[h=2]ویژگی جوان منتظر در قرآن[/h]
جوانان، بازوي قدرتمند دفاع و سازندگي هر جامعه و تأثيرگذارترين افراد در تحولات جامعهاند. ويژگيهاي جوان آنقدر مهم و با ارزش است كه در تشكيل حكوم
ت جهاني امام عصر عجل الله تعالي فرجه الشريف چشمگير و نمايان است.
در جهان كنوني كه عصر بيمعنويتي و بياخلاقي است بسياري از جوانان جامعه ما توجه خاصي به معنويت، قرآن و اهل بيت عليهم السلام از خود نشان ميدهند.
بديهي است بايد اين شور و نشاط با شعور معنوي آميخته و با الگوهاي خوب آشنا شوند تا به سر منزل واقعي رهنمون گردند، يكي از ابزارهايي كه جوانان را در اين مسير كمك ميكند انس با قرآن و الگوهاي قرآني است، چرا كه قرآن كلام خداوند است و دستورات الهي در آن نهفته و انسان ميتواند به وسيله انس با قرآن بهرههاي معنوي زيادي ببرد. هر چقدر به قرآن نزديك شويم صفا و معنويت بيشتر ميشود و به همان اندازه از انحرافات و فسادهاي اخلاقي دور خواهيم گشت.
امام سجاد عليه السلام ميفرمايد: «اگر تمام اهل مشرق و مغرب از دنيا برود هرگز از تنهايي وحشت نميكنم، هنگامي كه قرآن همراه من باشد.[1]
لذا جوانان بايد طبق رهنمودهاي معصومان عليهم السلام به قرآن و الگوهايي كه در آن معرفي شده اهميت بدهند و آن را در عصر غيبت در زمينهسازي ظهور حضرت مهدي عجل الله تعالي فرجه الشريف بكار گيرند. چرا كه دوران غيبت كبري دوران تمرين اطاعت و دوران خودسازي و تلاش براي رسيدن به كمال واقعي است.
در قرآن جوانان موفق با ويژگيهاي خاصي معرفي شدهاند كه برخي از آنها عبارتند از:
1. جوان صبور و تسليم دستور خدا
حضرت اسماعيل عليه السلام وقتي به حد رشد رسيد، پدر بزرگوارش به او گفت: «من در خواب ديدهام تو را سر مُيبرم، نظرت در اينباره چيست؟»[2]
اسماعيل عليه السلام جانانه جواب داد «اي پدر، آن چه خداوند به تو امر كرده، انجام بده به خواست خداوند من را از بردباران خواهي يافت».[3]
اين فداكاري و جانبازي كه هر ساله در عيد قربان خاطرة آن زنده ميشود و همه به شجاعت و تسليم بودن اسماعيل در برابر حق آفرين درود و سلام ميفرستند، در جهان امروز كه گذشت و صبر و تسليم در برابر حق كه از مهمترين و ارزشمندترين ويژگيهاي مردان الهي است. اسماعيل الگوي مناسبي براي جوان منتظر ميباشد.
2. جوان پاكدامن
حضرت يوسف عليه السلام در برابر خواهشهاي نفساني زليخا حاضر به معصيت نشد و بيگناه به زندان افتاد[4] و سختيهاي زندان را تحمل كرد تا پاك بماند. اين نفس ستيزي حضرت يوسف عليه السلام در هنگام مهيا بودن شرايط گناه، الگويي براي همه جوانان عصر كنوني است. زيرا جوان منتظر و زمينهساز ظهور، خود را از گناه و آلودگي دور ميكند و خوشا به سعادت آن جواني كه با وجود مهيا بودن گناه خود را به معصيت نميآندازد چرا كه خداوند متعال و حضرت مهدي عليه السلام را شاهد بر اعمال خود ميداند.
3. جوان غيور
حضرت موسي عليه السلام با تمام تدابير امنيتي و سختگيريهاي فرعون، پا به عرصه وجود گذاشت و دربار فرعون، محل رشد و نمو او شد آن حضرت در جواني به حمايت بني اسرائيل پرداخت، از اين رو مجبور شد براي حفظ جانش، وطنش را ترك كند. او صحراي سينا را پشت سر گذاشت و با زحمات طاقت فرسا خود را به «مدين» شهر شعيب پيامبر عليه السلام رساند.
