فضائل امام حسن عسکری(ع)از نگاه مخالفان

gole yakh

کاربر با تجربه
"کاربر *ویژه*"
حسب و نسب شریف امام(ع)
تولد حضرت امام عسکری علیه السّلام در روز جمعه هشتم ربیع الآخر سال دویست و سی و دو اتفاق افتاد، و در سال دویست و شصت در هشتم ربیع الاول از جهان رفت، و در هنگام وفات بیست و هشت سال از عمر شریفش گذشته بود.

مدت امامت حضرت هادی علیه السّلام شش سال بود، و آن جناب ملقب بودند به: هادی، عسکری و سراج، امام حسن عسکری و پدر و جدش در میان مردم به ابن الرضا معروف بودند امامت حضرت عسکری مصادف بود با ایام خلافت معتز، مهتدی و معتمد آن حضرت در زمان خلافت معتمد به شهادت رسیدند و در منزلش در سامراء پهلوی پدر بزرگوارش دفن شدند.

گروه کثیری از شیعیان عقیده دارند که حضرت مسموم از دنیا رفتند همان گونه که پدر و جدش هم مسموم شدند، و همچنان تمام ائمه علیهم السّلام شهید از جهان رفتند، و در این جا به حدیث حضرت صادق علیه السّلام که فرمود: ما را یا با شمشیر و یا با سمّ شهید خواهند کرد استدلال می کنند.

ادله امامت حضرت علیه السّلام
شیخ مفید در ارشاد نوشته اند: روزی که محمّد یکی از فرزندان امام هادی علیه السّلام رحلت نمود، سامرا عزادار بود و در صحن و سرای امام علی النقی ازدحام عجیبی بوجود آمده بود تا آنجا که تعداد شخصیت های سرشناس از آل ابوطالب و بنی عباس و قریش حدود 150 نفر تجمع کرده بودند. راوی می گوید اینها فقط از اعیان و رجال آن زمان در سامرا بودند و الا از مردم عادی تعداد بی شماری اجتماع کرده بودند. امام علی النقی بر کرسی مخصوص خود نشسته و مردم در پیش پای امام به صورت گروهی ایستاده و گروه هم نشسته بودند در همین هنگام جوانی تقریباً بیست ساله با گریبانی چاک و چهره ای آشفته از منزل بیرون آمد و در پشت سر طرف راست امام ایستاد، ما این جوان را نمیشناختیم ولی سیمای اندوهناک و چهره پر از اشک او دل مارا به سوی او کشانید، ساعتی گذشت که او در آن مقام ایستاده بود و بعد از گذشت این مدت امام علی النقی سر به سوی آن جوان برگرداند و خطاب به او فرمود:« یا بنی أحدث للّه شکرا فقد أحدث فیک أمرا» یعنی خدای متعال را سجده شکر کن زیرا در سرنوشت تو امری پدید آمده و در این موقع ما فهمیدیم که این جوان پسر امام علی النقی است و تا این سخن را از پدرش شنید شروع به گریه کرد و فرمود:« ألحمد للّه ربّ العالمین، و إیاه أسأل تمام نعمه علینا، إنّا للّه و إنّا إلیه راجعون»[1] این عبارات حاکی از این است که پدر از دار دنیا می رود و امام حسن عسکری پس از پدر ردای امامت را بر تن می کند.

این جریان در سکوت مطلق انجام گرفت و ما که مشتاق بودیم این ذات گرانمایه را بشناسیم درباره ایشان پرسیدیم گفتند: امام حسن عسکری است.

اعتراف دشمنان اهل بیت(ع) به فضائل امام حسن عسکری (ع)
قومی از بنی عباس و امثال آنها که در راه محو خاندان رسالت از هیچ گونه فسق و فجور و مظالم کوتاهی نمی کردند وقتی لب به فضائل خاندان بنی هاشم باز می کنند ما را از برهان و دلیل بی نیاز می کنند؛ از جمله آنها محمد بن یحیی است او می گوید: احمد پسر عبید الله بن خاقان که از وزرای خاندان عباسی و از شخصیت های سرشناس آن روزگار بود نسبت به عترت طاهره عداوت و دشمنی خاصی داشت، در محفل و مجلس او سخن از علویون به میان آمد و حاشیه نشینان در مجلس از عقاید علویون صحبت کردند، نوبت به احمد رسید او گفت:« مَا رَأَیتُ وَ لَا عَرَفْتُ بِسُرَّمَنْ رَأَی مِنَ الْعَلَوِیةِ مِثْلَ الْحَسَنِ بْنِ عَلِی بْنِ مُحَمَّدِ بْنِ الرِّضَا فِی هَدْیهِ وَ سُکونِهِ وَ عَفَافِهِ وَ نُبْلِهِ وَ کبْرَتِهِ عِنْدَ أَهْلِ بَیتِهِ وَ بَنِی هَاشِمٍ کافَّةً وَ تَقْدِیمِهِمْ إِیاهُ عَلَی ذَوِی السِّنِّ مِنْهُمْ وَ الْخَطَرِ وَ کذَلِک کانَتْ حَالُهُ عِنْدَ الْقُوَّادِ وَ الْوُزَرَاءِ وَ عَامَّةِ النَّاسِ» در جلالت قدر و عظمت شخصی مانند حسن بن علی(ع) نه دیده ام و نه می شناسم، در سامرا به تمام اعیان، رجال، قضات، امرای سپاه، وزراء و عامه مردم تقدم رتبی و علمی و فضلی دارد آنها پذیرفته اند که امام حسن عسکری بر همه ایشان مقدم است.

