سحر خیزی و ادب بین الطلوعین ♥♥♥

نورا

کاربر ویژه
"کاربر *ویژه*"
بین الطلوعین از منظر آیات:


و أَنْزَلْنا عَلَیْکُمُ الْمَنَّ وَ السَّلْوى‏ - بقره 57
قرآن کریم یکی از نعمتهای را که برای بنی اسرائیل برمیشمارد نزول دو نوع روزی آسمانی بنام « منّ و سلوی » است و در تفاسیر آمده است که لحظه ی نزول این نعمت های الهی ساعات بین الطلوعین بوده است. از حضرت صادق علیه السّلام روایت شده که نزول منّ و سلوى در بین الطلوعین بوده و هر که در خواب بود از آن محروم میشد.


فَالْمُقَسِّماتِ أَمْراً - ذاریات 4
درتفسیر این آیه گفته شده است: إن الملائکة تقسم أرزاق بنی آدم ما بین طلوع الفجر إلى طلوع الشمس فمن نام ما بینهما نام عن رزقه. ملائکه در هنگامه بین طلوع فجر و طلوع خورشید رزق و روزی بنی آدم را تقسیم میکنند و کسی که در آن زمان در خواب باشد رزقش را از دست می دهد.


حَافِظُواْ عَلَى الصَّلَوَاتِ والصَّلاَةِ الْوُسْطَى وَقُومُواْ لِلّهِ قَانِتِینَ – بقره 238
مفسران میگویند صلوة وسطى ذکر خاص بعد از عام است که بواسطه اهمیت آن با این کیفیت ذکر شده است. درمورد اینکه مقصود ازصلوت وسطی چه نمازی است؟، بعضی گفته اند نماز صبح است چون وقت آن بین الطلوعین و مشهود ملائکه شب و روز است لذا صلات وسطی نامیده شده است.


وَ سَبِّحْ بِحَمْدِ رَبِّکَ قَبْلَ طُلُوعِ الشَّمْسِ وَ قَبْلَ غُرُوبِها - طه 130
« قبل طلوع الشمس » یعنى بین الطلوعین، یعنی از طلوع فجر تا طلوع خورشید، و تسبیح خدا که در این آیه آمده است با ذکر و نماز و قرآن دراین ساعات محقق میشود.


وَ اسْتَغْفِرْ لِذَنْبِکَ وَ سَبِّح بِحَمْدِ رَبِّکَ بِالعَشیّ وَ الإِبکار – غافر 55
از گناهت استغفار کن و تسبیح خدا را بگو در زمان شب و زمان ابکار. در تفسیر آمده است که مقصود از «الإبکار» بین الطلوعین است.


أَقِمِ الصَّلاةَ لِدُلُوکِ الشَّمْسِ إِلى‏ غَسَقِ اللَّیْلِ وَ قُرْآنَ الْفَجْرِ إِنَّ قُرْآنَ الْفَجْرِ کانَ مَشْهُوداً - اسراء 78
"دلوک الشمس" به معنای زوال آفتاب و ظهر است، "غسق اللیل" به معنای نیمه شب است و "قرآن الفجر" اشاره به نماز صبح است. لذا، این آیه شریفه از اول ظهر تا نصف شب را شامل مى‏شود، و نمازهاى واجب یومیه که در این قسمت از شبانه روز باید خوانده شود چهار نماز است، ظهر و عصر و مغرب و عشاء؛ و با انضمام نماز صبح که جمله: "و قُرْآنَ الْفَجْرِ" دلالت بر آن دارد نمازهاى پنجگانه یومیه کامل مى‏شود. (ترجمه المیزان، ج ‏13، ص 241)
 

نورا

کاربر ویژه
"کاربر *ویژه*"
بین الطلوعین از منظر روایات:


مَا عَجَّتِ الْأَرْضُ إِلَى رَبِّهَا عَزَّ وَ جَلَّ کَعَجِیجِهَا مِنْ ثَلَاثٍ مِنْ دَدمٍ حَرَامٍ یُسْفَکُ عَلَیْهَا أَوِ اغْتِسَالٍ مِنْ زِنًى أَوِ النَّوْمِ عَلَیْهَا قَبْلَ طُلُوعِ الشَّمْسِ (من‏ لایحضره ‏الفقیه- جلد4 - ص20)
زمین به سوی پروردگارش، فریادی مانند این سه فریاد (از بعد شدت) بر نمی آورد: فریاد از خونی که به ناحق بر روی او می ریزد، آب غسلی که با عمل زنا واجب شده است، خوابی که پیش از طلوع خورشید باشد.


