راهکار برای کاهش فشار خون بالا + توصیه های طب سنتی

[عطیه سادات]

- سرخ کردن بدترین شیوه پخت غذاست؛ مصرف غذاهای سرخ کردنی را به نزدیک صفر برسانید. از مصرف غذاهایی هم که در درجه حرارتهای بسیار بالا و یا با مدت زمان طولانی تهیه میشوند، خودداری کنید و به خاطر داشته باشید استفاده چند باره از روغنهای آشپزی عامل مهمّی در بالا بردن فشار خون است. - چنان که گفتیم مصرف غذاهای حیوانی(انواع گوشت، لبنیات، تخم مرغ و ...) را به حدّاقل مورد نیاز کاهش دهید. مصرف تخم مرغ را به هفته ای یک بار و آنهم به صورت آب پز عسلی محدود کنید. فراموش نکنید که در حدّ امکان از تخم مرغهای خانگی استفاده کنید. - تمام غذاهای مصنوعی، صنعتی، کارخانه ای و مانند آن را چونان سمّ مهلکی برای خود فرض کنید و به سراغ آنها نروید. (انواع سوسیس، کالباس، همبرگر، پیتزا، انواع غذاهای ساندویچی و فست فودها، نوشابه ها و دوغ های گازدار، انواع پفک، چیپس، شکلات و بستنی صنعتی، آدامس، انواع سس های کارخانه ای، نان های فانتزی، هر نوع کمپوت و کنسرو و آب میوه صنعتی و هرگونه خوراکی اسانس دار، شیرینی های قنادی، ماکارونی و لازانیا، انواع آجیل بوداده و حتّی مواردی مانند ربّ و آبلیمو و سرکه صنعتی، انواع لبنیات پاستوریزه و حتّی کشک کارخانه ای و ....) - مصرف میوه های گلخانه ای را محدود کنید و در حدّ امکان از میوه هایی که در محیط طبیعی رشد کرده اند استفاده کنید. از مصرف قارچ پرورشی هم خودداری کنید. - مصرف قند و شکر و هر چیزی که با آنها تهیه می شود (مثل انواع نوشابه، مربا، ژله، شکلات، کیک و شیرینی) را محدود و یا حذف کنید و شیرینی های طبیعی مانند خرما و عسل را جایگزین نمایید. ​

 

[عطیه سادات]

- آب لوله کشی مقادیر زیادی کلر دارد؛ اگر چاره ای از مصرف آن ندارید؛ آن را یک دقیقه بجوشانید. - از مصرف هرگونه غذای فریز شده، دودی، یا غذاهای پخته شده با مایکروفر، زودپز، پلوپز، آرام پز و مانند آن خودداری کنید. - آب را در یخچال سرد کنید و در آن یخ نیندازید. - در صورت امکان برای پخت غذا از ظروف سفالی، سنگی، چدنی یا مس سفید شده با قلع استفاده کنید. ظروف چینی و کریستال نیز ضرر چندانی ندارند؛ ولی از تفلون، آلومینیوم، روی، ملامین، استیل و ظروف لعابی و نیز ظروف مسی سفید شده با سرب فاصله بگیرید. - مصرف نانها و مواد کربوهیدراتی تهیه شده از آردهای سفید و بدون سبوس(تصفیه شده) را به حداقل برسانید و از نانهای سبوسدار استفاده کنید. مصرف نان های سبوس دار در طولانی مدت می تواند اثر مثبتی در کاهش فشار خون داشته باشد. - در حدّ امکان مصرف خوراکی های حاوی کافیین مثل چای، قهوه، نسکافه، انواع نوشابه و شکلات را بسیار محدود کنید. ​

 

[عطیه سادات]

- موادی مثل کره، خامه، مارگارین، چربیهای هیدروژنه، روغنهای جامد و مایع و انواع سسها را از برنامه غذایی حذف کنید. بهترین روغن برای شما روغن زیتون (به خصوص انواع تصفیه نشده آن) و بعد از آن روغن کنجد است. با مشورت متخصّص طبّ سنّتی، مصرف روغن پاک(روغن زرد یا حیوانی)، کره محلّی و روغن دنبه نیز می تواند به شما کمک کند.





- مغزها و دانههای گیاهی اگر به صورت خام مصرف شوند حاوی موادمغذی بیشماری هستند، میتوانید از آنها در رژیم غذایی روزانه بهره ببرید.
5- روزه داری روزه داری در افرادی که به علت افراط در خوردن، چاقی، چربی خون و مانند آنها دچار فشار خون شده اند راه بسیار مناسبی برای کنترل فشار خون است.




