باغ های تاریخی ایران

ناجی دلها

معاون مدیریت
پرسنل مدیریت
"معاونت مدیران"
پاسخ : باغ های تاریخی ایران

باغ هفت تن، شیراز

 باغ وعمارت هفت تن مربوط به دوره زند است و در شیراز، شمال چهل تنان، زیر تخت ضرابی واقع شده و این اثر در تاریخ ۱۵ دی ۱۳۱۰ با شمارهٔ ثبت ۷۴ بهعنوان یکی از آثار ملی ایران به ثبت رسیده است. باغ هفتتن (بقعهٔ هفتتنان، تکیهٔ هفتتنان) که یکی از بناهای کریم خان زند در شیراز میباشد؛ باغ مصفایی است که در شمال آرامگاه حافظ در دامنه کوه تخت ضرابی (کوه چهل مقام) قرار گرفته و علت نامگذاری این بنا به هفت تنان، وجود هفت قبر از هفت عارف در این باغ است که کریم خان زند روی هر کدام، سنگ بزرگ بدون کتیبهای نصب کردهاست.
اين باغ يک محوطه پر درخت است که داراي ايوان و بناي زيبايي است. آرامگاه شاه شجاع شهريار آل مظفر ممدوح خواجه حافظ و متوفي به سال 776 هجري، در اين باغ قرار دارد. از آثار موجود بيرون باغ معلوم مي شود که در زمان قديم بناها و متعلقاتي در مجاورت اين محل وجود داشته که بعد ها از ميان رفته است

b72ba8a0-a7f6-4e29-816b-3b1f2daea109.jpg

 