پدر و مادرم فدای شما باد
احمد بن عبیدالله خاقان ادامه می دهد: روزی پدرم بار عام داد و تمام رجال و شخصیتها برای ملاقات با او آمدند، من بالای سر پدرم ایستاده بودم و بزرگان کشور دسته دسته برای ملاقات با پدرم می آمدند، در این هنگام پرده دار مخصوص تالار آمد و گفت: « أَبُو مُحَمَّدِ ابْنُ الرِّضَا بِالْبَاب » یعنی امام حسن عسکری جلوی درب ورودی است پدرم فریاد کشید هر چه زودتر اجازه بده تشریف فرما بشوند و این برای من خیلی تازگی داشت که اولاً کسی را با کنیه صدا نمی زدند ولی اینجا او را با کنیه نام برد که احترام درخشانی بود من فکر می کردم نباید در حضور پدرم به بیان می آمد و حاجب به خاطر این کارش باید توبیخ می شد اما پدرم تا نام ابو محمد به میان آمد احساس کردم با اشتیاق و احترام شدید گفت فوراً تشریف بیاورند من انتظار داشتم پدرم به حاجب پرخاش کند که چرا نام او را با کنیه برده است، من چشم به در دوختم تا ببینم این مردی که می آید چه هیبتی و شمایلی دارد که پدرم اینقدر مجذوب اوست می گوید ناگهان دیدم مرد جوانی از در وارد شد که پوست صورت او گندمگون بود و خوش هیکل و زیبا روی و بی نهایت متشخص و موقر به نظرم رسید تا چشم پدرم به او افتاد سریع از جای خود پرید و به طرف او دوید و او را در آغوش کشید و صورت و سینه اش را بوسید و در مسند مخصوص خودش در کنار خود نشانید از همه رو برگردانید و فقط مشغول صحبت با او شد، من در حین گفتگوی ایشان چند بار شنیدم که پدرم گفت فدایت شوم و حتی یک بار پدرم به او گفت پدر و مادرم به فدای تو باد، در این وقت باز حاجب آمد و گفت «موفق[2]» در حال ورود است او یکی از شخصیت ها و رجال، پسر متوکل و برادر خلیفه بود، پدرم بدون آنکه رویش را به طرف حاجب برگرداند همچنان با ابو محمد ابن الرضا صحبت می کرد این درحالی است که «موفق» هر وقت به دیدار پدرم می آمد گروهی از غلامان که ملتزم رکابش بودند اورا همراهی می کردند و قبل از او به تالار وارد می شدند و در دو طرف تالار صف می کشیدند که موفق از بین آنها وارد می شد و کنار پدرم می نشست پدرم هنوز با ابن الرضا صحبت می کرد که غلامان موفق وارد شدند و صف را تشکیل دادند در این هنگام بود که پدرم با منتهای احترام گفت: « حِینَئِذٍ لَهُ إِذَا شِئْتَ جَعَلَنِی اللَّهُ فِدَاک ثُمَّ قَالَ لِحُجَّابِهِ خُذُوا بِهِ خَلْفَ السِّمَاطَینِ لَا یرَاهُ هَذَا» یعنی اگر شما می خواهید تشریف ببرید من به فدای شما هستم نمی خواست که موفق این احترام او نسبت به امام عسکری را ببیند و گزارش آن را به متوکل و امثال او بدهد تا برایش پرونده سیاسی درست نشود از این جهت حضرت برخاست و پدرم به غلام گفت که از پشت صف ایشان را ببرید تا «موفق» او را نبیند من حیرت زده به این جریان نگاه می کردم و سخت تشنه بودم تا «ابو محمد» را بشناسم ابتدا از غلامان پدرم سؤال کردم که این مرد چه کسی بود که پدرم این اندازه به وی احترام کرد؟ در جواب من گفتند او یک علوی، معروف به «ابن الرضاست»، آن روز را من تا شب فکر می کردم این چه حرمت و احترامی بود نسبت به این سید علوی پدرم روا داشت، وقتی پدرم نماز عشا خواند و تنها ماند تا به گزارشهای روزانه رسیدگی کند من نزدیک او رفتم و گفتم اگر اجازه بدهید مطلبی را عرض کنم در نهایت حیرت و اعجاب از آن مرد سؤال کردم، پدرم جواب داد آن مرد «حسن بن علی» امام رافضی هاست، مدتی سکوت کرد و بعد ادامه داد« یا بنی لو زالت الإمامة عن خلفاء بنی العبّاس ما استحقّها أحد من بنی هاشم غیر هذا و إنّ هذا لیستحقّها فی فضله و عفافه و هدیه و صیانته و زهده و عبادته و جمیل أخلاقه و صلاحه » اگر خلافت از خلفای ما سلب شود هیچ کس در میان بنی هاشم جز ابو محمد شایسته مقام خلافت نیست، می دانی چرا؟ برای اینکه این جوان صاحب فضل؛ علم، اخلاق جمیل؛ تقوی و زهد و عبادت است و تربیت پسندیده دارد و شایسته خلافت است، مقداری پدرم صبر کرد و ادامه داد «، و لو رأیت أباه رأیت رجلا، جزلا، نبیلا، فاضلا، فازددت قلقا و تفکرا و غیظا علی أبی علی ما سمعت منه و استزدته فی فعله و قوله فیه ما قال» افسوس که پدرش را ندیدی او شخصیت فاضل و نبیل و بزرگواری بود.

