در خلوت شب سیر سماوات خوش است
در ظلمت شب بزم مناجات خوش است
اندر دل شب ز دل برآوردن آه
در بارگه قاضی حاجات خوش است (1)
یکی از اوقاتی که انسان می تواند در مقام اُنس با حق تعالی قرار گیرد سحرگاه است که وقت تهجّد ، عبادت و انس گرفتن با محبوب حقيقي است. و انسان می تواند تنها و بدون مزاحمت دیگران با معبود خویش راز و نیاز کند؛
دوش وقت سحر از غصه نجاتم دادند
واندرآن ظلمت شب آب حیاتم دادند(2)
سحرگاه زمانی است كه پيشوايان معصوم اسلام (سلام الله عليهم) مسلمانان را به بيداري و تهجّد در آن ترغيب مينمودند. امام باقر علیه السلام در روایتی فرمودند که خداوند به حضرت موسی(ع) فرمود:
«دروغ میگوید هر که ادعاى دوستى با من کند و چون شب فرا رسد به خواب رود و از من روی گرداند (که یاد من ننماید و از عبادت من غافل شود).(3)
و حضرت علامه حسن زاده آملی در کلمه 60هزار و یک کلمه می فرماید:قدر شب را بدان که بزرگترین نزول و شریف ترین عروج در شب بوده است اما نزول (انا انزلناه فی لیلة القدر ) و اما عروج (سبحان الذی اسری بعبده لیلا من المسجد الحرام الی المسجد الاقصی الذی بارکنا حوله .....)
و در الهی نامه خویش فرمودند: الهی آنکه سحر ندارد از جایی خبر ندارد ، از انسان سر برود سحر نرود
و به برکت این زمان خاص انس و الفت با حق تعالی است که انسان می تواند به مقامات عالیه عرفانی برسد چنانچه مرحوم عارف کامل و مکمل مرحوم میرزا جواد آقا ملکی تبریزی در اسرار الصلوة ص 293 خود می فرمایند: استادم مرحوم آخوند ملا حسین قلی همدانی (ره) به من فرمود: فقط متهجدین هستند که به مقاماتی نائل می گردند و غیر آنان به هیچ جایی نخواهند رسید
یا رب دل پاک و جان آگاهم ده
آه شب و گریه سحرگاهم ده
در راه خود اول ز خودم بی خود کن
بی خود چو شدم به سوی خود راهم ده(4)
و رسول خدا صلی الله علیه و اله فرمودند: بهترین وقتی که در آن خدای عز و جل را می خوانید سحرهاست سپس آن جناب به قول حضرت یعقوب اشاره فرمود که به فرزندانش گفته بود: (سوف استغفر لکم ربی «5») به زودی برای شما از خدا طلب استغفار می کنم و پیامبر فرمود حضرت یعقوب خواسته فرزندانش را که طلب آمرزش بود تا سحر تاخیر انداخت .(6)
پی نوشت:
1- علامه حسن زاده آملی
2- حافظ
3- رساله لقاءالله میرزا جواد اقا ملکی تبریزی ص 74
4- خواجه عبدالله انصاری
5- یوسف ،98
6- به نقل از رساله نور علی نور در ذکر و ذاکر و مذکور ص 58
در ظلمت شب بزم مناجات خوش است
اندر دل شب ز دل برآوردن آه
در بارگه قاضی حاجات خوش است (1)
یکی از اوقاتی که انسان می تواند در مقام اُنس با حق تعالی قرار گیرد سحرگاه است که وقت تهجّد ، عبادت و انس گرفتن با محبوب حقيقي است. و انسان می تواند تنها و بدون مزاحمت دیگران با معبود خویش راز و نیاز کند؛
دوش وقت سحر از غصه نجاتم دادند
واندرآن ظلمت شب آب حیاتم دادند(2)
سحرگاه زمانی است كه پيشوايان معصوم اسلام (سلام الله عليهم) مسلمانان را به بيداري و تهجّد در آن ترغيب مينمودند. امام باقر علیه السلام در روایتی فرمودند که خداوند به حضرت موسی(ع) فرمود:
«دروغ میگوید هر که ادعاى دوستى با من کند و چون شب فرا رسد به خواب رود و از من روی گرداند (که یاد من ننماید و از عبادت من غافل شود).(3)
و حضرت علامه حسن زاده آملی در کلمه 60هزار و یک کلمه می فرماید:قدر شب را بدان که بزرگترین نزول و شریف ترین عروج در شب بوده است اما نزول (انا انزلناه فی لیلة القدر ) و اما عروج (سبحان الذی اسری بعبده لیلا من المسجد الحرام الی المسجد الاقصی الذی بارکنا حوله .....)
و در الهی نامه خویش فرمودند: الهی آنکه سحر ندارد از جایی خبر ندارد ، از انسان سر برود سحر نرود
و به برکت این زمان خاص انس و الفت با حق تعالی است که انسان می تواند به مقامات عالیه عرفانی برسد چنانچه مرحوم عارف کامل و مکمل مرحوم میرزا جواد آقا ملکی تبریزی در اسرار الصلوة ص 293 خود می فرمایند: استادم مرحوم آخوند ملا حسین قلی همدانی (ره) به من فرمود: فقط متهجدین هستند که به مقاماتی نائل می گردند و غیر آنان به هیچ جایی نخواهند رسید
یا رب دل پاک و جان آگاهم ده
آه شب و گریه سحرگاهم ده
در راه خود اول ز خودم بی خود کن
بی خود چو شدم به سوی خود راهم ده(4)
و رسول خدا صلی الله علیه و اله فرمودند: بهترین وقتی که در آن خدای عز و جل را می خوانید سحرهاست سپس آن جناب به قول حضرت یعقوب اشاره فرمود که به فرزندانش گفته بود: (سوف استغفر لکم ربی «5») به زودی برای شما از خدا طلب استغفار می کنم و پیامبر فرمود حضرت یعقوب خواسته فرزندانش را که طلب آمرزش بود تا سحر تاخیر انداخت .(6)
پی نوشت:
1- علامه حسن زاده آملی
2- حافظ
3- رساله لقاءالله میرزا جواد اقا ملکی تبریزی ص 74
4- خواجه عبدالله انصاری
5- یوسف ،98
6- به نقل از رساله نور علی نور در ذکر و ذاکر و مذکور ص 58