غيرت اين جوان سبب شد به دختران شعيب كمك كند. زيرا او مانند ديگران نسبت به جامعه زمان خود بيتفاوت نبود[5] و احساس مسئوليت كرده و در برابر ظلم ايستاد. امروز جوانان ما هم بايد در برابر كوچكترين انحراف، خرافات، بدعتها و مدعيان دروغين بيتفاوت نباشند و بايد پويا، سرزنده و آگاه نسبت به زمان، احساس مسئوليت كند.
4. جوان شجاع
حضرت داود عليه السلام، جواني است كه در مقابلة سپاه طالوت با لشكر باطل جالوت، پهلوان لشكر كفر (جالوت) را نقش بر زمين ساخت خداوند متعال هم مقام نبوت، حكمت و سلطنت را به او بخشيد[6] وي با به كار بستن قدرت، فكر و قوت جواني براي مبارزه با طاغوت الگويي براي همه جوانان است تا در برابر جالوتيان زمان ايستادگي كنند. چرا كه خداوند پشت و پناه جوانان مبارز با طاغوت است و در برابر اين مبارزه، حكمت و بزرگي عطاء خواهد نمود.
در هر صورت جوان منتظر، پويا و داراي فكر و برنامهاي است كه خود را ضمن رساندن به معنويت و اخلاق، با بهرهگيري از الگوهاي قرآني و به كار بستن آن در مراحل زندگي خود، زمينهساز ظهور حضرت مهدي عجل الله تعالي فرجه الشريف قرار دهد.[7]
قدر جوان و جواني را بهتر از پيش بدانيم پيامبر اكرم صلي الله عليه و آله ميفرمايد: «قدر جواني را قبل از فرا رسيدن پيري بدان».[8]
اين دوران زيباي زندگي در قرآن بعنوان «احسن تقويم» ياد شده است. در روايتي اين كلام خداوند متعال «لقد خلقنا الانسان في احسن تقويم» را به دوران جواني تفسير فرمودهاند.[9]
و بالاخره سخن را با تعبير بسيار زيباي مقام معظم رهبري به پايان ميبريم:
«جواني در انسان، عبارت از دوران خاصي از عمر است كه در آن دوران، انسان به شكفتگي و بالفعل شدن بسياري از استعدادها ميرسد و دوران اوج زيباييها و جوشش استعدادها و تواناييهايي است كه در انسان هست.[10]
[1] . اصول كافي، كليني، ج2، ص440.
[2] . صافات، 102؛ « ... يَا بُنَيَّ إِنِّي أَرَى فِي الْمَنَامِ أَنِّي أَذْبَحُكَ فَانظُرْ مَاذَا تَرَى ...».
[3] . صافات، 102؛ « يَا أَبَتِ افْعَلْ مَا تُؤْمَرُ سَتَجِدُنِي إِن شَاء اللَّهُ مِنَ الصَّابِرِينَ».
[4] . يوسف،23 ـ 22؛ « وَلَمَّا بَلَغَ أَشُدَّهُ آتَيْنَاهُ حُكْماً وَعِلْماً ... قَالَ مَعَاذَ اللّهِ إِنَّهُ رَبِّي أَحْسَنَ مَثْوَايَ»
[5] . قصص، 24 ـ 23؛ « وَلَمَّا وَرَدَ مَاء مَدْيَنَ ... فَسَقَى لَهُمَا ثُمَّ تَوَلَّى إِلَى الظِّلِّ».
[6] . بقره، 251؛ « وَقَتَلَ دَاوُدُ جَالُوتَ وَآتَاهُ اللّهُ الْمُلْكَ وَالْحِكْمَةَ».
[7] . جهت اطلاع بيشتر ر.ك. قرآن، مهدي عجل الله تعالي فرجه الشريف و جوانان، محمد رضا نصوري.
[8] . ارشاد القلوب، ديلمي، حسن بن ابي الحسن، ص17.
[9] . بحارالانوار، مجلسي، ج74، ص75.
