لقمان حکیم، بنابر روایات، غلامی سیاه بود.
روزی اربابش که مردی عصبی و تندخو بود، دستور داد گوسفندی را قربانی کردند. به لقمان دستور داد: برو بهترین عضو گوسفند ذبح شده را برایم بیاور.
لقمان هم رفت و زبان گوسفند را برای ارباب آورد.
روز دیگر، ارباب به لقمان دستور داد: برو بدترین و پست ترین عضو گوسفند را بیاور.
لقمان رفت و مجدداً زبان گوسفند را برایش آورد.
ارباب متعجب شد و علّت را پرسید.
لقمان حکیم گفت:
زبان اگر در راه حق حرکت کند و سخن حق و نیکو بگوید، بهترین عضو بدن است. ولی اگر زبان در راه گناه حرکت کند و تابع هواي نفس باشد، بدترين عضو بدن است.
زبان می تواند هم عامل سعادت انسان شود، و هم عامل بدبختی انسان.
ارباب از این سخن پند گرفت و از آن پس سعی کرد رفتار خود را اصلاح کند.
منابع:
دقایقی با قرآن(بر اساس تفسیر نور)، ص 157
بحارالانوار، ج13، ص424
تفسیر کشّاف
پندهاي جاويدان، ص66
بله. میشه با زبان، به مردم چیزهای خوب یاد بدیم، میشه بین دو(یا چند) نفر که با هم مشکل دارند، صلح و آشتی برقرار کنیم و... و با این کارها خیر و سعادت دنیا و آخرت رو به دست بیاریم.
و هم می تونیم با همین زبان، دیگران رو مسخره کنیم، فحش بدیم، دروغ بگیم، تهمت بزنیم، غیبت کنیم، و... و با این کارها، هم خودمون رو بدبخت کنیم، و هم دیگران رو.
واسه همین روایت داریم: اکثر جهنمی ها، به واسطه زبانشان به جهنم می روند.
پیامبر اکرم(صلی الله علیه و آله) فرمود:
بهترین کارها در نزد خداوند، نگهداری زبان است.
منبع: کنزالاعمال،ج 3، ص 551
رسول خدا(صلی الله علیه و آله) فرمود:
هیچگاه ایمان بنده ای کامل نمی شود، مگر اینکه قلب او درست باشد. و قلب او درست نمی شود، مگر اینکه زبانش سالم باشد.
میزان الحکمة، ج8، ص493