6- افزایش مصرف پتاسیم ثابت شده است که افزایش مصرف غذاهای حاوی پتاسیم به کاهش فشار خون کمک می کند. جالب است بدانید که پتاسیم غذاهای کارخانه ای طی مراحل فرآوری به تدریج کاهش می یابد ولی نمک بیشتری به آنها افزوده می شود. این مساله به علاوه روغن زیاد و وجود اسانس ها، رنگ ها و ترکیبات نگهدارنده در این گونه خوراکی ها باعث می شود که اثر آنها در افزایش فشار خون بسیار واضح باشد. بنابراین برای تامین پتاسیم کافی از مصرف غذاهای کارخانه ای خودداری کنید. غلات، میوه ها و سبزی ها منابع خوبی برای تامین پتاسیم مورد نیاز بدن هستند.

 

[عطیه سادات]

7- افزایش مصرف کلسیم ثابت شده است که تامین کلسیم بدن به اندازه مورد نیاز باعث کاهش فشار خون می شود. بنده به تجربه دیده ام که کمبود کلسیم در بین مردم ما بسیار شایع است. بنابراین توصیه اکید می کنم که بیماران فشار خونی حداقل تا مدتی از مکمل های طبیعی کلسیم استفاده کنند. امروزه مردم تحت تاثیر آموزه های رسانه ها برای تامین کلسیم مورد نیاز خود عمدتاً به مصرف لبنیات روی می آورند که با توجّه به کیفیت لبنیات پاستوریزه، به هیچ وجه مورد تایید ما نیست و البته معمولاً اثر درمانی مناسبی هم ندارند. پیشنهادهای ما به شما برای تامین کلسیم مورد نیازتان ساده و عملی است: 1- بهره مندی از آفتاب: اگر خانه آفتاب گیری ندارید؛ سعی کنید هر چند روز یک بار هم که شده چند دقیقه ای آفتاب بگیرید؛ البته اکیداً توصیه می کنم که تابش آفتاب باید به پشت بدن باشد و نه جلوی آن. ​

 

[عطیه سادات]

2- فعّالیت بدنی مناسب مانع از کاهش میزان کلسیم بدن خواهد شد. 3- از مصرف خوراکی هایی که باعث کاهش جذب کلسیم یا افزایش میزان برداشت آن از استخوان می شوند خودداری کنید. سر دسته این خوراکی ها چای و نوشابه است. 4- از بین لبنیات، بهتر است به مصرف کشک و کره محلّی و روغن زرد اکتفا شود. مصرف هفته ای یک بار کشک محلّی مرغوب (به صورت کله جوش، همراه کمی پونه و روغن زیتون– به جای نعناع داغ – و چند عدد خرما یا مغز گردو به عنوان دسر)، کلسیم کافی را تامین خواهد کرد. 5- مصرف روزانه 10 عدد مغز بادام خام و 5 عدد خرما هم می تواند کلسیم مورد نیاز را به بدن برساند. 6- پوست تخم مرغ های مصرفی خود را دور نریزید. آنها را شسته؛ خشک و آسیاب نموده، روزی نصف قاشق چایخوری از این پودر را با کمی عسل روی زبان خود ریخته قورت دهید. این ترکیب ساده و ارزان یکی از بهترین مکمّل های طبیعی کلسیم است. ب- حجامت حجامت بدون تردید یکی از بهترین روش ها برای درمان فشار خون است. حجامت از چند طریق باعث کاهش فشار خون می شود: 1- اخلاط فاسد را از بدن خارج می کند. 2- با ارتقاء سطح کارکرد کبد، زمینه را برای پاک شدن رسوبات از جداره عروق فراهم می کند. 3- حرارت کلی بدن و حرارت قلب را معتدل می کند. 4- غلظت خون را تعدیل می کند. 5- حجم خون را کاهش می دهد. اینکه چه کسانی از حجامت سود می برند و چند بار و چگونه باید حجامت کنند مساله ای است که باید توسط پزشک تعیین شود. ​

 

[عطیه سادات]

اما به طور کلی می توان گفت:

1- جز برخی از افراد بلغمی، اکثر افراد از انجام حجامت سود می برند. 2- حجامت مورد توصیه، حجامت عام(بین دو کتف) است؛ اگرچه برخی معتقدند که حجامت ساکرال(گودی کمر) نافع تر است. 3- افرادی که خون غلیظی دارند به ویژه افراد دموی بهتر است به فواصل مناسب، حجامت را تکرار کنند. 4- اگر چه حجامت در بسیاری از موارد - به ویژه در فشار خون دموی – به تنهایی می تواند فشار خون را درمان کند اما به هر حال قاعده بر این است که حجامت به عنوان یک درمان کمکی در کنار سایر روش های اصلاح مزاج به کار رود.

