آزار نرساندن به همسايه و نيكى نمودن به او, بدين معناست كه در ايجاد آرامش و آسايش براى او و اهل خانه اش دلسوزى كنيم, در حد توان دشوارىها را از سر راهش برداريم, طمع به مالش نداشته و ارتباط خود را با وى براساس صفا و صميمت بنيان نهيم. اين تلاش اخلاقى و رفتار انسانى, در زندگى دنيايى ما اثر مطلوب مى گذارد و موجب افزايش اميد به زندگى, رهايى از آشفتگى هاى عصبى و منجر به رفع نيازها و شركت در عمران و آبادانى محله مى شود. و اين گونه وفاق اجتماعى و تشريك مساعى توإم با برخوردهاى عاطفى, موجب فزونى نعمت ها و افزايش بركات, جلب اعتماد و تقويت حسن اطمينان همسايگان نسبت به يك ديگر خواهد شد.
البته خوش رفتارى با همسايگان نبايد با منت گذارى و نيكى را به رخ آنان كشيدن, توإم باشد. و خود همسايگان به خوبى در مورد رفتارهاى ما قضاوت خواهند كرد. چنان چه رسول اكرم(صلی الله علیه و آله و سلم) فرموده است:
((اگر همسايگانت تو را نيكوكار دانستند نيكوكارى و در غير اين صورت, بدكارى!))(39)
..........
1 . ر.ك: تفسير غريب القرآن, منسوب به زيد بن على بن الحسينعلیه السلام, تحقيق محمد جواد الحسينى جلالى, ص ;170 تفسير ابوالفتوح رازى, ج 3, ص 177 و ;176 تفسير القرآن الكريم, سيد عبدالله شبر, ص ;114 تفسير الميزان, ذيل آيات 42ـ36 سوره نسإ و لسان التنزيل, به اهتمام مهدى محقق, ص 193 و 192.
2 . بحارالانوار, ج 71, ص 150 و وسائل الشيعه, كتاب جهاد با نفس.
3 . آداب معاشرت از ديدگاه معصومين, شيخ حر عاملى, ترجمه محمدعلى فارابى, ص 17.
4 . ميزان الحكمه, ج 2, ص 190 و نهج الفصاحه, ص 110 و 463.
5 . كافى, ج 2, ص ;699 وافى, ج 1, ص ;351 وسائل الشيعه, ج 8, باب 90 از احكام العشره, حديث اول; المحجه البيضإ, ج 3, ص ;427 لئالى الاخبار, تويسركانى, ج 3, ص ;7 ذخيره العباد, ج 3, ص 54 و مجمع الزوائد, ج 8, ص 144.
6 . نهج الفصاحه, ص ;284 مجمع البيان, ج 2, ص 45 و احيإ علوم الدين, غزالى, ج 2, ص 212.
7 . اين نكته را آيه الله محمد على اسماعيل پور در مقاله خود آورده است. (ر.ك: آموزگار جاويد, ص 324).
8 . وسائل الشيعه, ج 8, باب 86, از احكام العشره, حديث اول.
9 . المحجه البيضإ, ج 3, ص ;422 نصايح, آيه الله مشكينى, ص 130 و جامع الاخبار, ص 387.
10 . نهج الفصاحه, ص 281.
11 . مستدرك الوسايل, ج 2, ص 79.
12 . المحجه البيضإ, ج 3, ص 422.
13 . كيمياى سعادت, ج 1, ص 428.
14 . نهج الفصاحه, ص 291.
15 . اصول كافى, ج 2, ص ;666 بحارالانوار, ج 82, ص ;94 مستدرك الوسايل, ج 2, ص ;79 تنبيه الغافلين, ص 106 و ميزان الحكمه, ج 2, ص 195.
16 . حليه المتقين, علامه مجلسى, ص 446.
17 . مجمع البيان, ج 7, ص 198 و سيستم اجتماعى اسلام, كوثر نيازى.
18 . كلمات نغز محمد(ص), ص 9.
19 . كشف الغمه فى معرفه الائمه, على بن عيسى اربلى, ج 2, ص 26 و 25 و علل الشرايع, ص 181.
20 . خصال صدوق, ج 1, ص 179.
21 . المحجه البيضإ, ج 3, (آداب الصحبه و المعاشره), ص 423.
22 . نهج الفصاحه, ص 25.
23 . المحجه البيضإ, ج 5, ص ;125 الحكم الزاهره, ص 421 و كيمياى سعادت, ج 1, ص 427.
24 . تنبيه الغافلين, ص 106 و نهج الفصاحه, ص 573.
25 . نهج الفصاحه, ص 286.
26 . جهادالنفس, شيخ حر عاملى, ترجمه على صحت, ص 42.
27 . نهج الفصاحه, ص 27 و كلمات نغز محمد(ص), ص 22.
28 . نهج الفصاحه, ص 32.
29 . آثار الصادقين, آيه الله صادق احسان بخش, ج 2, ص 376.
30 . نهج الفصاحه, ص 463.
31 . مجموعه ورام, ج 1, ص 24.
32 . نهج الفصاحه, ص 14.
33 . نزهه النواظر, ص 23 و 45.
34 . فروغ ابديت, جعفر سبحانى, ج 1, ص 315و314.
35 . سفينه البحار, حاج شيخ عباس قمى, ج 1, ص 414 و ;413 نخبه الانوار فى هدايه الابرار, مولوى همدانى, ص ;77 تنبيه الغافلين, ص 106, نهج الفصاحه, ص 546.
36 . الاصابه فى تمييز الصحابه, ج 2, ص 460 و ج 4, ص ;322 زهرالربيع, ص 89 و مجالس المومنين, قاضى نورالدين شوشترى, ج 1, ص 646.
37 . الكافى, ج 2, (باب حق الجوار), ص ;667 وافى, ج 1, ص 350 و ذخيره العباد, جزء 3, ص 53.
38 . سفينه البحار, ج 1, حديث فاطمه زهرا(س).
39 . نهج الفصاحه, ص 24 و المحجه البيضإ, ج 3, ص 425
