رجعت چيست

نورا

کاربر ویژه
"کاربر *ویژه*"


رجعت معصومین



پـيـش از هـر چـيـز، بـايـد اصـل"رجـعـت" را شـنـاخـت.
بـه هـمـين جهت، جاى اين سؤ ال است كه : رجعت چيست ؟
رجعت بدين مفهوم است كه: امامان خاندان وحى و رسالت عليهم السلام و انبوهى از كسانى كـه جـهـان را بـدورد گـفـتـه انـد، بـار ديگر پس از حضرت مهدى عليه السلام و پيش از شـهـادت او بـه خـواسـت خـدا و اراده حكيمانه او، بدين جهان باز مى گردند و نخستين رجعت كـنـنـده حـضـرت امـام حـسـيـن عـليـه السـلام اسـت و پـس از آن وجـود گرانمايه، همه امامان اهل بيت عليهم السلام يكى پس از ديگرى. اين فشرده و عصاره بحث"رجعت".

در ايـن مـورد، روايـات بـسـيـارى رسـيده است كه شمار آن ها از ده ها روايت مى گذرد كه اين روايات اصل رجعت و ابعاد و چگونگى آن را شرح مى دهد.
روزگـارى سـپـرى شـده اسـت كـه عـقـيـده بـه رجـعـت گـناهى نابخشودنى و جنايتى غـيـرقـابـل گـذشـت قـلمداد گشته و مخالفان منحرف و تندروى اين عقيده، به موافقان آن يـورشـهاى بى رحمانه برده و بر ضد اين عقيده تاخت و تازها نموده اند، به گونه اى كه گويى با كفر و ماديگرى مبارزه مى كنند.

ايـنـك مـا بـر آنـيـم تا اين انديشه را بر روى ميز تشريح قرار دهيم و از ابعاد و حقيقت آن آگـاه شـويـم و آنـگـاه آن را بـه كـتـاب خـدا و سـنـت پـيـامـبـر و عقل عرضه داريم و بنگريم كه ديدگاه قرآن و سنت و خرد سالم نسبت به اين عقيده چيست ؟ آيا اين انديشه و عقيده چيزى است كه در خور استهزاء و تاخت و تاز است يا نه ؟


 

نورا

کاربر ویژه
"کاربر *ویژه*"
پاسخ : رجعت چيست


نکات مهم این بحث:


1 - زنده شدن مردگان در روز رستاخيز
2 ـ آيا پيش از روز رستاخيز خداوند كسى را زنده نموده است ؟
3 ـ قرآن و مسأله رجعت
4 ـ رجعت در آئينه روايات
5 ـ چه كسانى به دنيا باز مى گردند؟

زنده شدن مردگان در روز رستاخيز


عـقـيـده بـه رسـتـاخـيـز و زنـده شـدن مـردگـان، اصل خدشه ناپذيرى است كه از اصول دين شمرده شده است و تصور نمى كنم هيچ فردى، مسلمان و مؤمن به قرآن و اسلام باشد و آنگاه با وجود صدها آيه قرآن و صدها روايت و دلايل مسلم عقلى، باز هم به رستاخيز و مسأله معاد ايمان نياورد.
ما اينك در انديشه طرح بحث معاد نيستيم بلكه تنها به نكات مهم و خدشه ناپذيرى از آن براى ورود به بحث رجعت اشاره مى كنيم:

1 ـ واقـعـيـت ايـن اسـت كـه تـمـامـى مـسـلمـانـان از هـر مـذهـب و گـروهـى كـه بـاشند، در اين اصـل، اتـفـاق نظر دارند كه خداوند، تمامى بندگان خويش را از آغاز تا فرجام گيتى، همه و همه، حتى جنين هاى سقط شده را، در روز رستاخيز زنده مى سازد.

قرآن شريف در اين مورد مى فرمايد:

وَ حَشرْناهُمْ فَلَمْ نُغَادِرْ مِنهُمْ أَحَداً.
سوره كهف، آيه 47.
و همه را براى حسابرسى گرد مى آوريم و يك تن از ايشان را رها نخواهيم ساخت.