[10] . كودك، نوجوان و جوان از ديدگاه مقام معظم رهبري، ج2، ص233، اميد حسين بانكي پورفرد، احمد قماشچي.
جوانان، بازوي قدرتمند دفاع و سازندگي هر جامعه و تأثيرگذارترين افراد در تحولات جامعهاند. ويژگيهاي جوان آنقدر مهم و با ارزش است كه در تشكيل حكوم
در جهان كنوني كه عصر بيمعنويتي و بياخلاقي است بسياري از جوانان جامعه ما توجه خاصي به معنويت، قرآن و اهل بيت عليهم السلام از خود نشان ميدهند.
بديهي است بايد اين شور و نشاط با شعور معنوي آميخته و با الگوهاي خوب آشنا شوند تا به سر منزل واقعي رهنمون گردند، يكي از ابزارهايي كه جوانان را در اين مسير كمك ميكند انس با قرآن و الگوهاي قرآني است، چرا كه قرآن كلام خداوند است و دستورات الهي در آن نهفته و انسان ميتواند به وسيله انس با قرآن بهرههاي معنوي زيادي ببرد. هر چقدر به قرآن نزديك شويم صفا و معنويت بيشتر ميشود و به همان اندازه از انحرافات و فسادهاي اخلاقي دور خواهيم گشت.
امام سجاد عليه السلام ميفرمايد: «اگر تمام اهل مشرق و مغرب از دنيا برود هرگز از تنهايي وحشت نميكنم، هنگامي كه قرآن همراه من باشد.[1]
لذا جوانان بايد طبق رهنمودهاي معصومان عليهم السلام به قرآن و الگوهايي كه در آن معرفي شده اهميت بدهند و آن را در عصر غيبت در زمينهسازي ظهور حضرت مهدي عجل الله تعالي فرجه الشريف بكار گيرند. چرا كه دوران غيبت كبري دوران تمرين اطاعت و دوران خودسازي و تلاش براي رسيدن به كمال واقعي است.
در قرآن جوانان موفق با ويژگيهاي خاصي معرفي شدهاند كه برخي از آنها عبارتند از:
1. جوان صبور و تسليم دستور خدا
حضرت اسماعيل عليه السلام وقتي به حد رشد رسيد، پدر بزرگوارش به او گفت: «من در خواب ديدهام تو را سر مُيبرم، نظرت در اينباره چيست؟»[2]
اسماعيل عليه السلام جانانه جواب داد «اي پدر، آن چه خداوند به تو امر كرده، انجام بده به خواست خداوند من را از بردباران خواهي يافت».[3]
اين فداكاري و جانبازي كه هر ساله در عيد قربان خاطرة آن زنده ميشود و همه به شجاعت و تسليم بودن اسماعيل در برابر حق آفرين درود و سلام ميفرستند، در جهان امروز كه گذشت و صبر و تسليم در برابر حق كه از مهمترين و ارزشمندترين ويژگيهاي مردان الهي است. اسماعيل الگوي مناسبي براي جوان منتظر ميباشد.
2. جوان پاكدامن
حضرت يوسف عليه السلام در برابر خواهشهاي نفساني زليخا حاضر به معصيت نشد و بيگناه به زندان افتاد[4] و سختيهاي زندان را تحمل كرد تا پاك بماند. اين نفس ستيزي حضرت يوسف عليه السلام در هنگام مهيا بودن شرايط گناه، الگويي براي همه جوانان عصر كنوني است. زيرا جوان منتظر و زمينهساز ظهور، خود را از گناه و آلودگي دور ميكند و خوشا به سعادت آن جواني كه با وجود مهيا بودن گناه خود را به معصيت نميآندازد چرا كه خداوند متعال و حضرت مهدي عليه السلام را شاهد بر اعمال خود ميداند.
3. جوان غيور
حضرت موسي عليه السلام با تمام تدابير امنيتي و سختگيريهاي فرعون، پا به عرصه وجود گذاشت و دربار فرعون، محل رشد و نمو او شد آن حضرت در جواني به حمايت بني اسرائيل پرداخت، از اين رو مجبور شد براي حفظ جانش، وطنش را ترك كند. او صحراي سينا را پشت سر گذاشت و با زحمات طاقت فرسا خود را به «مدين» شهر شعيب پيامبر عليه السلام رساند.
