اثبات فضائل امام علی (ع)

[mahdi gh]

اثبات فضائل امام علی (ع)

مناظره (حره) دختر حليمه با حجاج


​

«حرّه» دختر«حلیمه سعدیّه» بر حجّاج وارد شد.[1] حجاج از طرز ورود و بی اعتنایی او به دستگاه حكومتش دانست كه این زن یك بانوی عادی نیست بلكه از متانت و عظمت روحی فوقالعادهای برخوردار است. پس از اندكی تأمّل پرسید: «حرّه دختر حلیمه توئی؟»

در پاسخ گفت: «فراسهُ مِنْ غیرِ مؤمنٍ» یعنی ای غیر مؤمن درست فهمیدی.

حجاج گفت: «من مدّتهاست در انتظار دیدار توام. به من گفتهاند كه عقیده تو این است كه علی افضل اصحاب پیغمبر است و تو علی را بر ابوبكر و عمر و عثمان ترجیح دادهای».

حرّه گفت: «به شما دروغ گفتهاند چرا كه عقیده من درباره امیرالمؤمنین علی ـعلیه السلام ـ بیش از آنست كه تنها او را بر اصحاب ترجیح دهم، بلكه علی ـ علیه السّلام ـ را بر كسانی كه افضل از ابوبكر و عمر و عثمان نیز هستند ترجیح میدهم.»

حجّاج گفت: «مقصود خود را واضحتر بگو.»

گفت: «افضل از اصحاب پیغمبر چه كسانی هستند و چه كسانی از ابوبكر و عمرو عثمان برترند؟»
گفت: «كسان بسیاری مانند: آدم و نوح وابراهیم و داوود و سلیمان و موسی و عیسی.»

حجاج گفت: «وای بر تو كه اكتفا نكردی كه علی را افضل اصحاب بدانی بلكه او را در ردیف انبیاء نام بردی. زود باش و دلیل خود را بر این مدّعی بگو و اگر دلیل واضحی و برهان قاطعی بر این دعوی نیاوری ترا خواهم كشت.»

 

[mahdi gh]

حرّه گفت: «این فضیلت را خداوند در قرآن به امیرالمؤمنین علی داده است و آن به این شرح است:
خداوند در قرآن مجید درباره آدم گوید: « وَ عَصى آدَمُ رَبَّهُ فَغَوى» [2] ولی درباره علی ـ علیه السلام ـ گوید: « وَ كانَ سَعْیُكُمْ مَشْكُوراً».[3] آدم از همه نعمتهای بهشتی مستفید بود و در بهره برداری از تمام نعمات آزاد بود و تنها از درخت گندم ممنوع بود كه« وَ لا تَقْرَبا هذِهِ الشَّجَرَهَ»[4] فرمود ولی آدم ـ علیه السلام ـ یكسر به سراغ گندم رفت و از گندم خورد و علی ـ علیه السلام ـ منعی از گندم نداشت و همه نعمتها بر او حلال و مباح بود ولی با این وجود نان گندم نخورد.

حجّاج بی اختیار گفت: «أحسنت یا حرّه» اما دلیل تو بر افضل بودن علی از نوح و لوط چیست؟»

حرّه گفت: خداوند در مورد همسر نوح و لوط میگوید: «ضَرَبَ اللَّهُ مَثَلاً لِلَّذِینَ كَفَرُوا امْرَأَتَ نُوحٍ وَ امْرَأَتَ لُوطٍ كانَتا تَحْتَ عَبْدَیْنِ مِنْ عِبادِنا صالِحَیْنِ فَخانَتاهُما فَلَمْ یُغْنِیا عَنْهُما مِنَ اللَّهِ شَیْئاً وَ قِیلَ ادْخُلاَ النَّارَ مَعَ الدَّاخِلِینَ»[5]

ولی علی بن ابیطالب را همسری است كه خوشنودی او خشنودی خدا و خشم او خشم خداست. اگر فاطمه از كسی راضی نباشد خداوند از او راضی نشود.

 

[mahdi gh]

حجّاج گفت: «احسنت یا حرّه! اما بگو بدانم دلیل برتر بودن علی از ابراهیم چه خواهد بود؟»
حرّه گفت: «خداوند در قرآن مجید از قول ابراهیم ـ علیه السّلام ـ حكایت كرد: « وَ إِذْ قالَ إِبْراهِیمُ رَبِّ أَرِنِی كَیْفَ تُحْیِ الْمَوْتى قالَ أَ وَ لَمْ تُؤْمِنْ قالَ بَلى وَ لكِنْ لِیَطْمَئِنَّ قَلْبِی»[6] و حضرت أمیرالمؤمنین علی علیه السلام در این باره جملهای فرموده است كه دوست و دشمن و خویش و بیگانه این سخن را از او نقل كردهاند و همگی شهادت به صحت آن دادهاند چه عمل او مصدق گفتارش بود كه میفرمود: «لو كُشِفَ الغِطا مَا ازْدَدْتُ یَقیناً».[7]

