[h=2]ویژگی یاران امام زمان از دیدگاه امام صادق(ع)[/h]
در احادیث و روایاتی که از امام صادق (ع) به ما رسیده است روایات بیشماری وجود دارد که به موضوع مهدویت و امام زمان(عج) پرداخته شده ا
ست ، از جمله این موضوعات ویژگی های یاران امام زمان است که در کلام امام صادق (ع) به زیبایی تبیین شده است
با توجه به روايات، ميتوان ويژگيها و صفات ياران را چنين برشمرد:
1. معرفت عميق به خدا و امام خويش
در حديثي از امام صادق علیه السلام نقل شده است:
«در قلوب آنان (ياران مهدي عج) شكّي به ذات خدا نيست».
(بحارالانوار، ج52، ص307، ح82)
چنان به خداوند معرفت دارند كه ذرّهاي ترديد و شك در آنان راه ندارد.
در روايتي از امام سجاد علیه السلام در باره با صفات منتظران زمان غيبت نقل شده است:
«آنان كساني هستند كه به امامت آن بزرگوار اعتقاد دارند». (كمالالدين، ج1، ب31، ح2)
اين اعتقاد، برخاسته از عقل و درك است. حضرت، در ادامه ميفرمايد:
خداوند متعال، عقل و فهم و معرفتي به آنان داده است كه غيبت نزد آنان، به منزله مشاهده است.
2. اطاعت كامل
نتيجه معرفت صحيح، اطاعت همه جانبه از امام است. از امام صادق علیه السلام چنين نقل شده است:
«اطاعت آنان از امام، از فرمانبرداري كنيز در برابر مولايش بيشتر است». (بحارالانوار، ج52، ص307، ح 82)
3. عبادت و صلابت
آنان كه از پيشواي خود الگو گرفتهاند، روزها و شبها را با ياد شيرين حق و مناجات با او سپري ميکنند. امام صادق علیه السلام درباره آنان فرمود:
«شبها را با عبادت به صبح ميرسانند و روزها را با روزه به پايان ميبرند». (يوم الخلاص، ص224)
و اين ياد حق، در همه حالات آنان تجلّي دارد.
همين ذكر دايمي و هميشگي خدا است كه از آنان، مرداني آهنين ميسازد كه هيچ چيز صلابت و استواري آنان را درهم نميشكند. امام صادق علیه السلام فرمود:
«آنان، مرداني هستند كه گويا دلهايشان پارههاي آهن است». (بحارالانوار، ج52، ص307، ح 82)
4. جان نثاري و شهادت طلبي
معرفت عميق به خدا و امام، نگاه آنان را به زندگي و حقيقت انسانيت، تنظيم ميكند و شناخت صحيحي از هدف زندگي و وظيفه يك انسان به آنان ميدهد. آنان در مييابند كه براي كسب كمال، زندگي ميكنند و ميفهمند كه راه تحصيل كمال، آن است كه همه وجودشان براي خدا و دين خدا باشد؛ از اين رو حاضر به هر نوع فداكاري و ايثارند. امام صادق علیه السلام فرمود:
]ياران مهدي علیه السلام [ در ميدان رزم، گرد او ميگردند و با جان خود، از او محافظت ميكنند. (بحارالانوار، ج52، ص307، ح82)
آنان كه خدا و امام را شناختند، نهايت آرزويشان، شهادت در راه خدا و در ركاب امام است. امام صادق علیه السلام فرمود:
«آنان آرزو ميكنند در راه خدا به شهادت برسند». (همان)
5. شجاعت و دليري
ياران مهدي علیه السلام مانند مولايشان، افرادي شجاع و مرداني پولادين هستند كه از هيچ چيز جز خدا هراس ندارند. امام علي علیه السلام در وصف آنان فرمود:
«همه آنان، شيراني هستند كه از بيشه بيرون شدهاند و اگر اراده كنند، كوهها را از جا ميكنند». (يوم الخلاص، ص224)
6. صبر و بردباري
مبارزه برضد ظلم جهاني و تلاش براي برقراري عدالت، با رنج و مشقتهاي فراوان همراه است. ياوران امام، در راه تحقّق آرمانهاي جهاني امام مهدي علیه السلام همه ناگواريها را به جان ميخرند؛ ولي از سر اخلاص و تواضع، عمل خود را ناچيز ميشمارند. امام علي علیه السلام ميفرمايد:
آنان، گروهي هستند كه به سبب صبر و بردباري در راه خدا، بر خداوند منّت نميگذارند و از اين كه جان خويش را تقديم حضرت حق ميكنند، به خود نميبالند و آن را بزرگ نميشمارند. (يومالخلاص، ص224)
7. اتحاد و همدلي
آنان، خودخواهيها و خواستههاي شخصي را از خود دور كردهاند. همه چيز را براي هدف واحد ميخواهند و زير يك پرچم به قيام ميپردازند. امام علي علیه السلام ميفرمايد:
«ايشان، يكدل و هماهنگ هستند». (يومالخلاص، ص223)
8. زهد و پارسايي
امام علي علیه السلام در وصف ياران مهدي علیه السلام فرموده است:
«او، از يارانش بيعت ميگيرد كه طلا و نقرهاي نيندوزند و گندم و جويي ذخيره نكنند. (منتخب الاثر، فصل 6، ب11، ح4)
آنان، اهداف بلندي دارند و براي آرماني بزرگ برخاستهاند؛ لذا ماديات و دنيا نبايد آنان را از هدف باز دارد؛ بنابراين كساني كه با ديدن زرق و برق دنيا، چشمهايشان خيره شده و دلهايشان ميلرزد، ميان ياوران امام، جايي ندارند. البته نبايد فراموش كرد كه اين حالات و ويژگيها، يكباره در انسان متجلّي نميشود و آدمي، به آنها متّصف نميشود؛ بلكه بايد سالها براي تحصيل آنها تلاش كند؛ از اين رو، ياران مهدي علیه السلام در دوران غيبت، به سازندگي مشغول ميشوند.
ياور مهدي علیه السلام در همه حال پيرو امام خود است و اطاعت از او را، سر لوحه زندگي خود قرار ميدهد. پيامبر اکرم صلی الله و علیه و آله و سلم فرمود:
«طوُبي لِمَن اَدرَکَ قائِمَ اَهلِ بَيتي وَ هُوَ مُقتَدٍ بِه قَبلَ قِيامِه يأتَمُّ بِهِ؛
خوشا به حال کسي که قائم اهل بيت مرا درک کند، در حالي که پيش از قيامش، به او اقتدا كرده و از او پيروي نمايد». (بحارالانوار، ج52، ص129)
روشن است که بدون يار و ياور نبايد منتظر حرکت و اقدامي بود، هر چند برنامه و رهبر آماده باشد.[1]
[1] . براي آگاهي بيشتر ر.ك: نصرت الله آيتي، فصلنامه انتظار موعود، ش3، سال 1381.
در احادیث و روایاتی که از امام صادق (ع) به ما رسیده است روایات بیشماری وجود دارد که به موضوع مهدویت و امام زمان(عج) پرداخته شده ا
با توجه به روايات، ميتوان ويژگيها و صفات ياران را چنين برشمرد:
1. معرفت عميق به خدا و امام خويش
در حديثي از امام صادق علیه السلام نقل شده است:
«در قلوب آنان (ياران مهدي عج) شكّي به ذات خدا نيست».
(بحارالانوار، ج52، ص307، ح82)
چنان به خداوند معرفت دارند كه ذرّهاي ترديد و شك در آنان راه ندارد.
در روايتي از امام سجاد علیه السلام در باره با صفات منتظران زمان غيبت نقل شده است:
«آنان كساني هستند كه به امامت آن بزرگوار اعتقاد دارند». (كمالالدين، ج1، ب31، ح2)
اين اعتقاد، برخاسته از عقل و درك است. حضرت، در ادامه ميفرمايد:
خداوند متعال، عقل و فهم و معرفتي به آنان داده است كه غيبت نزد آنان، به منزله مشاهده است.
2. اطاعت كامل
نتيجه معرفت صحيح، اطاعت همه جانبه از امام است. از امام صادق علیه السلام چنين نقل شده است:
«اطاعت آنان از امام، از فرمانبرداري كنيز در برابر مولايش بيشتر است». (بحارالانوار، ج52، ص307، ح 82)
3. عبادت و صلابت
آنان كه از پيشواي خود الگو گرفتهاند، روزها و شبها را با ياد شيرين حق و مناجات با او سپري ميکنند. امام صادق علیه السلام درباره آنان فرمود:
«شبها را با عبادت به صبح ميرسانند و روزها را با روزه به پايان ميبرند». (يوم الخلاص، ص224)
و اين ياد حق، در همه حالات آنان تجلّي دارد.
