زیارت و اندیشه کسب معرفتزیارت، تجدید پیمان و تلنگری است برای جلوگیری از انقطاع ارتباط با اولیاء الهی در زمانی که آنها در قیدحیات دنیوی نیستند و حجت الهی نیز در غیبت است؛ اگرچه حیات، آنها را محصور خود نکرده است. در زیارت که ارتباطی معنوی با امام و پیشواست، شناختن اوصاف و ویژگیها ضرورتی اجتنابناپذیر است که حذر از آن بهویژه از روی عمد با بهجا نیاوردن حق زیارت و آداب آن برابری میکند و شناخت ابعاد آن از طریق کلام پیشوایان دین امکانپذیر است.
امام رضا(ع) نیز در اینباره میفرمایند: برای هر امام و پیشوای بر حقی، بر گردن دوستان و پیروانش حق و تعهدی است و از آثار عمل به تعهد و ادای حق، زیارت مرقد ایشان است؛ پس هرکس از روی علاقه و پس از پذیرش آئین او، به زیارت قبور انبیاء و امامان بشتابد، بدون شک در روز رستاخیز، آنها شفیع او خواهند بود.
امام صادق(ع) نیز مانند معصومین دیگر در سخنان خود اشارات صریحی به آداب زیارت و فضیلت آن دارند. ایشان این حق راکه شناخت آن اهمیت ویژهای دارد، به روشنی توضیح داده و میفرمایند:
«یکی از فرزندان من در شهر طوس، در سرزمین خراسان، کشته خواهد شد، هرکس او را زیارت کند و حق او را بشناسد، روز قیامت خودم دست او را خواهم گرفت و روانهی بهشتش خواهم کرد؛ گرچه از اهل گناه کبیره باشد.» از ایشان پرسیدند:
شناخت حق آن حضرت یعنی چه؟ و ایشان اینگونه پاسخ گفتند: «یعنی بداند که او امام و حجت خداست و اطاعت از او واجب است که غریب و شهید است.»
ایشان در خصوص زیارت پدران خود بهویژه امیرالمومنین(ع) و امام حسین(ع) نیز توصیههایی فرمودهاند که در این مقاله از اشاره به آنها میپرهیزیم و به طور کلی توصیههای آن حضرت را دربارهی امر زیارت بررسی میکنیم.
ذکر و تسبیح مَلَک در حریمت جاریست از آدابی که برای زیارت مضاجع منورهی ائمهی معصومین(ع) بیان شده، گفتن تکبیر و خواندن اذن دخول هنگام تشرف
است. یاد خدا و حمد و ستایش او نوعی توجه به صفت جلال خداوندی است. اذن دخول، اجازه گرفتن از باریتعالی برای
قدم گذاشتن در حریم ملکوتی ولی اوست. هم یادآور اصل توحید و توجه قلبی به معرفت الهی و هم گواهی بر اعتقاد
راسخ شیعه به شفاعت ائمهی اطهار(ع).
در آیهی 53 سورهی احزاب نیز مستندی برای تأکید بر خواندن اذن دخول و با ادب خاص وارد شدن وجود دارد که مضمون آن چنین است: یا یها الذّین آمنوا لا تَدخُلوا بُیوتَ النّبی اِلاّ اَنْ یؤَذنَ لَکم.
