یکی از مراسمات مذهبی که ریشه در آداب و سنن اسلامی دارد و مبتنی بر آیات و روایات می باشد؛ بنا کردن مجلس عزاداری برای امام حسین (علیه السلام) باشد. ولی متأسفانه این مراسمات مذهبی نوعاً از طرف معاندان و روشن فکران بی فکر مورد هجمه شبهه و تهمت قرار میگیرد. یکی از شبهاتی که در این زمینه بر شیعیان وارد میکنند این است که این مراسمات ریشه در آداب خرافی و بدعت دارد در این مقاله کوتاه به دنبال رد این شبهه هستیم.
نکته مهم:
آداب و سنت و فرهنگی که ریشه در منایع اصیل اسلامی داشته باشد و مستند به آیات و روایت ارزشمند وصحیح باشد نمیتواند آن را جز بدعتها و آداب خرافی به حساب آورد.
ریشه ی عزاداری در روایات
«عَنْ أَبِی عَبْدِ اللَّهِ ع قَالَ سَمِعْتُهُ یقُولُ إِنَّ الْبُكَاءَ وَ الْجَزَعَ مَكْرُوهٌ لِلْعَبْدِ فِی كُلِّ مَا جَزِعَ- مَا خَلَا الْبُكَاءَ وَ الْجَزَعَ عَلَى الْحُسَینِ بْنِ عَلِیع فَإِنَّهُ فِیهِ مَأْجُورٌ. [كامل الزیارات ؛ النص ؛ ص100]
از حضرت امام صادق علیه السّلام شنیدم كه مى فرمودند:براى بنده جزع نمودن و گریستن در تمام امور مكروه و ناپسند است مگر گریستن و جزع كردن بر حسین بن علىّ(علیه السّلام ) زیرا شخص در این گریستن مأمور و مثاب مى باشد.»
دلیل اول: اثبات ارادت و محبت
یکی از دلایل قرآنی که ما را به اقامه عزا برای امام حسین(علیه السلام) ترغیب میکند وجوب محبت و ارادت نسبت به خاندان عصمت و طهارت(.gif "علیهم السلام :S (31):")
) میباشد؛ چرا که خداوند متعال امت اسلامی را امر به ابراز محبت و دوستی خاندان عصمت وطهارت کرده است.
« قُلْ لا أَسْئَلُكُمْ عَلَیهِ أَجْراً إِلاَّ الْمَوَدَّةَ فِی الْقُرْبى[شوری آیه/ 23]
بگو: من هیچ پاداشى از شما بر رسالتم درخواست نمى كنم جز دوست داشتن نزدیكانم [اهل بیتم] »
نکته: به اعتقاد ما بر پا کردن مجالس عزای حسینی یکی از مصادیق واقعی ابراز دوستی و ارادت نسبت به خاندان عصمت و طهارت () می باشد.
حقیقتاً کسانی که تمایلی به شرکت کردن در مجالس عزای حسینی ندارند یکی از راههای اثبات محبت به این ذوات مقدسه را از دست داده اند.
هنوز آخرین منجی عالم هستی ظهور نکرده است و لذا جامعه باید خود را مهیای قدوم مبارک ایشان نماید اگر جامعه و امت اسلامی از حادثه عاشورا عبرت نگیرد چه بسا آخرین منجی عالم هستی بی یارو یاور بماند.
دلیل دوم: عبرت گرفتن از عاشورا
یکی از دلایل قرآنی که ما را ترغیب به بر پا کردن مجالس عزا نموده، زنده نگه داشتن یاد و نام عاشورا است.
بر پا کردن مجالس عزا و ذکر مصیبتهایی که برای فرزندان آخرین پیامبر الهی وارد شد چیزی نیست که انسان به راحتی و بدون هیچ گونه درس گرفتنی از کنار آن بگذرد و لذا به استناد آیه 111سوره مبارکه یوسف بیان این ماجرا برای عبرت گرفتن از این فاجعه دردناک می باشد.
« لَقَدْ كانَ فی قَصَصِهِمْ عِبْرَةٌ لِأُولِی الْأَلْباب[یوسف آیه/111]
در سرگذشت آنها درس عبرتى براى صاحبان اندیشه بود! »
نکته: هنوز آخرین منجی عالم هستی ظهور نکرده است و لذا جامعه باید خود را مهیای قدوم مبارک ایشان نماید اگر جامعه و امت اسلامی از حادثه عاشورا عبرت نگیرد چه بسا آخرین منجی عالم هستی بی یارو یاور بماند.
