شما اگر نگاه كنید به تشریفات ازدواج در میان اقوام مختلف، خواهید دید در اسلام تشریفات ازدواج ساده است. البته جشن و سرور و اینها عیبی ندارد، هركس هر مقداری كه مایل است، اما اینها جزو دین و تشریفات رسمی و دینی ازدواج نیست.
هر كس خواست میتواند انجام دهد، هركس نخواست، نه. اینكه حتما باید بروند در یك معبدی و زانو بزنند جلوی كسی و چه بكنند و مراسمی كه در جاهای دیگر وجود دارد، در اسلام نیست. در اسلام، یك صیغه ای است شرعی كه باید خوانده شود. الته در اسلام برای معاملات گوناگون، معاملاتی كه اهمیتش كمتر از ازدواج است، شاهد می گیرند ... حالا هم كه مقررات ثبت است و درج در محاكم. مراكز ثبت رسمی است و هیچ تشریفاتی ندارد؛ میتوانند خیلی راحت و بدون تشریفات این ازدواج را انجام دهند.
بهترین دخترهای عالم، حضرت زهرا السّلام علیها بود. بهترین پسرهای عالم و بهترین دامادها هم،حضرت امیر المؤمنین علیه السّلام بود. ببینید این ها چگونه ازدواج كردند؟ هزاران جوان زیبا و با اصل و نسب و قدرتمند و محبوب به یك تار موی علی بن ابیطالب علیه السّلام نمی ارزند . هزاران دختر زیبا و با اصل و نسب هم به یك تار موی حضرت زهرا السّلام علیها نمی ارزند. آن هایی كه هم از لحاظ معنوی و الهی آن مقامات را داشتند، هم بزرگان زمان خودشان بودند .ایشان دختر پیامبر صلی الله علیه و اله بود. رئیس جامعه اسلامی، حاكم مطلق. او هم كه سردار درجه یك اسلام بود . ببینید چطوری ازدواج كردند؟ چه جور مهریۀ كم، چه جور جهیزیّه كم. همه چیز با نام خدا و یاد او . این ها برای ما الگو هستند. همان زمان جاهلانی بودند كه مهریۀ دختران شان بسیار زیاد بود مثلاً هزار شتر. آیا اینها از دختر پیامبر صلی الله علیه و اله بالاتر بودند؟ از آن ها تقلید نكنید. از دختر پیامبر صلی الله علیه واله تقلید كنید ،از امیر المؤمنین علیه السّلام تقلید كنید.
لباس عروس كرایه ای
بعضی ها لباس عروس گران قیمت می خرند. نه! چه لزومی دارد.
حالا لباس عروس می خواهند، بعضی ها لباس عروس را میروند كرایه می كنند. چه مانعی دارد؟ ننگ است؟ نه! چه ننگی؟ چه مانعی دارد؟ بعضی ها این ها را ننگ می دانند. ننگ این است كه انسان یك پول گزافی بدهد، چیزی بخرد كه یكب ار آن را مصرف كند، بعد بیاندازد دور. یك بار مصرف! آن هم با این وضعی كه بعضی مردم دارند، بعضی ها واقعا نیاز دارند.
خود آن كسی كه مشرّع مهر است – كه نبی اكرم صلی الله علیه و اله با شد – كه از همۀ كائنات بالاتر است و دختر مطهره و عزیزۀ او كه از همۀ زنان عالم از اولین و آخرین بالاتر است و شوهـر او كه امیر المؤمنین علیه السّلام باشد كه از جمیع خلایق از اولین و آخرین بعد از پیامبر صلی الله علیه و اله بالاتر است، برای این دو كه جوان بودند، زیبا بودند، عنوان داشتند، محترم بودند ، اوّل شخص مدینه بودند، دیدید پیغمبر چقدر مهر قرار داد؟
خطبه عقد 71/09/24
پیامبر صلی الله علیه واله آمد وهمۀ این ها را شكست، برای این كه مانع ازدواج می شود. این ها مانع از ازدواج دخترها و پسرها می شود. گفت این چیزها را رها كنید. ازدواج شروعش آسان است. از لحاظ شرایط مادی سهل ترین است، آنچه كه در ازدواج مهم است رعایت های بشری و انسانی است.
چرا اصرار بر 14 سكه؟
این كه می بینید ما گفتیم 14 سكه بیشتر را عقد نمی كنیم، نه برای این است كه چهارده سكه بیشتر اشكالی در ازدواج ایجاد می كند خیر. چهارده هزار سكه هم باشد، ازدواج اشكالی ندارد، فرقی ندارد. این است كه آن جنبه معنوی ازدواج، غلبه پیدا كند برجنبه مادی. مثل یك تجــارت و معامله نباشد. داد و ستد مادی نباشد. اگـر تشریفات را كم كردید ،جنبه معنوی تقویت خواهد شد.