غيرت اين جوان سبب شد به دختران شعيب كمك كند. زيرا او مانند ديگران نسبت به جامعه زمان خود بيتفاوت نبود[5] و احساس مسئوليت كرده و در برابر ظلم ايستاد. امروز جوانان ما هم بايد در برابر كوچكترين انحراف، خرافات، بدعتها و مدعيان دروغين بيتفاوت نباشند و بايد پويا، سرزنده و آگاه نسبت به زمان، احساس مسئوليت كند.
4. جوان شجاع
حضرت داود عليه السلام، جواني است كه در مقابلة سپاه طالوت با لشكر باطل جالوت، پهلوان لشكر كفر (جالوت) را نقش بر زمين ساخت خداوند متعال هم مقام نبوت، حكمت و سلطنت را به او بخشيد[6] وي با به كار بستن قدرت، فكر و قوت جواني براي مبارزه با طاغوت الگويي براي همه جوانان است تا در برابر جالوتيان زمان ايستادگي كنند. چرا كه خداوند پشت و پناه جوانان مبارز با طاغوت است و در برابر اين مبارزه، حكمت و بزرگي عطاء خواهد نمود.
در هر صورت جوان منتظر، پويا و داراي فكر و برنامهاي است كه خود را ضمن رساندن به معنويت و اخلاق، با بهرهگيري از الگوهاي قرآني و به كار بستن آن در مراحل زندگي خود، زمينهساز ظهور حضرت مهدي عجل الله تعالي فرجه الشريف قرار دهد.[7]
قدر جوان و جواني را بهتر از پيش بدانيم پيامبر اكرم صلي الله عليه و آله ميفرمايد: «قدر جواني را قبل از فرا رسيدن پيري بدان».[8]
اين دوران زيباي زندگي در قرآن بعنوان «احسن تقويم» ياد شده است. در روايتي اين كلام خداوند متعال «لقد خلقنا الانسان في احسن تقويم» را به دوران جواني تفسير فرمودهاند.[9]
و بالاخره سخن را با تعبير بسيار زيباي مقام معظم رهبري به پايان ميبريم:
«جواني در انسان، عبارت از دوران خاصي از عمر است كه در آن دوران، انسان به شكفتگي و بالفعل شدن بسياري از استعدادها ميرسد و دوران اوج زيباييها و جوشش استعدادها و تواناييهايي است كه در انسان هست.[10]
[1] . اصول كافي، كليني، ج2، ص440.
[2] . صافات، 102؛ « ... يَا بُنَيَّ إِنِّي أَرَى فِي الْمَنَامِ أَنِّي أَذْبَحُكَ فَانظُرْ مَاذَا تَرَى ...».
[3] . صافات، 102؛ « يَا أَبَتِ افْعَلْ مَا تُؤْمَرُ سَتَجِدُنِي إِن شَاء اللَّهُ مِنَ الصَّابِرِينَ».
[4] . يوسف،23 ـ 22؛ « وَلَمَّا بَلَغَ أَشُدَّهُ آتَيْنَاهُ حُكْماً وَعِلْماً ... قَالَ مَعَاذَ اللّهِ إِنَّهُ رَبِّي أَحْسَنَ مَثْوَايَ»
[5] . قصص، 24 ـ 23؛ « وَلَمَّا وَرَدَ مَاء مَدْيَنَ ... فَسَقَى لَهُمَا ثُمَّ تَوَلَّى إِلَى الظِّلِّ».
[6] . بقره، 251؛ « وَقَتَلَ دَاوُدُ جَالُوتَ وَآتَاهُ اللّهُ الْمُلْكَ وَالْحِكْمَةَ».
[7] . جهت اطلاع بيشتر ر.ك. قرآن، مهدي عجل الله تعالي فرجه الشريف و جوانان، محمد رضا نصوري.
[8] . ارشاد القلوب، ديلمي، حسن بن ابي الحسن، ص17.
[9] . بحارالانوار، مجلسي، ج74، ص75.
[10] . كودك، نوجوان و جوان از ديدگاه مقام معظم رهبري، ج2، ص233، اميد حسين بانكي پورفرد، احمد قماشچي.