همين ذكر دايمي و هميشگي خدا است كه از آنان، مرداني آهنين ميسازد كه هيچ چيز صلابت و استواري آنان را درهم نميشكند. امام صادق علیه السلام فرمود:
«آنان، مرداني هستند كه گويا دلهايشان پارههاي آهن است». (بحارالانوار، ج52، ص307، ح 82)
4. جان نثاري و شهادت طلبي
معرفت عميق به خدا و امام، نگاه آنان را به زندگي و حقيقت انسانيت، تنظيم ميكند و شناخت صحيحي از هدف زندگي و وظيفه يك انسان به آنان ميدهد. آنان در مييابند كه براي كسب كمال، زندگي ميكنند و ميفهمند كه راه تحصيل كمال، آن است كه همه وجودشان براي خدا و دين خدا باشد؛ از اين رو حاضر به هر نوع فداكاري و ايثارند. امام صادق علیه السلام فرمود:
]ياران مهدي علیه السلام [ در ميدان رزم، گرد او ميگردند و با جان خود، از او محافظت ميكنند. (بحارالانوار، ج52، ص307، ح82)
آنان كه خدا و امام را شناختند، نهايت آرزويشان، شهادت در راه خدا و در ركاب امام است. امام صادق علیه السلام فرمود:
«آنان آرزو ميكنند در راه خدا به شهادت برسند». (همان)
5. شجاعت و دليري
ياران مهدي علیه السلام مانند مولايشان، افرادي شجاع و مرداني پولادين هستند كه از هيچ چيز جز خدا هراس ندارند. امام علي علیه السلام در وصف آنان فرمود:
«همه آنان، شيراني هستند كه از بيشه بيرون شدهاند و اگر اراده كنند، كوهها را از جا ميكنند». (يوم الخلاص، ص224)
6. صبر و بردباري
مبارزه برضد ظلم جهاني و تلاش براي برقراري عدالت، با رنج و مشقتهاي فراوان همراه است. ياوران امام، در راه تحقّق آرمانهاي جهاني امام مهدي علیه السلام همه ناگواريها را به جان ميخرند؛ ولي از سر اخلاص و تواضع، عمل خود را ناچيز ميشمارند. امام علي علیه السلام ميفرمايد:
آنان، گروهي هستند كه به سبب صبر و بردباري در راه خدا، بر خداوند منّت نميگذارند و از اين كه جان خويش را تقديم حضرت حق ميكنند، به خود نميبالند و آن را بزرگ نميشمارند. (يومالخلاص، ص224)
7. اتحاد و همدلي
آنان، خودخواهيها و خواستههاي شخصي را از خود دور كردهاند. همه چيز را براي هدف واحد ميخواهند و زير يك پرچم به قيام ميپردازند. امام علي علیه السلام ميفرمايد:
«ايشان، يكدل و هماهنگ هستند». (يومالخلاص، ص223)
8. زهد و پارسايي
امام علي علیه السلام در وصف ياران مهدي علیه السلام فرموده است:
«او، از يارانش بيعت ميگيرد كه طلا و نقرهاي نيندوزند و گندم و جويي ذخيره نكنند. (منتخب الاثر، فصل 6، ب11، ح4)
آنان، اهداف بلندي دارند و براي آرماني بزرگ برخاستهاند؛ لذا ماديات و دنيا نبايد آنان را از هدف باز دارد؛ بنابراين كساني كه با ديدن زرق و برق دنيا، چشمهايشان خيره شده و دلهايشان ميلرزد، ميان ياوران امام، جايي ندارند. البته نبايد فراموش كرد كه اين حالات و ويژگيها، يكباره در انسان متجلّي نميشود و آدمي، به آنها متّصف نميشود؛ بلكه بايد سالها براي تحصيل آنها تلاش كند؛ از اين رو، ياران مهدي علیه السلام در دوران غيبت، به سازندگي مشغول ميشوند.
ياور مهدي علیه السلام در همه حال پيرو امام خود است و اطاعت از او را، سر لوحه زندگي خود قرار ميدهد. پيامبر اکرم صلی الله و علیه و آله و سلم فرمود:
«طوُبي لِمَن اَدرَکَ قائِمَ اَهلِ بَيتي وَ هُوَ مُقتَدٍ بِه قَبلَ قِيامِه يأتَمُّ بِهِ؛
خوشا به حال کسي که قائم اهل بيت مرا درک کند، در حالي که پيش از قيامش، به او اقتدا كرده و از او پيروي نمايد». (بحارالانوار، ج52، ص129)
روشن است که بدون يار و ياور نبايد منتظر حرکت و اقدامي بود، هر چند برنامه و رهبر آماده باشد.[1]
[1] . براي آگاهي بيشتر ر.ك: نصرت الله آيتي، فصلنامه انتظار موعود، ش3، سال 1381.