[h=1]
[/h] دستور دعا كردن :
(اسْئَلُكَ) ؛ از تو سؤال می كنم. سؤال اگر به زبان استعداد شد دست رد به سينه سائل نمى خورد و دعايش پذيرفته و مستجاب خواهد شد، زيرا فاعل و كسى كه خواسته را انجام مى دهد تمام و فوق تمام است و فيض آن حضرت، كامل و فوق كمال است و اگر فيض، ظهور ندارد و افاضه نمى شود از ناحيه ی نقصان استعداد است. پس اگر پذيرنده، استعداد پذيرش فيض را داشته باشد، فيض الهى از خزينه هايى كه پايان ندارد و كمبودى در آن ها ايجاد نمى شود و از معادن فيضى كه غير متناهى است و نقصان پذير نيست، بر او افاضه خواهد شد.
در حقيقت اخلاص :
پس دعا كننده را سزاوار چنين است كه تا مى تواند باطن خود را منزّه كند و آن را از آلودگى ها و ملكات پست تهى سازد تا دعايش از مرحله گفتار به مقام حال، و از مقام حال به لسان استعداد رسد و از ظاهر به باطن سرايت كند تا دعايش مستجاب گردد و به مقصدش نائل شود.
پس كوشش كن تا مگر باطنت دعا كند و باطنت طالب باشد تا درهاى ملكوت بر قلبت گشوده شود و اسرار جبروت بر سرّت و ضميرت منكشف گردد و كشتى عقلت در درياهاى خير و بركات به حركت درآمده، به ساحل هاى نجات برسد و تو را از گرداب هاى هلاك نجات بخشد و با دو بال (علم و عمل) از اين سراى تاريك و خانه ی هلاكت و بدبختى به عالم انوار پرواز نمايد.
و مبادا در مقابل اين صفات حسنى و امثال عليا كه آسمان ها و زمين ها بر آن ها استوار است و همه ی عوالم با نور آن ها روشن است، رسيدن به شهوت هاى پست و لذّت هاى فانى و پوسيده و غرض هاى حيوانى و كمالات چهارپايان و درندگان را در نظر داشته باشى، بلكه بايد در طلب كرامت هاى الهى و انوار عقلى و كمالات لايق مقام انسان به عنوان آن كه انسان است، باشى و بهشتى را كه به پهناى آسمان ها و زمين طلب كنى.
تازه اين هم در ابتداى سير و سلوك است و گر نه نيكى هاى نيكمردان براى مقرّبين گناه محسوب مى شود.
بنابراين، عارف كامل كسى است كه قلب خود را هم چون هيولى كه هر صورتى را مى پذيرد آماده پذيرش هر صورتى سازد كه محبوب، آن صورت را به آن قلب بدهد و هيچ صورت و فعليّتى را از پيش خود مطالبه نكند، و از هر دو عالم بگذرد و به هر دو نشأه پشت پا زند،
چنان كه عارف شيراز گويد:
در ضمير ما نمىگنجد به غير از دوست كس
هر دو عالم را به دشمن ده كه ما را دوست بس
و در جاى ديگر گويد:
نيست در لوح دلم جز الف قامت دوست
چه كنم حرف دگر ياد نداد استادم
و اين است حقيقت آن اخلاصى كه در روايت به آن اشاره شده كه هر كس چهل روز براى خدا اخلاص از خود نشان دهد چشمه هاى حكمت از دل او بر زبانش جريان مى يابد.
و در كافى از امام رضا عليه السّلام نقل شده است كه اميرالمؤمنين عليه السّلام مى فرمود: خوشا به حال كسى كه عبادت و دعا را براى خدا خالص كند، و دلش را به آن چه چشمش مى بيند مشغول نسازد، و ياد خدا را به آن چه گوشش مى شنود فراموش نكند، و به آن چه به ديگرى داده شده سينه اش اندوهگين نگردد.
پس مرگ بر بنده اى كه ادّعاى بندگى كند آن گاه آقا و مولاى خود را به اسماء و صفاتى بخواند كه آسمان هاى ارواح و زمين هاى اشباح با آن اسماء و صفات استوار است، ولى خواسته اش شهوت هاى نفسانى و رذايل حيوانى باشد و تاريكي هايى را بخواهد كه روى هم انباشته شده است و رياست هاى باطل و دست باز و قدرت كامل در شهرها و مسلّط شدن بر بندگان خدا خواسته او باشد.
تو را ز كنگره عرش مىزنند صفير
ندانمت كه در اين دامگه چه افتاده است؟
و اى خوشا به حال بنده اى كه پروردگارش را به خاطر خود او عبادت كند و خالص براى او شده باشد و به جز او منظورش نباشد و شهوت هاى دنيوى و مقامات اخروى را خريدار نباشد.
