تهمت از نگاه روایات و قرآن

[مائده سادات]

تهمت از نگاه اسلام:


تهمت به چه معنيست ؟


تهمت يعني بدون اثبات ،سخني فردي بگويد برعليه فردي ديگر.


امام صادق( ع) میفرماید: "تهمت زدن به بیگناه از کوههای عظیم نیز سنگینتر است".


درقرآن كريم و روايات به دوري از آن نهي شده است . بسياري از انسانها بدون دليل خاصي تهمتي ميزنند بدون آنكه قادر به اثبات آن باشند .


وقتي فردي در مقابل فرد ديگر سئوالي ازخود فرد مي پرسد يا موضوع نامعلومي ميخواهد توسط خود شخص اثبات شود اين به معناي تهمت نيست .


تهمت يعني حرفي كه اولا انسان درميان جمع بزند و دوما دليل كافي براي اثبات آن نداشته باشد.

پس نبايد فكر كرد كه كسي نميتواند از كسي سئوالي بپرسد چون اين تهمت ناميده ميشود. اتفاقا بهترين راه كشف مجهولات درباره يك فرد اينست كه از خود فرد پرسيده شودهمراه با ايجاد فضاي امن و پنهان از ديد ديگران . در روايات هم به اين تاكيد شده است كه نبايد به شنيده هاي مردم اكتفا كرد چون به نظر امام علي بين حق و باطل چهار انگشت فاصله است.


منبع : کتاب آشنایی با قرآن 4

 

[مائده سادات]

الف)دربرابر شنيدن يك تهمت بايد چكار كرد؟

بهترين كار اينست كه با توجه به اين ضرب المثل عمل شودكه " نبايد يكطرفه به دادگاه رفت".

عبدالرحمن بن غنم از رسول الله روایت نقل می کند که : نبی اکرم ارشاد فرمودند بهترین بندگان خدا کسانی هستند که بادیدن آنها ، الله تعالی، به یاد بیاید . و بدّترین انسان ها کسانی هستند که جاسوسی می کنند و کسانی که دو نفر را از هم جدا می کنند و کسانی که تلاش می کنند تا مسلمانی را به گناه یا پریشانی مبتلا بکنند .



ب) تهمت چرا زده ميشود؟
1)بعضي ها بخاطر جهالت به كسي تهمت ميزنند و آنرا بيان ميكنند بدون آنكه اثبات شده باشد.
2) بعضي ها عمدا به كسي تهمت ميزنند بدون اينكه اثبات كنند واين بيشتر كار حسود است .

حضرت علی رضی الله عنه روایت می کند: هر آن شخصی که مرد یا زن مسلمانی را بنا بر فقر وتنگدستی اش ذلیل وحقیر بداند خداوند اورادر روز قیامت در اجتماع جمیع خلایق ذلیل ورسوا می گرداند . هر شخصی که مرد یا زن مسلمانی را مورد تهمت قرار می دهد و او را به آن چنان عیبی منسوب می کند که در او نیست در روز قیامت او را تا آن وقت بر تپّه ای از شعله های آتش می ایستانند که آن شخص خودش آن را تکذیب کند .
در قرآن هم به شدت در برابر تهمت موضع گيري شده است :

سوره النور/آيه23: "کسانی که به افراد با ایمان نسبت زنا داده اند در دنیا و آخرت ملعون خواهند بود و به عذاب سخت معذب خواهند شد".

 

[مائده سادات]

ج) چكار شود تا جلوي تهمت گرفته شود؟

دربيشتر مواقع نميتوان جلوي دهن مردم را بست يا به قولي بهتر: جلوي دروازه را ميشه بست اما جلوي دهن مردم را نه!

بهترين راه اينست كه خود فرد نسبت به رفتارهايي كه ميكند حساس باشد تا سوء تفاهم براي كسي بوجود نيايد يا اگر كسي عمدا خواست تهمتي بزند نتواند يك رفتار خاص را براي ادعاي خودبيان كند. فرد نبايد محيط سوءظن براي خودش ايجاد كند.

امیر مؤمنان ـ علیه السلام ـ فرمود: کسی که خود را در معرض تهمت قرار دهد، نباید کسی را که به او بد گمان میشود ملامت و نکوهش کند.

امام صادق(ع):کسی که به موضعی از مواضع تهمت برود و متهم شود نباید جز خودش را ملامت کند.

امیر مؤمنان ـ علیه السلام ـ در وصیت به فرزندش امام مجتبی ـ علیه السلام ـ فرمود: از محل تهمت بر حذر باش و دوری کن، همچنین از مجلسی که به آن گمان بد برده میشود.

 

[مائده سادات]

عذاب اخروي تهمت زدن ناروا:

ابو الدرداء می فرماید رسول الله فرمودند: کسی که برای بدنام کردن مسلمانی حرفی می زند خرابی را بیان می کند که در آن مسلمان وجود ندارد الله تعالی او را در آتش زندان می کند تا زمانی که حرف خود را ثابت نماید .

درآخر اين نكته قابل تامل است كه: كسي كه تهمت ميزند بر بيگناهي آثار آن را در همين دنيا هم خواهد ديد .

امام صادق: هر گاه مؤمنی برادر مؤمن خویش را متهم سازد و به او تهمت بزند ایمان از قلب او محو میشود همچنانکه نمک در آب ذوب میگردد.


داستان حضرت يوسف در قرآن بهترين گواهي دهنده به اينست كه شخص بيگناه و تهمت زده شده اي حتي اگر هيچكس پشتيبان او نباشد ، خداوند از او حمايت خواهد كرد وعاقبت تهمت زنندگان رسوايي خواهد بود.

داستان حضرت موسي و متهم كردن او به جادو كردن هم يكي ا ز داستانهايي ست كه منجر به رسوايي تهمت زنندگان شده است.

 

[مائده سادات]

كساني كه تهمت ميزند بايد بدانند كه ، با انگشت در منزل كسي را به ناحق نرنند تا با مشت به ناحق در خانه آنها زده نشود. دنيا دار مكافات است وبسياري از گناهان در همين دنيا جواب داده ميشود مخصوصا تهمت زدن وقتي آبروي مسلماني به خطر بيفتد .

يك تهمت ميتواند يك مسلمان را خراب يا زندگيهايي را فرو بپاشد ، پس همه بايد سعي كنند كه اولا درمورد كسي بي خودي وبدون مدركي قاطع صحبت نكنند ، دوماً صحبت كردن در مورد آن شخص از نگاه ديگران كه براي فرد تعريف كرده اند نباشد، سوماً نبايد همه چيز را همه جا گفت .

هشتاد ضربه شلاق مجازات قوانين اسلامي، وجبران خسارت ناشي ازآن، تهمت ناروا است ولي نبايد مجازات دنيويي واخروي پروردگار را درمورد فرد تهمت زننده فراموش كرد. خيلي از افراد بودند كه بخاطر يك تهمت به بدبختي هميشگي در دنيا مبتلا شدند. خيلي از افراد بواسطه تهمتي ،بوسيله انسانها به دادگاهي كشيده نميشوند ولي نبايد فراموش كرد كه دادگاه عدل الهي هم آنها را رها خواهد كرد.

هرشخص مسئول كارهاي خويش است و خداوند ذكر ميكند كه تمام جوارح شما در روز قيامت به سخن مي آيند و شهادت ميدهند.

منبع: کتاب آشنایی با قرآن 4