ناجی دلها

معاون مدیریت
پرسنل مدیریت
"معاونت مدیران"
پاسخ : باغ های تاریخی ایران

باغ نیاوران، تهران

 تهران در کوهپایه های جنوب کوه های البرز مرکزی قرار گرفته و شمالی ترین فرو نشست ایران مرکزی به حساب می آید. تهران در موقعیت جغرافیایی 33-51 الی 04-51 طول شرقی و 35-35 عرض شمالی واقع گردیده است. دشت تهران دشتی است با شیب تند از شمال به جنوب که به وسیله بلندی ها و فرونشست های شرقی – غربی به بخش های گوناگونی از شمال به جنوب تقسیم می شود.مجموعه فرهنگی – تاریخی نیاوران عرصه ای مشجر و محصور به شکل چند وجهی غیر منتظمی به وسعت 122350 متر مربع حدوداً 2/12 هکتار می باشد که سه کاخ (صاحبقرانیه)، (احمدشاهی) و (نیاوران) همراه با تعداد معتنابهی از بناها و فضاهای خدماتی، رفاهی را در میان دارد.
از حیث موقعیت مکانی و سابقه استقرار، مجموعه را باید محدوده ای از توابع روستای قدیمی نیاوران محسوب نمود. روستای مذکور اگرچه همزمان با شکل گیری کاخ ییلاقی صاحبقرانیه در مقیاسی محدود رو به آبادانی گذاشت اما همچنان حتی در دوره حکومت پهلوی اول، واجد ساختارهای روستایی بود. مجموعه کاخ – باغ های نیاوران، برفراز تپه ای احداث گردیده که نسبت به محدوده های جنوبی، شرقی و غربی خود از موقعیت ممتازی برخوردار بوده و به پیرامون خویش اشراف مناسبی دارد. اختلاف ارتفاع مرتفع ترین نقطه واقع در شمال، با پست ترین مکان مجموعه واقع در جنوب آن برابر با 6/36 متر است که بدین ترتیب شیب حداکثری معادل 5/10 درصد را نشان می دهد، اما بر پایه محاسبات انجام شده شیب متوسط این محدوده را با توجه به اطلاعات به دست آمده معادل 7 درصد از جانب شمال به سمت جنوب باید تلقی نمود. اختلاف ارتفاع مجموعه ورودی اصلی واقع در شمال غرب محوطه تا منتهی الیه شرقی آن معادل 5 متر است که شیب متوسطی برابر5/1 در صد از سمت غرب به سمت شرق سایت را شامل می گردد. هم اینک منطقه نیاوران که هنوز بخش هایی از چهره اولیه خود را حفظ نموده است همراه با محدوده پیرامونی و مشخصاً مجموعه فرهنگی – تاریخی نیاوران، در محدوده ناحیه 4 از منطقه 1 شهرداری قرار دارد. هم اکنون در شبکه دسترسی های شهری، محوطه یاد شده در جناح غربی میدان شهید باهنر (میدان نیاوران) قرار دارد، تمامی ضلع جنوبی آن با پارک نیاوران همجوار است و خیابان پاسداران در منتهی الیه شمالی خود به حد ورودی جنوب غربی سایت ختم می گردد. ضلع شمالی باغ را ادامه خیابان شهید باهنر موسوم به خیابان کاشانک با گردشی پیرامون شمال غربی مجموعه به سمت روستاهای جمال آباد، کاشانک و دارآباد در می نورود. جناح شمالی شرقی مجموعه با یک دسترسی فرعی منشعب از خیابان فوق الذکر موسوم به خیابان نصیر آبادی و ضلع شرقی آن با خیابانی به نام حیدری راد یا خیابان مهمانسرا همجوار می گردد. مجموعه یاد شده تنها در بخش جنوب شرقی خود در نواری محدود با صاحبقرانیه همسایه بوده و به عبارتی دیگر تنها در این محدوده با بافت مسکونی شهری بلافصل همجواری دارد. باغ (مجموعه فرهنگی- تاریخی) نیاوران در شمالیترین نقاط شهر تهران و در دامنه رشته كوههای البرز واقع شده، ارتفاع این منطقه نزدیك به 1800 متر از سطح دریاست. محوطه محصور این مجموعه حدود 12 هكتار است و در مجموع از پوشش گیاهی و فضای سبز مناسبی برخوردار است. وجود اشجار و درختان كهنسال در این مجموعه نشان از قدمت و تاریخ چندین ده ساله آن است. شرایط طبیعی حاكم بر دامنه رشته كوههای البرز، هوای مناسب كوهپایهای، خاكهای آبرفتی و حاصلخیز و فراوانی آب در این محوطه، محیط كاملاً مناسبی را برای رشد و نمو گونههای مختلف گیاهی فراهم نمودهاست. این مجموعه از لحاظ شیب دارای شیبی تند و از شمال به جنوب است. عدم یكنواختی در توپوگرافی، سبب گوناگونی موقعیت استقرار بناها در این مجموعه شده كه در پی آن گوناگونیهای متعدد در آرایش و انتظام فضای سبز به وجودآمده است. آب روان كه از جمله اجزاء اصلی باغهای ایرانی است، در این مجموعه در مسیری غیر مستقیم در حركت است. جریان آب موجود كه از قناتی موسوم به نیاوران نشأت میگیرد، به طور سطحی در جویبارهایی با شیب های متفاوت تقسیم میگردد و شدت و حجم جریان آن در طول سال با توجه به فصل متفاوت است. تنوع گونههای مختلف گیاهی از ویژگیهای بارز باغ نیاوران محسوب می شود كه عموماً شامل جمعیتی از گیاهان است كه با شرایط محیطی منطقه از سالها قبل سازگار بودهاند. تعدادی گونههای غیر بومی نیز در مجموعه موجود است كه به تدریج با شرایط محیطی منطقه سازگاری یافتهاند و زیبایی خاصی به مجموعه بخشیدهاند. از منابع و شواهد موجود این گونه برمیآید كه احداث فضای سبز و باغ مشجر نیاوران، با بهرهگیری از ایدهها و سبكهای آرایش باغهای اشرافی در قرون گذشته ایران صورت گرفته است. احتمالاً شیوه غرس درختان و انتخاب گونههای اولیه با اصول یادشده هماهنگی موزونی داشتهاست. نظم و تقارن در بناهای موجود فیالنفسه آرایش فضای سبز، طراحی آبنماها و ردیف كاری اشجار با اشكال هندسی منتظم در این فضا را دنبال مینمودهاست و چنان كه در قدیمی ترین عكس های هوایی باغ دیده میشود از اصول و سبك باغ سازی ایرانی را دنبال میكرده است. بیتردید در تاریخ حداقل یكصد و پنجاه ساله احداث باغ، نظام كاشت گیاهی و به طور كلی گونههای گیاهی مجموعه دچار تغییراتی شدهاند. مهمترین گونه گیاهی مجموعه چنار (Platanus Orientalis) است كه سازگاری خوبی از خود در منطقه نشان دادهاست و تقریباً معادل هشتاد درصد از پوشش سبز محوطه را به خود اختصاص دادهاست. همانگونه كه ذكر شد كیفیت خاك و آب محوطه، در شكل گیری، مقاومت در برابر ناملایمات و بقایای جمعیت گیاهی و پوشش فضای سبز آن از اهمیت ویژهای برخوردار بودهاست. از دیرباز وجود خاك های حاصلخیز دامنه كوه های البرز و آبرفت های كوهپایهای، محیط رشد و تغذیه مناسبی را فراهم میآورده است. بر اثر گذشت زمان، افزایش سن درختان، ریشه دهی بیشتر و توسعه سیستم ریشهها به تدریج مواد آلی و مغذی موجود در خاك رو به كاهش نهاد. این امر در كیفیت فیزیكی گونههای مختلف درختان تأثیر محسوسی را در بر داشته است. جدا از آنچه ذكر گردید باید توجه داشت كه شیب تند زمین و توپوگرافی خاص آن، جاری بودن جریان آب از منتهیالیه شمالی به سمت جنوب سایت و حركت مداوم آب در جهات مختلف و همچنین استفاده از سیستم آبیاری غرقابی و بارانی در مجموعه زمینه را برای رشد و توسعه انواع آفات و بیماری های مناسب ساختهاست. خصوصاً