در عین حال بر حیرت من افزوده شد از بزرگان دربار و قضات و امرای سپاه و شخصیت های گوناگون تحقیق کردم که در پیش همه محبوب و در نهایت عظمت و جلال است.

عمو من به نماز خواندن سزاوارترم
احمد بن عبیدالله در ادامه می آورد: بعد از فوت امام حسن عسری برادر آن حضرت که به جعفر کذاب معروف است نزد پدرم آمد و گفت:اگر شما مرا به عنوان جانشینی برادرم به رسمیت بشناسید حاضرم هر سال بیست هزار سکه طلا مالیات بپردازم.

احمد می گوید پدرم به شدت خشمگین شد و گفت برو احمد مگر نمی بینی امیر شمشیرش را برهنه کرده و بر روی کسی که پدر و برادرت را امام می دانند کشیده است ولی این مردم از عقیده خود دست بردار نیستند تو گمان می کنی مقام امامت یک مقام انتصابی است و به هر کس می شود اعطا کرد و پدرم جعفر را طرد کرد و دیگر او را راه نداد.

البته متوکل به عنوان جانشینی؛ جعفر را که فرد شرابخوار و عیاشی بود پذیرفت و او را فرستاد موقعی که امام حسن عسکری از دنیا رفت بر جنازه آن حضرت نماز بخواند، اما ناگهان فرزند چهار ساله ای را دیدند که جلو آمد و گفت عمو من به نماز خواندن بر پدرم سزاوارترم دست رد به سینه عمویش زد و وجود مقدس امام زمان بر جنازه پدرش نمازی ملکوتی خواند و بعد جعفر کذاب بیرون آمد و به مأمورین اطلاع داد که آن فرزندی که قرار بود متولد بشود و دستگاه جور را به هم بریزد اکنون متولد شده و من اطلاعی نداشتم.

به خانه امام حسن عسکری(ع) ریختند و سرداب و خانه را احاطه کردند مدت مدیدی مأمورین اینجا بودند و خانه امام حسن عسکری را پلمپ کرده بودند که مبادا ایشان فرار کند اما از آنجا که خداوند می خواست حجت خودش را حفظ کند ایشان از نظرها غایب شد در غیبت به سر می برند.

و موقعی که امام حسن عسکری(ع) بیمار شده بودند احمد می گوید پدرم عبیدالله بن خاقان به طور مرتب افرادی را می فرستاد تااز احوال ایشان جویا شوند و حتی پزشکان سلطنتتی را هم می فرستاد تا دقیقاً از ایشان مراقبت کنند البته عبید الله خاقان نبود که امام را به زهر جفا شهید کرد بلکه متوکل عباسی بود اما او علاقه خاصی داشت که از امام مراقبت کند دو سه روز گزارش داده شد تا حال ابو محمد وخیم شد، بالاخره امام رحلت فرمودند و پس از رحلت امام(ع) خیلی سعی کردند به امام زمان(عج) دست پیدا کنند اما بحمد الله موفق نشدند.

حدیثی زیبا از امام حسن عسکری (ع)
امام حسن عسکری حدیث معروفی دارد که«نحن حجج اللّه علی خلقه، و جدّتنا فاطمة حجّة علینا»[3].ما حجت های خدا هستیم بر خلق عالم و فاطمة الزهرا حجة علینا، فاطمه زهرا بر ما حجت است؛ فاطمه زهرا دارای مصحف و علم لدنی است بطوری که به حضرت علی(ع) عرض کرد که می خواهی من تو را آگاه کنم به علم ما کان و ما یکون و علم ما هو کائن که امام (ع) به پیامبر اکرم(ص) سخنان فاطمه(س) را توضیح دادند و پیامبر(ص) فرمود: بله «فاطمه» از همان گوهری است که خداوند ما را آفریده است و بنابر این فضل و علم فاطمه لدنی است لذا؛ بسیاری از علوم ائمه(ع) به حضرت فاطمه بر می گردد؛ بنابر این جا دارد که بفرمایند فاطمه زهرا بر ما حجت است و ما حجت بر تمام خلق هستیم.

پی نوشت ها:

[1]الإرشاد فی معرفة حجج الله علی العباد، ج 2، ص: 315

[2]موفق عباسی: طلحة بن جعفر المتوکل بن المعتصم،متوفی 278 هجری قمری

[3]أطیب البیان ج 13، ص 225
 
بالا