*حكم استفاده از طبل و سنج در مراسم عزادارى و غير آن:
همه مراجع بزرگوار (به جز آيةالله صافى(زيدعزه) و آيةالله بهجت(ره)): اگر به نحو متعارف و غيرلهوى نواخته شود، اشكال ندارد.
امام(ره): استفتاءات، ج 2، مكاسب محرمه، س 27 و 36
آيةالله خامنه اى(مدظله): اجوبة استفتاءات، س 1441
آيةالله مكارم(زيدعزه): استفتاءات، ج 1، س 516
آيةالله نورى(زيدعزه): استفتاءات، ج 2، س 604 و 596 و ج 1، س 448
آيةالله تبريزى(ره): استفتاءات، س 2009 و صراط النجاة، ج 6، س 1477
آيةالله فاضل(ره): جامعالمسائل، ج 1، س 2174
آيةالله صافى(زيدعزه) و آيةالله بهجت(ره): استفاده از آن اشكال دارد.
آيةالله صافى(زيدعزه)، جامع الاحكام، ج 1، س1602
توضيح المسائل، م 2833-آيةالله بهجت: دفتر
تبصره: هر چند در كلام برخى از مراجع جواز استفاده از ابزارهاى ياد شده مقيد به «غيرلهوى» نشده، ولى ترديدى نيست كه عبارت مطلق، منظورشان نيست و با استفاده از مسائل ديگر، قيد به «غيرلهوى» به دست مى آيد.
*حكم استفاده از آلات لهو و موسيقى در مراسم عزادارى
همه مراجع بزرگوار(به جز آيةالله بهجت(ره) و آيةالله صافى(زيدعزه)): اگر از آلاتى است كه به لهو و حرام اختصاص دارد. نواختن آن (در هر حال)جايز نيست ولى اگر از آلات مشترك باشد استفاده از آن به منظور مشروع اشكال ندارد. تفاوتى بين مراسم عزادارى و جشن در حكم موسيقى نيست./
امام(ره)، استفتاءات، ج 2، مكاسب محرم س 30
آيةالله خامنه اى (مدظله)، اجوبة س 1164
آيةالله فاضل (ره)، جامعالمسائل، ج 1، س 992
آيةالله مكارم ( زيدعزه)، استفتاءات، ج 1 س 524 و 525 و ج 2، س 707 و 710
آيةالله تبريزى (ره)، استفتاءات، س 1054 و 1065 و صراط النجاة، ج 1، س 1005،
آيات عظام سيستانى (زيدعزه)، وحيد (زيدعزه) و نورى (زيدعزه):دفتر آيةالله بهجت (ره): اگر از آلاتى است كه به لهو و حرام اختصاص دارد، نواختن آن بصورت لهوى حرام است و بنابر احتياط واجب به صورت غير لهوى نيز جايز نيست ولى اگر از آلات مشترك باشد استفاده از آن به منظور منافع مشروع اشكال ندارد. تفاوتى بين مراسم عزادارى و جشن در حكم موسيقى نيست./
آيةالله بهجت (ره)، توضيح المسائل، متفرقه م 20
آيةالله صافى (زيدعزه) : به طور كلى نواختن با آلات موسيقى (آلات لهو) در هر حال حرام است. تفاوتى بين مراسم عزادارى و جشن در حكم موسيقى نيست./
آيةالله صافى (زيدعزه) ، جامع المكارم، ج 1 س 1003 و 1015 و 1018
*حكم نواختن شيپور، نى و فلوت در تعزيه
امام (ره)، آيةالله خامنه اى(مدظله) و آيةالله فاضل(ره): نواختن آلات موسيقى به صورت «مطرب» و «لهوى» و مناسب مجالس گناه و خوشگذرانى، حرام است.
امام (ره)، استفتاءات، ج 2، مكاسب محرمه، س 45
آيةالله خامنه اى (مدظله) :اجوبةالاستفتاءات، س 1161
آيةالله فاضل (ره): جامعالمسائل، ج 1، س 988 و 2176
آيات عظام آقايان مكارم (زيدعزه)، سيستانى (زيدعزه)، تبريزى (ره)، نورى (زيدعزه) و وحيد (زيدعزه): نواختن آلات موسيقى به صورت «لهوى» و مناسب مجالس گناه و خوشگذرانى، حرام است./
آيةالله مكارم (زيدعزه)، استفتاءات، ج 1، س 516 و 521
آيةالله نورى (زيدعزه)، استفتاءات، ج 2، س 571
آيةالله تبريزى (ره)، استفتاءات، س 2019
آيةالله سيستانى(زيدعزه): gro.inatsisموسيقى، س 24
آيةالله وحيد (زيدعزه) : دفتر صافى (زيدعزه) و بهجت (ره): آرى، در هر حال اشكال دارد./
آيةالله صافى (زيدعزه) ، توضيح المسائل، م 2833
آيةالله بهجت(ره): دفتر
تبصره: بنابر نظر مراجع بزرگوار - به جزآيةالله صافى(زيدعزه) وآيةالله بهجت(ره)- تفاوتى ميان مراسم جشن و عزادارى نيست لذا اگر نواختن به صورت لهوى باشد حرام است، اما اگر به صورت غيرلهوى باشد اشكال ندارد.