آفات و بیماری های خاكزی كه مبارزه با آنها و كنترلشان بسیار دشوار است، به مرور در مجموعه توسعه یافته است. با وجود این مشكلات كه كم و بیش طی چند دهه گذشته باغ را تحتالشعاع خود قرار داده باید اذعان كرد كه عمده آسیبهای جدی طی تغییراتی كه منجر به ساخت كاخ جدید نیاوران و نیز پارك نیاوران در دهه چهل خورشیدی گردید به باغ وارد گردیده است. طی این مدت بسیاری از درختان عرصه شمالی و جنوبی باغ در شمال و جنوب كاخ صاحبقرانیه برای ساخت كاخ جدید و پارك قطع گردید و چهره باغ به طور كلی تغییر كرد. بعد از آن در بسیاری از نقاط باغ، منظر سازی بدون توجه به اصول باغسازی ایرانی ادامه یافت و باغ به شكل امروزی خود درآمد. تاریخچه حكومت پادشاهان قاجار كه تا سال 1925م. به طول انجامید سبب رونق یافتن تهران كه تا آن زمان دهكده ای در دامنه كوههای البرز بود، گردید. تا آن زمان در تهران جز باغ های بزرگ با انواع مختلف و متعدد درختان به خصوص درختان چنار، چیزی یافت نمیشد. با آغاز حكومت قاجارها، آقا محمد خان قاجار بنیانگذار حكومت قاجار و فتحعلی شاه كه بعداً جانشین او شد، باعث دگرگونی شهر تهران شدند. تهران زیر نظر فتحعلی شاه (1834-1797) دوباره احیاء شد. او اقامتگاه سلطنتی را تزیین كرد و دستور ساخت محل سكونتی به نام بادگیر و اندرونیش را در آنجا داد. گستردگی شهر تهران از قرن نوزدهم آغاز شد. فتحعلی شاه و جانشینانش تعدادی باغ در شمال تهران بر دامنههای رشته كوه البرز بنا كردند كه بعدها منطقه ییلاقی شمال تهران را تشكیل داد. یكی از این كاخهای سلطنتی كوهپایهای «كاخ نیاوران» است كه گذار زمانی طولانی به درازای یكصد و شصت سال در دوران پرفراز و نشیب تاریخ معاصر ایران، وقوع حوادث گوناگون و برگزاری مجالس، مراسم و مناسبتهای بسیار در عرصه كاخ باشكوه «صاحبقرانیه»، این عمارت عظیم ییلاقی پادشاهان قاجاری را به مثابه فضایی شاخص در صحنه وقایع سیاسی دو قرن اخیر در ایران مطرح مینماید. قصر نیاوران در باغی در دهكده نیاوران ساختهشد، فتحعلی شاه و محمدشاه هر یك منزلگاه ییلاقی در این مكان ساخته بودند و ناصرالدین شاه با تخریب آن، خود قصر نیاوران را ساخت. در سیامین سال حكومت ناصرالدین شاه، قصر نیاوران به قصر صاحبقرانیه تغییر نام داد. اولین بنای قصر نیاوران در سال 1267 هـ . ق آغاز شد. این قصر در سالهای بعد، بار دیگر ساخته شد و یا در شكل ظاهری آن تغییرات عمدهای لحاظ گردید. همانگونه كه ذكر شد، در سال 1267 هـ . ق ناصرالدین شاه دستور داد عمارت جدید سلطانی را در قصبه نیاوران بنا كنند و بازاری مشتمل بر یكصد باب دكان در نیاوران بسازند. در سال 1268 هـ . ق ناصرالدین شاه دستور عزل میرزا تقی خان امیركبیر از صدارت را داد و به جای وی میرزا آقاخان اعتمادالدوله به صدارت نشست. در همین سال در قصر نیاوران مراسم سلام عید فطر به طور رسمی صورت گرفت و تشریفات رسمی نظام انجام شد و برای اولین بار در این قصر هیئتهای خارجی به حضور ناصرالدین شاه رسیدند. با برگزاری این مراسم با شكوه، قصر نیاوران در كنار قصرهای دیگر ناصری قرار گرفت. بدین ترتیب این قصر درست در سالی كه مدرسه دارالفنون افتتاح گردید، مورد استفاده ناصرالدین شاه قرار گرفت. هرچند قبل از اتمام كارهای ساختمانی آن، ناصرالدین شاه بارها در آن بیتوته كرده بود. بنا بر گفتهها، در سال 1276 هـ . ق اعتمادالسلطنه از قصری كه باشكوهش مینامیدند و از آن به عنوان یكی از «قصور رفیعالبنا و با روح و صفا» یاد میكردند، ایراد گرفت و در پس آن، بعد از گذشت چندی قصر سلطنت آباد ساخته شد. به احتمال فراوان در این دوره زمانی تا سال 1297 هـ . ق كه تحولی كلی در عمارت نیاوران صورت گرفت، شاه و نزدیكانش برای تجدید بنا در شكل ساختمانی قصر نیاوران، رایزنیهای فراوان داشتند. در زمان مظفرالدین شاه، دیواری از شرق به غرب در قسمت شمالی صاحبقرانیه كشیدند. در زمان احمد شاه هم دیواری در شمال قصر جهان نما كشیدند و قصر و دیوانخانه را از محل حرم جدا كردند. در زمان پهلوی اول مقداری از دیوار میان دیوانخانه و حرمسرا را كه به دستور مظفرالدین شاه كشیده شده بود، خراب كردند تا ساختمان جهاننما با خوابگاه اندرون و سایر ساختمانها ارتباط پیدا كند. متأسفانه از معمار قصر نیاوران اطلاعی در دست نیست. در متون به نام برخی از معمارباشیهای سلطنتی كه همزمان با آغاز ساخت و ساز نیاوران مشغول به كار بودند برمی خوریم. یكی از آنان محمد تقی خان معمار باشی است. محمد تقی خان معمار باشی، معمار مدرسه دارالفنون هم بوده است و به احتمال فراوان، معمار قصر نیاوران در سال 1268 هـ . ق نیز هم او بوده است. شاعرانه ترین كاخ دوران قاجار با خصوصیات منحصر به فرد و جاذبه و آراستگی، كاخ احمد شاهی است كه متأسفانه فاقد تاریخچهای در زمینه ساخت و ساز و دوران بهره برداری است و شاید تنها اشاره به لفظ احمد شاهی آن را نسبت به آخرین پادشاه قاجاریه و تاریخ ساخت آن به دوران اقتدار كوتاه مدت این شاه جوان مرتبط میسازد. بنابر برخی نقل قول ها، كاخ مذكور را احمد شاه برای همسر گرجی خود بنا نموده بود. چنانكه از تاریخ دوران پهلوی برمیآید، عمارت مذكور در دوران پهلوی اول جهت اقامت ولیعهد و همسر نخستین وی( فوزیه) سامان یافته و از آن هنگام در مقاطعی از زمان توسط این خاندان مورد استفاده قرار گرفته است. در دوره كوتاهی كاخ احمد شاهی به صورت دفتر كار محمدرضا پهلوی عملكردی اداری یافت و سپس با اعمال آخرین تغییرات معماری داخلی در دوران حكومت پهلوی دوم در آن، به عنوان اقامتگاه اصلی ولیعهد وی مجدداً به بهرهبرداری رسید و تا سال 1357 خورشیدی، محل اقامت و دفتر وی محسوب میگردیدهاست. آخرین كاخی كه تاریخچه آن مطرح میشود كاخ نیاوران در ضلع شمال شرقی مجموعه است. این كاخ توسط مهندس محسن فروغی طراحی گردیده و مهندسین مشاور ناظر بر اجرا، شركت مهندسین مشاور عبدالعزیز فرمانفرماییان و همكاران و سازنده بنا شركت ساختمانی ماپ بودهاند. در ابتدا این كاخ را به عنوان محلی برای پذیرایی و اقامت رؤسای كشورها و میهمانان عالیرتبه دربار طراحی و منظور نموده بودند، اما در حین عملیات اجرایی با اعمال تغییرات در كاربری، به محل سكونت پهلوی دوم و خانواده وی برای ایام مختلف سال به غیر از فصل تابستان اختصاص یافت. این كاخ نهایتاً از سال 1346 خورشیدی مورد بهره برداری پهلوی دوم و خانواده او در ایران قرار گرفت و تا سال 1357 نیز محل سكونت آنها محسوب گردیده است.