ج- ورزش ورزش یکی از راههای مناسب کنترل و درمان فشار خون است. ورزش با افزایش سوخت و ساز و تعریق و کمک به درمان یبوست، به سوختن و دفع اخلاط فاسد کمک می کند و با ایجاد نشاط، در کاهش استرس که یکی از متهمان اصلی ایجاد فشار خون است موثر است. همچنین ورزش باعث کاهش اسپاسم عروق و شل شدن آنها می شود. در این رابطه باید دانست:




1- ورزش باید ملایم و متناسب با وضعیت بدنی و مزاج بیمار باشد. ورزش حرفه ای نمی تواند راه مناسبی برای درمان فشار خون باشد.




2- پیاده روی تند یا دویدن آرام از بهترین ورزش ها برای درمان فشار خون است. این کار به ویژه پس از نماز صبح به شدّت مورد توصیه ماست. دوچرخه سواری و شنا گزینه های بعدی هستند. برای اثربخشی بهتر، باید به طور منظّم و حدّاقل هفته ای سه جلسه سی دقیقه ای ورزش کرد.

 

[عطیه سادات]

3- ورزش های غیر ایزومتریک مثل وزنه برداری یا پرورش اندام نه تنها باعث کاهش فشار خون نمی شوند بلکه آن را افزایش می دهند.




د- رفع یبوست یبوست باعث تجمع اخلاط فاسد در بدن و ایجاد سوء مزاجهای مختلفی می شود. درمان یبوست از الزامات درمان فشار خون است. برای توضیحات کامل تر می توانید به مقاله «ام الامراضی به نام یبوست» مراجعه کنید. ساده ترین پیشنهاد به کسانی که با این مشکل مواجه هستند آن است که نیم ساعت قبل از صبحانه خوردن یک قاشق غذاخوری خاکشی را در یک لیوان آب جوش ریخته و داغ داغ میل کنند.

هـ- درمان مشکلات روحی و استرس ها جسم و روح، اثرات متقابلی روی هم دارند و صد البته، تاثیرات اوضاع مثبت و منفی روحی بر جسم، بسیار واضح تر و ملموس تر است. استرس، به تدریج می تواند کارکرد تمام اعضای بدن را دچار اختلال کند و انواع سوء مزاج ها را به وجود آورد. تجربه افزایش فشار خون به دنبال استرس و مشکلات روحی برای بسیاری از ما تجربه ای آشنا است. بنابراین بدون حل مشکلات روحی بیمار انتظار درمان کامل فشار خون او را نداشته باشید. درمان این مشکلات ابتدا باید با تغییر در شیوه های زندگی و نیز تغییر نگرش های بیمار انجام شود. درمان های دارویی تنها جنبه کمکی دارند.




چند پیشنهاد ساده برای این کار عبارتند از:


- دم کرده گل گاوزبان و سنبل طیب: یک قاشق غذاخوری گل گاوزبان و یک قاشق مربّاخوری سنبل طیب و یک عدد لیموعمانی (یا دو عدد عنّاب) را با یک و نیم لیوان آب، ۲۰ دقیقه روی شعله کم جوشانده صاف کرده با عسل شیرین و میل کنید. اگر احساس می کنید که با مصرف این جوشانده فشارتان بالا می رود آن را بدون سنبل طیب استفاده کنید. ​

 

[عطیه سادات]

- عرق بیدمشک و بهارنارنج را به نسبت مساوی با هم مخلوط و روزی 3-2 استکان میل کنید. - یک عدد سیب – که بهتر است سیب سرخ باشد – را با پوست رنده کنید و دو قاشق غذاخوری گلاب، دو قاشق غذاخوری عرق بیدمشک، یک قاشق مربّاخوری عسل و یک قاشق چایخوری تخم ریحان یا فرنجمشک را به آن اضافه کنید و پس از مدّتی خیس خوردن، میل کنید. این فالوده خوش طعم، علاوه بر اثر آرامبخشی فوق العاده، در درمان کم خونی نیز بسیار موثّر است.




