمالات روحانی و معنوی است که بدین وسیله به خداوند متعال تقرب می جوییم.
منابع و مآخذ
1- آشتی با امام زمان (عجل الله تعالی و فرجه)- محمد شجاعی
2- بحارالانوار- علامه ی مجلسی
3- مفاتیح الجنان- شیخ عباس قمی- دعای جامعه ی کبیره
4- شرح دعای جامعه کبیره- آیت الله جوادی آملی
5- تفسیر المیزان- علامه ی طباطبائی (ره)
6- عصاره ی هستی- آیت الله جوادی آملی
بدون شناخت معصومین(
) هرگز نمی توانیم به سعادت دنیوی و اخروی دست یابیم. زیرا آن ها رابطه ها و واسطه های میان ما و خداوند هستند. حال باید بپرسید نسبت آنها با ما و وظیفه ی ما نسبت به آن ها چیست؟معصومین(
) مظاهر الهی!جز خود خداوند متعال هیچ نمی تواند درباره ی مقام معصومین (علیهمالسلام) و نسبت آن ها با خلق خدا آن طور که شایسته و کامل باشد سخن بگوید. لذا ما در شناخت معصومین(علیهمالسلام) پس از خداوند به خود آن ها نیازمندیم. بدون وحی و کلام خود ایشان نمی توان اطلاعات دقیق و کاملی از شخصیت، آن ها بدست آورد. جز کلیاتی محدود که کمک چندانی به ما نمی کند. شاید کامل ترین متن امام شناسی زیارت بسیار معتبری است که از وجود مقدس امام هادی(علیه السلام) به ما رسیده به نام زیارت جامعه ی کبیره. این زیارت مورد سفارش های اکید علما و بزرگان دینی پس از آن قرار گرفت که خود امام زمان(عجل الله تعالی و فرجه) شیعیان را به خواندن آن تأکید ویژه نمودند. در این زیارت درباره ی معصومین (
) داریم که «اهل بیت پیامبر ()» ریشه و اصل کرم و صاحب نعمت های خداوند هستند. زیرا آنها خلیفه و جانشین خدا و مظهر او هستند و تمامی مجاری و راه های نعمت ها بدست آنهاست. آنها عنصر وجود و اصل ریشه ی نیکوکاران و پایه های خوبان و سیاست گزاران بندگان خدا و ارکان و پایه ی شهرها و درهای ایمان و امین های خداوند هستند.در ادامه این زیارت در وصف اوصاف اهل بیت (
) می خوانیم: اهل بیت () چراغ های شب تار و پرچمداران تقوا و دارندگان عقل کامل و پناهگاه مردم و وارثان انبیاء و صاحب نیکوترین دعوت ها و محبت های بالغه ی خدا بر اهل دنیا و آخرت هستند. آن ها محل های شناخت حقیقی خداوند، منازل برکت او، معدن های حکمت او، حافظان سرّ او و حاملان کتاب او هستند. بر اساس این زیارت شریف خداوند متعال آن ها را به صورت انواری در گرداگرد عرش خود قرار داد و سپس بر انسان ها منت نهاد و آن ها را در دسترس مردم قرار داد. پذیرش ولایت آن ها نشانه های نیکویی فطرت و ساختار وجودی و شاکله ی انسان ها و مایه ی پاکی نفوس و پاکیزگی روح و کفاره ی گناهان است.کامل ترین متن امام شناسی زیارت بسیار معتبری است که از وجود مقدس امام هادی (علیه السلام) به ما رسیده به نام زیارت جامعه ی کبیره. این زیارت مورد سفارش های اکید علما و بزرگان دینی پس از آن قرار گرفت که خود امام (عجل الله تعالی و فرجه) شیعیان را به خواندن آن تأکید ویژه نمودند
اصل و حقیقت انسان!