362a6e17-79d2-4edb-b279-87eaad3b872d.jpg
 

ناجی دلها

معاون مدیریت
پرسنل مدیریت
"معاونت مدیران"
پاسخ : باغ های تاریخی ایران

باغ نارنجستان قوام، شیراز

 نارنجستان قوام که به باغ قوام مشهور است، بین سالهای ۱۲۵۷ تا ۱۲۶۷ هجری شمسی، مقارن با حکومت ناصرالدین شاه قاجار و بدستور علی محمد خان(قوام الملک دوم) و پسرش محمد رضا خان(قوام الملک سوم) در شیراز ساخته
نارنجستان قوام که به باغ قوام مشهور است، بین سالهای ۱۲۵۷ تا ۱۲۶۷ هجری شمسی، مقارن با حکومت ناصرالدین شاه قاجار و بدستور علی محمد خان(قوام الملک دوم) و پسرش محمد رضا خان(قوام الملک سوم) در شیراز ساخته و تکمیل شده است. ساختمان نارنجستان در زمینی بمساحت ۳۵۰۰ متر مربع و با زیربنای ۹۴۰ متر مربع در دو جبهه جنوبی و شمالی توسط هنرمندان شیرازی ساخته شده است. سردر ورودی در ضلع جنوبی قرار داشته و به یک هشتی باز میگردد و از طریق دو راهرو قرینه به حیاط راه میابد. بنای ضلع جنوبی شامل دو ایوان ستوندار و اتاقهایی است که محل استقرار خدمه بوده است. ساختمان ضلع شمال دارای یک طبقه زیرزمین و دو طبقه روی آن بوده که شامل تالار آیینه با ستونهای یکپارچه مرمری، تالار شاه نشین و اتاقهایی است که محل تشریفات اداری و پذیرش مهمانان بوده است. این عمارت از نظر هنرهایی از قبیل آیینه کاری، شیشه کاری، نقش پردازی، منبت کاری، حجاری، گچ کاری و مقرنس کاری بکار رفته در آن از زیباترین بناهای این دوره در شیراز میباشد. بنای نارنجستان در سال ۱۳۴۵ هجری شمسی به دانشگاه شیراز اهدا گردید و بین سالهای ۱۳۴۸ تا ۱۳۵۸ هجری شمسی مورد استفاده موسسه آسیایی، تحت سرپرستی پروفسور آرتور اپهام پوپ، ایران شناس معروف بوده است. در سالهای اخیر زیرزمین ضلع شمالی تعمیرات اساسی گردیده و به عنوان موزه مورد استفاده قرار گرفته که در آن اشیای فرهنگی اهدایی پروفسور پوپ نگهداری میشود. ساختمان نارنجستان در حدود ۹۴۰ متر مربع در زمینی به مساحت ۳۵۰۰ متر در دو قسمت شمالی و جنوبی بناشد، باقی مانده آن در حدود ۲۵۶۰ متر محوطه سازی شده. این بنا با ۳۰۸۵ متر مساحت، در دوره قاجاریه به بیرونی معروف بوده و با عمارت اندرونی که همان خانه زینت الملوک بوده و در طرف غرب آن بنا قرار گرفته کوچه ای فاصله داشته است که توسط راه زیرزمینی بدان راه می یافتند. از ویژگی های این مجموعه عمود بودن محور بیرونی و اندرونی آن بر یکدیگر است. این عمارت بیرونی به منظور انجام امور تجاری و نیز برگزاری تشریفات و جشن ها و استراحت و پذیرایی از میهمانان ساخته شده است. در ورودی اصلی باغ رو به جنوب در راستای محور اصلی بنا به یک دالان یا هشتی گشوده می شود. سر در ورودی آن دارای تزئینات آجرکاری است. بر پیشانی در ورودی کتیبه ای از سنگ مرمر سرخ رنگ شامل آیاتی از قرآن قرار گرفته که در دو طرف آن ابیاتی از آسوده شیرازی درباره بانی باغ و تاریخ احداث آن حجاری شده است. هم چنین تاریخ سال ۱۳۰۵ ه.ق در این قسمت دیده می شود. بر روی ازاره سنگی دو طرف درگاه، نقش دو سرباز تفنگ به دست دوره قاجاریه، حجاری شده است. در ورودی از چوب ساج است که بر روی آن منبت کاری صورت گرفته است. سقف هشتی یا دالان ورودی آجرکاری و کاشی کاری به صورت ستاره و مقرنس کاری گچی شده است. در پشت دالان (رو به حیاط) تصویری از سه خدمتکار که گلاب و شراب و شربت به دست دارند، کاشی کاری شده است. این هشتی به وسیله دو راهرو به محوطه باغ ارتباط می یابد. این باغ در سه ضلع شمالی، شرقی و جنوبی دارای ساختمان است و در طول حیاط دارای بیست و یک عدد طاق نما است. در دو طرف هشتی، شش اتاق وجود دارد که در جلو هر یک از آنها ایوان های وسیعی قرار گرفته که در گذشته از این اتاق ها به عنوان دفتر کار استفاده می شده و ایوان های مقابل این اتاق ها نیز جهت اتاق انتظار مورد استفاده قرار می گرفته است. در جلو هر ایوان چهار ستون چوبی و دو نیمه ستون دیده می شود. این ستون های چوبی در دوره قاجاریه منبت کاری شده است. این بخش از عمارت که ضلع جنوبی بنا است دارای دیوارهایی گچ کاری شده است. کف ایوان ها با کاشی های سفید و آبی پوشیده شده است. ازاره بنا با سنگ پوشیده شده و پنج باب پنجره سنگی حجاری شده، به عنوان نورگیر در جلو ایوان ها نصب شده است. ساختمان جنوبی باغ به وسیله راه پله ای به زمین های طرفین راهروها راه دارد. در وسط این ساختمان یک طاق نمای بزرگ و دو طاق نمای کوچک ایجاد شده که به سبک دوره زندیه، کاشی کاری شده است. در طاق نمای بزرگ نقوش سه تن از خدمتکاران دوره زندیه بر روی کاشی دیده می شود که لباس های بلندی دارند و در دست یکی از آنها قدحی و در دست دیگری جامی است و شخص سوم نیز ظرفی پر از میوه در دست دارد. در بالای این طاق نما دو لچکی کاشی کاری با مناظری از طبیعت و تصویرهایی برگرفته از داستان های شاهنامه (رستم، حضرت سلیمان) و نیز مناظر شکارگاه و تصاویر مینیاتوری دیده می شود. ازاره این بخش از نما از سنگ های سرخ و نقش برجسته هایی برگرفته از تصاویر تخت جمشید تشکیل شده است. حد فاصل عمارت جنوبی و عمارت اصلی واقع در ضلع شمالی باغ وسیعی وجود دارد که از دوره قاجاریه با نرده آهنی محصور شده است. ضلع شرقی ساختمان دارای چند اتاق و حیاط کوچکی است که به آشپزخانه و محل اقامت خدمه اختصاص داشته است. در وسط حیاط، ورودی آشپزخانه حوض کوچکی وجود دارد که پاشویی آن از قطعه سنگ هایی سرخ رنگ و بدنه آن از کاشی های فیروزه ای تشکیل شده است. در وسط این حوض نیز فواره ای دیده می شود. در ضلع جنوبی حیاط آشپزخانه ستون سنگی حجاری شده ای به عنوان پایه گلدان وجود دارد. اما عمارت اصلی این ساختمان در ضلع شمالی آن قرار گرفته است. این عمارت دارای دو طبقه و یک زیرزمین است. در گذشته این زیرزمین به عنوان زندان مورد استفاده قرار می گرفت. طرح بنای اصلی این عمارت برگرفته از معماری دوره زندیه است. در این عمارت، تالار بزرگی به طول ۹ متر، عرض ۵٫۱۰ متر و ارتفاع ۶ متر با ستون هایی بلند مشرف بر حوض واقع در وسط باغ، وجود دارد. در قسمت شمالی تالار، شاهنشینی وجود دارد که دیوارها و سقف آن آینه کاری و نقاشی شده و کف اتاق از سنگ های مرمر مفروش شده است. این تالار محل پذیرایی میهمانان بوده. این تالار دارای دو ستون سنگی یک پارچه و بلند است. در دو طرف تالار، راهرویی وجود دارد که به وسیله پلکانی به طبقه دوم متصل می شود. این پله ها به دو بهارخواب متصل است. در هر طرف نیز یک سالن بزرگ و یک اتاق وجود دارد. طبقه دوم این عمارت دارای چهار اتاق است که دوتای آن در عقب واقع شده و دارای هشتی و پنجره هایی مشرف بر ایوان است. بیش از این، این اتاق ها محلی برای اقامت مهمانان بوده است. این مجموعه مشتمل بر دو دستگاه شامل ۵ اتاق، چهار دستگاه با دو تا سه اتاق و دو دستگاه هر کدام با دو اتاق و شش اتاق تک است. دیواره ها و سقف تمام اتاق ها گچ بری و نقاشی شده است. همچنین در این طبقه، دو اتاق وجود دارد که نقاشی هایی بر تیرک هایی چوبی آن ترسیم شده است. نقاشی های سقف ایوان بزرگ و بیشتر اتاق ها غالبا” به وسیله لطفعلی خان صورتگر، نقاش مینیاتوریست آن دوره، انجام شده است. دو ستون تالار طبقه اول نیز از سنگ مرمر یکپارچه و بدنه استوانه ای و سر ستون های مقرنس کاری شده تشکیل شده است. در وسط سقف تالار مدالی بزرگ ترسیم شده و در اطراف آن شش منظره بیضی شکل ترسیم شده است. دیواره های اتاق ها نیز با تصاویر گل و بوته، اشکال حیوانات و منظره شکارگاه تزیین شده است. در ناحیه جلویی عمارت اصلی درهای ارسی با شیشه های رنگی دیده می شود. هلالی میان ایوان دو ستونی و شاه نشین هم دارای شیشه های رنگی است. این شیشه های رنگی در دوره قاجاریه از اروپا به ایران آورده شده، صدف های به کار رفته در تزیینات درها نیز از خلیج فارس آورده شده است. ازاره اتاق ها و بخاری دیواری شاه نشین از سنگ های مرمری است که از یزد تبریز و شیراز به دست آمده است. روی این بخاری نقش داریوش هخامنشی حکاکی شده است، اطراف آن نیز مزین به رنگ طلایی است. دو تصویر از محمدرضا خان قوام الملک در دو طرف بالای این بخاری حکاکی شده است. ازاره پایین عمارت، از ازاره سنگی عمارت دیوانخانه کریم خان زند است. بر روی سنگ های ازاره تصاویر سربازان قاجاریه تفنگ به دست، شیر، گور، خرگوش و گل و بوته دیده می شود. هلالی های بالای عمارت اصلی بالای عمارت اصلی سه هلالی وجود دارد که در هلالی وسط نقش دو شیر دیده می شود که صفحه ای را نگاه داشته اند، بر روی این صفحه عبارت نصر من ا… و فتح قریب، نگاشته شده است، دو فرشته بر فراز این صفحه قرار گرفته، آن را به دست گرفته اند. در هلالی های کاشی کاری شده طرفین نیز نقش پلنگی دیده می شود که آهویی را شکار کرده است. زمینه این تصاویر مزین به خطوط اسلیمی است. نارنجستان قوام که به دلیل کاشت درخت های نارنج فراوان در آن، بدین نام معروف شده است، از طرف ابراهیم خان به نوه اش شهرام بخشیده شد و شهرام قوام آن را به مؤسسه آسیایی دانشگاه پهلوی اهدا کرد. فرح پهلوی مخارج تعمیرات آن را متقبل شد، پس از آن این بنا تبدیل به موزه ای شد که در آن مجموعه ای از کتاب های پروفسور پوپ نگاهداری می شد. نارنجستان قوام که در ان اثر هفت هنر ایرانی، گچ بری، نقاشی سنتی، آینه کاری، آجرکاری، سنگ تراشی، معرق کاری، و منبت کاری، قابل مشاهده است، در اردیبهشت ماه ۱۳۵۳ با شماره ۱۰۷۳ به ثبت تاریخی رسید. این بنا در سال ۱۳۴۵ به دانشگاه شیراز واگذار گردید و بین سال های ۱۳۴۸ تا ۱۳۵۸ مورد استفاده مؤسسه آسیایی تحت سرپرستی پروفسور آرتور اپهام پوپ بود. این بنا و برخی از ساختمان های اطراف آن از سال ۱۳۷۸ در اختیار دانشکده هنر و معماری دانشگاه شیراز قرار گرفته است.