- از دم کرده یا جوشانده یا عرقیات این گیاهان نیز می توانید استفاده کنید: بابونه، بادرنجبویه، اسطوخدّوس، گل سرخ، طارونه، آویشن، مرزنجوش، هوفاریقون، رزماری و ....




- اگر با مصرف این داروها احساس می کنید دچار گرمی شده اید می توانید داروهایی مثل پوست بید، تخم گشنیز، نیلوفر و طباشیر را به عنوان آرام بخش های خنک به رژیم دارویی خود اضافه کنید.

 

[عطیه سادات]

- مصرف گلاب هم اثر آرام بخشی فوق العاده ای دارد. روزی 2-1 بار و هر بار نصف استکان گلاب را به آرامی میل کنید یا آن را مخلوط با سایر عرقیات استفاده کنید. از گلاب در غذاها هم استفاده کنید. استفاده از اسانس گل سرخ کاشان – یعنی تنها عطر واقعاً ایرانی – هم اثر نشاط آوری فوق العاده ای خواهد داشت. البته معدودی از افراد با مصرف گلاب دچار افزایش فشار خون می شوند که این عدّه باید از مصرف خوراکی آن اجتناب کنند. دستورات فوق، تنها چند دستور ساده و قابل اجرا برای عموم بوده و طبیعتاً با مراجعه به پزشک یا عطّار با تجربه می توانید دستورات کاملتر و مطابق با طبع و مزاج خود دریافت کنید.





و- درمان دارویی سوء مزاج و دفع اخلاط فاسد تصور عمومی بر آن است که افراد فشار خونی باید خنکی مصرف کنند. اگر چه به نظر می رسد که فشار خون های گرم نسبت به فشار خون های سرد شیوع بیشتری داشته باشند اما این مساله قاعده ای کلی نیست و در بسیاری از موارد لازم است که به بیمار داروهای گرمی تجویز کرد تا فشار خون او درمان شود. بنابراین تجویز دارو برای رفع سوء مزاج، مساله ای تخصصی است؛




اما نکته های عمومی تر را ذکر می کنیم:
1- تقریباً هر مریض فشار خونی می توانید ترکیب عرق کاسنی و شاهتره را مصرف کند. برای این کار دو عرق را به نسبت مساوی مخلوط و روزی 3-2 استکان میل کنید. این ترکیب با طبع معتدل و ملایم خود، تقریباً به همه افراد با هر مزاجی می سازد و با فعال سازی کبد، به تدریج اخلاط فاسد را از بدن تخلیه می کند. چند ماه مصرف این ترکیب، بسیاری از فشار خون ها را درمان می کند. اگر طبع بیمار خیلی گرم باشد می توان عرق های خنکی مثل بید، خارشتر، همیشه بهار و ... را به این ترکیب اضافه کرد. به عکس اگر طبع بیمار سرد باشد یا با خوردن ترکیب عرق کاسنی- شاهتره دچار سردی شود می توان کمی عرق گل گاوزبان یا بابونه و ... به آن افزود.

 

[عطیه سادات]

2- اگر بیمار طبع گرمی داشته باشد درمان های زیر می تواند به درمان او کمک کند: - شبها یک قاشق مرباخوری پودر تخم گشنیز را در یک استکان آبغوره بی نمک ریخته صبح ناشتا آن را صاف و کم کم میل کند. این نسخه به خصوص برای درمان فشار خون هایی که همراه با سوزن سوزن شدن بدن، تلخی دهان، پوسته ریزی یا شکاف خوردن لب، خارش و سایر علایم افزایش صفرا هستند بسیار مفید است. - مصرف ترشی های طبیعی مثل سرکه، آبغوره و آبلیمو.




- مصرف عصاره(جوشانده، دم کرده، خیسانده و ...) زرشک، عناب، شاه توت، انار، آلبالو، ذغال اخته، چای ترش و .... در این میان چای ترش از بهترین داروها برای کاهش فشار خون است اما با توجه به طبع سرد و خشک آن بیشترین تاثیر را روی فشار خون های گرم خواهد داشت و مصرف مداوم و طولانی آن در افراد سردمزاج می تواند باعث بروز مشکلاتی گردد. - مصرف مرکبات به ویژه گریپ فروت. - مصرف آب ماست.