عَنْ أَمِیرِ الْمُؤْمِنِینَ علیه السلام: أَنَّ النَّوْمَ قَبْلَ طُلُوعِ الشَّمْسِ وَ قَبْلَ صَلَاةِ الْعِشَاءِ یُورِثُ الْفَقْرَ وَ شَتَاتَ الْأَمْرِ (مستدرک ‏الوسائل- جلد 5 - ص 110)
خواب پیش از طلوع خورشید و نیز خواب قبل از نماز عشاء، باعث فقر و پریشانی امور می شود.


عَنْ عَلِیِّ بْنِ الْحُسَیْنِ ع فِی حَدِیثٍ قَالَ لَا تَنَامَنَّ قَبْلَ طُلُوعِ الشَّمْسِ فَإِنِّی أَکْرَهُهَا لَکَ إِنَّ اللَّهَ یُقَسِّمُ فِی ذَلِکَ الْوَقْتِ أَرْزَاقَ الْعِبَادِ عَلَى أَیْدِینَا یُجْرِیهَا (وسائل‏الشیعة - جلد6 - ص 498)
هرگز قبل از طلوع خورشید نخواب که من آن را برایت خوب نمی دانم، زیرا خدواند در آن وقت، روزی بندگانش را به دست ما تقسیم می کند.


و همچنین امام باقر (علیه السلام) در بخشی از مناظره خود با اسقف اعظم مسیحی در خصوص زمان بین الطلوعین اینگونه فرمود: آن ساعت از ساعات بهشت است، لذا در آن ساعت بیماران به هوش می‎آیند و دردها ساکن می‎شوند و کسی که شب را نخوابیده در این ساعت به خواب می‎رود و خداوند این ساعت را در دنیا موجب علاقه کسانی که به آخرت رغبت دارند گردانیده و از برای عمل کنندگان آخرت دلیلی واضح ساخته و برای منکرین آخرت حجتی گردانیده است
 

نورا

کاربر ویژه
"کاربر *ویژه*"


ساعات بین الطلوعین؛ یعنی، از طلوع فجر تا طلوع آفتاب از ساعات بهشتی است. حضرت سجاد(ع) به ابیحمزه ثمالی فرمود: خواب مكن قبل از طلوع آفتاب كه من از برای تو دوست نمیدارم؛ زیرا حق تعالی روزی بندگان را در اینوقت قسمت میكند».
از پیامبر اكرم(ص) روایت است كه فرمود: «زمین از خواب بودن مردم پیش از طلوع آفتاب به خداوند ناله و فریاد میكند» .
ازحضرت صادق وارد شده است: «خواب بامداد شوم است وروزی را منع میكند و رنگ را زرد و چهره را متغیر میسازد».

هم چنین وارد شده است: «مرغهای بریان شده و میوهای كه برای بنی اسرائیل از آسمان میآمد هنگام بین الطلوعین بود وهر كس در خواب بود محروم میشد».

حضرت علی(ع) فرمودند: «هرگز سپیده پدیدار نشد كه علی در خواب باشد».
به همان اندازه كه خواب اول شب، نزد اسلام مرغوب است خواب بین الطلوعین كراهت دارد.
موضوع سحرخیزی مساله ای است كه از دیرباز مورد توجه حكیمان بوده است وخواص بسیار عجیب برای انسان دارد.
ارسطو نیز گفته است: «بهتر استكه آدمی پیش از شكفتن صبح، از خواب برخیزد، زیرا چنین عادتی به سلامتی و ثروت وحكمت میافزاید».