47db1439-d20c-4e2f-a2e3-ee9465f02298.jpg


7a67006b-253e-47be-8715-a5f74aa5df6e.jpg

ce2ed8f5-8601-4664-8444-a37171b99246.jpg
 

ناجی دلها

معاون مدیریت
پرسنل مدیریت
"معاونت مدیران"
پاسخ : باغ های تاریخی ایران

باغ روآب، یزد

 مجموعه باغ رو آب مربوط به اوایل دوره قاجار است و در یزد، خیابان آیت ا کاشانی، مهدی آباد واقع شده و این اثر در تاریخ ۱۷ اسفند ۱۳۸۱ با شمارهٔ ثبت ۷۷۷۹ بهعنوان یکی از آثار ملی ایران به ثبت رسیده است. این بنا كه قدمت آن به اوایل دوره قاجار میرسد در سال 1381 با هدف تعریض معبر، قسمتهایی از آن تخریب شد. در ضلع جنوبي باغ دو بادگير چهار سويه و حوضخانه بسيار زيبا وجود دارد.باغ روآب از لحاظ معماری و تاریخی از اهمیت خاصی برخوردار است و فضای باغ با درختانی مانند انار، شاه توت، انگور، سرو و گلهای محمدی مزین شده است.

0f5d6ea4-390b-4fac-8a22-4b9c49e33e9f.jpg
 

ناجی دلها

معاون مدیریت
پرسنل مدیریت
"معاونت مدیران"
پاسخ : باغ های تاریخی ایران

باغ هرندی، کرمان

 مجموعهی باغ هرندی کرمان واقع در ابتدای خیابان فردوسی یکی از ساختمانهای عهد قاجار این شهر است که وجود دو موزه «باستانشناسی» و «سازهای سنتی» در آن باعث شده تا این بنا اعتباری بیش از گذشته برای کرمانیها و علاقهمندان به سازهای سنتی و آثار باستانی داشته باشد.این باغ در دورهی قاجار توسط «عدلالسلطنه» یکی از صاحب منصبان نظامی آن دوره بنا نهاده شد و در سال 1313 شمسی به مبلغ 40 هزار تومان به مرحوم ابوالقاسم هرندی که یکی از تجار مطرح کرمان بود فروخته شد.