حجاج گفت: «احسنت یا حرّه! اما دلیل تو بر افضل بودن علی از موسی چیست؟»
حرّه گفت: «خداوند در مورد موسی میفرماید: « فَخَرَجَ مِنْها خائِفاً یَتَرَقَّبُ»[8] اما علی در«لیله المبیت» در بستر پیغمبر خوابید و جان خود را بی تشویش فدای رسول اكرم ـ صلی الله علیه و آله ـ كرد بطوریكه خداوند بر علی نزد فرشتگان مباهات كرد و در شأن او فرمود: « وَ مِنَ النَّاسِ مَنْ یَشْرِی نَفْسَهُ ابْتِغاءَ مَرْضاتِ اللَّهِ»[9]

حجاج گفت: «احسنت یا حرّه! اما دلیل تفضیل علی بر حضرت سلیمان چیست؟»
گفت: «سخن سلیمان در قرآن این است كه: « رَبِّ اغْفِرْ لِی وَ هَبْ لِی مُلْكاً لا یَنْبَغِی لِأَحَدٍ مِنْ بَعْدِی»[10] ولی علی مرتضی گوید: «لاحَانَ حِینُكِ! هَیهَاتِ! غُرّی غَیْرِی لا حَاجَهَ لی فیكِ طَلَّقْتُكَ ثَلاثاً رَجْعَهَ فیهَا»[11] یعنی ای دنیا از من دور شو و سراغ من میا چرا كه من ترا سه طلاقه كردهام و لذا رجوعی از من بر تو نیست.

 

[mahdi gh]

حجاج گفت: «احسنت یا حرّه! اما به كدام دلیل علی را بر عیسی مسیح ترجیح دهی؟»
حرّه گفت: «خداوند متعال در قرآن شریف گوید: « إِذْ قالَ اللَّهُ یا عِیسَى ابْنَ مَرْیَمَ أَ أَنْتَ قُلْتَ لِلنَّاسِ اتَّخِذُونِی وَ أُمِّی إِلهَیْنِ مِنْ دُونِ اللَّهِ قالَ سُبْحانَكَ ما یَكُونُ لِی أَنْ أَقُولَ ما لَیْسَ لِی بِحَقٍّ إِنْ كُنْتُ قُلْتُهُ فَقَدْ عَلِمْتَهُ تَعْلَمُ ما فِی نَفْسِی وَ لا أَعْلَمُ ما فِی نَفْسِكَ إِنَّكَ أَنْتَ عَلاَّمُ الْغُیُوبِ ما قُلْتُ لَهُمْ إِلاَّ ما أَمَرْتَنِی بِهِ»[12]
یعنی«چون خدا، عیسی را گفت كه ای عیسی آیا تو مردم را گفتی كه من و مادرم را خدا برگیرید عیسی در جواب گفت: خدایا تو منزّهی و من كلام ناحق هرگز نگفتهام و اگر گفته بودم تو میدانستی چرا كه تو از درون من آگاهی ولی من از درون و افكار تو بیخبرم و فقط تو آگاهی بر غیب داری و من جز آنچه كه تو به دستور دادی نگفتهام.» و عیسی قضاوت و حكومت در این مورد را به روز قیامت انداخت ولی چون به علی بن ابیطالب نیز قومی در حدّ پرستش گرویدند و قائل به خدائی او شدند در دنیا آنها را مجازات و كیفر فرمود لحظهای تأخیر و ضعف نشان نداد.»

حجاج كه انگشت تعجّب به دندان گزیده بود گفت: «احسنت یا حرّه! بخدا قسم كه در دفاعیّات تو كوچكترین خدشهای وارد نیست.»
و آنگاه او را اكرام كرد و جایزه داد.

 

[mahdi gh]

منبع:

[1] . حجاج بن یوسف الثقفی، در جنایت و خونریزی ظلم به شیعیان و سادات شهره خاص و عام است. در این رابطه به كتاب«شیعه و چهره خون ریز تاریخ، حجاج بن یوسف الثقفی» اثر دیگر مؤلف مراجعه نمایید.
[2] . سوره طه آیه121.
[3] . سوره بقره آیه35.
[4] . انسان، 22.
[5] . سوره تحریم، آیه10.
[6] . سوره بقره، آیه260.
[7] . اگر پردهها از جلوی چشمانم كنار رود ذرهای بر یقینم افزوده نشود.(نهج البلاغه)
[8] . پس موسی از شهر خارج شد هراسان(سوره قصص) آیه121.
[9] . سوره بقره، آیه207.
[10] . خدایا مرا بیامرز و حكومتی ده مرا كه مانند آن كسی را بعد از من نباشد. سوره ص آیه35.
[11] . نهج البلاغه، حكمت 77.
[12] . سوره مائده آیه 116و117.