با تشکر از همه دوستانی که در اینت موضوع شرکت کردند و صحبتهایی شد ولی انچه صحبت شد با سوال خانوم ترنم خیلی فاصله داشت .
دو اصطلاح در این مورد هست :
صحت عبادات :صحت عبادات و(یا نماز که مورد سوال است ) بستگی به انجام احکام شرعی ان دارد که طهارت داشته باشد و وضو داشته باشد وضو صحیح باشد قرائت و رکوع و سجده و ذکر رکوع و سجده و.....این احکام را دارا باشد .که وجود این احکام میشود شرط صحت نماز و نماز صحیح است و مکلف و کسی که نماز میخواند بهر حال بریء الذمه شده و تکلیفی که نماز صحیح بر گردن او بوده را انجام داده و در انجام تکلیف کوتاهی نکرده است و خدا هم این نماز را ثبت میکند.
قبولی عبادات : در قبولی عبادات علاوه بر شرط صحت باید شرائط دیگری هم باشد (چون عبادتی قبول میشود که صحیح باشد ) در بیانی نورانی امام صادق علیه السلام اینچنین به شرائط قبولی نماز میپردازند و میفرمایند :
يا ابن جندب قال اللّه جل و عزّ فى بعض ما اوحى: انما اقبل لصلاة ممّن يتواضع لعظمتى و يكف نفسه عن الشهوات من اجلى و يقطع نهاره بذكرى و لايتعظم على خلقى و يطعم الجائع و يكسو العارى و يرحم المصاب و يؤوى الغريب فذلك يشرق نوره مثل الشمس اجعل له فى الظلمة نورا و فى الجهالة حلما اكلأه بعزتى و استحفظه ملائكتى يدعونى فالبّيه و يسألنى فاعطيه فمثل ذلك العبد عندي كمثل جنّات الفردوس لا يسبق اثمارها و لاتتغير عن حالها.(1)
اي جندب خداوند فرمود نماز کسي را مي پذيرم که در پيشگاه عظمت من خشوع کرده و خويش را از شهوات بخاطر من باز دارد و روزش را با ياد من سر کند و بر مخلوقات من تکبر نورزد و گرسنگان را سير و برهنگان را بپوشاند و بر گرفتاران لطف نمايد و آوارگان را پناه دهد. براي چنين آدمي نوري در تاريکيها و بردباري در نادانيها قرار مي دهم و با عزت خود دربرش مي گيرم و فرشتگانم او را حفاظت مي کنند و اگر مرا خواند اجابتش مي کنم و اگر چيزي بخواهد مي دهم و چنين بنده اي نزد من بسان باغهاي بهشت است که حالشان هيچگاه دگرگون نمي شود.
در بیانی دیگر امام باقر علیه السلام میفرمایند :
- قالَ الاْمامُ الباقر - عليه السلام - : الصَّلاةُ عَمُودُ الدّينِ، مَثَلُها كَمَثَلِ عَمُودِ الْفِسْطاطِ، إذا ثَبَتَ الْعَمُودُ ثَبَتَ الاَْوْتادُ وَ الاَْطْناب، وَ إذا مالَ الْعَمُودُ وَانْكَسَرَ لَمْ يَثْبُتْ وَ تَدٌ وَ لا طَنَبٌ.(2)
امام محمد باقر - عليه السلام - فرمود: نماز ستون دين است و مثالش همانند تيرك و ستون خيمه مي باشد كه چنانچه محكم و استوار باشد ميخ ها و طناب هاي اطراف آن پا بر جا خواهد بود ولي اگر ستون سُست يا كج باشد ميخ ها و طنابهاي اطراف آن نمي تواند پا برجا باشد.
این روایت بیانگر این مطلب است که دین مثل خیمه است و این خیمه نیاز به ستون اصلی دارد که ستون همان نماز است که اگر این ستون نباشد مطمئنا خیمه سقوط خواهد کرد اگر چه اطرافش با طناب بسته باشه اما اگر ستون اصلی نباشه خیمه بر پا نمیشه . حالا شما اطراف این خیمه را با طنابهای مختلف که عبارت است از (خمس ،روزه،حج،و.....)ببندیم ولی اگر ستون(نماز )نداشته باشه ایا این خیمه بر پا میشه ؟؟
یا در روایت دیگر داریم که میفرمانید :
اِنّ اوّلَ ما یُحاسب بِهِ العبدَ الصلاةَ ، فاِن قُبلت قُبِل ماسِواها واِن رُدَّت رُدَّ ما سواها
اولین چیزی که مورد سوال واقع میشه نماز است که اگر نماز قبول شد دیگر عبادات در سایه نماز قبول شده و اگر نماز قبول نشه دیگر عبادات هم رد میشه .
مثالی عرض کنم خدمتتون :افسر راهنمایی و ارنندگی وقتی به راننده برخورد میکنه اولین چیزی که میخواد گواهینامه است نه کارت دیگری و اگر هر کارت معتبری دیگری غیر گواهی نامه راننده به افسر بده او قبول نمیکنه چرا که او گواهینامه میخواد .
بعد از مرگ هم اولین چیزی که مورد سوال قرار میگیره نماز است حالا اگر کسی نماز نداشته باشه اگر چه هر عمل عبادی دیگری داشته باشه مورد قبول نمیشه .
نکته پایانی :مرحله اول در نماز صحت نماز است .قبولی نماز هم با توجه به حالات هر شخص و معرفت هر شخص متفاوته .هر کسی با توجه به عبادتی که انجام داده و معرفت و خضوع و خشوع و شرائط قبولی عمل متفاوت است .
اللهم تقبل اعمالنا
ــــــــــــــ
1:بحار الانوار ج 75 ص 285
2:وسائل الشيعه، ج 4، ص 27، ح 4424