این مجموعه به دلیل توقف چند روزهی رضاخان در مسیر سفر تبعیدش مورد توجه قرار گرفت و در سال 1354 توسط مالک باغ به وزارت فرهنگ و هنر اهدا شد.
باغ هرندی مدتی نیز به عنوان ساختمان سازمان میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری کرمان مورد استفاده قرار گرفت و در حال حاضر طبقهی همکف ساختمان موجود در آن بهعنوان موزهی سازهای سنتی و طبقهی اول آن بهعنوان موزهی باستانشناسی مورد بازدید علاقهمندان قرار میگیرد.
موزهی باستانشناسی
هدف از ایجاد این موزه معرفی تمدنهای کهن و باستانی استان کرمان و ارتباط تاریخی آنها با محوطههای تاریخی همجوار میباشد.
در این موزه آثار تاریخی از تمدنهای شهداد، حوزهی فرهنگی هلیلرود، دورهی تاریخی استان کرمان و بخش اسلامی به نمایش درآمده است.
اشیاء سفالی، مهرههای سنگی و درفش فلزی از جمله اشیایی است که در بخش تمدن شهداد این موزه به چشم میخورد. کاوشهای باستانشناسی نشان میدهد که هزاراهی سوم و چهارم قبل از میلاد مسیح در شهداد ( با نام قدیمی خبیص) مردمانی صنعتگری زیستهاند که با وارد کردن مواد اولیه از دور دست ابزار سنگی و فلزی ساخته و به مناطقی چون ترکستان، دره سند، سواحل جنوبی خلیجفارس و بینالنهرین صادر میکردهاند.
از حوزهی فرهنگی هلیل رود نیز سفالینههای خاکستری رنگ بسیار ظریف با نقوش زیبای این حوزه به نمایش گذاشته شده است که متعلق به حداقل 5هزار سال پیش است.
همچنین آثار به نمایش گذاشته شده از دورهی تاریخی جازموریان که متعلق به دورهی هخامنشیان است شامل جامهای سفالین، بشقاب، کوزه، قمقمه و ریتونهای منتهی به سرجانورانی چون اسب، قوچ و گاو میباشد. هجری در دورهی صفاریان، آلبویه و نیز دورهی سلجوقی به نمایش درآمده است.
موزه سازهای سنتی
موزهی سازهای سنتی کرمان در سال 1381 افتتاح شده است و در آن سازهایی از قبیل قیچک، سنتور، قانون، رباب و عود که از جمله کارهای هنرمندانه اساتیدی چون یحیی، نریمان و سعود میباشد به نمایش گذاشته شده است.
به گفتهی مسوول موزهی ساز باغ هرندی هدف اصلی از ایجاد این موزه آشنا نمودن بازدیدکنندگان با سازهای بومی و سنتی ایران و همسایگان کشور ایران است که موسیقی آنان با موسیقی کشور ما قرابت و نزدیکی بسیار دارد.
او تصریح میکند: 250 ساز در موزهی ساز نگهداری میشوند که بخشی از این سازها اهدایی استاد حسین مسعود بنیانگذار موزه ساز و بخش دیگر مجموعهی شخصی آقای توحیدی است که حاصل سالها تحقیق و پژوهش ایشان است و یک مجموعه نیز متعلق به کیوان پهلوان است که در سه بخش سازهای ملی، سازهای مقامی (محلی) و سازهای بینالمللی گنجانده شدهاند. جمیل کرمانی با اشاره به اینکه این سازها در نوع خود بینظیرند و توسط بهترین استادان این رشته ساخته شدهاند میگوید: در حال حاضر سعی میکنیم با همکاری هنرمندان صدای تک تک سازها را ضبط کنیم تا در صورت تمایل بازدیدکنندگان بتوانند صدای هر ساز را بهطور جداگانه گوش کنند.
وی در مورد مشکلات موزه میگوید: با کمبود فضا مواجهیم. تعداد زیادی ساز داریم اما فضایی برای نمایش آنها نداریم.
در این میان نورپردازی بهتر موزهها نیز بایستی بیشتر مورد توجه قرار گیرد ضمن آنکه استحکام بنای در موزهها برابر حوادثی چون زلزله مساله مهمی است که در صورت بیتوجهی به آن میتواند سرمایهای گرانبها از تاریخ و هنر این مرز و بوم را به نابودی بکشاند.
باغ هرندی کرمان مجموعهای از اندرونی، بیرونی، بهار خواب ، حمام آشپزخانه، اتاقهای مستخدمین، گاوگرد، حوض، آبنما، اصطبل و درختان مختلف بوده است که به مرور زمان دستخوش تغییرات زیادی شده است.
آبرسانی درختان این باغ از چاه و گاوگرد باغ تامین میشده که خوشبختانه گاوگرد و همهی تجهیزات آن در گوشهی ضلعغربی باغ هرندی موجود است.
همچنین اتومبیلی که عنوان میشود رضاخان در زمان حضورش در کرمان از آن استفاده میکرده است پس از بازسازی در این باغ در معرض دید عموم قرار گرفته است.

