وقتی سخن از مبدا تاریخ به زبان می آوریم ، نه آن دورانی است که بشر، در پی درک صرفا مادی خود از طبیعت و بهره گیری بیشتر از آن بود ( قبل از حضرت آدم )
1 . بلکه گاه زمانی است که این بشر ، شان و قابلیت آن پیدا می کند که خداوند او ( یعنی آدم ) را برمی گزیند 2 ، از روح خود در او می دمد 3 ، وی را علم جستجو در اعماق درون خود 4 و سیر کمالی جهان هستی می دهد 5 و در مسیر عقلانیت به جاده ای که از دنیای زمینی می گذرد 6 و در نهایت به جایگاه قرار ابدی می رسد 7 ، می فرستد .از آنجا که این مسیر ، از دو جادهمستقیم " عبور از نفس ( فنا ) و بقا در خداوند " 8، و یا غیر مستقیم " سقوط در نفس و عذاب و سپس بازگشت " 9، تشکیل شده است ، خداوند بسبب رحمانیت و حکمتی که آدم ( انسان ) را به خاطر آن برگزید 10 ، پیامبرانش را برای کشف گنجینه ها و ذخایر عقول بشری ، بسوی او رهنمون کرد 11 ، تا راه از بیراهه بشناسد 12و با عبودیت حضرتش 13 ، عاقبت در سرای الهی 14 ، آرام گیرد .و اینرامش و قرار ، در بارگاه الهی 15 ، سنت لایتغیری است 16 که خداوند در ورای هستی به جریان انداخته ، و عاقبت و منتهای همه چیز را ، به انجام رسیدن نیت خود از خلقت انسان می داند 17 و آن چیزی نیست جز به ظهور رسیدناسما الهیدر وجود او 18 ، و آن گاه است که جز حضرت حق ، غیری در پهنه هستی وجود نخواهد داشت 19 ، چرا که تنها حقیقت هستی اینست : 20-لا اله الا الله
پاسخ : مبدا تاریخ انسان کجاست ؟ انتهای مسیر او چیست ؟
1- " هل اتی علی الا نسان حین من الدهر لم یکن شیئا مذکورا ". سوره انسان ( دهر ) – آیه 1 – تفسیر مجمع البیان " دوره قبل از خلقت حضرت آدم : آيا زمانى طولانى بر انسان گذشت که چيز قابل ذکرى نبود ؟! "
2- " ان الله اصطفی آدم و ... علی العالمین " - سوره ال عمران – آیه 33 " خداوند آدم را ...... انتخاب نمود . "
3- " فاِذا سويته و نفخت فيه من روحى " – سوره حجر – آیه 29 " پس چون كار او را به پايان رسانيدم و از روح خود در او دميدم "
4- " أ تزعم انك جرم صغير و فيك انطوى العالم الاكبر" – امام علی (ع) - پرتوى از اصول كافى، ج 3 ص 209. " آيا گمان ميكني تو واقعاً موجود كوچكي هستي در حالي كه عالمي بزرگتر از اين عالم در وجود تو هست "
5- " علم ادم الاسما کلها . سوره بقره – آیه 31 " " سپس علم اسماء را همگى به آدم آموخت. "
6- " قلنا اهبطوا منها جميعا فاما ياتينکم مني هدى فمن تبع هداي فلا خوف عليهم و لا هم يحزنون" – بقره 38 " گفتيم : همگى از آن ، فرود آييد ! هرگاه هدايتى از طرف من براى شما آمد، کسانى که از آن پيروى کنند، نه ترسى بر آنهاست، و نه غمگين شوند ."
7- " الى ربك يومئذ المستقر "- سوره قیامت – آیه 12 " آن روز ، قرارگاه نهايى ، تنها بسوى پروردگار تو است . "
8- "ان اعبدونی هذا صراط مستقیم. " - سوره یس – آیه 61 " مرا بپرستيد که راه مستقيم اين است . "
9- " والذین کفروا اعمالهم کسراب بقیعه یحسبه الضمئان مائا حتی اذا جائه لم یجده شیئا و وجد الله عنده" - سوره نور - آیه 39 " کسانى که کافر شدند ، اعمالشان همچون سرابى است در يک کوير که انسان تشنه از دور آن را آب مىپندارد ؛ امّا هنگامى که به سراغ آن مىآيد چيزى نمىيابد ، و خدا را نزد آن مىيابد که حساب او را بطور کامل مىدهد "
10- " يابن آدم خلقت الاشياء كلها لاجلك و خلقتك لاجلي و انت تفرمني " – امام علی (ع) از زبان موسی (ع) – المواعظ العدديه ، الباب الثاني عشر ، الفصل الثاني ص 255 به نقل از كتاب گنج حكمت " اي فرزند آدم ! همه چيزها را براي تو آفريدم و تو را براي خودم ، در حالي كه تو از من مي گريزي ؟ "
11- " و اصطفي سبحانه من ولده انبياء ..... يثيروا لهم دفائن العقول"– نهج البلاغه – خطبه 1 " خداوند سبحان از ميان فرزندان آدم ، پيامبرانى برگزيد ....تا خردهاشان را که در پرده غفلت ، مستور گشته برانگيزاند . "
12- " الم نجعل له عینین و لسانا و شفتین و هدیناه النجدین " - سوره بلد - آیه 8 " آیا ما برای انسان دو چشم و یک زبان و دو لب قرار ندادیم و او را به دو راه رهنمایی نکردیم ؟"
13- " و ما خلقت الجن و الانس الا ليعبدون " - سوره ذاریات – آیه56 " من جنّ و انس را نيافريدم جز براى اينکه عبادتم کنند ! "
14- " يا ايتها النفس المطمئنه ارجعي الي ربك راضية مرضية فادخلي في عبادي فادخلي جنتي " – سوره فجر - آیات 27 ـ 28 " تو اي روح آرام يافته، به سوي پروردگارت بازگرد در حالي كه هم تو از او خشنودي و هم او از تو خشنود است، پس در سلك بندگانم در آي و در بهشتم وارد شو ."
16- " فلن تجد لسنت اللّه تبدیلا و لن تجد لسنت اللّه تحویلا " – سوره فاطر – آیه 4 " پس در سنت الهی تبدیل و تحویلی نخواهی یافت . "
17- " و لله عاقبه الامور؛ " - سوره حج - آيه 41 "و فرجام همه کارها از آن خداست . "
18- "كنت كنزاً مخفياً فأحببت أن أعرف فخلقت الخلق لكي أعرف " - بحارالانوار، ج 84 ، ص 198 " من گنج پنهان بودم . دوست داشتم كه آشكار شوم . پس خلق را آفريدم تا شناخته شوم "
19- " كل من عليها فان و يبقى وجه ربك ذوالجلال و الاكرام " - سوره رحمن - آيه 26 " تمام كسانى كه بر صفحه زمين هستند فانى مىشوند و تنها ذات خداوند باقى مىماند "
20- " وَ لاتَدْعُ مَعَ اللهِ إِلَهًا آخَرَ لا إِلَهَ إِلَّا هُوَ كُلُّ شَيْءٍ هَالِكٌ إلَّا وَجْهَهُ لَهُ الْحُكْمُ وَإِلَيْهِ تُرْجَعُونَ " - سورة قصص (28) آية 88 . " و معبود ديگري با خداوند مخوان، خدايي جز او نيست، جز وجه او همه چيز نابود شونده است. فرمان از آنِ اوست و به سوي او بازگردانيده ميشويد. "
