♦^♦ عقائد در کلام علامه سيد محمد حسين طباطبائى‏(ره)- عــــــدل ♦^♦

گمنام

ناظر کل
پرسنل مدیریت
"ناظر کل"
4_040.gif

خداى تعالى عادل و دادگر است زيرا عدل يكى از صفات كمال است. و خداوند عالم همه صفات كمال را دارا مى‏باشد. و نيز كراراً در كلام خود عدل را ستوده وظلم و ستم را نكوهش مى‏كند و مردم را بعدالت امر نموده و از ظلم نهى مى‏فرمايد و چگونه ممكن است كه چيزى را زشت شمارد و خود بآن متصف شود يا چيزى را خوب و زيبا شمارد و خود داراى آن چيز نباشد.
در سوره نساء آيه 40 مى‏فرمايد: ان الله يظلم مثقال ذره خلاصه ترجمه: خدا به اندازه ذره‏ ای بكسى ظلم نمى‏كند.
و نيز در سوره كهف آيه 44 مى‏فرمايد: و لا يظلم ربك احداً خداوند بهيچ موجودى ستم نمى‏كند.
و همچنين در سوره نساء آيه 72 مى‏فرمايد: ما أصابك من حسنه فمن الله ما اصابك من سيئه فمن نفسك خلاصه ترجمه: آنچه نيكى بتو مى‏رسد از خدا و آنچه بدى بتو مى‏رسد از خود تو است.
و نيز در سوره سجده آيه 7 مى‏فرمايد: الذى احسن كل شى‏ء خلقه خلاصه ترجمه: آن خدائى است كه هر چه را آفريده نيكو آفريده است.
بنابراين هر پديده‏ اى در پيش خود در نهايت خوبى ساخته شده است، زشتى و ناروائى يا عيب و نقصى كه در بعضى از موجودات ديده مى‏شود از راه مقايسه و نسبت پيش مى‏آيد؛ مثلا مار و كژدم وجودشان نسبت بد و ناروا است، و خار چون به گل قياس شود زيبا نيست اما در جاى خود آفريده‏اى شگفت‏انگيز و سرتاپا زيبائى هستند.
به عبارت ديگر:
هر نياز و نقصى كه اشياء در وجود و بقاء وجود خود دارند خودشان نمى‏توانند آنرا رفع كنند و از راه انفاق و تصادف نيز رفع نمى‏شود بلكه از يك مقامى كه مافوق جهان مشهود است تأمين مى‏گردد.
اوست كه هر نياز و نقصى را رفع مى‏كند و البته خودش از هر نياز و نقصى منزه است وگرنه مبدء ديگرى لازم است كه نياز و نقص او را رفع كند و در اينصورت خودش نيز يكى از اجزاء نيازمند جهان خواهد بود.
اوست كه با قدرت و علم نامتناهى خود هر پديده از پديده‏هاى جهان را هستى مى‏بخشد و جهان و جهانيان را در شاهراه تكامل انداخته با قوانينى استثناناپذير بسوى هدف وجود و سر منزل كمال رهبرى مى‏كند.


از اين بيان نتيجه گرفته مى‏شود كه:
1 - خداى متعال در جهان هستى سلطنت مطلقه دارد و هر موجودى كه بوجود مى‏آيد و هر حادثه‏اى كه تحقق مى‏پذيرد از حكم و فرمان او سرچشمه مى‏گيرد چنانكه مى‏فرمايد:
له الملك و له الحمد سوره تغابن آيه 1؛ سلطنت و پادشاهى مطلق مخصوص اوست و هر ستايشى در حقيقت در خور و سزاوار اوست (زيرا نيكى و خوبى از آفرينش او برخاسته است) و نيز مى‏فرمايد: ان الحكم الا الله سوره يوسف آيه 40 بحقيقت هر حكم از آن خداى متعال مى‏باشد.

2 - خداى متعال عادل است زيرا عدالت در حكم يا در اجراء آن اينست كه استثنا و تبعيض برندارد و موارديكه مشمول حكمند بطور يكنواخت ثابت شود و در موارديكه قابل اجراء است بطور يكنواخت اجراء شود، و چنانكه معلوم شد جهان هستى و اجزاء آن در شعاع يك سلسله قوانين استثناناپذير كه جامع آنها قانون عليت و معلوليت است اداره مى‏شود مثلا آتش با شرائط خاصى جسمى را كه قابل احتراق است خواهد سوزانيد ذغال سياه باشد يا الماس؛ هيزم خشك باشد يا جامه نيازمندى بينوا.

گذشته از آن كسيكه عدالت را ترك گفته بظلم و ستم مى‏پردازد براى رفع يك نوع نيازمندى دست باين كار شوم مى‏زند خواه نياز مادى داشته باشد مانند كسيكه مال ديگران را مى‏ربايد و باندوخته خود مى‏افزايد يا نيازمندى معنوى مانند كسيكه از تعدى بحقوق ديگران يا از اظهار قدرت و نفوذ و سلطه لذت مى‏برد.

و چنانكه معلوم شد هيچگونه نيازمندى را بساحت مقدس آفريدگار جهان راه نيست و هر حكمى كه از مصدر جلال صادر مى‏شود اگرحكمى است تكوينى براى تأمين مصالح عامه است كه در محيط آفرينش مراعات آن لازم مى‏باشد و اگر حكمى است تشريعى براى سعادت و نيكبختى بندگان است و منافعش بخودشان برمى گردد.
خداى متعال در كلام خود مى‏فرمايد: ان الله لا يظلم مثقال ذره سوره نساء آيه 40 خداى متعال باندازه سنگينى يك ذره ظلم نمى‏كند.
و نيز مى‏فرمايد: و ما الله يريد ظلما للعباد سوره مؤمن آيه 31 خداى متعال نمى‏خواهد ببندگان خود ظلم كند.

.......

آموزش دين/ علامه سيد محمد حسين طباطبائى‏(ره)

:gol:
 
بالا