d0f203fa-2b8e-454a-9e51-7049b0606477.jpg


4ee71852-8740-417c-b2e5-fad6a1b5f208.jpg


a358034e-f519-421e-9579-52b1f4085545.jpg
 

ناجی دلها

معاون مدیریت
پرسنل مدیریت
"معاونت مدیران"
پاسخ : باغ های تاریخی ایران

باغ نگارستان، تهران

 باغ نگارستان عمارت باغ نگارستان يكي از كاخهاي ييلاقي خاندان قاجار بوده است كه تاريخ احداث آن به دوره سلطنت فتحعلي شاه باز ميگردد. اين باغ سرسبز و عمارت با شكوه آن در سال 1322 ه-ق بنا به دستور وي در خارج از حصار شهر تهران ساخته ميشود. باغ نگارستان در ابتدا بسيار بزرگتر از ابعاد و مساحت كنوني آن بوده است ولي به مرور زمان بخش وسيعي از اراضي آن جدا گرديده و در اختيار سازمانها و وزارتخانههاي ديگر مانند وزارت ارشاد و برنامه و بودجه قرار گرفته است.
در اين باغ ساختمانها و تالارهاي بسيار ديدني و مجللي وجود داشته است كه متأسفانه در گذشته بسيار دور محو و نابود گرديدهاند. از جمله مكانهاي بسيار جالب اين باغ، حوضخانهاي با نام “دلگشا“ و تالاري به نام “ قلمدان” بوده است. اين بناها داراي تزئينات و نقاشيهاي نفيسي بودهاند كه پس از سقوط قاجاريه همه آنها از بين رفته است. از جمله آنها تصوير بزرگي از فتحعلي شاه در وسط و سي پسر او در اطرافش كه بر روي ديوار تالار قلمدان توسط نگارگران مشهور آن دوره نقاشي شده بود. در واقع وجه تسميه باغ نگارستان به دليل نگارگريهاي موجود در اتاقها و تالارهاي آن بوده است. باغ نگارستان همچنين شاهد رويدادهاي تاريخي فراواني بوده است. بسياري از مراسم و ديدارهاي پادشاهان قاجار و بعضاً حوادث تلخ آن دوره مانند قتل بزرگ مرد تاريخ ايران قائم مقام فراهاني در اين عمارت رخ داده است. باغ نگارستان پس از سپري كردن فراز و نشيبهايي چند، سرانجام به دست وزارت معارف سپرده ميشود، گويي تاريخ ايران سرنوشتي زيبا و پسنديده براي اين باغ پيش بيني كرده بود. آنگونه كه اسناد تاريخي گواهي ميدهند نخستين بار در سال 318 ه. ق مدرسه عالي فلاحت در آن تأسيس ميگردد، در دوره وزارت حكيم الملك مدرسه صنايع مستظرفه به رياست محمد غفاري ( كمال الملك ) در عمارت جنوبي و مدرسه علميه در عمارت شمالي آن گشايش مييابد. در سال 1307 خورشيدي تغييرات و احداثات وسيعي به منظور تأسيس دارالمعلمين عالي ايران در عمارت باغ نگارستان توسط معمار روسي، مهندس ماركوف صورت ميگيرد و پس از آماده شدن بنا، هشت نفر از استادان ايراني بنامهاي مرحوم دكتر سحابي، فروزانفر، عباس اقبال، رضا زاده شفق، احمد دهقان، بهمنيار، عبدالحسين شيباني، سيد كاظم عصار و هشت نفر استاد فرانسوي براي تربيت دبيران و معلمان مورد نياز مدارسي از قبيل دارالفنون در آن مستقر و مشغول به تعليم و تربيت جوانان ايران ميشوند. پس از توسعه بناهاي باغ نگارستان دارالمعلمين عالي نيز گسترش پيدا نموده و به دانشسراي عالي تغيير نام مييابد. سرانجام پس از تصويب قانون تأسيس دانشگاه تهران در مجلس شوراي ملي در سال 313 شمسي، دانشسراي عالي و باغ نگارستان جمعاً به دانشگاه واگذار و از آن تاريخ تا كنون يكسره در خدمت اهداف آموزشي و پژوهشي دانشگاه تهران قرار ميگيرد. بنابراين بحق ميتوان گفت كه باغ نگارستان مهد آموزش عالي در ايران و موطن و محل تولد دانشگاه تهران بوده است. در طول هفتاد سال عمر دانشگاه هزاران استاد و دانشجوي برجسته در اين باغ به تدريس و تحصيل اشتغال داشتهاند. شمار بسيار اندكي از اساتيد اوّليه اين باغ، يعني دانشگاه تهران همچنان در قيد حيات بوده و تعداد قابل توجهي از دانش آموختگان دورانهاي متوالي آن در سراسر ايران در دانشگاهها و مراكز علمي، پژوهشي، فني و پزشكي كشور مشغول به خدمت هستند. هيئت رئيسه دانشگاه تهران با عنايت به گذشته پربار و فضاي معنوي و مقدس اين باغ كه مهد و مركز علم و ادب و فرهنگ ايران در سده معاصر بوده است تصميم بر آن گرفت كه باغ نگارستان را با بهترين كيفيت مرمت و نوسازي نموده و از آن به عنوان پايگاه تاريخي و موزه علم و فرهنگ و هنر دانشگاه تهران بهره برداري نمايد. در همين راستا در سال 1375 طرح مرمت و نوسازي آن با مديريت مستقيم دانشگاه به اجراء گذاشته شد. خوشبختانه در طول سالهاي گذشته قسمت اعظم باغ نگارستان بگونهاي بسيار شايسته و در خور مكاني با چنين سابقه درخشان علمي و فرهنگي به سرانجام رسيد. تنها بخش باقيمانده آن، ساختمان كتابخانه و تالار اجتماعات قديمي باغ نگارستان است كه مطابق برنامه تنظيمي طرح مقاوم سازي و مرمت آن در دو سال آينده به اتمام خواهد رسيد و بزودي ايران عزيز همانند بسياري از كشورهاي پيشرفته صاحب يك موزه جامع تاريخ علم خواهد گرديد.

c039e1ca-75e7-4b6e-8cbe-8b38b6145fd1.jpg

 

