توصیه های امام رضا علیه السلام درباره ماساژ درمانی

[زینب]

قدس آنلاین – حسینعلی پورافضلی: ماساژ درمانی و مالیدن روغن بر بدن از دیرباز نقش مهمی را در مراقبت از سلامت بدن ، درمان بیماریها و زیبایی بر عهده داشته و تاثیر شفا بخش آن در طب سنتی همواره مورد توجه بوده است.

در طب اسلامی از ماساژ و روغن مالی بدن برای ایجاد گردش خون مناسب و رفع خستگی و خمودگی و ایجاد تفریح برای اعضای مختلف بدن و تقویت روحیه بیمار استفاده شده است. از حضرت امیرالمؤمنین علیه السلام روایت شده است که روغن مالیدن پوست را نرم می کند و دماغ را زیاد مى کند و مجارى آب را در بدن آسان می کند و خشونت جلد، یا بدحالى ، و تنگى روزی را برطرف می کند و رو را نورانى می گرداند.

 

[زینب]

امام رضا علیه السلام در باره اهمیت این روش درمانی در تامین نیرو و نشاط بدن می فرماید:
وَ أَرْوِی أَنَّهُ لَوْ کَانَ شَیْ ءٌ یَزِیدُ فِی الْبَدَنِ لَکَانَ الْغَمْزُ یَزِیدُ وَ اللَّیِّنُ مِنَ الثِّیَابِ وَ کَذَلِکَ الطِّیبُ وَ دُخُولُ

الْحَمَّامِ وَ لَوْ غُمِزَ الْمَیِّتُ فَعَاشَ لَمَا أَنْکَرْتُ ذَلِکَ.؛

روایت می کنم که اگر چیزی موجب افزایش [ نیرو و نشاط] بدن باشد ، ماساژ دادن بدن و لباس نرم ، همچنین بوی خوش و استحمام [ جزیی از آن ] است و اگر مرده ای در اثر ماساژ دادن زنده شده ، من انکار نمی کنم.(1)

​

 

[زینب]

در روایات زیادی از ائمه به استفاده از روغن زیتون و ماساژ بدن با آن سفارش شده است. از جمله آنکه امام رضا(ع) از حضرت علی(ع) نقل می کنند که رسول خدا (ص) فرمودند:

زیتون را بخور و آن را بر بدنت بمال؛ زیرا هرکس آن را بخورد و با آن روغن مالی کند، شیطان چهل روز به او نزدیک نمی شود.

امام رضا علیه السلام همچنین در خواص این روغن اعجاب انگیز فرموده اند :

«عَلَیکُمْ بِالزَّیتِ فَإِنَّهُ یکْشِفُ الْمِرَّةَ وَ یذْهِبُ الْبَلْغَمَ وَ یشُدُّ الْعَصَبَ وَ یذْهَبُ بِالضَّنَی وَ یحَسِّنُ الْخُلُق‏ و یطیب النفس و یذهب بالغم».

بر شما لازم است که از زیت (روغن زیتون یا هر گونه روغن مایع) استفاده کنید؛ زیرا صفرا را آشکار و بلغم را از بین میبرد و عصب را تقویت، بیماری را نابود و اخلاق انسان را نیکو میکند، روح را آرامش میدهد و غم را از بین میبرد.(2)

و شبیه این مضمون امام رضا (ع) در جایی دیگر فرموده اند :

«نِعْمَ الطَّعَامُ الزَّیتُ یطَیبُ النَّکْهَةَ وَ یذْهَبُ بِالْبَلْغَمِ وَ یصَفِّی اللَّوْنَ وَ یشُدُّ الْعَصَبَ وَ یذْهَبُ بِالْوَصَبِ وَ یطْفِئُ الْغَضَب‏؛»

روغن زیتون، خوب طعامی است که دهان را خوشبو میکند، بلغم را میبرد، رنگ پوست را درخشنده مینماید، عصب را نیرومند و بیماری را نابود میکند و خشم را فرو مینشاند.(3) ​

 

[زینب]

امام رضا علیه السلام همچنین برای رهایی از درد اسافل و تسکین درد بواسیر علاوه بر خوردن هر شب هفت دانه خرماى برنیک با کمى کره گاو ، چرب کردن و ماساژ محل درد را با روغن زنبق توصیه می کنند. همچنین در طب الرضا آمده است کسى که مى‏خواهد باد سرد را از خود دور کند لازمست گاهى‏ حقنه کرده و بر بدن خود روغن بمالد با حوله آب گرم تن خود را ماساژ دهد، در آب گرمى که داروهاى گرم در آن ریخته باشد زیاد مکث کند.(4)

​

در حدیث دیگری نقل شده است که امام رضا علیه السلام فرمود که روغنى براى ایشان بعمل آوردند، که در آن مشک و عنبر داخل کرده بودند و فرمود که در کاغذى آیة الکرسى و سوره قُلْ اَعوُذُ بِرَبِّ النّاسِ وَقُلْ اَعُوذُ بِرَّبِ الْفَلَقِ و آیه چند از آیات حفظ نوشتند و در میان غلاف شیشه آن روغن گذاشتند، و پیوسته آن را به محاسن خود می مالیدند.

 

[زینب]

امام رضا(ع) همچنین برای درمان ترکیدگی لبها فرموده اند:

مَن أرادَ ألاّ تُشقَقَ شَفَتاهُ، ولا یَخرُجَ فیها ناسورٌ، فَلیُدَهِّن حاجِبَیهِ .

هر کس مى خواهد که لب هایش نترکد و از آن ناسور بیرون نزند، به ابروهاى خود، روغن بمالد.(5)

همچنین در تاریخ نوشتهاند وقتى پاى خلیفه مأمون آماس زیاد کرده و در شرف سیاه شدن بود و قصدجراحى آن را داشتند،مشاور مأمون به حضرت امام رضا علیه السلام متوسل شد. حضرت تجویز ضماد سرگین گاو را نمودند و با بهکارگیرى آن ورم پا بهبود یافت و نیازى به عملجراحى پیش نیامد.

یکی دیگر از روغن های مورد تاکید امام رضا (ع) برای ماساژ بدن روغن بنفشه است. آن حضرت می فرماید: إذا أرَدتَ ألاّ یَظهَرَ فی بَدَنِکَ بَثرَةٌ ولا غَیرُها ، فَابدَأ عِندَ دُخولِ الحَمّامِ بِدُهنِ بَدَنِکَ ، بِدُهنِ البَنَفسَجِ. اگر مى خواهى که در بدنت جوش و جز آن رخ ننماید، هنگام در آمدن به حمام ، چرب کردن بدن خود را به روغن بنفشه ، آغاز کن.(6)

 

[زینب]

پانوشتها:
1. دانشنامه احادیث پزشکی ج 1 ص 99
2. عیون اخبار الرضا، باب 31/ حدیث 81
3. مکارم الاخلاق، ص190
4. طب الرضا علیه السلام / ترجمه امیر صادقى، ص: 72
5. بحار الأنوار ، جلد 62 ، صفحه 322
6. طبّ الإمام الرضا علیه‏السلام ، صفحه 31 ، بحار الأنوار ، جلد 62 ، صفحه 322