در تشریح توافقنامه ژنو برای صهیونیستها؛
[h=1]اوباما: برای اولین بار پیشروی هستهای ایران را متوقف کردیم[/h]
رئیس جمهور آمریکا طی سخنانی گزینه آرمانی و مطلوب واشنگتن را برچیدن تکتک پیچ و مهرههای برنامه هستهای و فراموشی آن از سوی ایران دانست و در عین حال تصریح کرد برای اولین بار در یک دهه گذشته پیشروی برنامه هستهای ایران را متوقف کردیم.[h=1]اوباما: برای اولین بار پیشروی هستهای ایران را متوقف کردیم[/h]
به گزارش مشرق، باراک اوباما در دهمین نشست سالانه مرکز سابان وابسته به اندیشکده بروکینگز درباره مذاکرات هستهای با ایران و توافقنامه موقت ژنو گفت: به خاطر داشته باشید که وقتی من برای اولین بار وارد کاخ سفید شدم، ایران از کمتر از دویست سانتریفیوژ به هزاران دستگاه و در برخی موارد دستگاههای پیشرفتهتر رسیده بود. برنامه آنها به نقطهای رسیده بود که در آن ظرفیت آستانه هستهایشان سرعت پیدا کرده بود به گونهای که ما را نگران میکرد از این رو من به تیم خود و شرکای بینالمللیمان گفتم که باید جدیتر به قضیه نگاه کنیم و برداشت ایران را از هزینه- فایده برنامهشان تغییر دهیم.مجموعه بیسابقهای از تحریم ایجاد کردیم که اقتصاد ایران را تحت تاثیر قرار داد و درآمدهای نفتیاش را بیش از نصف کاهش داد.
اوباما افزود: اما همانطور که بارها گفتهام حتی با وجود این که هیچ گزینهای را از روی میز حذف نمیکنم، آنچه که باید آزمایش کنیم، احتمال حل و فصل دیپلماتیک این مسئله است. و این معاملهای است که توانستیم در مراحل نخست به لطف تلاشهای جانکری و همکارانش در گروه پنج بعلاوه یک در ژنو منعقد کنیم. رئیسجمهور آمریکا افزود: پس، به دقت به کاری که ما انجام دادیم، نگاه کنید. برای اولین بار در یک دهه گذشته، ما پیشرویهای برنامه هستهای ایران را متوقف کردیم. ما نه تنها اطمینان حاصل کردهایم که در فردو و نطنز سانتریفوژهای جدید نصب نمیشود بلکه از آنها خواستهایم غنیسازی بیست درصدی خود را عقب برانند.
نگرانی این بود که اگر ایران به مقادیر زیاد از این نوع اورانیوم دست یابد، ظرفیت کافی برای پیشروی و ساخت یک بمب هستهای را خواهد داشت. ما این مقدار را به صفر میرسانیم. پیشروی تاسیسات اراک را که یک مسیر اضافه (پلوتونیوم) به سمت ساخت بمب هستهای باز میکند، متوقف میکنیم.
اوباما در ادامه سخنان خود در مرکز سابان گفت: ما هر روز بازرسان را در فرود و نطنز خواهیم داشت. بازرسیهای بیشتر در اراک انجام خواهد شد. و در نتیجه، در این دوره شش ماهه، ایران نمیتواند برنامه خود را به پیش ببرد یا به ذخایر اورانیوم غنیشدهاش (غنای بالا) بیفزاید.
وی در ادامه با لحنی توهینآمیز گفت: هماکنون آنچه ما در عوض این اقدامات انجام دادهایم، این تحریمها به قوت خود باقی میماند. زیرساخت تحریمها در بخش نفت، مالی و بانکی باقی میماند. کاری که ما کردیم این بود که کمی شیر آب را باز کردیم و همانطور که گفتیم، حداکثر هفت میلیارد دلار از یکصد میلیارد دلار دارایی آنها که در نتیجه تحریمهای ما مسدود شده است، آزاد میشود. بدین ترتیب زمان و فضای لازم برای ما به وجود میآید تا ببینیم آیا آنها میتوانند در یک مسیر، یک توافق جامع و دائمی که به ما اطمینان میدهد آنها قصد ساخت بمب هستهای ندارند، حرکت کنند.