غلام همّت آنم كه زير چرخ كبود
ز هر چه رنگ تعلّق پذيرد آزاد است
(شرح دعای سحر/ حضرت امام خمینی رحمه الله / ص 38 - 41 / مؤسّسه ی تنظیم و نشر آثار امام خمینی رحمه الله)
[/h] دستور دعا كردن :
(اسْئَلُكَ) ؛ از تو سؤال می كنم. سؤال اگر به زبان استعداد شد دست رد به سينه سائل نمى خورد و دعايش پذيرفته و مستجاب خواهد شد، زيرا فاعل و كسى كه خواسته را انجام مى دهد تمام و فوق تمام است و فيض آن حضرت، كامل و فوق كمال است و اگر فيض، ظهور ندارد و افاضه نمى شود از ناحيه ی نقصان استعداد است. پس اگر پذيرنده، استعداد پذيرش فيض را داشته باشد، فيض الهى از خزينه هايى كه پايان ندارد و كمبودى در آن ها ايجاد نمى شود و از معادن فيضى كه غير متناهى است و نقصان پذير نيست، بر او افاضه خواهد شد.
در حقيقت اخلاص :
پس دعا كننده را سزاوار چنين است كه تا مى تواند باطن خود را منزّه كند و آن را از آلودگى ها و ملكات پست تهى سازد تا دعايش از مرحله گفتار به مقام حال، و از مقام حال به لسان استعداد رسد و از ظاهر به باطن سرايت كند تا دعايش مستجاب گردد و به مقصدش نائل شود.
پس كوشش كن تا مگر باطنت دعا كند و باطنت طالب باشد تا درهاى ملكوت بر قلبت گشوده شود و اسرار جبروت بر سرّت و ضميرت منكشف گردد و كشتى عقلت در درياهاى خير و بركات به حركت درآمده، به ساحل هاى نجات برسد و تو را از گرداب هاى هلاك نجات بخشد و با دو بال (علم و عمل) از اين سراى تاريك و خانه ی هلاكت و بدبختى به عالم انوار پرواز نمايد.
و مبادا در مقابل اين صفات حسنى و امثال عليا كه آسمان ها و زمين ها بر آن ها استوار است و همه ی عوالم با نور آن ها روشن است، رسيدن به شهوت هاى پست و لذّت هاى فانى و پوسيده و غرض هاى حيوانى و كمالات چهارپايان و درندگان را در نظر داشته باشى، بلكه بايد در طلب كرامت هاى الهى و انوار عقلى و كمالات لايق مقام انسان به عنوان آن كه انسان است، باشى و بهشتى را كه به پهناى آسمان ها و زمين طلب كنى.
تازه اين هم در ابتداى سير و سلوك است و گر نه نيكى هاى نيكمردان براى مقرّبين گناه محسوب مى شود.
بنابراين، عارف كامل كسى است كه قلب خود را هم چون هيولى كه هر صورتى را مى پذيرد آماده پذيرش هر صورتى سازد كه محبوب، آن صورت را به آن قلب بدهد و هيچ صورت و فعليّتى را از پيش خود مطالبه نكند، و از هر دو عالم بگذرد و به هر دو نشأه پشت پا زند،
چنان كه عارف شيراز گويد:
در ضمير ما نمىگنجد به غير از دوست كس
هر دو عالم را به دشمن ده كه ما را دوست بس
و در جاى ديگر گويد:
نيست در لوح دلم جز الف قامت دوست
چه كنم حرف دگر ياد نداد استادم
و اين است حقيقت آن اخلاصى كه در روايت به آن اشاره شده كه هر كس چهل روز براى خدا اخلاص از خود نشان دهد چشمه هاى حكمت از دل او بر زبانش جريان مى يابد.
و در كافى از امام رضا عليه السّلام نقل شده است كه اميرالمؤمنين عليه السّلام مى فرمود: خوشا به حال كسى كه عبادت و دعا را براى خدا خالص كند، و دلش را به آن چه چشمش مى بيند مشغول نسازد، و ياد خدا را به آن چه گوشش مى شنود فراموش نكند، و به آن چه به ديگرى داده شده سينه اش اندوهگين نگردد.
پس مرگ بر بنده اى كه ادّعاى بندگى كند آن گاه آقا و مولاى خود را به اسماء و صفاتى بخواند كه آسمان هاى ارواح و زمين هاى اشباح با آن اسماء و صفات استوار است، ولى خواسته اش شهوت هاى نفسانى و رذايل حيوانى باشد و تاريكي هايى را بخواهد كه روى هم انباشته شده است و رياست هاى باطل و دست باز و قدرت كامل در شهرها و مسلّط شدن بر بندگان خدا خواسته او باشد.
تو را ز كنگره عرش مىزنند صفير
ندانمت كه در اين دامگه چه افتاده است؟
و اى خوشا به حال بنده اى كه پروردگارش را به خاطر خود او عبادت كند و خالص براى او شده باشد و به جز او منظورش نباشد و شهوت هاى دنيوى و مقامات اخروى را خريدار نباشد.
غلام همّت آنم كه زير چرخ كبود
ز هر چه رنگ تعلّق پذيرد آزاد است
(شرح دعای سحر/ حضرت امام خمینی رحمه الله / ص 38 - 41 / مؤسّسه ی تنظیم و نشر آثار امام خمینی رحمه الله)