پیغمبر اکرم(ص) در دعایشان به خدا پناه میبردند و میفرمودند:
«الهنا عاملنا بفضلک و لا تعاملنا بعدلک.»
«خدایا به فضلت با ما رفتار كن و به عدلت با ما رفتار نکن.»
اگر باب فضل باز شد، کار را به گونه دیگری میکند. کسانی که منظرشان فضل خداست، دارای شرح صدر بسیار هستند. انسان به فضل خدا از خطرات هم مصون میشود.
اگر کسی نتواند فضل خدا را مطالبه کند، خطر سقوط دارد و ممکن است شیطان او را ساقط کند و دیگر پناهگاهی نداشته باشد اما کسی که ابواب فضل برایش باز است، در همان جایی که دارد ثابت میماند و یأس از خدا برایش پیدا نمیشود. یأس شرک بالله است.
خدا به کسی که میخواهد تفضل کند، حقش را از او مطالبه نمیکند.
اگر از کسی هم بخواهد، مطالبه میکند ولی به محض اینکه مطالبه کند، بیچاره میشويم. حتی اگر همة حق خود را هم مطالبه نکند و فقط کمی از آن را مطالبه کند، کارمان تمام است مگر اینکه تا مطالبه کرد، پشت سر آن عنایت هم بکند.
خدا به هر کسی هرچه بدهد، ملک خودش است و خدا از دو راه میدهد. هر دو هم مال خودش است: یا به صورت مفت و مجانی و یا با زحمت میدهد و به هر دو هم خودش داده است، منتها هر کدام از طریق کانالی است. حرف امشب ما این است که خدایا، از آن کانال مفت و مجانی به ما هم بده. با ابواب فضل خودت بده. خدایا، تازه هر کسی هم که زحمت کشید، به توفیق تو به نتیجه رسید.
بعضیها نمیتوانند باور کنند که خدا از فضل خودش میتواند مجانی و به غیر حساب به بندهها ببخشد. بابا بگیر. نه! باور نمیکند بیزحمت بدهند و خیال میکند زحمت خودش است.
نمیفهمد که آن زحمتی هم که کشیدی، خدا داده است. آن هم مال اوست. آیا اگر بخواهد بیزحمت بدهد نمیگیری؟ به خدا، باور نمیکنیم مگر نه این است که روایت داریم:
«أنَا عِنْدَ ظَنِّ عَبْدِيَ الْمُؤْمِنِ»،
من در نزد گمان عبد مؤمنم هستم. شما چه گمانی به خدا دارید؟ فرمود: ظن خود را نسبت به خدا بالا ببرید.
حالا متوجه شدید معنی «ابواب فضلک» چیست؟
یعنی عصارۀ ماه رمضان، یعنی عنایت بیقید و شرط خدا. اینگونه باید بخواهیم که اصلاح شویم و قهراً « أنزِلْ عَلَيَّ فِيهِ بَرَكَاتِكَ»،
برکاتت را بر من نازل کن و قهراً « وَفِّقْنِي فِيهِ لِمُوجِبَاتِ مَرْضَاتِكَ»، موجبات رضایت خود را برای من فراهم کن. اینها همهاش دنبالة فضل است. وقتی فضل خدا بياید، پشت سر آن پیوسته توفیقات دیگر هم میآید و انسان نمیفهمد از کجا میآید.