يكي از شاگردان از حضرتش سؤال كرد: فرشتگان اعمال ما را كه مي نويسند بجاست؛ براي اينكه مي بينند و مي نويسند. امّا آيا خاطرات و نيّت هايي را كه فقط از دل گذرانده ايم و هنوز به لباس عمل در نياورده ايم هم مي نويسند؟ آنها را كه نمي بينند پس از كجا مي فهمند تا بنويسند؟ و اين كه خداوند مي فرمايد: وَاِنْ تُبْدُوا ما في اَنفَسِكُمْ أوْ تُخْفُوهُ يُحاسِبْكُمْ بِهِ اللّه اسرار دروني را كه به كسي افشا نكرده ايد، در قيامت بايد حسابش را پس بدهيد. اين اسرار دروني را فرشتگان چگونه مي دانند و از كجا مي نويسند؟ حضرت فرمودند: آيا بوي باغ و بستان و بوي كثافت و گنداب يكي است؟ اگر از كنار باغي پر از گل و معطر بگذريد، بوي خوب احساس مي كنيد. و چنانچه بوي بد به مشام انسان برسد، مي فهمد كه اينجا كثافت و زباله است. از بو ميتوان فهميد كه از كنار باغ ميگذريم يا از كنار چاه. فرشتگان از بوي خوشْ تشخيص مي دهند كه در قلب اين مؤمن اسرار و نيّت ها و اراده ها خير و طيّب و طاهر است. و نيز از بوي بد هم فرشتگان مي فهمند كه در درون اين شخص، پليدي است. چه جور ميشود كه انسان در چاه زندگي كند و از بوي چاه اظهار تنفر نكند و با خبر نباشد؟ اگر كسي به ملكوت رسيده باشد، بوي بد و خوب ديگران هم به مشام او ميرسد، مؤمن را ازمنافق باز مي شناسد. روزي علي(عليه السّلام) مشغول سخنراني بود، عدهاي پاي منبر حضرت نشسته بودند. بعضي از جاسوسان اموي خبر آوردند كه «خالد بن عرفطه» مُرد! حضرت اعتنا نكردند. عده اي قبول كرده پذيرفتند كه خالد مُرده است.حضرت به سخنان خود ادامه دادند. بار ديگر گفته شد: خالد مُرد. حضرت اعتنا نكردند. بار سوم گفتند: يا اميرالمؤمنين. اين خبر رسمي شد. فرمودند: نه؛ او نمرده است او هنوز شورش و بلوايي در پيش دارد و به تحريك حكومت هاي طاغي، عليه من مي شورد و از درب اين مسجد وارد مي شود. آنگاه حضرت به كسي كه پاي منبر بود اشاره كرده فرمود: پرچم او هم به دست اين شخص است كه عليه حق قيام ميكند! او هنوز نمرده است! اين قضيه بعدها واقع شد. و اين عِلم غيب اميرمؤمنان(سلام اللّه عليه) و آشنايي به اسرار دروني كسي كه پاي سخنان حضرت نشسته تحقق پيدا كرد. حضرت، مانند فرشته هاي، كه درون افراد را مي بيند و ميداند درون چه كسي باغ و درون چه فردي گنداب است، درون وي را ديد.
پي نوشت:
1- بقره. آيت ا... جوادي آملي-سايت اسراء
پي نوشت:
1- بقره. آيت ا... جوادي آملي-سايت اسراء