امام کاظم(ع) و مسجد غدیر
عبدالرحمان بن حجاج گفت: خدمت موسی بن جعفر(ع) رسیدم. در حالی که قصد سفر داشتم، از آن حضرت در باره مسجد غدیر خم پرسیدم.
امام - علیه السلام - فرمود: در آن مسجد نماز بخوانید که فضیلت و ثواب بسیار دارد، پدرم [به هر که عازم آن دیار بود] فرمان می داد تا در مسجد غدیر نماز بگذارد. (27)
امام رضا(ع)
الف) عرشیان و روز غدیر
احمد بن محمد بن ابی نصر بزنطی می گوید: در منزل امام هشتم علی بن موسی الرضا(ع) نشسته بودم، جمع بسیاری نیز در منزل حضرت گرد آمده بودند که گفتگو در باره روز غدیر آغاز شد; بعضی از افراد وجود روز غدیر را در صدر اسلام منکر شدند و بعضی آن را از شعائر اسلامی می دانستند. در این هنگام، علی بن موسی الرضا(ع) فرمود: پدرم از جدم «جعفر بن محمد» چنین نقل می کرد:
آسمانیان روز غدیر را بهتر از زمینیان می شناسند، خداوند در بهشت برین ساختمان بزرگی را به خود اختصاص داده است; این ساختمان از آجرهای نقره و طلا ساخته شده، در آن صد هزار گنبد از یاقوت سرخ و صد هزار گنبد از یاقوت سبز وجود دارد، خاک و گل های به کار گرفته شده در این قصر از مشک و عنبر است، در آن چهار جوی (یا رودخانه) به چشم می خورد که در هر یک از آنها خمر و آب زلال و شیر و عسل جریان دارد; در اطراف این جویبارها درختان انبوهی از میوه های مختلف روییده، بر روی آنها پرندگانی پرواز می کنند که بدنشان از لؤلؤ و پرهایشان از یاقوت است; آنها با پرواز خویش صداهای دلنوازی ایجاد می کنند.
روز غدیر در این قصر بزرگ باز می شود; فرشتگان و اهل آسمانها تسبیح گویان به قصر داخل می شوند; آن پرندگان به پرواز درآمده در جویبارها خود را مرطوب می سازند و سپس به آن مشک و عنبر آغشته کرده، و عطرش را در فضای ملکوتی قصر منتشر می سازند; فرشتگان الهی به نام فاطمه زهرا(س) به یکدیگر هدیه می دهند; چون پایان روز غدیر فرا می رسد، به فرشتگان گفته می شود به جایگاههای خویش برگردید شما تا سال آینده، مثل چنین روزی، از اشتباه و لغزش در امان هستید و بدانید همه این موهبت ها به خاطر عظمت پیامبر ما محمد و وصی او علی بن ابی طالب - علیهما السلام - است.
ب) برکات عید غدیر
سپس علی بن موسی الرضا(ع) رو به احمد بن محمد ابی نصر کرد و فرمود:
ای فرزند ابونصر، هر جا که بودی روز غدیر سمت مرقد امیر مؤمنان - علیه السلام - بشتاب.
1 - خداوند گناهان شصت ساله هر مؤمن زیارت کننده او را می آمرزد.
2 - خدواند، به برکت روز غدیر دو برابر گروهی که در ماه رمضان، شب قدر و شب عید فطر آزاد می کند، از آتش جهنم می رهاند.
3 - پروردگار یک درهم انفاق به مستحق را هزار برابر پاداش خواهد داد.
سپس فرمود: روز غدیر به برادران دینی خود برتری و فضیلت ده و مردان و زنان با ایمان را خوشحال و مسرور نما. (28)
............
1- مائده،67.
2- برابر نقل اسباب النزول واحدی نیشابوری، ص 135 و تفسیر کبیر فخر رازی، ج 12، ص 49 - 50. شان نزول آیه، غدیر خم و معرفی علی بن ابی طالب(ع) بوده است.
3- درالمنثور، سیوطی، ج 2، ص 256; تاریخ بغداد، خطیب نیشابوری، ج 6، ص 290.
4- مجمع البیان، علامه طبرسی، ج 3، 4، ص 223.
-5 مائده،67.
6- شواهد التنزیل، حاکم حسکانی، ج 1، ص 252.
7- الطرائف، سید بن طاووس، ج 1، ص 140.
8- بحارالانوار، ج 36، ص 353 - 354; اسمی المناقب، علامه شمس الدین ابن جزری، ص 32; نهج الحیاه، ص 38.
9- احتجاج طبرسی، ج 1، ص 213 - 214.
10- ابوهیثم بن تیهان، خالد بن زید، ابوایوب انصاری، عمار بن یاسر و ... مجموعا هفتاد نفر از مهاجرین و انصار بدری حضور داشتند.
11- مائده، 55.
12- توبه،16.
13- بحارالانوار، ج 33، ص 147 -146.
14- از روز غدیر خم در روایت تعبیر به «یوم الدوح » شده است که این واژه هم در روایات و هم در اشعار به کار گرفته شده است. (بحارالانوار، ج 94، ص 115).
15 و 16 - تفسیر شاهد و مشهود را می توان در موارد ذیل یافت: اصول کافی، ج 1، ص 425، ح 69; بحارالانوار، ج 35، ص 386، ح 1; ج 36، ص 114، ح 61.
17 و 18 - در ترجمه عبارات تلفیق شده است.
19- بحارالانوار، ج 95، ص 118 - 112، ح 8، مقداری از خطبه امیرالمؤمنین(ع) توسط امام حسین(ع) نقل شده و ما آن را ترجمه و تلخیص نمودیم.
20- ینابیع المودة، قندوزی حنفی، ج 3، ص 153; بحارالانوار، ج 10، ح 5، ص 144 - 138.
21- موسوعة کلمات الامام الحسین(ع)، ص 270; الغدیر، ج 1، ص 198، ح 9، چاپ چهارم.
22- مائده، 55.
23- مائده،67.
24- فاصله مسجد غدیر با میقات جحفه سه میل (تقریبا 5760 متر) می باشد. (معجم معالم الحجاز، ج 2، ص 124).
25- قلم، 52 - 51.
26- فروع کافی، ج 4، ص 566; نورالثقلین، ج 5، ص 399. روایات دیگری نیز در شان این آیه وارد شده است که همین مضمون را نشان می دهد. ر ک: تفسیر علی بن ابراهیم; روضه کافی، ص 344، ح 542.
27- وسائل الشیعه، ج 3، ص 549، ح 2، ب 61; فروع کافی، ج 4، ص 566، ح 1; تهذیب الاحکام، ج 6، ص 18، ح 21، ب 16; من لا یحضره الفقیه، ج 2، ص 559، ح 3143.
28- تهذیب الاحکام، ج 6، ص 24، ح 9، باب 19; بحارالانوار، ج 94، ص 9 - 18.