مقدمه
زبان شمشیری قاطع است كه میتواند همچو عصای موسی علیه السلام فرآوردههای باطل و جادویی را فرو بلعد و سیمای حقیقت را نمایان كند. بزرگترین ابزار هدایت پیامبران، زبان است تا آنجا كه حضرت موسی علیه السلام درخواست میكند: «رَبِّ اشْرَحْ لی صَدْری وَ یسِّرْ لی أَمْری وَ احْلُلْ عُقْدَةً مِنْ لِسانی یفْقَهُوا قَوْلی»؛ (1) «بارالها! به من شرح صدر عنایت كن و امر [هدایت و رسالت] مرا آسان ساز و عقده و مانع را از زبانم بردار تا سخن مرا بفهمند.»
وی از خدا میخواهد كه برادرش هارون علیه السلام را یاور و همكارش قرار دهد؛ چرا كه هارون علیه السلام از او فصیحتر است؛ «وَ أَخی هارُونُ هُوَ أَفْصَحُ مِنِّی لِساناً فَأَرْسِلْهُ مَعی رِدْءاً یصَدِّقُنی.» (2)
: tasavir 26:
آداب سخن
سخن گفتن آدابی دارد، و ما در این مقاله نكاتی را مرور میكنیم كه در كیفیت سخن گفتن پیامبر خداصلی الله علیه وآله به ما رسیده است؛ باشد تا پیرو سیره تبلیغی حضرتش باشیم و آداب سخن را رعایت كنیم كه بهترین راز و رمز موفقیت در سیره آن بزرگوار نهفته است. علی علیه السلام - كه نفس پیامبرصلی الله علیه وآله است - میفرماید: «إِنَّا لَأُمَرَاءُ الْكَلَامِ؛ (3) به راستی ماییم فرمانرواهای قلمرو سخن.»
حضرت استاد آیة الله جوادی آملی در سیره رسول اكرم صلی الله علیه وآله در مورد قرآن، شاخصههای برتری آن حضرت بر سایر پیامبران را بیان میكند (4) و از جمله مینویسد:
«پنجم: خصیصه دیگری كه خدای سبحان برای معرفی پیامبرش ذكر میكند، این است كه میفرماید: او حاملی است كه كلام و سكوتش مظهر كلام و سكوت خداست. هر چه میگوید، وحی است و هر آنچه با وحی در یافت نموده، به مردم ابلاغ میكند؛ نه از وحی میكاهد و نه غیر از وحی چیزی میگوید: «وَ ما ینْطِقُ عَنِ الْهَوی * إِنْ هُوَ إِلاَّ وَحْی یوحی»؛ (5) [یعنی] آنچه را كه به عنوان سنت و سیرت و گفتار دینی از او میشنوید، وحی است.» (6)
زبان شمشیری قاطع است كه میتواند همچو عصای موسی علیه السلام فرآوردههای باطل و جادویی را فرو بلعد و سیمای حقیقت را نمایان كند. بزرگترین ابزار هدایت پیامبران، زبان است تا آنجا كه حضرت موسی علیه السلام درخواست میكند: «رَبِّ اشْرَحْ لی صَدْری وَ یسِّرْ لی أَمْری وَ احْلُلْ عُقْدَةً مِنْ لِسانی یفْقَهُوا قَوْلی»؛ (1) «بارالها! به من شرح صدر عنایت كن و امر [هدایت و رسالت] مرا آسان ساز و عقده و مانع را از زبانم بردار تا سخن مرا بفهمند.»
وی از خدا میخواهد كه برادرش هارون علیه السلام را یاور و همكارش قرار دهد؛ چرا كه هارون علیه السلام از او فصیحتر است؛ «وَ أَخی هارُونُ هُوَ أَفْصَحُ مِنِّی لِساناً فَأَرْسِلْهُ مَعی رِدْءاً یصَدِّقُنی.» (2)
: tasavir 26:
سخن گفتن آدابی دارد، و ما در این مقاله نكاتی را مرور میكنیم كه در كیفیت سخن گفتن پیامبر خداصلی الله علیه وآله به ما رسیده است؛ باشد تا پیرو سیره تبلیغی حضرتش باشیم و آداب سخن را رعایت كنیم كه بهترین راز و رمز موفقیت در سیره آن بزرگوار نهفته است. علی علیه السلام - كه نفس پیامبرصلی الله علیه وآله است - میفرماید: «إِنَّا لَأُمَرَاءُ الْكَلَامِ؛ (3) به راستی ماییم فرمانرواهای قلمرو سخن.»
حضرت استاد آیة الله جوادی آملی در سیره رسول اكرم صلی الله علیه وآله در مورد قرآن، شاخصههای برتری آن حضرت بر سایر پیامبران را بیان میكند (4) و از جمله مینویسد:
«پنجم: خصیصه دیگری كه خدای سبحان برای معرفی پیامبرش ذكر میكند، این است كه میفرماید: او حاملی است كه كلام و سكوتش مظهر كلام و سكوت خداست. هر چه میگوید، وحی است و هر آنچه با وحی در یافت نموده، به مردم ابلاغ میكند؛ نه از وحی میكاهد و نه غیر از وحی چیزی میگوید: «وَ ما ینْطِقُ عَنِ الْهَوی * إِنْ هُوَ إِلاَّ وَحْی یوحی»؛ (5) [یعنی] آنچه را كه به عنوان سنت و سیرت و گفتار دینی از او میشنوید، وحی است.» (6)