بسم رب الشهدا و الصدیقین
- شَهید یک لفظ تجلیلی است، و برای کسانی به کار میرود که در راه اجرای فرمان دینی اسلام جان خود را فدا کردهاند، یا به خاطر دفاع از عقیده خود یا دفاع از مرزهای حکومت دینی جان خویش را از دست دادهاند.
- شهید- که در فقه موضوع احکامی خاص همچون بی نیازی از غسل و کفن قرار گرفته- عبارت است از کسی که در جهاد با کافران یا باغیان در میدان جنگ کشته شود، به شرط آنکه جنگ با اذن پیامبر صلّی اللَّه علیه وآله یا امام علیه السّلام و یا نایب خاص ایشان باشد.
شهید لفظی عربی و صیغه مبالغه از ریشه «شَهَدَ» و به معنای شاهد و حاضر بودن و گواهی دادن است. صیغه مبالغه بر این دلالت دارد که عمل گواه بودن از آن فرد زیاد صادر میشود. در زبان انگلیسی، معادل شهید لفظ Martyr است، که از کلمه یونانی martys به معنای گواه گرفته شده است.
- شهید، برای شهادت به حق قیام کرد و کشته شد.
- فرشتگان شهید را میبینند (شاهد عمل اویند)، پس او شهید به معنای مشهود است.
- خداوند و فرشتگانش، در بهشت به نفع شهید گواهی میدهند.
- شهید مرگش مثل انسانهای عادی نیست تا مرده باشد، بلکه او زنده و شاهد و ناظر اعمال ماست.
- شهید ملکوت و مُلک خداوند، و نعمتهایی که خدا برایش در بهشت آماده کرده است را مشاهده میکند.
- شهید روز قیامت -به همراه پیامبر اسلام- گواه برامّتهای دیگر یا گواه بر اعمال امت است.
- شهید، به طور عملی -نه فقط کلامی- گواهی به حق میدهد(2)
- بر خلاف دیگر مردم -که ناخواسته جان خود را از دست میدهند، و غالباً مرگ را بالاجبار پذیرا میگردند- شهید، شاهد بر آرمان خود است، و به صورت آگاهانه و اختیاری در راه هدفی مقدّس کشته میشوند.
- شهید، گواهی بر مظلومیت حق، و نیز پیروزی حق در برابر باطل است.
1)کتاب منزلت شهدا، نوشته اسدالله محمدی نیا
2)تفسیر نمونه، ج۳، ص ۴۶۱