مهریّه هر چه كمتر باشد به طبیعت ازدواج نزدیك تر است، چون طبیعت ازدواج معامله كه نیست، خرید و فروش كه نیست، اجاره دادن كه نیست، زندگی دو انسـان است. این ارتبــاطی به مسائل مادی ندارد. ولی شارع مقدّس یك مهریّه ای را معین كرده كه باید یك چیزی باشد. اما نباید سنگین باشد. بایستی عـادی بــاشد جوری بــاشد كه همه بتوانند انجــام بدهند.
خطبه عقد 74/05/18
در ازدواج، آنچه كه اتفاق می افتد، یك حــادثه و پیوند انسانی است، نه یك معامله پولی و مالی، اگـرچه یك مالی هم در بین هست درشرع مقدّس اسلام، آن مال جنبۀ نمادین دارد. جنبۀ رمزی دارد. خرید و فروش و بده بستان نیست.
جهیزیه برای دختر مایه عزت نیست. عزت دختر به اخلاق او به رفتار و شخصیت خود اوست. بعضی از خانواده های عروس، خودشان را اذیت می كنند و به زحمت می اندازند و اگر پول هم ندارند به زور پول تهیه می كنند. اگر پول دارند زیادی خرج می كنند، برای اینكه یك جهیزیه پر زرق و برقی را مثلا در اختیار دخترشان بگذارند.
خطبه عقد 77/12/28
مهریه و جهیزیه زیاد، هیچ دختری را خوشبخت نمی كنند و هیچ خانواده ای را به آرامش و سكون و اعتماد لازم نمیرساند. اینها زوایای زندگی است. فضول زندگی است و جز دردسر و اسباب زحمات و اسباب مشكل فایده ای ندارد.
خطبه عقد 75/09/18
مبادا بروید پول قرض كنید، جهیزیه درست كنید. مبادا خودتان را به زحمت بیندازید. مبادا خانواده تان را به زحمت بیندازید. مبادا خیال كنید كه دخترتان اگر جهیزیه اش كمتر از دختر همسایه و قوم و خویش بود، این سرشكستگی است. نه این سرشكستگی نیست.
خانواده ها روی چشم و هم چشمی، جهیزیّه را برای خودشان یك معضل می كنند. بعد كه این معضل را خودشان به یك نحوی تحمّل كردند، تازه نوبت دیگران است كه رنج این معضل را ببرند. برای خاطر این كه وقتی شما درجهیزیّه دخترتان این همه وسایل درست كردید، بعد كسانی كه دیدند، تكلیف آنها چیست؟ این چشم و خم چشمی ها آخر به كجا خواهد رسید؟ این همان مشكلاتی است كه درست خواهد شد. اسلام می خواهد این ها نباشد.
جهیزیۀ بهترین عروس عالم
شما نگاه كنید به دختر پیغمبر اكرم صلی الله علیه و اله بهترین دخترهای عالم ، فاطمه زهرا علیها السلام بود. بهترین زن های اوّلین و آخـرین، فاطمه زهرا علیها السلام بود. هرگـز دختری به آن خوبی، به آن شرافت و به آن عظمت نیامده است همه ی زن های عالم از اوّل تا آخر در مقابل او مثل خد متكارهایی هستند. مثل ذرّاتی هستند در مقابل خورشید جهان افروز. شوهرش هم امیر المؤمنین علیه السلام، بهترین مردان عالم. اگرچه همۀ فضائل و مكارم شان را جمع كنیم. همۀ مردان عالم به یك ناخن او هم نمی رسند؛ این دو مظهر عظمت، مظهر زیبایی و فضیلت، با هم دیگر ازدواج كردند.
جهیزیّه شان همان چند قلم ارزان قیمتی بود كه در كتاب ها نوشته اند. ضبط كرده اند: یك تكّه حصیر، یك تكّه لیف خرما، یك دست رختخواب و یك دستاس، یك كوزه، یك كـاسه. همه اش را اگر چنانچه به پول امــروز روی همدیگر بگذارند، معلوم نیست كه چند هزار تومان بیشتر بشود.
همان مهریّه را از امیر المؤمنین علیه السلام گرفتند و پولش را دادند جهیزیۀ مختصری را فراهم كردند و بردند خانۀ شوهر. حالا ما نمی گوییم دخترهای ما مثل فاطمه زهرا علیها السلام جهیزیّه بگیرند. نه دخترهای ما مثل فاطمه زهرا هستند و نه خود ما ها مثل پدر ایشان هستیم و نه پسرهای ما مثل امیر المؤمنان علیه السلام شوهر فاطمه زهرایند. ما كجا آنها كجا؟! از زمین تا آسمان با هم فرق داریم، اما معلوم می شود راه، آن راه است.
جهت، آن جهت است. جهیزیّه را مختصر بگیرید. به این و آن نگاه نكنید، خرج زیادی نكنید. كار را برای انسان كه ندارند مشكل نكنید.