سبک های فرزند پروری بالدوين ، کلهورن و بريس

jafarhashemlou

کاربر تازه وارد
"منجی دوازدهمی"
بالدوين ، کلهورن و بريس (1950) سه بعد مختلف را در فضاي رواني بين اوليا و کودک مشاهده نموده اند که اين سه بعد عبارتند از:
الف- پذيرش و طرد کردن:



اين بعد شامل گرمي و صميميتي است که اوليا نسبت به فرزند خود ابراز مي کنند. تحقيقات بين فرهنگي نشان مي دهد در اين مورد تفاوتهاي چشم گيري بين ملتها و حتي گروههاي يک جامعه وجود دارد.
ب- توجه و بي توجهي:

اين بعد به ميزان شدت محافظت، مراقبت و توجه اوليا نسبت به کودک مربوط مي شود. اين حالت مي تواند از مراقبت و مواظبت شديد اوليا از کودک در مورد روبرو شدن با مشکلات و مسايل زندگي شروع شود و تا بي اعتنايي، عدم مراقبت و بي توجهي افراطي ادامه يابد.
ج- ديکتاتوري و دموکراسي:

اين بعد به ميزان مشارکت کودک در فعاليت ها و تصميمات خانواده مربوط مي شود. بعضي از خانواده ها با کودکان خود به حالت دستوري رفتار مي کنند اما بعضي ديگر به کودک اجازه تصميم گيري، مداخله، اظهارنظر و ابراز وجودنمي دهند.

نقل از : http://jafarhashemlou.blogfa.com
 

jafarhashemlou

کاربر تازه وارد
"منجی دوازدهمی"
سبک های فرزند پروری از دید الگوی شفر

شفر (1989) مطالعه توصیفی اولیه و تحلیل عوامل رفتاری مادران و تعامل مادر- کودک را با انجام مصاحبه ها و مشاهده های مستقیم انجام داد.

در دیدگاه شفر، رفتار والد در دو محور خودمحتاری- کنترل و خصومت- عشق قرار دارد.

رفتار والد در امتداد محور خودمحتاری- کنترل از دادن استقلال نسبتا کامل به کودک تا کنترل تام بر فعالیت های او ادامه دارد.

در امتداد محور خصومت- عشق، اعمال والدین از مهرورزی مفرط و رفتار کودک مدار، تا رفتار خصمانه و قطع ارتباط با کودک ادامه دارد.

این عوامل اولیه باهم برخورد می کنند و ربع دایره ای را تشکیل می دهند که هریک الگوی منحصر به فردی از رفتار فرزندپروری را توصیف می کند.

ربع اول، خودمختاری- عشق، آن دسته از رفتارهای والد است که حس فردیت و استقلال کودک را تصدیق و تسهیل می کند و در عین حال به ابراز محبت و حمایت می پردازد.

ربع دوم، کنترل- عشق، دربرگیرنده مجموعه متعارفی از رفتارها و نگرش های تربیتی است این الگو نشان دهنده رفتار انحصار طلبانه والد است. برعکس، کنترل خصمانه و تحریک پذیری خصمانه مشخص کننده مجموعه رفتارهای والد در ربع سوم (کنترل- خصومت) است.

شیوه های موجود در ربع چهارم (خودمختاری- خصومت) به صورت طرد، مسامحه گری، بی تفاوتی و کناره گیری نام گذاری شده اند.

عدم وجود رابطه که از دور نگه داشتن کودک تا رد خشم گینانه تلاش های او بریا ایجاد تعامل امتداد دارد، ظاهرا معیارهای رفتاری اصلی این ربع دایره را نشان می دهد. همچنین والدینی که هم پذیرا و هم سخت گیرند ممکن است حامی و بخشنده تلقی شوند و والدین طرد کننده و سخت گیر متوقع و منفی باف تلقی شوند. (مک کوبی و مارتین، 2005).



شيفر (نقل از ماسن، 1383) از جمله کساني است که در اين زمينه پژوهش هايي انجام داده است. او بر اساس مشاهداتي که از تعامل کودکان يک تا سه ساله با مادرانشان انجام داد، طرح يک طبقه بندي بر اساس دو جنبه رفتار والدين يعني آزادي - کنترل (سهل گيري در مقابل سخت گيري) و سردي - گرمي (پذيرش در مقابل طرد) ارائه نمود. وي نتيجه گرفت که مادران پذيرنده يا طرد کننده مي توانند سخت گير يا آسان گير باشند. اين دو بعد اساسا اشاره به سطوح حمايت عاطفي دارد که والدين در مورد کودکانشان به کار مي برند و نيز اشاره به کنترلي دارد که والدين در مورد کودکان خود اعمال مي کنند. بدين ترتيب بر اساس اين دو بعد، الگوهاي مختلف رفتار والدين شکل مي گيرند.