ناجی دلها

معاون مدیریت
پرسنل مدیریت
"معاونت مدیران"
پاسخ : باغ های تاریخی ایران

باغ رامسر

 کاخ سلطنتی رامسر یکی از نفیسترین آثار دوران پهلوی در شمال ایران است. این کاخ به دستور رضا شاه پهلوی در سال ۱۳۱۶ به بهره برداری رسید و تا انقلاب سال ۱۳۵۷ به عنوان اقامتگاه خانواده پادشاهی استفاده میشد. ساختمان کاخ در میان باغی به مساحت ۶۰۰۰۰ متر قرار دارد که اولین نهالهای مرکبات اصلاح شده و گیاهان تزیینی نایاب در این باغ کاشته شدهاست و یکی از جالبترین و متنوعترین باغهای ایران است. معماری این کاخ با زیر بنای حدود ششصد متر اثر مهندس هوانس غریبیان با نظارت معماران ایرانی و آلمانی آن روزگار است. بنای کاخ از سنگ مرمر سفید رگه در با ایوانی دارای ۴ ستون حجاری شده از سنگ مرمر یکپارچهاست و در دو سوی پلکان پشت کاخ، دو مجسمه مرمرین ببر قرار گرفتهاست. در ابتدای بنا یک تالار مرکزی قرار دارد که دربهای اتاقهای جانبی به آن باز میشود. پس از انقلاب، این کاخ تحت مالکیت بنیاد مستضعفان قرار گرفته و با عنوان تماشاگه خزر به صورت موزه برای عموم قابل بازدید است. آثار به نمایش در آمده در این موزه شامل مبلمان، شمعدانها و بوفههای آنتیک، مجسمههای برنزی و مرمرین نفیس و تابلوهایی از هنرمندان مشهور جهان است.
باغ تاريخي رامسر و ساختمان هاي آن در شمار آثار ملي ايران به ثبت رسيده و تحت حمايت سازمان ميراث فرهنگي كشور قرار گرفته است. اين باغ از باغ هاي سنتي و زيباي استان مازندران به شمار مي رود . بناي اين باغ، ساختمان زيبايي است با مشخصه هاي معماري پهلوي اول كه در يك طبقه به شكل مستطيل ساخته شده است. اين بنا داراي هال مركزي، اتاق ها و ايوان گچبري شده است كه ايوان آن با چند ستون سنگي به شيوه دوره معماري "دوريك " و به هم پيوسته است ، گچبري هاي سقف ايوان آن با طرح هايي چون نقش ترنج ، رديفي از حيوانات و عناصر ديگر هنري تزئين يافته است. از شاخص هاي معماري عصر پهلوي اول، سنگ هاي مرمر و تزئينات وابسته به آن ، گچبري ها ، آيينه كاري صحن اصلي و ايوان مي باشد كه در بناي مذكور كاملاً رعايت شده است. اگرچه بعضي از عناصر معماري سنتي ايران در بناهاي دوره پهلوي اول به كار رفته است، ولي كاربرد الگوهاي معماري غربي در بناهاي اين دوره نيز مشهود است كه دربناي تاريخي باغ رامسرآثار آن به چشم مي خورد.

eccc9130-e888-4353-a4da-4221b3c18afe.jpg
 

ناجی دلها

معاون مدیریت
پرسنل مدیریت
"معاونت مدیران"
پاسخ : باغ های تاریخی ایران

باغ نظر، کازرون

 باغ "نظر" باغی است که براساس مستندات تاریخی قدمتی حداقل ۳۰۰ساله دارد و طی دوران حیات خود شاهد حضور چهره های مختلف سیاسی، فرهنگی، سفرنامه نویسها و حتی والیان فارس و حاکمان وقت بوده اما اکنون تنها به پارکی معمولی تبدیل شده که تعدادی درخت نارنج در آن قرار دارند. گرچه این باغ را می توان به نوعی نمادی برای در هم تنیدگی تاریخ معاصر و طبیعت کازرون دانست اما با این وجود تا به امروز در تمامی فعالیتهای حفاظتی و احیایی که در خصوص این باغ صورت گرفته، به هیچ وجه نگاهی به جنبه تاریخی آن نشده و برای بسیاری از افراد و گردشگردانی که به آن وارد می شوند، هیچ مشخصه خاصی پیرامون تاریخی بودن این باغ وجود ندارد و طبیعتا آنها نیز عمدتا به صورت یک باغ معمولی به آن نگاه می کنند.
جذابیت چشمگیر درختهای نارنج موجود در باغ نظر تا بدان حد بوده که تقریبا در تمامی متون و مستندات تاریخی که در خصوص این باغ وجود دارد، اشاره های مکرر و قابل توجهی به عطر بهارنارنجهای آن شده است. از جمله فرصت الدوله شیرازی در کتاب "آثار عجم"، محمدحسین رکن زاده در کتاب "فارس و جنگ بین الملل"، صدرالسادات کازرونی در کتاب "آثارالرضا" و برخی دیگر از اسناد نوشته شده توسط برخی دیگر از پژوهشگران و مورخان از جمله مستنداتی هستند که مستقیما در خصوص پیشینه تاریخی و همچنین توصیف عطر دل انگیز بهار نارنجهای این باغ و حضور حکام و والیان و برخی از چهره های سرشناس تاریخی در آن اشاره کرده اند. از سویی نیز وجود چشمگیر درختان نارنج کهنسال در این باغ، آن را تبدیل به یکی از نمادهای طبیعت شهری کازرون کرده زیرا همواره نام خیابانهای قدیمی شهر کازرون با وجود درختهای نارنج و عطر شکوفه های بهار نارنج در فصل بهار گره خورده است. هم اکنون پس از گذشت سالها آخرین بازمانده های درختهای نارنجِ تاریخ کازرون را می توان در برخی از خیابانها و به ویژه در باغ نظر مشاهده کرد. وجود چنین باغهایی به ویژه در جنوب کشور که عمدتا دارای آب و هوایی گرم بوده و کمتر فرصتی را برای رشد درختان به دست می دهد از جمله اصلی ترین مسائلی است که طی سه قرن اخیر بر اهمیت باغ نظر افزوده است.

a98782eb-f316-43cd-93db-f37e812d3b16.jpg
 

ناجی دلها

معاون مدیریت
پرسنل مدیریت
"معاونت مدیران"
پاسخ : باغ های تاریخی ایران

باغ نشاط، لار

 باغ نشاط كه در داخل شهر قديم لار در کنار رودخانه خشک و در ضلع شمالي پل عباسي واقع شده، از دوران صفويه به بعد مقر حكومتي لار، بوده است. مساحت اين باغ حدود يك هكتار و پوشيده از درختان كنار و نخل است. عمارت اصلي باغ نشاط، در سه طبقه بنا شده و ارتفاع ايوان آن به 5/2 متر مي رسد. حمام باغ نشاط، در بخش شمالي باغ نشاط قرار دارد و احتمالا تاريخ بناي آن همزمان با عمارت اصلي و مقارن با دوران افشاريه بوده است. فضاي داخلي حمام شامل بخش هاي مختلف از جمله گرمخانه و خزينه است و نيز بر ديوارهاي آن نقوش تزييني و خطوط نستعليق بسياري ترسيم شده است.
در وسط شاهنشین عمارت، منفذی 8 ضلعی جهت نورگیری و تهویه هوای زیرزمین قرار دارد. زیرزمین این عمارت در سالهای اخیر به عنوان زورخانه سنتی و این بنا در دورههای بعد از صفوی به عنوان دارالحکومه مورد استفاده بوده است. درکنار عمارت، حمام با سقف هلالی و ستونهای سنگی مارپیچ و آهک بریهای زیبا واقع شده است. از دیگر آثار شهرستان الرستان میتوان بنای پیرسرخ، مسجد جامع لار، پل و بند رودخانه خشک، آب انبارهای دهان شیر و آب انبارهای متعدد دیگر را نام برد. باغ نشاط در تاريخ 17/5/82، در فهرست آثار ملي ايران به ثبت رسيده است.

50e2bc82-6b8d-48a9-8c4d-060bf731c78a.jpg

 
بالا