پاسخ : زندگینامه حضرت امام علی بن موسی الرضا عليهما السلام
پی نوشت:
1_ بحارالأنوار/ج 49_ص 5.
2_ همان مأخذ/ص9
3_ همان مأخذ/ص21.
4_ همان مآخذ/ص19.
5_ همان مأخذ/ص19.
6_ همان مأخذ/ص11
7_ همان مأخذ/ص15.
8_ همان مأخذ/ص 17.
9_ همان مأخذ/ص16.
10_ همان مأخذ/ص19.
11_ از برخی احادیث معلوم می شود که این مرد در تقیه به سر می برده و همین امر اقتضا می کرده است که برخوردی مناسب با حال او انجام پذیرد.
12_ همان/ص90و ص15.
13_ اسراء/82، و فرو می فرستیم از قرآن آنچه را که شفا و رحمت است برای مؤمنان و بر ستمگران جز زیان نیفزاید.
14_ بحارالأنوار/ج49_ص5.
15_ همان(به اختصار)/92_94.
16_ همان/95.
17_ ص17و20، بر آنچه می گویند شکیبایی ورز و یاد آر بنده ما داوود نیرومند را. او بسیار باز گردنده بود. و ما مُلکش را استوار کردیم و بدو حکمت و نیروی داوری دادیم.
18_ همان/25و26، پس برای او بخشیدیم و همانا برای او در نزد ما منزلتی نزدیک و عاقبتی نیکوست. ای داوود ما تو را در در زمین خلیفه قرار دادیم پس بین مردم به حق داوری کن و از هوای نفس پیروی مکن که تو را از راه خدا گمراه می سازد. کسانی که از راه خدا گمراه می شوند چون روز حساب را فراموش کرده اند، عذابی سخت در انتظار آنان است.
19_ بحارالأنوار/ج49/ 89.
20_ همان/89.
21_ همان/20.
22_ همان/145، در صفحات آینده به طور مفصّل درباره آنچه که میان وی و مأمون رخ داده، سخن خواهیم گفت.
23_ همان/24.
24_ قمر/24، پس گفتند: آیا سزاوار است که ما بشری از جنس خودمان را پیروی کنیم؟ در این صورت به گمراهی و ضلالت سخت در افتادیم.
25_ بحارالأنوار/ج29/ 38.
26_ آل عمران/34؛ نسلی برخی از برخی و خداوند شنوا و داناست.
27_ بحارالأنوار/ج49/ 21.
28_ همان/ص91.
29_ همان/ص 99.
30_ همان/101.
31_ همان/102.
32_ فی رحاب ائمة أهل البیت/158.
33_ بلد/11، پس گردنه را نپیمود.
34_ بحارالأنوار/ج49/ ص97.
35_ همان/100.
36_ همان/151، ترجمه بیت: چون روزی برای طلب حاجت نزد او آیم پیش خانواده ام باز می گردم در حالی که آبرویم را حفظ کرده ام.
37_ همان/115.
38_ همان/97.
39_ همان/100.
40_ بحارالأنوار/ج49/ص 126_127.
41_ التاریخ الاسلامی... دروس و عبر (نگارنده)، 290_296.
42_ همان نقل از تاریخ سعودی/ج3ص389.
43_ ما در درسهای خود با نام «التاریخ الإسلامی... دروس و عبر» در باره سخن گفته ایم.
44_ بحارالأنوار/ج49/ 127و 128.
45_ همان/144.
46_ همان/152_153.
47_ همان/144.
48_ همان/174و 175.
49_ همان (با اختصار)/175 _ 177.
50_ همان/134 و 135.
51_ بحارالأنوار/ج49/ ص165.
52_ همان.
53_ همان/ص169.
54_ همان.
55_ همان/ص290.
56_ همان/ص 308 _ 309.
57_ همان/ص299(یعنی عمر تو و عمر او مساوی است).
58_ همان/ص299 _ 230.
59_ همان/284.
60_ همان/286.
61_ همان/ص315 به نقل از مقاتل الطالبیین/ص372 _ 373.
62_ گرگانی از بنی امیّه بر آنان حکومت کردند و سختی پیاپی بر ایشان روی آورد.
63_ و بنی عبّاس در دین ایجاد فساد کردند و در حکومت آنان ستمگر و متهم به فرمانروایی پرداختند.
64_ رشید نامیدند کسی را که در آنان رشد نیافته بود و این هم نه مأمون و آن یک هم امین نیست.
65_نه رشد و خردمندی از آنها در حفاظت از حقوق دیگران پذیرفته و نه دینی در امانتی.