همه مراجع بزرگوار (به جز آيةالله صافى(زيدعزه) و آيةالله بهجت(ره)): اگر به نحو متعارف و غيرلهوى نواخته شود، اشكال ندارد.
امام(ره): استفتاءات، ج 2، مكاسب محرمه، س 27 و 36
آيةالله خامنه اى(مدظله): اجوبة استفتاءات، س 1441
آيةالله مكارم(زيدعزه): استفتاءات، ج 1، س 516
آيةالله نورى(زيدعزه): استفتاءات، ج 2، س 604 و 596 و ج 1، س 448
آيةالله تبريزى(ره): استفتاءات، س 2009 و صراط النجاة، ج 6، س 1477
آيةالله فاضل(ره): جامعالمسائل، ج 1، س 2174
آيةالله صافى(زيدعزه) و آيةالله بهجت(ره): استفاده از آن اشكال دارد.
آيةالله صافى(زيدعزه)، جامع الاحكام، ج 1، س1602
توضيح المسائل، م 2833-آيةالله بهجت: دفتر
تبصره: هر چند در كلام برخى از مراجع جواز استفاده از ابزارهاى ياد شده مقيد به «غيرلهوى» نشده، ولى ترديدى نيست كه عبارت مطلق، منظورشان نيست و با استفاده از مسائل ديگر، قيد به «غيرلهوى» به دست مى آيد.
*حكم استفاده از آلات لهو و موسيقى در مراسم عزادارى
همه مراجع بزرگوار(به جز آيةالله بهجت(ره) و آيةالله صافى(زيدعزه)): اگر از آلاتى است كه به لهو و حرام اختصاص دارد. نواختن آن (در هر حال)جايز نيست ولى اگر از آلات مشترك باشد استفاده از آن به منظور مشروع اشكال ندارد. تفاوتى بين مراسم عزادارى و جشن در حكم موسيقى نيست./
امام(ره)، استفتاءات، ج 2، مكاسب محرم س 30
آيةالله خامنه اى (مدظله)، اجوبة س 1164
آيةالله فاضل (ره)، جامعالمسائل، ج 1، س 992
آيةالله مكارم ( زيدعزه)، استفتاءات، ج 1 س 524 و 525 و ج 2، س 707 و 710
آيةالله تبريزى (ره)، استفتاءات، س 1054 و 1065 و صراط النجاة، ج 1، س 1005،
آيات عظام سيستانى (زيدعزه)، وحيد (زيدعزه) و نورى (زيدعزه):دفتر آيةالله بهجت (ره): اگر از آلاتى است كه به لهو و حرام اختصاص دارد، نواختن آن بصورت لهوى حرام است و بنابر احتياط واجب به صورت غير لهوى نيز جايز نيست ولى اگر از آلات مشترك باشد استفاده از آن به منظور منافع مشروع اشكال ندارد. تفاوتى بين مراسم عزادارى و جشن در حكم موسيقى نيست./
آيةالله بهجت (ره)، توضيح المسائل، متفرقه م 20
آيةالله صافى (زيدعزه) : به طور كلى نواختن با آلات موسيقى (آلات لهو) در هر حال حرام است. تفاوتى بين مراسم عزادارى و جشن در حكم موسيقى نيست./
آيةالله صافى (زيدعزه) ، جامع المكارم، ج 1 س 1003 و 1015 و 1018
*حكم نواختن شيپور، نى و فلوت در تعزيه
امام (ره)، آيةالله خامنه اى(مدظله) و آيةالله فاضل(ره): نواختن آلات موسيقى به صورت «مطرب» و «لهوى» و مناسب مجالس گناه و خوشگذرانى، حرام است.
امام (ره)، استفتاءات، ج 2، مكاسب محرمه، س 45
آيةالله خامنه اى (مدظله) :اجوبةالاستفتاءات، س 1161
آيةالله فاضل (ره): جامعالمسائل، ج 1، س 988 و 2176
آيات عظام آقايان مكارم (زيدعزه)، سيستانى (زيدعزه)، تبريزى (ره)، نورى (زيدعزه) و وحيد (زيدعزه): نواختن آلات موسيقى به صورت «لهوى» و مناسب مجالس گناه و خوشگذرانى، حرام است./
آيةالله مكارم (زيدعزه)، استفتاءات، ج 1، س 516 و 521
آيةالله نورى (زيدعزه)، استفتاءات، ج 2، س 571
آيةالله تبريزى (ره)، استفتاءات، س 2019
آيةالله سيستانى(زيدعزه): gro.inatsisموسيقى، س 24
آيةالله وحيد (زيدعزه) : دفتر صافى (زيدعزه) و بهجت (ره): آرى، در هر حال اشكال دارد./
آيةالله صافى (زيدعزه) ، توضيح المسائل، م 2833
آيةالله بهجت(ره): دفتر
تبصره: بنابر نظر مراجع بزرگوار - به جزآيةالله صافى(زيدعزه) وآيةالله بهجت(ره)- تفاوتى ميان مراسم جشن و عزادارى نيست لذا اگر نواختن به صورت لهوى باشد حرام است، اما اگر به صورت غيرلهوى باشد اشكال ندارد.