شـايـد بـسـيـارى از ديـن بـاوران و پـيـروان مـذاهـب نـيـز در ايـن اصل با مسلمانان هم عقيده و همگام باشند؛ چرا كه زنده شدن مردگان به فرمان خدا و اراده او در روز رسـتـاخـيـز از ديـدگـاه مـسـلمـانـان از مسايل قطعى و ترديدناپذير است و اگر ديـگـران آن را بـعيد بشمارند هيچ مسلمانى آن را نمى تواند دور از انتظار شمرده و بدان ترديد ورزد.

آرى! مـشـركان و ماديگرايان، برانگيخته شدن در روز رستاخيز و حساب و كتاب را انكار نموده و مى گويند:

أَ اِذَا مِتْنَا وَ كُنّا تُرَاباً وَ عِظاماً أَ اِنّا لَمَبْعُوثُونَ. سوره صافات، آيه 16.

آيا هنگامى كه ما مرديم و تبديل به خاك و استخوان شديم ما را زنده خواهند ساخت؟

مـا در ايـنـجـا، در فـكـر پـاسـخ گفتن به اين پندار ماديگرايان نيستم بلكه تنها اين سؤ ال را طـرح مـى كـنـيـم كـه زنـده شـدگـان مـردگـان در روز رسـتـاخـيـز، يـك اصل قطعى اسلامى است. اينك، آيا خداوند قبل از رستاخيز نيز كسى را زنده ساخته است؟

واقـعيت اين است كه: هر كس ايمان به معاد دارد و باور مى كند كه خداوند در روز رستاخيز تـمـامـى انـسـانـ هـا را زنـده مـى سـازد، بـر چـنـيـن انـسـان بـا ايـمـانـى، مشكل نيست كه ايمان بدين واقعيت نيز بياورد كه خداوند بر هركارى تواناست و مى تواند برخى از بندگانش را بيافريند همان گونه كه بر آفرينش دگرباره همگى آنان در روز رستاخيز تواناست.

نه خرد و انديشه اين واقعيت را ناممكن مى شمارد و نه كتاب و سنت.


 

نورا

کاربر ویژه
"کاربر *ویژه*"
پاسخ : رجعت چيست


آيا پيش از روز رستاخيز خداوند كسى را زنده نموده است ؟




أَوْ كالّذِى مَرّ عَلى قَرْيَةٍ وَ هِىَ خَاوِيَةٌ عَلى عُرُوشِهَا قَالَ أَنى يُحْىِ هَذِهِ اللّهُ بَعْدَ مَوْتِهَا فَأَمَاتَهُ اللّهُ مِائَةَ عَامٍ ثُمّ بَعَثَهُ قَالَ كمْ لَبِثْت قَالَ لَبِثْت يَوْماً أَوْ بَعْض يَوْمٍ قَالَ بَل لّبِثْت مِائَةَ عَامٍ فَانظرْ إِلى طعَامِك وَ شرابِك لَمْ يَتَسنّهْ وَ انظرْ إِلى حِمَارِك وَ لِنَجْعَلَك ءَايَةً لِّلنّاسِ وَ انظرْ إِلى الْعِظامِ كيْف نُنشِزُهَا ثُمّ نَكْسوهَا لَحْماً فَلَمّا تَبَينَ لَهُ قَالَ أَعْلَمُ أَنّ اللّهَ عَلى كلّ‏ِ شىْ‏ءٍ قَدِيرٌ.(سوره بقره، آيه 259.

يـعـنـى : يـا بـه مانند آنكه ـ برخى از مفسرين گفتند مراد عزير بوده ـ به دهكده اى گذر كرد كه خراب و ويران شده بود، گفت: به حيرتم كه خدا چگونه باز اين مردگان را زنده خواهد كرد.
پـس خـداونـد او را مـى راند و پس از صد سال او را برانگيخت و زنده ساخت و بدو فرمود كه: چند مدت درنگ نمودى؟

جواب داد: يك روز يا پاره اى از يك روز.