66_ هم رئیسشان و هم دو فرزندش پس از وی گمراه بودند و برای همین مصیبتهای سختی برای مردم پیش آمد.
67_ هان ای قبری که جایگاهش در طوس غریب است همواره بر تو اشکها جاری است.
68_ همان/ص314.
69_ قتل امام رضا علیه السلام را مرتکب شدند پس از بیعت با وی و اندکی بینایی یافتند و دوباره کور شدند.
70_ گروهی پس از آنکه خوشبخت شدند تیره روز گشتند و جماعتی پس از آنکه در امان ماندند نابود شدند.
71_ نه بیعت اینان را از (ریختن) خون آنها بازداشت و نه سوگند و نزدیکی و پیمان خویشی.
72_ فی رحاب ائمة اهل البیت.gif "علیهم السلام :S (31):")
(سیره حضرت امام رضا علیه السلام)/ص148.
73_ مریم/15؛ و درود بر او روزی که زاده شد و روزی که می میرد و روزی که زنده بر انگیخته می شود.
74_ همان/32؛ و درود بر من روزی که زاده شدم و روزی که می میرم و روزی که زنده برانگیخته می شوم.
75_ فی رحاب ائمة اهل البیت سیرة حضرت امام رضا علیه السلام ص 147.
76_ همان/ص150.
77_ هرگاه کسی پست تر از من باشد و من به نادانی او مبتلا باشم خود را از مقابله با نادانی او منع می کنم.
78_ و اگر کسی از نظر عقل و خرد با من برابر باشد در برخورد با او حلم را پیشه خود می سازم تا از همانند خود برتری گیرم.
79_ و اگر من در فضل و خرد از او پایین تر باشم برای او حق تقدم و فضیلت قایل می شوم.
80_ همان.
81_ تو در دنیایی هستی که آن را سر آمدی است و کردار عمل کننده در این مدّت پذیرفته می شود.
82_ آیا مرگ را نمی بینی که این دنیا را احاطه کرده است و آرزوی آرزمندان را در آن به چهار میخ می کشد.
83_ گناه را بدانچه دوست داری جلو می اندازی و توبه را برای آینده آرزو می کنی.
84_ حال آینده آنکه مرگ ناگهان بر اهل خود وارد می شود و این، کردار فرد دور اندیش و خردمند نیست.
1_ بحارالأنوار/ج 49_ص 5.
2_ همان مأخذ/ص9
3_ همان مأخذ/ص21.
4_ همان مآخذ/ص19.
5_ همان مأخذ/ص19.
6_ همان مأخذ/ص11
7_ همان مأخذ/ص15.
8_ همان مأخذ/ص 17.
9_ همان مأخذ/ص16.
10_ همان مأخذ/ص19.
11_ از برخی احادیث معلوم می شود که این مرد در تقیه به سر می برده و همین امر اقتضا می کرده است که برخوردی مناسب با حال او انجام پذیرد.
12_ همان/ص90و ص15.
13_ اسراء/82، و فرو می فرستیم از قرآن آنچه را که شفا و رحمت است برای مؤمنان و بر ستمگران جز زیان نیفزاید.
14_ بحارالأنوار/ج49_ص5.
15_ همان(به اختصار)/92_94.
16_ همان/95.
17_ ص17و20، بر آنچه می گویند شکیبایی ورز و یاد آر بنده ما داوود نیرومند را. او بسیار باز گردنده بود. و ما مُلکش را استوار کردیم و بدو حکمت و نیروی داوری دادیم.
18_ همان/25و26، پس برای او بخشیدیم و همانا برای او در نزد ما منزلتی نزدیک و عاقبتی نیکوست. ای داوود ما تو را در در زمین خلیفه قرار دادیم پس بین مردم به حق داوری کن و از هوای نفس پیروی مکن که تو را از راه خدا گمراه می سازد. کسانی که از راه خدا گمراه می شوند چون روز حساب را فراموش کرده اند، عذابی سخت در انتظار آنان است.
19_ بحارالأنوار/ج49/ 89.
20_ همان/89.
21_ همان/20.
22_ همان/145، در صفحات آینده به طور مفصّل درباره آنچه که میان وی و مأمون رخ داده، سخن خواهیم گفت.
23_ همان/24.
24_ قمر/24، پس گفتند: آیا سزاوار است که ما بشری از جنس خودمان را پیروی کنیم؟ در این صورت به گمراهی و ضلالت سخت در افتادیم.
25_ بحارالأنوار/ج29/ 38.
