از امام صادق(ع) حكایت شده: «خداوند عزوجل ملائكه را از نور خلق كرد.»1
و از حضرت علی(ع) نقل شده كه در مورد ملائكه فرمودند: «آنها نه در صلب پدران جای میگیرند و نه در رحم مادران و نه خلقتشان از ماء مهین است.»2
و باز از حضرت حكایت شده كه: «پی در پی آمدن شبها و روزها در آنها تغییری ایجاد نمیكند.»3
نكات:
از برخی روایات به دست میآید كه:
1. ملائكه موجوداتی هستند منزه از ماده جسمانی، چون ماده جسمانی در معرض زوال، فساد و تغییر است، و همچنین كمال در ماده، تدریجی است از مبدا حركت میكند و چه بسا در بین راه به موانع و آفاتی برخورد كند و قبل از رسیدن به حد كمالش از بین برود، ولی ملائكه اینطور نمیباشند.4
2. در روایات گاهی دیده میشود كه جبرئیل مثلاً به صورت فلان انسان بر پیامبر(ص) نازل میشد كه این از باب تمثّل است؛ به این معنا كه ظهور ملائكه برای بیننده به صورت بشر است نه اینكه ملك، بشر بشود بلكه تمثل به این معناست كه چیزی به صورت چیز دیگر ظاهر شود مثلاً در سورهی مریم آیهی 19 میفرماید: «فَتَمَثَّلَ لَهَا بَشَراً سَوِیّاً» كه جبرئیل خود را به صورت بشری برای حضرت مریم(س) ظاهر كرد یعنی جبرئیل در ظرف ادراك ایشان به آن صورت محسوس شد، نه اینكه واقعاً هم به آن صورت درآمده باشد؛ بلكه خارج از ادراك وی صورتی غیرصورت بشر داشت.5
پي نوشتها
1 . بحارالانوار، جلد 56، ص 191.
2 . نهجالبلاغه، خطبة 108، ص 329 (فیض الاسلام)
3 . نهجالبلاغه، خطبة 1، ص 28.
4 . المیزان، ج 17، ذیل آیه اول سورهی فاطر.
5 . المیزان، همان.