بر اساس توصیفات زیارت جامعه کبیره از معصومین(
)، آن ها اصل و حقیقت ما هستند و رابطه ی ما با آن ها یک رابطه ی وجودی است آن ها همان روح خداوند هستند که در همه ی انسان ها پرتو و تجلّی دارند و همه ی ما ذاتاً سهمی از وجودمان از سنخ وجود آن ها و تابش و تجلّی آن هاست. در فراز دیگری از جامعه کبیره می خوانیم: ارواحکم فی الارواح و أنفسکم فی النفوس؛ روح های شما در روح ها و جان های شما در جان هاست.در واقع روح الهی همه ی انسان ها همان تجلی حقیقت معصومین(
) است و در صورتی که انسان فطرت پاکش را آلوده نسازد به پذیرش هدایت ایشان سر می سپارد و هدایت می شود. امام باقر (علیه السلام) می فرمایند: إن الله خلقنا من أعلی علّیین و خلق قلوب شیعتنا مما خلقنا و خلق أبدانهم من دون ذلک فقلوبهم تهوی إلینا لا نّها خلقت ممّا خلقنا؛ همانا خدا ما را از اعلی علیین آفرید و دل های شیعیان ما را از آنچه ما را آفریده، آفرید و پیکرهایشان را از درجه ی پایینش آفرید. از این رو دل های شیعیان به ما متوجه است زیرا از آنچه ما آفریده شده ایم، آفریده شده اند.رابطه ی وجودی ما و اهل بیت (
)!از امام صادق (علیه السلام) روایت شده است که حضرت فرمودند: نزد ما سرّی از سرّ خدا و علمی از علم خداست که ما را به تبلیغ آن مأمور فرمود و ما آن را از جانب خدای عزّ و جلّ تبلیغ کردیم و برایش محلّی و اهلی و پذیرنده ای نیافتیم تا آن که خدا برای پذیرش آن مردمی را از همان طینت و نوری که محمّد و آل و ذریّه ی او را آفریده بود خلق کرد و آن ها را از فضل و رحمت خود ساخت چنان که محمّد و ذریّه ی او را ساخت، پس چون ما آنچه را از جانب خدا به تبلیغ آن مأمور بودیم تبلیغ کردیم، آن ها پذیرفتند و تحمل کردند و یاد ما به آن ها رسید سپس دل های ایشان به شناسایی و به حدیث ما متوجه گشت. اگر آن ها از آن طینت و نور خلق نمی شدند این چنین نبودند. نه به خدا قسم آن را تحمّل نمی کردند.
براساس این روایت شریفه میان معمومین(علیهمالسلام) و شیعیان ایشان که سخن حق را پذیرفتهاند و فطرتهایشان را منوّر ساختهاند، رابطهای وجودی است و سنخ هر دو یکی است. رمز این مطلب در آن است که روح انسان نفخهای الهی است و کسی که فطرت پاک خویش را نیالوده باشد سخن حق را که از جانب معصومین(علیهمالسلام) به عنوان واسطههای بی بدیل الهی عرضه میشود، به راحتی میپذیرد و به این تربیت کمالات وجودی را کسب مینماید و هر چه بیشتر به معصومین که خود انسانهای کامل هستند، تشابه مییابد و بدین ترتیب وجودش را به آنها نزدیک مینماید و از سنخ نورانیت آنها کسب میکند.
آن ها اصل و حقیقت ما هستند و رابطه ی ما با آن ها یک رابطه ی وجودی است آن ها همان روح خداوند هستند که در همه ی انسان ها پرتو و تجلّی دارند و همه ی ما ذاتاً سهمی از وجودمان از سنخ وجود آن ها و تابش و تجلّی آن هاست
امام زمان(عجل الله تعالی و فرجه) و رابطه ی وجودی ما!
در این عصر که امام زمان ما مهدی موعود (عجل الله تعالی و فرجه) است رابطه ی وجودی بندگان الهی با اهل بیت (علیهمالسلام) شدید می شود. زیرا که امام عصر عصاره ی همه هستی است. حضرت(عجل الله تعالی و فرجه) درباره ی رابطه ی وجودی بندگان خدا با خودشان می فرمایند: نحن صنایع و ربّنا و الخلق بعد صنائعنا؛ ما ساخته شدگان خدا هستیم و خلق ساخته شده ی ما هستند. با توجه به این بیان نورانی امام حاضر، همه انسا ن ها به واسطه ی وجود شریف معصومین(
) است که روزی می خورند و دنیا و آخرتشان را می سازند. و معصومین () چه در بُعد تکوین و چه در بُعد تشریع به عنوان اصل و اساس و هادی و واسطه به سوی خداوند متعال هستند و از این رو در صورت تشبّه هر چه بیشتر انسان به ایشان در کمالات مسیر انسان به سوی پروردگار متعال هموار می گردد و این همان بیان نورانی زیارت جامعه است که اهل بیت () را اصل و اساس و قوام همه چیز و همه جا معرفی می نماید.سخن پایانی و نتیجه گیری
با توجه به آ نچه ذکر شد می توان نتیجه گرفت که نسبت معصومین(علیهمالسلام) به ما نسبتی وجودی است و وظیفه ی اصلی ما در این راستا، قوام بخشی هر چه بیشتر به وجودمان با افزایش کمالات روحانی و معنوی است که بدین وسیله به خداوند متعال تقرب می جوییم.
ن. رادفر
بخش اعتقادات شیعه تبیان
منابع و مآخذ
1- آشتی با امام زمان (عجل الله تعالی و فرجه)- محمد شجاعی
2- بحارالانوار- علامه ی مجلسی
3- مفاتیح الجنان- شیخ عباس قمی- دعای جامعه ی کبیره
4- شرح دعای جامعه کبیره- آیت الله جوادی آملی
5- تفسیر المیزان- علامه ی طباطبائی (ره)
6- عصاره ی هستی- آیت الله جوادی آملی