26_ آل عمران/34؛ نسلی برخی از برخی و خداوند شنوا و داناست.
27_ بحارالأنوار/ج49/ 21.
28_ همان/ص91.
29_ همان/ص 99.
30_ همان/101.
31_ همان/102.
32_ فی رحاب ائمة أهل البیت/158.
33_ بلد/11، پس گردنه را نپیمود.
34_ بحارالأنوار/ج49/ ص97.
35_ همان/100.
36_ همان/151، ترجمه بیت: چون روزی برای طلب حاجت نزد او آیم پیش خانواده ام باز می گردم در حالی که آبرویم را حفظ کرده ام.
37_ همان/115.
38_ همان/97.
39_ همان/100.
40_ بحارالأنوار/ج49/ص 126_127.
41_ التاریخ الاسلامی... دروس و عبر (نگارنده)، 290_296.
42_ همان نقل از تاریخ سعودی/ج3ص389.
43_ ما در درسهای خود با نام «التاریخ الإسلامی... دروس و عبر» در باره سخن گفته ایم.
44_ بحارالأنوار/ج49/ 127و 128.
45_ همان/144.
46_ همان/152_153.
47_ همان/144.
48_ همان/174و 175.
49_ همان (با اختصار)/175 _ 177.
50_ همان/134 و 135.
51_ بحارالأنوار/ج49/ ص165.
52_ همان.
53_ همان/ص169.
54_ همان.
55_ همان/ص290.
56_ همان/ص 308 _ 309.
57_ همان/ص299(یعنی عمر تو و عمر او مساوی است).
58_ همان/ص299 _ 230.
59_ همان/284.
60_ همان/286.
61_ همان/ص315 به نقل از مقاتل الطالبیین/ص372 _ 373.
62_ گرگانی از بنی امیّه بر آنان حکومت کردند و سختی پیاپی بر ایشان روی آورد.
63_ و بنی عبّاس در دین ایجاد فساد کردند و در حکومت آنان ستمگر و متهم به فرمانروایی پرداختند.
64_ رشید نامیدند کسی را که در آنان رشد نیافته بود و این هم نه مأمون و آن یک هم امین نیست.
65_نه رشد و خردمندی از آنها در حفاظت از حقوق دیگران پذیرفته و نه دینی در امانتی.
66_ هم رئیسشان و هم دو فرزندش پس از وی گمراه بودند و برای همین مصیبتهای سختی برای مردم پیش آمد.
67_ هان ای قبری که جایگاهش در طوس غریب است همواره بر تو اشکها جاری است.
68_ همان/ص314.
69_ قتل امام رضا علیه السلام را مرتکب شدند پس از بیعت با وی و اندکی بینایی یافتند و دوباره کور شدند.
70_ گروهی پس از آنکه خوشبخت شدند تیره روز گشتند و جماعتی پس از آنکه در امان ماندند نابود شدند.
71_ نه بیعت اینان را از (ریختن) خون آنها بازداشت و نه سوگند و نزدیکی و پیمان خویشی.
72_ فی رحاب ائمة اهل البیت
(سیره حضرت امام رضا علیه السلام)/ص148. 73_ مریم/15؛ و درود بر او روزی که زاده شد و روزی که می میرد و روزی که زنده بر انگیخته می شود.
74_ همان/32؛ و درود بر من روزی که زاده شدم و روزی که می میرم و روزی که زنده برانگیخته می شوم.
75_ فی رحاب ائمة اهل البیت
سیرة حضرت امام رضا علیه السلام ص 147. 76_ همان/ص150.
77_ هرگاه کسی پست تر از من باشد و من به نادانی او مبتلا باشم خود را از مقابله با نادانی او منع می کنم.
78_ و اگر کسی از نظر عقل و خرد با من برابر باشد در برخورد با او حلم را پیشه خود می سازم تا از همانند خود برتری گیرم.
79_ و اگر من در فضل و خرد از او پایین تر باشم برای او حق تقدم و فضیلت قایل می شوم.
80_ همان.
81_ تو در دنیایی هستی که آن را سر آمدی است و کردار عمل کننده در این مدّت پذیرفته می شود.
82_ آیا مرگ را نمی بینی که این دنیا را احاطه کرده است و آرزوی آرزمندان را در آن به چهار میخ می کشد.
83_ گناه را بدانچه دوست داری جلو می اندازی و توبه را برای آینده آرزو می کنی.
84_ حال آینده آنکه مرگ ناگهان بر اهل خود وارد می شود و این، کردار فرد دور اندیش و خردمند نیست.