اوباما در پاسخ افزود یکی از مسائلی که ما را همیشه نگران میکرد این بود که اگر در تلاش برای حل و فصل دیپلماتیک این مسئله حسن نیت نشان ندهیم، تحریمها به تدریج فرو میریزد.
آنچه مورد تاکید ماست این است که هیچکدام از تحریمهای کلیدی لغو نمیشوند، ما یک روزنه کوچک باز میکنیم که آنها (ایرانیها) از طریق آن میتوانند به بخشی از درآمدهای خود دسترسی پیدا کنند اما ما میتوانیم آن را کنترل کنیم و این لغو برگشتپذیر است. در طول این دوره شش ماهه اگر ایران نشان دهد که پایبند توافقنامه نیست و در مذاکره حسننیت ندارد، ما میتوانیم تحریمها را بازگردانیم و حتی آنها را تشدید کنیم. اوباما تاکید کرد اگر ما میتوانستیم گزینهای ایجاد کنیم که در آن ایران تکتک پیچ و مهرههای برنامه هستهایاش را برچیند و احتمال داشتن برنامه هستهای را برای همیشه فراموش کند و بدین طریق از توانمندیهای نظامیاش نیز خلاص شود، این گزینه را در پیش میگرفتیم. اما من میخواهم مطمئن شوم که همه متوجه موضوع شدهاند- این که آن گزینه خاص وجود ندارد. از این رو ما ناچاریم با توجه به گزینههای موجود تصمیمگیری کنیم و بهترین راه را برای اطمینان یافتن از این که ایران به سلاح هستهای نمیرسد، انتخاب کنیم. و بهترین راه برای اطمینان یافتن از این مسئله، آزمودن مسیر دیپلماتیک است و این مسیر براساس اعتماد نیست بلکه براساس راستیآزماییهای ماست. در ضمن این واقعیت که ایران در خاورمیانه و جهان رفتارهایی مضر برای آمریکا و اسرائیل دارد، فراموش نمیشود.
به گزارش واحد مرکزی خبر اوباما افزود: ما به تلاش خود برای به چالش کشیدن اقدامات آنها (ایران) ادامه میدهیم. ما تسلیم تهدیداتی که علیه دوستان و متحدانمان در منطقه وجود دارد، نمیشویم و این نکته را کاملا روشن کردهایم. تعهد ما به امنیت اسرائیل خیلی مقدس است و آنها این را میدانند. آنها هیچ شکی دراینباره ندارند.
اوباما همچنین طی نشست پرسش و پاسخ با جمعی از صهیونیستها در اندیشکده بروکینگز شانس توافق نهایی هستهای با ایران را 50-50 یا حتی کمتر دانست.
در این برنامه که مستقیم از تلویزیون رژیم اسرائیل پخش میشد، وی تأکید کرد: آنچه که ما میتوانیم به مرحله آزمون بگذاریم، این احتمال است که آیا میتوانیم این مسئله را از راه دیپلماتیک رفع کنیم. اگر در پایان 6 ماه مشخص شود که ما نمیتوانیم به توافق برسیم، اوضاع بدتر نمیشود. تحریمهای آمریکا علیه ایران به طور کامل بازمیگردد و اگر ایران به توافق پایبند نباشد، تحریمها حتی شدیدتر میشود.
رئیسجمهور آمریکا تصریح کرد: گرچه توافق موقت 1+5 با ایران در «ژنو» حق غنیسازی به تهران نمیدهد اما این کشور اجازه دارد تحت یک توافق دائم، با داشتن قابلیت غنیسازی اندک، برنامه صلحآمیز هستهای داشته باشد.
اوباما ضمن اعلام این مطلب تأکید کرد که مرحله آخر میتواند اجازه غنیسازی محدود را به ایران بدهد و در این شرایط فعالیتهای ایران تحت بازرسی و نظارت سرزده قرار میگیرد و این قابلیت به اندازهای محدود است که عملا قابلیت ساخت تسلیحات هستهای برای ایران وجود نخواهد داشت.