از همه ی جهل ها زیانبارتر...؟

[ناجی دلها]

اما از همۀ جهل‌ها زیانبارتر، جهلی است که در عجب وجود دارد.

فیِ الکافیِ، عن الصادق (علیه السلام)قال لحُمران بن أعینِ:و لاجَهل أضَرّ منِ العُجب(الشافی، صفحه 851)

عُجب یعنی خودشگفتی، از وضع خودش، از فضائل خودش به شگفت بیاید ،خودش را بزرگ ببیند، هیچ جهلی از این مضُرتر نیست. این آدم، طبعاً توقعاتش هم از مردم زیاد است. به مجردی که یک نفری گفت بالای چشمت ابروست، به او برمیخورد! می گوید: این، درست نمی فهمد ،مقامِ من را درک نمی کند.

امام سجاد (علیه‌السلام) در آن دعای مکارم الاخلاقمی‌فرمایند:

«و لاترَفعنی فی الناس درجة الاّ حطتتنی عند نفسی مثلهَا یا بقِدرِها»،
اگر انسان در بین مردم، در چشم مردم عزّتی پیدا می کند ،شأنی پیدا می‌کند، در دل خودش دچار این اشتباه نشود که این شأنی که من در بین مردم دارم، حقّم هست.

این، اشتباه است، توجه کند به درون خودش که چه ضعفهایی دارد، ضعفهای خودش را نگاه کند؛
«بل الانسان علی نفسه بصیرة».
انسان ممکن است صدها ضعف داشته باشد ،که مردم نمی‌دانند و نمی‌بینند، اماّ خود ما می‌بینیم، انسان اگر به نواقص و عیوب خودش توجّه بکند، هیچگاه دچار عجب نمی‌شود.

منبع: درس خارج فقه مقام معظم رهبری: 31/2/1392​