دلیل سوم: یاری دین خدا
به استناد آیات و روایات یاری کردن دین خدا و یاری کردن مظلوم واجب مسلم می باشد. بعد از هزار و چندی سال از واقعه عاشورا امام حسین(علیه السلام) این ابرمرد مظلوم تاریخ بشریت، مردی که برای نجات سنت پیامبر قیام کرده بود یاری می طلبد هنوز صدای «هَل مِن ناصر ینصُرنی» او شنیده می شود.
لذا بر پا کردن این مجالس صدای لبیک ما به دعوت ایشان مبنی بر یاری رساندن دین خدا می باشد.
«وَالَّذینَ إِذا أَصابَهُمُ الْبَغْی هُمْ ینْتَصِرُونَ [شوری آیه:39]
و كسانى كه هر گاه ستمى به آنها رسد، (تسلیم ظلم نمىشوند و) یارى مىطلبند! »
«إِنِ اسْتَنصَرُوكُمْ فِی الدِّینِ فَعَلَیكُمُ النَّصْرُ[الانفال آیه:72]
اگر در (حفظ) دین (خود) از شما یارى طلبند، بر شماست كه آنها را یارى كنید.»
از حضرت امام صادق علیه السّلام شنیدم كه مى فرمودند: براى بنده جزع نمودن و گریستن در تمام امور مكروه و ناپسند است مگر گریستن و جزع كردن بر حسین بن علىّ(علیه السّلام ) زیرا شخص در این گریستن مأمور و مثاب مى باشد»
نتیجه گیری و پیام ها
ما به استناد آیات نورانی که بیان کردیم بر این اعتقاد راسخ خود- برای بر پا کردن مجالس عزای حسینی- ثابت قدم هستیم. «قُلْ هَـذِهِ سَبِیلِی أَدْعُو إِلَى اللّهِ عَلَى بَصِیرَةٍ أَنَاْ وَمَنِ اتَّبَعَنِی وَ سُبْحَانَ اللّهِ وَمَا أَنَاْ مِنَ الْمُشْرِكِینَ[یوسف آیه / 108]
بگو این راه من است من و پیروانم ، همگان را در عین بصیرت به، سوی خدا می خوانیم منزه است خدا و من از مشرکان نیستم»
در نتیجه: زنده نگه داشتن یاد و نام این امام همام در واقع زنده نگه داشتن اهداف والای الهی ایشان که همان برپا کردن سنت و شریعت پیامبر اکرم(صلی الله علیه واله و سلم ) است میباشد.
آداب و سنت و فرهنگی که ریشه در منایع اصیل اسلامی داشته باشد و مستند به آیات و روایت ارزشمند وصحیح باشد نمیتواند آن را جز بدعتها و آداب خرافی به حساب آورد.
ریشه ی عزاداری در روایات
«عَنْ أَبِی عَبْدِ اللَّهِ ع قَالَ سَمِعْتُهُ یقُولُ إِنَّ الْبُكَاءَ وَ الْجَزَعَ مَكْرُوهٌ لِلْعَبْدِ فِی كُلِّ مَا جَزِعَ- مَا خَلَا الْبُكَاءَ وَ الْجَزَعَ عَلَى الْحُسَینِ بْنِ عَلِیع فَإِنَّهُ فِیهِ مَأْجُورٌ. [كامل الزیارات ؛ النص ؛ ص100]
از حضرت امام صادق علیه السّلام شنیدم كه مى فرمودند:براى بنده جزع نمودن و گریستن در تمام امور مكروه و ناپسند است مگر گریستن و جزع كردن بر حسین بن علىّ(علیه السّلام ) زیرا شخص در این گریستن مأمور و مثاب مى باشد.»
دلیل اول: اثبات ارادت و محبت
یکی از دلایل قرآنی که ما را به اقامه عزا برای امام حسین(علیه السلام) ترغیب میکند وجوب محبت و ارادت نسبت به خاندان عصمت و طهارت(
) میباشد؛ چرا که خداوند متعال امت اسلامی را امر به ابراز محبت و دوستی خاندان عصمت وطهارت کرده است.« قُلْ لا أَسْئَلُكُمْ عَلَیهِ أَجْراً إِلاَّ الْمَوَدَّةَ فِی الْقُرْبى[شوری آیه/ 23]
بگو: من هیچ پاداشى از شما بر رسالتم درخواست نمى كنم جز دوست داشتن نزدیكانم [اهل بیتم] »
نکته: به اعتقاد ما بر پا کردن مجالس عزای حسینی یکی از مصادیق واقعی ابراز دوستی و ارادت نسبت به خاندان عصمت و طهارت (
) می باشد.حقیقتاً کسانی که تمایلی به شرکت کردن در مجالس عزای حسینی ندارند یکی از راههای اثبات محبت به این ذوات مقدسه را از دست داده اند.