شيفر والدين را با ترکيب دو بعد فوق، به چهار دسته کلي تقسيم کرد:


1 - والدين گرم(با محبت) و آزاد گذارنده:

اين والدين معمولا:بعنوان والدين نمونه شناخته مي شوند. کودکان آنها داراي استقلال بوده و رفتار هاي اجتماعي مناسبي دارند. محبت وگرمي توام با آزادي موجب مي شود به علت داشتن فضاي مناسب براي برون ريزي و عدم وجود پاسخهاي نامناسب و حالتهاي پرخاشگري از سوي والدين،حالتهاي پرخاشگري در کودکان چنين خانواده هايي مشاهده نگردد. مشخصات کودکان اين والدين عمدتآ داشتن اعتماد به نفس ،احساس خودمختاري ،تمايل به کنترل محيط و گرايش به سمت رفتارهاي دوستانه نسبت به همسالان است(شفر،1993،به نقل از ماسن،1383).


2- والدين گرم و کنترل کننده(محدود کننده):

گاهي محبت والدين محدوديت هايي را نيز به دنبال دارد.اين والدين فرصت کسب تجربه و يادگيري را از کودکان سلب مي کنند. آنها با محبت افراطي موجب گرفتن آزادي لازم از کودک مي شوند.کودکان چنين خانواده هايي معمولا وابستگي بيشتري را نشان مي دهند. اين کودکان در مقايسه با فرزندان والدين با محبت و آزاد گذارنده،خصومت و پرخاشگري بيشتري از خود نشان مي دهند ودر روابط با همسالان خود مسلط نيستند. شفر معتقد است محدوديت اعمال شده از سوي والدين در سه سال اول زندگي نسبت به بعد از آن تاثير عميق تري بر رفتار کودک خواهد گذاشت (شفر،1993،به نقل از ماسن،1383).


3 -والدين سرد و متخاصم ( آزاد گذارنده):

تفاوت کودکان اين گروه با گروه قبلي در اين است که همراه شدن عامل خصومت با عامل آزادي موجب ايجاد رفتارهاي پرخاشگرانه به شديدترين حالت در اين کودکان مي شود. تحقيقات نشان داده که والدين کودکان بزهکار اين الگوي تربيتي را در مورد فرزندانشان اعمال مي کنند(شفر،1993،به نقل از ماسن،1383).


4 - والدين سرد و کنترل کننده:

رفتارهاي خصومت آميز اين والدين که بيشتر بر اصل تنبيه استوار است به همراه سخت گيري و محدوديت شديدي که نسبت به فرزندانشان اعمال مي کنند، موجب ايجاد احساس خصومت شديد در فرزندان آنها مي شود. از سويي عدم اجازه به کودک در ظاهر ساختن اين احساس خصومت ،کودکان را عصباني بار مي آورد. تمايل به خودکشي و خود آزاري در سنين بزرگسالي در اين کودکان قابل مشاهده است. اين کودکان معمولا در روابط اجتماعي ناموفق اند. گوشه گيري ،خجالت و عدم اعتماد به نفس در اين کودکان به وفور يافت مي شود(شفر ،1993،به نقل از ماسن ،1383).



شفر (1993؛ به نقل از باقرپور،1384). با مطرح کردن ابعاد گرمی / سردی / و آزادی/ کنترل، یک الگوی فرضی در مورد روابط والدین-کودک ارائه داده و آن را به چهار دسته تقسیم می کند:

1. والدین با محبت و آزاد گذارنده:

این والدین کسانی هستند که معمولا به عنوان والدین نمونه شناخته می شوند. کودکان آنها دارای استقلال بوده و رفتار اجتماعی مناسبی دارند. محبت و گرمی توام با آزادی موجب می شود به علت داشتن فضای مناسب برای برون ریزی هیجانی و عدم وجود پاسخهای نامناسب از سوی والدین، حالتهای پرخاشگری در کودکان چنین خانواده هایی دیده نشود.

2. والدین با محبت و محدود کننده:

گاهی محبت والدین محدودیتهایی را به دنبال دارد. این والدین فرصت کسب تجربه و یادگیری را از کودکان سلب می کنند. آنها با محبت افراطی داشتن، آزادی لازم را از کودکان خود سلب می کنند.

3. والدین متخاصم- محدود کننده:

رفتارهای خصومت آمیز این نوع والدین که بیشتر بر اصل تنبیه استوار است به همراه سخت گیری و محدودیت شدیدی که نسبت به فرزندانشان اعمال می کنند، موجب ایجاد احساس خصومت شدید در فرزندان آنها می شود. از سویی عدم اجازه به کودک در ظاهر ساختن این احساس موجب عصبانیت در کودک می شود.

4. والدین متخاصم- آزادگذارنده :

تفاوت این کودکان با گروه قبلی در این است که همراه شدن عامل خصومت با عامل آزادی موجب ایجاد رفتارهای پرخاشگرانه به شدیدترین حالت در این کودکان می گردد. نتایج برخی مطالعات نشان داده است که والدین کودکان بزهکار این الگو را از خود نشان می دهند.

نقل از : http://jafarhashemlou.blogfa.com/post/89
 
بالا