خداوند فرمود: نه چنين است! بلكه صد سال است ـ كه به خواب مرگ افتادى ـ نظر در طعام و شراب خود بنما
ـ مفسرين گفتند طعامش انگور و انجير و شراب آب انگور بود ـ كه هـنـوز تـغـيـيـر نـنـمـوده و الاغ خـود را نـيـز بـنـگـر تـا احوال بر تو معلوم شود و ما تو را حجت براى خلق قرار دهيم كه امر بعثت را انكار نكنند و بنگر در استخوانهاى آن كه چگونه درهمش پيوسته و گوشت بر آن پوشانيم.
چـون ايـن كـار بر او روشن و آشكار گرديد گفت: همانا اكنون به حقيقت و يقين مى دانم كه خداوند بر هر چيز تواناست.

مـنظور ما در اينجا تفسير كامل آيه شريفه نيست بكله ترسيم نمونه هايى است كه طبق تـصـريـح قـرآن خـداونـد بـرخى از بندگانش را پيش از فرا رسيدن روز رستاخيز زنده ساخته و به اين دنيا باز گردانيده است.
طـبـق آيـه شـريفه، اين پيامبرى از پيامبران خداست كه بر شهر و ديارى كه خانه ها بر سر مردم فرو ريخته و از ساكنانش تهى بوده گذر نموده است.

آنـگـاه پـس از تـمـاشـاى اسـتخوانهاى متلاشى شده از خود پرسيده است كه: براستى خداوند چگونه اين مردگان را زنده خواهد ساخت؟
خـداونـد خـود او را بـه كـام مـرگ فـرسـتـاده و پـس از صـد سـال او را زنـده سـاخـته و ندايى از آسمان شنيده است كه: هان! بگو چند وقت است كه خفته اى؟
پاسخ داده است كه: يك روز يا پاره اى از روز.

چـرا كـه بـامـدادى از دنـيـا رفـتـه بـود و شـامـگـاهـى پـس از يـك صـد سال بار ديگر لباس زندگى پوشيده بود به همين جهت پنداشته بود كه يك روز خفته است يا نصف روز.
 

نورا

کاربر ویژه
"کاربر *ویژه*"
پاسخ : رجعت چيست


قرآن و مسأله رجعت





آيـا در قـرآن شـريـف بـر مـسـأله رجـعـت دليل داريم؟


آرى! در قـرآن كـريـم آيـات مـتـعـددى اسـت كـه امـامـان اهـل بـيـت عـليـهـم السـلام آنـهـا را به مسأله رجعت تفسير كرده اند.
و روشن است كه امامان مـعـصـوم عليهم السلام مترجمان و مفسران حقيقى وحى الهى هستند. قرآن در خانه آنان فرود آمده و صاحبان خانه از آنچه در خانه است از همگان آگاهتر و داناترند.


نمونه هايى از آيات

وَ يَوْمَ نحْشرُ مِن كلّ‏ِ أُمّةٍ فَوْجاً سوره نمل ، آيه 83.
يـعـنـى: و آن روز كـه از هـر امـتـى، گـروهـى از كسانى را كه آيات ما را دروغ انگاشتند محشور گردانيم.

از امـام صـادق عـليـه السـلام روايـات مـتـعـددى در تأويل اين آيه شريفه در مورد رجعت رسيده است؛ از جمله اين روايت است كه:

مـردى بـه امام صادق عليه السلام گفت: اهل سنت مى پندارند كه اين آيه شريفه كه مى فرمايد: وَ يَوْمَ نحْشرُ مِن كلّ‏ِ أُمّةٍ فَوْجاً در مورد روز قيامت است.
امـام صـادق عـليـه السـلام فـرمـود: آيـا خـداوند در روز رستاخيز از هر امتى گروهى را مـحشور مى سازد و بقيه آنان را وا مى گذارد؟ هرگز! اين در مورد رجعت است كه برخى را زنده مى سازد. اين آيه شريفه در مورد قيامت است كه مى فرمايد:

وَ حَشرْناهُمْ فَلَمْ نُغَادِرْ مِنهُمْ أَحَداً. سوره كهف ، آيه 47.
يعنى: و همه آنان را گرد خواهيم آورد و هيچ يك را فروگذار نخواهيم كرد.