هنوز آخرین منجی عالم هستی ظهور نکرده است و لذا جامعه باید خود را مهیای قدوم مبارک ایشان نماید اگر جامعه و امت اسلامی از حادثه عاشورا عبرت نگیرد چه بسا آخرین منجی عالم هستی بی یارو یاور بماند.
دلیل دوم: عبرت گرفتن از عاشورا
یکی از دلایل قرآنی که ما را ترغیب به بر پا کردن مجالس عزا نموده، زنده نگه داشتن یاد و نام عاشورا است.
بر پا کردن مجالس عزا و ذکر مصیبتهایی که برای فرزندان آخرین پیامبر الهی وارد شد چیزی نیست که انسان به راحتی و بدون هیچ گونه درس گرفتنی از کنار آن بگذرد و لذا به استناد آیه 111سوره مبارکه یوسف بیان این ماجرا برای عبرت گرفتن از این فاجعه دردناک می باشد.
« لَقَدْ كانَ فی قَصَصِهِمْ عِبْرَةٌ لِأُولِی الْأَلْباب[یوسف آیه/111]
در سرگذشت آنها درس عبرتى براى صاحبان اندیشه بود! »
نکته: هنوز آخرین منجی عالم هستی ظهور نکرده است و لذا جامعه باید خود را مهیای قدوم مبارک ایشان نماید اگر جامعه و امت اسلامی از حادثه عاشورا عبرت نگیرد چه بسا آخرین منجی عالم هستی بی یارو یاور بماند.
دلیل سوم: یاری دین خدا
به استناد آیات و روایات یاری کردن دین خدا و یاری کردن مظلوم واجب مسلم می باشد. بعد از هزار و چندی سال از واقعه عاشورا امام حسین(علیه السلام) این ابرمرد مظلوم تاریخ بشریت، مردی که برای نجات سنت پیامبر قیام کرده بود یاری می طلبد هنوز صدای «هَل مِن ناصر ینصُرنی» او شنیده می شود.
لذا بر پا کردن این مجالس صدای لبیک ما به دعوت ایشان مبنی بر یاری رساندن دین خدا می باشد.
«وَالَّذینَ إِذا أَصابَهُمُ الْبَغْی هُمْ ینْتَصِرُونَ [شوری آیه:39]
و كسانى كه هر گاه ستمى به آنها رسد، (تسلیم ظلم نمىشوند و) یارى مىطلبند! »
«إِنِ اسْتَنصَرُوكُمْ فِی الدِّینِ فَعَلَیكُمُ النَّصْرُ[الانفال آیه:72]
اگر در (حفظ) دین (خود) از شما یارى طلبند، بر شماست كه آنها را یارى كنید.»
از حضرت امام صادق علیه السّلام شنیدم كه مى فرمودند: براى بنده جزع نمودن و گریستن در تمام امور مكروه و ناپسند است مگر گریستن و جزع كردن بر حسین بن علىّ(علیه السّلام ) زیرا شخص در این گریستن مأمور و مثاب مى باشد»
نتیجه گیری و پیام ها
ما به استناد آیات نورانی که بیان کردیم بر این اعتقاد راسخ خود- برای بر پا کردن مجالس عزای حسینی- ثابت قدم هستیم. «قُلْ هَـذِهِ سَبِیلِی أَدْعُو إِلَى اللّهِ عَلَى بَصِیرَةٍ أَنَاْ وَمَنِ اتَّبَعَنِی وَ سُبْحَانَ اللّهِ وَمَا أَنَاْ مِنَ الْمُشْرِكِینَ[یوسف آیه / 108]
بگو این راه من است من و پیروانم ، همگان را در عین بصیرت به، سوی خدا می خوانیم منزه است خدا و من از مشرکان نیستم»
در نتیجه: زنده نگه داشتن یاد و نام این امام همام در واقع زنده نگه داشتن اهداف والای الهی ایشان که همان برپا کردن سنت و شریعت پیامبر اکرم(صلی الله علیه واله و سلم ) است میباشد.
بخش اخلاق و عرفان اسلامی تبیان