حافظ نیز در این باره می گوید :
دوش وقت سحر از غصه نجاتم دادند
واندر آن ظلمت شب آب حیاتم دادند
بیخود از شعشعه پرتو ذاتم كردند
باده از جام تجلی صفاتم دادند
چه مبارك سحری بود و چه فرخنده شبی
آن شب قدر كه این تازه براتم دادند
همت حافظ و انفاس سحرخیزان بود
كه زبند غم ایام نجاتم دادند

و در جای دیگر فرمود :
هر گنج سعادت كه خدا داد به حافظ
از یمن دعای شب و درس سحری بود

كس ندیدست زمشك ختن و نافه چین
آنچه من هر سحر از باد صبا می بینم


از نظر علمی هم ثابت شده كه بهترین ساعات برای استفاده از اكسیژن هوا، بین طلوعین است؛ مخصوصاً در این زمان كهكثیفی و آلودگی هوا خود یك مصیبتی است.​
 

نورا

کاربر ویژه
"کاربر *ویژه*"
[h=1]عوارض خوابیدن در بین الطلوعین[/h]
572353220615104182110112154493304184254.jpg


بین الطلوعین یعنی بین دو دمیدین(طلوع) روشنایی، یعنی بین طلوع فجر(نماز صبح) تا طلوع آفتاب و زمانی که هوا تقریبا گرگ و میش شده است.
در مورد خوابیدن كه یك امر طبیعی است، در روایات آمده است كه "در ساعات اولیه شب بخوابید و بین الطلوعین بیدار باشید"[SUP][SUP](1)[/SUP][/SUP].


متاسفانه در حاضر افراد، بسیاری از این گونه مسائل را صرفاً به عنوان دستورالعمل های ارشادی و اخلاقی در نظر می گیرند، در حالی كه این دستورات صد در صد كاربردی می باشند. به عنوان نمونه یكی از فواید عمل به روایت مذكور این است كه هورمونی در بدن به نام هورمون رشد(سوماتوتوروپ) وجود دارد كه بیشترین میزان ترشح آن حدود دو ساعت بعد از غروب آفتاب می باشد(زیرا بدن انسان یك فیزیولوژی خاصی دارد كه با عالم هماهنگ می باشد) و در رویات آمده كه همان ساعت بخوابید.

اینكه خواب کافی در زمان مناسب، باعث بلندی قد می شود، به این دلیل است كه در اوایل شب، این هورمون ترشح می شود و اگر كسی سر شب بخوابد، رشد متناسب و متعادلی پیدا می كند.


اما یك سری از هورمون های استرس زا وجود دارند(البته در جای خود مفید می باشند) كه به آنها "كورتیكواستروئید" گفته می شود، مانند هورمون های "آدرنالین" و "نور آدرنالین". بیشترین میزان ترشح این هورمون ها دو ساعت قبل از طلوع آفتاب می باشد؛ یعنی دقیقا هنگام بین الطلوعین (از طلوع فجر تا طلوع آفتاب).


این كه خواب بعد از اذان صبح، باعث ناراحتی و كسلی و پریشانی انسان می شود، ولی بیدار شدن در موقع اذان حالت شادابی می آورد، به خاطر ترشح این هورمون هاست. همچنین اگر زمانی كه این هورمون ها حداكثر ترشح خود را دارند، انسان خواب باشد، احتمال سكته زیاد است. لذا بیشترین آمار مرگ در خواب، در ساعات بین الطلوعین می باشد.


حال اگر همین مسئله یعنی نخوابیدن بین الطلوعین را یك پزشك به ما توصیه می كرد، با شوق و اطمینان بیشتری به آن عمل می كردیم، زیرا به كاربردی بودن آن معتقد بودیم، اما دستورات دینی را به عنوان مسائل صرفاً اخلاقی پنداشته و كمتر به آنها توجه می كنیم.
 
بالا