و نـيـز در مـورد آيـه شـريـفـه وَ يَوْمَ نحْشرُ مِن كلّ‏ِ أُمّةٍ فَوْجاً فرمود:
هـمـه انسانهاى با ايمانى كه بناحق كشته شده باشند رجعت مى كنند و پس از آن از دنيا مى روند. رجعت براى مؤمنان خالص و نيز كافران محض است.

إِنّا لَنَنصرُ رُسلَنَا وَ الّذِينَ ءَامَنُوا فى الحَْيَوةِ الدّنْيَا وَ يَوْمَ يَقُومُ الأَشهاَدُ.سوره مؤمن، آيه 51.
يعنى: ما پيام آوران خويش و ايمان آوردگان را در زندگى دنيا و در روز قيامت كه شاهدان براى شهادت به پاى مى خيزند يارى مى كنيم.

از امـام صـادق عـليـه السـلام در مـورد ايـن آيـه شـريـفـه سـؤال شده است كه فرمود:

بـخـداى سـوگـند كه اين يارى رسانى، در رجعت خواهد بود. آيا نمى دانى كه بيشتر پـيـامـبـران خـدا در دنـيـا بـه پـيـروزى ظـاهـرى نـرسـيـده و بـه شـهـادت نـائل آمـدنـد، هـمـينگونه امامان راستين؟ با اين بيان اين وعده پيروزى در هنگام رجعت خواهد بود.



رَبّنَا أَمَتّنَا اثْنَتَينِ وَ أَحْيَيْتَنَا اثْنَتَينِ سوره مؤمن، آيه 11.
يعنى: پروردگارا! ما را دو بار ميراندى و دو بار زنده ساختى ...

امام باقر عليه السلام فرمود: اين آيه شريفه مخصوص گروههايى است كه پس از مرگ بار ديگر به همين دنيا رجعت مى كنند.
اين پرتويى كه از آيات شريفه كه امامان اهل بيت عليهم السلام بوسيله آنها بر مسأله رجـعـت اسـتـدلال نموده اند. اين اصل رجعت بصورت سربسته و كلى است كه در اين رابطه توضيحات لازم خواهد آمد.


[h=2] ميان سيد اسماعيل حميرى شاعر حقگوى شيعه و سوارالقاضى در مجلس منصور خليفه عباسى، مناظره ظريفى درگرفت كه خلاصه اى از آن ترسيم مى گردد:[/h]

قاضى دستگاه خلافت با اشاره به سيد حميرى به خليفه گفت: اين مرد به رجعت معتقد است.
سيد پاسخ داد: اما در مورد گفتار قاضى، من به آنچه قرآن شريف بر آن رهنمون است ايمان دارم. و اين است كه مى فرمايد:

وَ يَوْمَ نحْشرُ مِن كلّ‏ِ أُمّةٍ فَوْجاً

و در آيه ديگرى مى فرمايد:

وَ حَشرْناهُمْ فَلَمْ نُغَادِرْ مِنهُمْ أَحَداً

از اين دو آيه شريفه دريافت مى شود كه دو حشر و نشر و زنده شدن هست، يكى از آن دو، عـمـومـى و هـمـگـانـى اسـت و در روز رسـتـاخـيـز اسـت و ديـگـرى خـصـوصى كه همان رجعت گروهی باشد... كه ما بر آن معتقديم.


برگرفته از آثار آية الله سيد محمد كاظم قزويني



 

نورا

کاربر ویژه
"کاربر *ویژه*"
پاسخ : رجعت چيست

رجعت در روايات

آيا رواياتی دليل بر رجعت هست؟

آرى! روايـاتـى كـه از رجـعـت سـخـن مـى گـويـد بـسـيـار اسـت و بـر دو بخش قابل تقسيم مى باشند:

1ـ رواياتى كه به صراحت از رجعت سخن دارند.

2ـ زيـارتـهـايى كه بوسيله آنها، امامان راستين را زيارت مى كنيم. و نيز دعاهايى كه در مـنـاسـبـتـهـاى گـونـاگـون خـوانـده مـى شود كه از هر دو دسته مى توان بر مسأله رجعت استدلال كرد.

روايـات، كـه دلالتـشـان روشـن اسـت. امـا زيـارتـهـا و دعـاهـا نـيـز بـدان دليـل كـه از ائمـه مـعـصـومين عليهم السلام رسيده است، درست همانند روايات است و داراى پيام.

براى نمونه:
1ـ مأمون خليفه عباسى از حضرت رضا عليه السلام پرسيد:

يا اباالحسن! ما تقول فى الرجعة؟
يعنى: در مورد رجعت چه مى فرماييد؟

امام عليه السلام فرمود:

انـهـا الحـق، قـد كـانـت فـى الامـم السـالفـة و نـطـق بـهـا القـرآن و قـد قـال رسـول الله (ص ): يـكـون فـى هـذه الامـة كـل مـا كـان فـى الامـم السـالفـة، حـذو النعل بالنعل ..[SUP]1[/SUP]
رجعت درست است و در ميان امتهاى پيشين بوده است و قرآن از آن سخن گفته است. و پيامبر(ص ) فرمود: در اين امت، درست همه آنچه در امتهاى پيشين رخ داده است بى كم و كاست همانگونه رخ خواهد داد.)

2ـ امام صادق عليه السلام فرمود:

ايـام الله ثلاثة: يوم يقول القائم و يوم الكرة (اى الرجعة ) و يوم القيامة. [SUP]2[/SUP]
روزهاى خدا سه روز است:
روز قيام قائم،
روز رجعت،
روز رستاخيز.

 

نورا

کاربر ویژه
"کاربر *ویژه*"
پاسخ : رجعت چيست


چه كسانى رجعت خواهند نمود؟


پـس از ايـنـكـه در پـرتـو قـرآن و روايـات و عقل ثابت گرديد كه:رجعت يك واقعيت ترديد ناپذير قرآنى و اسلامى و عقلى است.

اينك جاى اين سؤال است كه: چه كسانى رجعت خواهند كرد؟

پاسخ اين است كه: منظور از رجعت عبارت است از:

1ـ بازگشت امامان معصوم عليهم السلام به دنيا، به اراده حكيمانه خدا.

2ـ زنـده شـدن بـرخـى از مـردگـان به اراده خدا و خروج آنان از قبر به هنگامه ظهور امام مهدى عليه السلام.

در مورد بازگشت برخى از مردگان به زندگى دنيا در بحث گذشته اندكى گفتگو شد.

1ـ امام صادق عليه السلام فرمود:

...ان الرجـعـة ليـسـت بـعـامـة و هى خاصة، لا يرجع الى الدنيا الا من محض الايمان محضا، او محض الكفر محضا.[SUP]1[/SUP]
يـعـنـى: رجـعـت بـراى همه مردم نيست، بكله براى گروههايى خاص است: مؤمنان خاص و كافران محض.

2ـ مـفـضـل آورده اسـت كـه در حـضـور امـام صـادق عـليـه السـلام از قـائم آل مـحـمـد(ص ) و اصحاب او كه در انتظارش از دنيا مى روند سخن به ميان آمد، آن حضرت فرمود:
اذا قام اتى المؤ من فى قبره، فيقال له: يا هذا! انه قد ظهر صاحبك، فان تشاء ان تلحق به فالحق و ان تشاء ان تقيم فى كرامة ربك فاقم.[SUP]2[/SUP]

يـعـنـى: هـنگامى كه قائم قيام كند فرستاده اى كنار قبر مؤمن مى آيد و به او مى گويد:
هان اى بنده خدا! امام تو قيام كرده است. اگر مى خواهى به او بپيوندى بپاخيز و اگر نـمـى خـواهـى و بر آن هستى كه همچنان در جوار رحمت پروردگارت اقامت گزينى، همينجا اقامت كن.

3ـ و نيز امامان اهل بيت عليهم السلام شيعيان خويش را دستور به دعا و نيايش به بارگاه خدا مى داند تا از خدا بخواهند كه آنان را پس از ظهور حضرت مهدى عليه السلام به دنيا بازگشت دهد تا آنان روزگار مبارك و پرشكوه حكومت او را درك نمايند.




1- بحارالانوار، ج 53، ص 39 و منتخب البصائر، ص 24.
2- حق اليقين شبر، ج 2، ص 14 و بحارالانوار، ج 53، ص 91.
 
بالا